قازىرگى قازاق جىگىتتەرى بويجەتكەندى وزىنە قاراتىپ، كوڭىلىن تابۋدى بىلمەيدى
بۇل تۋرالى "توتالعا" سىلتەمە جاساپ NUR. KZ حابارلايدى.
قازنەتتە الىپ قاشۋ ۆيدەولارىن قاراۋ ادەتتەگى جاعدايعا اينالىپ كەتكەندەي. قىزدىڭ قارسىلىعىنا قاراماستان، ونى كۇشتەپ جارى ەتىپ جاتقان جىگىتتەردىڭ ارەكەتى دۇرىس پا؟
ەتنوگراف مامانداردىڭ ويىنشا، قازاق داستۇرىندە قىزدى تەك ونىڭ كەلىسىمىنەن كەيىن الىپ قاشقان.
«قازاقتاردا «قىز الىپ قاشۋ» ءداستۇرى تەك بويجەتكەننىڭ كەلىسىمىنەن كەيىن جاسالعان. ماسەلەن قىزدى وتباسى قوماقتى قالىڭ ءۇشىن قارت كىسىگە تۇرمىسقا شىعارماق بولعاندا، بويجەتكەن ءوزى ءسۇيىپ قوسىلعان جىگىتىنە ءوزىن الىپ قاشۋىنا كەلىسىمىن بەرەتىن. ال قازىر جىگىتتەر ايدالاداعى بەيتانىس قىزدى دا الىپ قاشىپ جاتىر. بۇل دۇرىس ەمەس. بۇل ايۋاندىق»، - دەيدى ەتنوگراف احمەت توقتاباي.
گۇلجاينار ەسىمدى تۇرعىننىڭ تانىمايتىن جىگىتكە كۇشتەپ تۇرمىسقا شىققانىنا بۇگىن 40 جىل بولدى. اڭقاۋلىقپەن ارىپتەسىنىڭ كولىگىنە وتىرعان كەلىنشەك اقىرى بەيتانىس جىگىتتىڭ ۇيىندە كەلىن بولىپ قالعان.
«جىلاعانىممەن ەشتەڭە ىستەي المادىم. قالۋعا تۋرا كەلدى. سەبەبى انام «الىپ قاشسا، قايتىپ كەلمە، ءبىزدى ۇياتقا قالدىراسىڭ» دەگەن بولاتىن. بالالارىم، نەمەرەلەرىم ءۇشىن باقىتتىمىن دەسەم دە، ءومىرىم سۇيمەيتىن اداممەن ءوتىپ جاتىر»، - دەيدى 63 جاستاعى گۇلجاينار.
ساياساتتانۋشىلار بولسا، جىگىتتەر قىزدى كۇشتەپ الىپ قاشۋعا ولاردىڭ كوڭىلىن تابۋدى بىلمەيتىندىكتەن بارادى دەپ سانايدى.
«مەن بىرنەشە سەبەپتى كورەمىن. بىرىنشىدەن، جاس جىگىتتەر بويجەتكەنمەن قارىم-قاتىناس ورناتىپ، ولاردىڭ كوڭىلىن تابۋدى بىلمەيدى. سەبەبى، ولار ۇيىندە اكەسىنىڭ اناسىنا قامقور بولىپ، گۇل سىيلاپ، ادەمى قارىم-قاتىناستا بولعانىن كورىپ وسپەيدى. ولار ەر كىسى ءبارىن كۇشپەن الادى دەپ ويلايدى. سول سەبەپتى دە، كۇشتەپ قالىڭدىقتى الىپ قاشادى. ال قوعام بۇعان ادەتتەگى دۇنيەدەي قارايتىن بولسا، ەشتەڭە وزگەرمەيدى. ال كەي كەزدەرى قىزداردىڭ وزدەرى جىگىتكە تىم دورەكى جوق دەگەن جاۋاپ قايتارىپ، ونى وسى قادامعا يتەرمەلەپ قويادى. سول ءۇشىن قارىم-قاتىناستى اقىلعا سالىپ قۇرا ءبىلۋ كەرەك»، - دەيدى ساياساتتانۋشى تولعاناي ۇمبەتاليەۆا.
