تىنىشتىققا تۇتقا بولار ەلباسى ۇسىنىستارى تالقىلاندى - باسپا سوزگە شولۋ
***
كەشە بۋرابايدا ت م د- عا مۇشە ەلدەر مەملەكەتتەر باسشىلارى كەڭەسىنىڭ جانە جوعارى ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق كەڭەستىڭ كەزەكتى وتىرىستارى ءوتتى. قازاقستان پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ توراعالىعىمەن وتكەن ت م د مەملەكەتتەرى باسشىلارىنىڭ باس قوسۋىندا لاڭكەستىك قاتەرلەرگە قارسى بىرلەسكەن ءىس-قيمىلدىڭ، قاۋىپسىزدىك پەن قۇقىق تارتىپتەرىن قامتاماسىز ەتۋدىڭ، دوستاستىققا مۇشە مەملەكەتتەردىڭ كۇشتىك ورگاندارى ىنتىماقتاستىعىنىڭ نەگىزگى جايتتارىن قامتىعان تاقىرىپتار تالقىلاندى.
ال قازاقستان، رەسەي، بەلارۋس، قىرعىزستان جانە ارمەنيا پرەزيدەنتتەرىنىڭ قاتىسۋىمەن وتكەن جوعارى ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق كەڭەس وتىرىسىندا ارىپتەس مەملەكەتتەر اراسىنداعى ىقپالداستىق ۇدەرىستەرىن دامىتۋعا باسا نازار اۋدارىلدى. بۇل جايىندا «ەگەمەن قازاقستان» گازەتىنىڭ بۇگىنگى سانىنداعى «ورتاق مۇددەلەر ورايىنداعى باس قوسۋلار» دەگەن تاقىرىپتاعى ماقالادا ەگجەي-تەگجەيلى باياندالعان.
باسىلىمنىڭ جازۋىنشا، ءبىرىنشى باس قوسۋدا مەملەكەت باسشىلارى 17 قۇجاتقا، ال ەكىنشى القالى جيىندا 15 قۇجاتقا قول قويعان. باستاپقى وتىرىس كەزىندە ا. لۋكاشەنكو قازاقستان پرەزيدەنتىنە بەلارۋستىڭ مەملەكەتتىك ناگراداسى «حالىقتار دوستىعى» وردەنىن تاپسىرعان.
«نۇرسۇلتان نازاربايەۆ ءوزىنىڭ باي جۇمىس تاجىريبەسىن پايدالانا وتىرىپ ت م د- نىڭ قالىپتاسۋى مەن دامۋى ءۇشىن وتە كوپ جۇمىس اتقاردى، ەۋرازيالىق ىقپالداستىق يدەياسى دا وعان تيەسىلى. وسىنىڭ ءبارى حالىقتار اراسىنداعى دوستىقتى نىعايتىپ قانا قويماي، ەلدەرىمىزدەگى ادامدار تۇرمىسىن جاقسارتا تۇسەدى»، - دەدى بەلارۋس پرەزيدەنتى.
«ءماجىلىستىڭ ەكونوميكالىق رەفورما جانە ايماقتىق دامۋ كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى سەيىتسۇلتان ايىمبەتوۆتىڭ جەتەكشىلىگىمەن «تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسىنا ۇلەستىك قاتىسۋ تۋرالى» زاڭ جوباسىنىڭ ىلەسپە تۇزەتۋلەرىمەن تانىستىرىلىمى وتكىزىلدى. ۇلتتىق ەكونوميكا ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى قايىربەك وسكەنبايەۆ دەپۋتاتتاردى زاڭ جوباسىمەن تانىستىردى»، - دەپ جازادى «ەگەمەن قازاقستان» گازەتى سەنبىلىك سانىنداعى «ۇلەسكەرلەر قۇقىن قورعايتىن قۇجات» دەگەن تاقىرىپتاعى ماقالاسىندا.
باسىلىمنىڭ جازۋىنشا، ازىرلەنگەن جوباعا سايكەس ۇلەستىك تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسىنا قۇرىلىس سالۋشى، ۋاكىلەتتى كومپانيا، مەردىگەر (باس مەردىگەر)، ەكىنشى دەڭگەيدەگى بانك، ينجينيرينگتىك كومپانيا، ينجينيرينگتىك قىزمەتتەر كورسەتۋ بويىنشا اتتەستاتتالعان ساراپشىلار، كەپىلدىك بەرۋ قورى، ۇلەسكەر، ۋاكىلەتتى ورگان، جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگان سياقتى قاتىسۋشىلار كوزدەلگەن. ۇلەستىك تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسىنىڭ كورسەتىلگەن قاتىسۋشىلارىنا ءارقايسىنىڭ قۇقىقتارى مەن مىندەتتەرىن كوزدەيتىن مارتەبە جانە ولارعا ءتيىستى تالاپتار بەرىلگەن.
***
«ايقىن» گازەتىنىڭ جازۋىنشا، «نۇر وتان» پارتياسى قوعامدىق ساياسات ينستيتۋتىنىڭ قولداۋىمەن وتكەن «SarapTime» ساراپتامالىق توبىنىڭ كەزەكتى وتىرىسىندا مەملەكەت باسشىسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ ب ۇ ۇ باس اسسامبلەياسىنىڭ 70-سەسسياسىندا كوتەرگەن باستامالارى تالقىلاندى.
باس قوسۋ بارىسىندا «نۇر وتان» پارتياسى ءتوراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارىنىڭ كەڭەسشىسى بەرىك ءۋالي مەملەكەت باسشىسىنىڭ اسا ماڭىزدى 5 باعىتتى قامتىعانىنا ەرەكشە نازار اۋداردى. ونىڭ سوزىنشە، ن. نازاربايەۆتىڭ ب ۇ ۇ ەكونوميكالىق جانە الەۋمەتتىك كەڭەسىن جاھاندىق دامۋ كەڭەسىنە اينالدىرۋ تۋرالى ۇسىنىسى مەزگىل ماسەلەسى بولسا، يادرولىق قارۋدان ازات الەمگە قول جەتكىزۋ جونىندەگى جالپىعا ورتاق دەكلاراتسيا قابىلداۋ تۋرالى باستاماسى تىنىشتىققا تۇتقا بولار باتىل بايلام.
وسى وتىرىستا حالىقارالىق تۇرىك اكادەمياسىنىڭ ساراپشىسى، ساياساتتانۋشى تيمۋر كوزىريەۆ تە پىكىر بىلدىرگەن. ول: «ەلباسى ب ۇ ۇ- نىڭ شتاب-پاتەرىن ازياعا كوشىرۋ تۋرالى وتە ورىندى ۇسىنىس ۇسىندى. قازىرگى ازيا-تىنىق مۇحيتى ەلدەرىندەگى دامۋدى ەسكەرە وتىرىپ، بەيبىتشىل مۇددە-ماقساتتاردى سول جەرلەرگە شوعىرلاندىرۋ ارقىلى جالپى وركەنيەتتىڭ دامۋىنا ىقپال ەتەتىن مۇمكىندىكتەر بار ەكەنى ايتىلعان بۇل ۇسىنىس قولداۋدى قاجەت ەتەدى. بۇگىندە بۇل ۇسىنىستى بۇكىل الەم تالقىلاپ جاتىر»، - دەيدى. ماقالا باسىلىمنىڭ سەنبىلىك سانىندا «تىنىشتىققا تۇتقا بولار ەلباسى ۇسىنىستارى تالقىلاندى» دەگەن تاقىرىپپەن بەرىلگەن.
وسى باسىلىمنىڭ جازۋىنشا، اقتوبە رەلس- ارقالىعى زاۋىتى (اراز) وتاندىق رەلس ونىمدەرى پروكاتىن شىعاردى. بۇل بىرەگەي كاسىپورىن مەملەكەت باسشىسىنىڭ جەكە تاپسىرماسى بويىنشا سالىنعان ت م د اۋماعىندا تەڭدەسى جوق زاۋىت. ا ر ا ز- دىڭ جوبالىق قۋاتى جىلىنا 430 مىڭ توننا مەتالل ونىمدەرىن شىعارۋعا جەتەدى. ونىڭ باستى ءونىمى تەرمو قىسىمعا شىدامدى ر-65 ماركالى ۇزىندىعى 120 مەترگە جەتەتىن جوعارى جىلدامدىقتى ماگيسترالعا ارنالعان رەلستەر شىعارادى. وعان قوسا، جىلىنا 230 مىڭ توننا رەلس ارقاۋلارى، بۇرىشتامالار، شۆەللەرلەر شىعارادى. بۇل تەمىر جول ونىمدەرى قازاقستاندى عانا ەمەس، كورشىلەس مەملەكەتتەردىڭ دە سۇرانىسىن قاناعاتتاندىرادى. ماقالا تاقىرىبى: «العاشقى وتاندىق رەلس ءونىمى شىعارىلدى».
***
«ا ق ش- تا تانىستارىنىڭ ۇيىندە تۇرىپ جاتقان باتىرحان شۇكەنوۆتىڭ ۇلى مەن ءبىرىنشى ايەلى كوشەدە قالدى»، - دەپ جازادى «ەكسپرەس-ك» گازەتى. بۇل جايىندا باسىلىمعا رەسەيلىك شوۋمەن وتار كۋشاناشۆيلي ءمالىم ەتكەن. ونىڭ سوزىنە قاراعاندا باتىرحان شۇكەنوۆتىڭ ماقسات ەسىمدى 13 جاستاعى ۇلى مەن كاتي ەسىمدى ءبىرىنشى ايەلى بار. ولار بۇگىندە ا ق ش- تا دالاعا قالۋعا ءماجبۇر. ويتكەنى، ولاردىڭ مۇحيتتىڭ ار جاعىندا ەمىن-ەركىن ءومىر سۇرۋىنە ب. شۇكەنوۆ بارلىق جاعداي جاساپ كەلگەن. ءتىپتى، ءۇي دە سالىپ بەرگەن ەكەن.
