رەسەي تاراپى «بايتەرەك» عارىشتىق جوباسىنان باس تارتسا، قازاقستان ۋكراينا نەمەسە فرانسيامەن ارىپتەس بولۋعا دايىن

 استانا. قازاقپارات - قازاقستاننىڭ «بايتەرەك» عارىشتىق- زىمىران كەشەنىنىڭ قۇرىلىسى تۇرالاپ تۇر. بۇل تۋرالى بۇگىن ق ر پارلامەنتى سەناتىنىڭ كوميتەت وتىرىسىندا ق ر ينۆەستيتسيا جانە دامۋ مينيسترلىگىنىڭ ايروعارىش كوميتەتى ءتوراعاسىنىڭ مىندەتىن اتقارۋشى مەيىربەك مولدابەكوۆ ءمالىم ەتتى.

2004 - جىلى ق ر ۇكىمەتى مەن ر ف ۇكىمەتى اراسىنداعى «بايقوڭىر» عارىش ايلاعىندا «بايتەرەك» عارىش زىمىران كەشەنىن قۇرۋ تۋرالى كەلىسىمگە قول قويعان بولاتىن. وندا رەسەي ءوز مىندەتىنە قاۋىپسىز انگارا زىمىراندارىن جاساۋعا مىندەتتەمە السا، قازاقستان تاراپى زىمىرانداردى ۇشىرۋعا دايىندايتىن تەحنيكالىق كەشەندى جانە زىمىراندى ۇشىراتىن ستارت كەشەنىن سالۋعا مىندەتتەمە الدى.

«وسى جوبانى ىسكە اسىرۋ ءۇشىن قازاقستان تاراپىنان 19 جىلدىق مەرزىمگە 223 ميلليون ا ق ش دوللارى سوماسىندا بيۋدجەتتىك نەسيە بەرىلدى. نەسيە شارتىندا نەگىزگى بورىشتى جانە سىياقىنى تولەۋ بويىنشا 5 جىلدىق جەڭىلدىك قاراستىرىلعان. كەلىسىمنىڭ شارتتارى بويىنشا رەسەي تاراپى انگارا عارىشتىق زىمىرانىنىڭ ۇشىرۋ سىناۋلارىن پلەسەتسك عارىش ايلاعىندا قامتاماسىز ەتۋدى مىندەتكە العان بولاتىن. وسى سىناۋلار 2014 -جىلعى جەلتوقسان ايىندا عانا ويداعىداي جۇرگىزىلدى. وسىنىڭ سالدارىنان جوبانى ىسكە اسىرۋ سوزىلىپ، «بايتەرەك» كەشەنى قۇرىلمادى. ال نەسيەنى قايتارۋدىڭ مەرزىمدەرى باستالدى»، - دەيدى ول.

ونىڭ ايتۋىنشا، «بايتەرەك» كەشەنىن قۇرۋ بويىنشا كەلىسىمنىڭ شارتتارىنان رەسەي تاراپى ورىنداۋعا اسىقپايدى جانە ءوز ۇستانىمدارىن ءالى ناقتى ايتپاي وتىر. دەگەنمەن 2004 - جىلدان بەرى 223 ميلليون دوللاردىڭ 83 ميلليون دوللارى تەحنيكالىق- ەكونوميكالىق جوبالاۋعا، باسقا دا تەحنيكالىق نەگىزدەمە ماتەريالدارىنا جۇمسالىپ ۇلگەرگەن.

«ەگەر ول جوبا جابىلىپ قالاتىن بولسا، 82 ميلليون دوللار يگەرىلمەي قالادى دەگەن ءسوز. باسىندا ۇكىمەتارالىق كەلىسىم جاسالعان كەزدە، كەمشىلىكتەر جىبەرىلگەن. كەلىسىمدە رەسەي تاراپى ەگەر ءوزىنىڭ مىندەتىن تولىق اتقاراماعان جاعدايدا وعان قارسى بەلگىلى ءبىر سانكسيالىق شارالار دا قاراستىرىلماعان»، - دەدى ول.

ياعني ول جوبانىڭ اياقسىز قالۋىنا ەشكىم جاۋاپ تارتپايدى دەگەن ءسوز.

دەگەنمەن، رەسەي تاراپى بۇل جوبادان باس تارتاتىن بولسا، قازاقستان ۇزاق ۋاقىت بويى قىزىعۋشىلىق تانىتىپ جۇرگەن ۋكراينا نەمەسە فرانسيا ارىپتەستەرىمەن جۇمىس جاساۋعا دايىن.

 ەگەر «بايتەرەك» جوباسى قولعا الىنسا، «بايقوڭىردان» پروتون زىمىران تاسىعىشىن ۇشىرۋ توقتاتىلادى. ەكولوگيالىق تۇرعىدا زيانى تومەن انگارا زىمىران تاسىعىشى قولدانىلادى.

 اۆتور: جاسۇلان جولدىبايەۆ