باۋىرجان مومىش ۇلىنىڭ «قانمەن جازىلعان كىتابى» - بوزداقتاردىڭ ەسكىرمەيتىن ەسكەرتكىشى
بۇل سوعىس قايعى- قاسىرەت اكەلمەگەن بىردە- ءبىر وتباسى بولمادى. ءبىرىنىڭ اكەسى، ءبىرىنىڭ اعاسى قازا تاپتى. قانشاما بوزداقتاردىڭ قىرشىن جاسى قيىلدى. ىشىندە اقىن دا، ءانشىسى دە بار ەدى. قاۋىزىن اشپاي كوكتەي قىرقىلعان سول جاستاردىڭ ىشىندە، قانشا اباي، قانشا شوقان كەتتى ەكەن .. .
بەلگىلى اعىلشىن تاريحشىسى الەكساندر ۆەرت ءوزىنىڭ «رەسەي 1941-1945 -جىلداعى سوعىستا» دەگەن كىتابىندا: « قىزىل ارميانىڭ تاباندى سولداتتارىنىڭ ءبىرى قازاقتار بولدى، تۇتاس العاندا قازاقتار بۇكىل سوعىس بويىندا وزدەرىن جاقسى جاعىنان تانىتا ءبىلدى. ءتىپتى ستالينگرادتىڭ وزىندە ەڭ وجەت سولداتتار قاتارىندا قازاقتار تۇردى. » - دەگەندى ايتادى.
ۇلى وتان سوعىسىنىڭ شەجىرەسىنە مانشۇك مامەتوۆا، ءاليا مولداعۇلوۆا، مالىك عابدۋللين، راقىمجان قوشقاربايەۆ، باۋىرجان مومىش ۇلى، تالعات بيگەلدينوۆ سەكىلدى كوپتەگەن جەرلەستەرىمىزدىڭ اتتارى التىن ارىپتەرمەن جازىلدى.
وت كەشىپ، قان جۇتقان سول ءبىر جىلدار بارعان سايىن بىزدەن الىستاۋدا. مايدان مەن تىلدىڭ اتى اڭىزعا اينالعان ەرلەرى بارعان سايىن ازايا تۇسۋدە. ءبىراق ولار جاساعان ۇلى ەرلىك ەشقاشان ۇمىتىلماق ەمەس. زۇلىم جاۋمەن شايقاستا اكە، اعا، باۋىرلارىمىز قانىن توگىپ، قولىمىز جەتكەن جەڭىس شاپاعى كەيىنگى ۇرپاقتارعا جەتپەك. كەلەشەك ءۇشىن، دۇنيەجۇزىلىك جاڭا جويقىن سوعىسقا جول بەرمەۋ ءۇشىن بۇل تۋرالى ۇمىتۋعا بولمايدى.
ەرلىكتىڭ ەرەن ۇلگىسىن كورسەتىپ، كەمەڭگەرلىكپەن قول باستاعان، باتىرلىق پەن باتىلدىقتىڭ يەسىندەي، اسىلدىق پەن جاسىندىقتىڭ ۇلگىسىندەي اتى اڭىزعا اينالعان باھادۇر باتىرلارىمىزدىڭ ءبىرى تاۋ تۇلعا - باۋىرجان مومىش ۇلى. ول كىسىنىڭ ءومىر جولى، سۇراپىل سوعىس جىلدارىنداعى جانقيارلىق رۋحى، العىرلىعى مەن كورەگەندىگى - بىلە بىلگەنگە ۇلى تاربيە، ۇلكەن ونەگە مەكتەبى.
باتىر باۋىرجان مومىش ۇلى - الماس قىلىشتاي وتكىر دە قايسار، دانا دا دانىشپان، شەشەن ءارى اقىن، «ءسوز ءقادىرىن ءوز قادىرى، ءوز قادىرى ەل قادىرى» دەپ باعالاعان ايبىندى ازامات. وسىناۋ دارا تۇلعانىڭ بۇكىل سانالى عۇمىرى، عيبراتقا تولى ىستەرى، ءجۇرىس- تۇرىسى، سويلەگەن سوزدەرى، تەرەڭ ماعىنالى ويلارى اركىمنىڭ كوكەيىندە. باۋىرجان مومىش ۇلى - سوعىستى ءوز كوزىمەن كورگەن، سوعىس تۋرالى العاش قالام تەربەگەن جازۋشىلاردىڭ ءبىرى. باتىر باۋىرجاننىڭ ايتار ويى، جازار تاقىرىبى - سوعىس شىندىعى. ول ءوز شىعارماسىنىڭ كەيىپكەرى، ءوزىنىڭ وبرازدارىمەن تۇتاسىپ كەتكەن تۇلعا. بارلىق وقيعالاردىڭ بەل ورتاسىندا ءوزى بولعاندىقتان اۆتور اڭگىمەنى ءوز اتىنان ايتادى. ول سىرت باقىلاۋشى ەمەس، بەلسەندى قاتىسۋشى. بۇگىنگى ايتپاعىمىز باتىردىڭ «قانمەن جازىلعان كىتابى» تۋرالى بولماق.
« مەن نەلىكتەن سوعىس جونىندە جازىپ ءجۇرمىن؟ ويتكەنى، سوعىس - ادام ومىرىندەگى ەڭ ءبىر ءدۇر سىلكىندىرەرلىك، جان تۇرشىگەرلىك وقيعا. تىلدا ادام سوعىس تۋرالى ويشا ەلەستەتىپ قانا جۇرەدى. مايداندى وي جۇزىندە ەلەستەتۋ ەگەر دە ول اقيقاتتان بيىك تۇرسا جاقسى، ءبىراق سوعىستا قازىرگى زامانعى اقيقاتتان بيىك ەش نارسە دە جوق، سوندىقتان اقيقات شىندىقتى تالاپ ەتەدى. سىزدەر تەاتردان نەمەسە كينو ەكرانىنان سوعىستىڭ كورىنىستەرىن كورىپ جۇرسىزدەر، ءبىراق سىزدەر ونىڭ ىشكى ءمان- مازمۇنىن كينودان دا، تەاتردان دا كورە المايسىزدار، سەبەبى كوپتەگەن جازۋشىلار مەن ونەر قىزمەتكەرلەرى سوعىس تۋرالى شىندىقتى، اقيقاتتى تەرەڭ تۇسىنە المايدى، دولبارلاپ، قيالدان شىعارىپ جازادى، مۇنىسى شىندىققا ساي كەلمەيدى. مەن جاۋىنگەرلىك ولەڭ تەكسىنە ليريكالىق مۋزىكا جازعان ءبىر كومپوزيتوردىڭ شىعارماسىنا زىعىردانىم قايناعانى بار. سۋرەتشى دە ايتەۋىر ءبىر پولوتنو سالىپ، ايتەۋىر ىشكى مازمۇنى جوق كوشىرمەنى بەرەدى. بۇل، شىنىندا، ادامداردىڭ سوعىستى تەرەڭىرەك بىلمەۋىنەن بولىپ جاتسا كەرەك. سوعىس تۋرالى شىندىقتى، مۇندا تىلدا وتىرىپ تانۋ كيىن، ءتىپتى مىنا بىزدەر، ۇرىسقا قاتىسۋشىلاردىڭ وزدەرى دە، ونى تۇبەگەيلى، ۇڭعىل- شۇڭعىلىنا دەيىن بىلە بەرمەيمىز. سوعىستا شىندىقتى تابۋ وتە قيىن، ال ونى جيناقتاۋ، قورىتۋ ودان دا كۇردەلى. سوعىس تۋرالى اقيقاتقا جەتۋ - بۇل وتە ۇلكەن پروبلەما. مەن سوعىس تاقىرىبىنا جازىلعان ادەبيەتتەردى وقىعان كەزىمدە ولاردىڭ كوپشىلىگىنىڭ شىندىققا كەلمەيتىنىنە كوزىم جەتتى. باسپاحانانىڭ بوياۋىمەن جازىلعان كىتاپتار دا، ادام قانىمەن جازىلعان كىتاپتار دا بولادى. مەن باسپاحانا بوياۋىمەن ەمەس، مايدان دالاسىندا شىنايى قالپىندا، بار بولمىسىمەن قانمەن جازىلعان سوعىس كىتابىن وقىدىم. سوعىس تۋرالى ونەر تۋىندىلارىنىڭ عۇمىرى قىسقا بولاتىندىعى - ولاردىڭ كوركەمدىك جاعى سوعىس قيمىلدارىنىڭ شىندىعىنان مۇلدەم الىس جاتاتىندىعىندا، ياعني مەنىڭ ايتايىن دەگەنىم - ۇلكەن شىندىق تۇرعىسىندا ناعىز ءومىردىڭ اقيقاتىن جيناقتاي الماۋدا بولسا كەرەك» ، - دەپ جازادى باۋىرجان مومىش ۇلى «قانمەن جازىلعان كىتابىندا» .
باۋىرجان مومىش ۇلىنىڭ پاتريوتيزمگە تولى، وتان سۇيۋگە باۋليتىن بۇل ەڭبەگى جازۋشىنىڭ «كنيگا، ناپيساننايا كروۆيۋ» اتتى ورىسشا كىتابىنىنان بەلگىلى زەرتتەۋشى مۇحتار قازىبەكتىڭ اۋدارۋىمەن 2010 -جىلى جارىق كورگەن.
بۇل شىعارمانى بالاۋسا جەتكىنشەكتەر نەعۇرلىم ەرتە وقىسا، سوعۇرلىم ەرتە ەسەيە تۇسەتىنى ءسوزسىز. سەبەبى، اتالعان ەڭبەكتەن مايداننان جازىلعان تەبىرەنىسكە تولى حاتتار، پانفيلوۆتىڭ جۇرەكجاردى ۇزىك سىرلارى، سوعىستىڭ ىشەك ءۇزدى قىر- سىرى مەن بۇگە- شىگەسى، قىزىعۋشىلىق تۋدىراتىن دەرەكتەر مەن دالەلدەر، ۇلاعاتتى سوزدەر مەن ماقال- ماتەلدەر اسەم دە ادەمى، ءارلى دە بەدەرلى تىلمەن اسپەتتەلىپ بەرىلگەن. سونىمەن قاتار سوعىس ونەرىنە قاتىستى قىزىقتى دەرەكتەر، مايدان تاجىريبەسى، تاكتيكا مەن تالايعى ايلا- تاسىلدەر ادام بالاسىنىڭ اقىل- ويىن باۋراپ الار قۇدىرەتىمەن، سول سۇراپىل كۇندەردى كوز الدىڭا ەلەستەتەر قۋاتتىلىعىمەن ەرەكشەلەنەدى.
« ءوز ۇلتىن قۇرمەتتەپ، ماقتان تۇتپايتىن ادام ءسوزسىز ساتقىن جانە قاڭعىباس... ۇلتتىق ماقتانىش - ۇلت وكىلى تۇلعا ءۇشىن قاسيەتتى جانە بۇزىلمايتىن زاڭ» . بۇل قولباسشى دا ەمەس، جاۋىنگەر دە ەمەس، ناعىز شىعارماشىلىق تۇلعانىڭ بىرەگەي ءسوزى. الايدا، ۇرىس پەن سوعىس - بۇل عىلىم عانا ەمەس، سونىمەن قاتار، ونەر دە. سوندىقتان دا بۇل ونەردىڭ ۇيىمداستىرۋشىسى شىن مانىندە شىعارماشىلىق ەڭبەكتىڭ ادامى بولىپ تابىلادى.
بۇل كىتاپ تۋرالى شىعارمانى اۋدارعان زەرتتەۋشى مۇحتار قازىبەك بىلاي دەيدى: «باۋىرجان مومىش ۇلى مۇرالارىنىڭ ىشىندەگى ەڭ اسىلى، وسى «قانمەن جازىلعان كىتاپ» بولعاندىقتان قايتادان قولعا الىپ، 6 ايدا اۋدارىپ شىقتىم. 45 بەتتەي ءالعىسوز جازىپ، سونىمەن قاتار 35 بەتتەي قوسىمشا ماتەريالدارىن اۋدارىپ ەنگىزدىم. باۋىرجان تەك اسكەري ادام، كوماندير بولعان جوق، ول شىعارماشىلىق تۇلعا بولدى. ونىڭ ويلارىندا، ايتقان پىكىرلەرىندە تولعانىستار، تۇجىرىمدار، دانالىق سوزدەر، ماقال- ماتەلدەر كوپ. جاۋىنگەر جازۋشىنىڭ سوعىس پسيحولوگياسى جايىنداعى اڭگىمەسىنىڭ، جازۋشىلارمەن كەزدەسۋ كەشىندە سويلەگەن ءسوزىنىڭ ستەنوگرامماسى، ءوزىنىڭ ۇستازى گەنەرال ي. ۆ. پانفيلوۆ تۋرالى جۇرەكجاردى سىرلارى مەن پايىمداۋلارى، سونىمەن قاتار مايداننان جازعان ۇلكەن تەبىرەنىسكە تولى حاتتارى دا ساقتالعان. بۇل ماتەريالداردىڭ بارلىعىن دا وسى كىتاپتان تابا الاسىزدار» .
ونىڭ ايتۋىنشا، الەم حالىقتارى ادەبيەتىندە مومىش ۇلى قالدىرعانداي مۇرا كەزدەسپەيدى. ونىڭ ەڭ ءبىر قۇندى جاعى - ادام پسيحولوگياسىنا مايدان تاجىريبەسى تۇرعىسىنان جاسالعان تىڭ تاڭداۋلارىنىڭ سونىلىعى مەن جاڭالىعىندا، ادام اقىل- ويىن ءاپ- ساتتە باۋراپ الاتىن قۇدىرەتتىلىگىندە جاتىر. باتىردىڭ جاۋىنگەرلەرگە، مايدانداس دوستارىنا بەرگەن سيپاتتاما، مىنەزدەمەلەرى ادامنىڭ كوكىرەگىندە تەرەڭ ءىز قالدىرادى.
ەرەكشە اتاپ وتەرلىگى، كورگەن كوزگە ىستىق باسىلاتىن، اياداي عانا كىتاپقا باۋىرجان مومىش ۇلىنىڭ ۇيىندەگى ارحيۆتە جاتقان اسا قۇندى ماتەريالدار، جەكە قۇجاتتارى مەن باياندامالارى، وي- تولعامدارى، ك س ر و عىلىم اكادەمياسىندا وقىعان دارىستەرى توپتاستىرىلعان. ادەبي مۇرا ءوزىنىڭ مازمۇنى مەن سيپاتى، قوزعالعان ماسەلەلەرىنىڭ اۋقىمى جاعىنان اسا باي، ءوز الدىنا ۇلكەن قۇندىلىقتاردى ارقالايدى.
بۇكىل الەمدە «قانمەن جازىلعان كىتاپ» بىرەۋ عانا بولار. ول تاۋ تۇلعا باۋىرجان مومىش ۇلىنىڭ شىعارماسى. ال قالعان كىتاپتار، وسى ىسپەتتى تۋىندىلار. بۇگىنگى تاڭدا كوپتەگەن ەلدەردە سوعىس ونەرىن ۇيرەتۋدە، ءتالىم- تاربيە الۋدا وسى كىتاپ كەڭىنەن تانىمال.
« مەن مىنا سوعىستا ءتىرى قالامىن با، الدە جوق پا، وعان كوزىم كامىل جەتپەيدى، ءبىراق ءوزىمنىڭ حاتىمدا قولجازبامنىڭ وقۋشىلارىنا ءبىرسىپىرا تالاپتار قويۋعا تالپىنىس جاسادىم» ، - دەپ تولعانعان باتىر جازۋشى وقىرماندارىنا حات جازادى. ەندەشە سول حاتتان ءۇزىندى وقىپ كورەيىك: «مەنىڭ قولجازبامنىڭ وقىرماندارىنا. «كوپ جاساعاننان سۇراما، كوپتى كورگەننەن سۇرا» ، - دەيدى حالىق دانالىعى. ءجىپ قىلدان تۇرادى، دەنە تكاننان قۇرالادى. دانالىق وتكەننىڭ تاجىريبەسىن قورىتاتىن، قازىرگى جاعدايدى زەردەلى تالدايتىن جانە بولاشاقتى كورە بىلەتىن تۆورچەستۆولىق ويدىڭ قايماعىنان تۇرادى. كىرپىشسىز ساراي سالا المايسىڭ. ۇشقىنسىز وت تۇتانباس. مەيىرىم بولماسا، سۇيە دە المايسىڭ. اشۋ- ىزاسىز جەك كورۋ مۇمكىن ەمەس. ءماجبۇر ەتپەي، مويىن ۇسىنباس، مەيىرىم بولماي، جاقسى كورە دە، بەرىلە دە المايسىڭ. بۇيرىق - العىر باسشىنىڭ وي- ارمانى. اسكەرسىز - قولباسشى قاۋقارسىز، باسشىسىز - اسكەر ءالسىز. سىن - ەردى شىڭدايدى، قورقاقتى قينايدى. ازاماتقا - ومىردەن دە ار قىمبات، ولىمنەن ۇيات كۇشتى. قورقاق - دورەكى ءارى اقىماق. مەيىرىمسىزدەردىڭ جانى نازىك ەمەس، ولارعا قۇدىق تا ءتۇپسىز تەرەڭ. باتىرعا سىردىڭ سۋى سيراعىنان كەلمەيدى، قورقاققا باتپاق تا كەدەرگى، شالشىق تا بوگەت. اتقا ءمىنىپ جۇرە المايتىنعا جۋاس ات تا اساۋ، جەبە دە قىسقا، تارتپا دا بوس، ەردىڭ ءۇستى دە قولايسىز، تىزگىن دە ۇزىن كورىنەدى - بارلىق سىلتاۋدى جايىپ سالادى. شوشقا باعۋشى ارعىماقتى تۇرقىنا قاراپ اجىراتا المايدى، وعان قاشار دا - ات. قۇم ىشىندەگى ءداندى قىراعى كوز عانا شالادى. كەبەكتى ۇننان ەلەپ ايىرادى، سۋ كومىر ارقىلى تازا سۇزىلەدى. العىرلىق ويدىڭ ىشكى مازمۇنىن نۇرلاندىرىپ تۇرادى. قاناتتى ءسوزدىڭ قاراپايىم سوزدەن ايىرماسىن سەرگەك قۇلاق، العىر وي اجىراتادى. باسقانى «جاقسىعا» بىلگەنشە، ءوزىڭدى «ورتاشاعا» ءبىل. اقىلگويلىك كەيدە ونەگەسىزدىككە تىرەيدى. ءتارتىپ كەيدە تارتىپسىزدىكتى تۋدىرادى. تەر توككەنشە تىراشتانۋ - كەيدە جالقاۋلىققا پارا- پار.. . تىم ەرەكشە قۇشتارلىق - بەيجايلىقپەن بىردەي دەرلىك. تىم ادالدىق - جالعاندىقپەن پارا- پار. ەگەر وتكەندى ۇنەمى ەسكە ءتۇسىرىپ تۇراتىن اق نارسەگە جامالعان جاماۋداي كوزگە بادىرايىپ تۇرعاننان گورى، دۇرىسى بۇلىنگەن دۇنيەنى ءبۇلدىرىپ تاستاعان ءجون. جارىقتى بوگدە زاتپەن بىتەگەننەن گورى، سىنعاندى سىندىرىپ تاستاعان جاقسى. ەگەر تىگىسى سوگىلمەي جىرتىلسا، ونى قالدىقپەن جاماعاننان گورى مۇلدەم جىرتىپ تاستاعان ءجون. بەتىنە تۇكىرىپ، قايتىپ سۇيگەننەن گورى، مۇلدەم بەزىپ كەتكەن جاقسى. ەكىجۇزدىلىكتىڭ بالىن تاتقاننان، ادىلدىكتىڭ اشى ۋىن ىشكەن ارتىق. قارتتىقتىڭ ادەمىلىگىنەن كوڭىل قايتقانشا، ماحابباتتىڭ ارمانىنان ءلاززات العان دۇرىس. وتىرىكتىڭ قاناتىن قومداعانشا، اۋىرتپالىقتىڭ جۇگىنەن بۇگىلگەن ارتىق. ماقتانىش - ەرلىك اناسى. ايبارلى ادام جاسىق جانعا دوس ەمەس.. . ءوزىن سىيلاماعان - باسقانى سىيلاۋعا قابىلەتسىز.. .» . قانداي كەرەمەت سوزدەر، كەستەلى ءتىل گەمەڭگەر ويلار. بۇنداي فيلوسوفيالىق ويلاردىڭ باتىر جازۋشىنىڭ جۇرەگىنەن توگىلىپ جاتۋى زاڭدىلىق شىعار. وسىنداي ورەلى سوزدەردەن كەيىن كىتاپتى ءارى قاراي وقىماۋ مۇمكىن ەمەس. «تاعدىر مەنى ادامزاتتىڭ جان تۇرشىگەرلىك قايعى- قاسىرەتىنىڭ كۋاگەرى بولۋعا جازسا دا، اق قاعازدىڭ بەتىنە بولات قالامساپتىڭ ۇشىمەن قيسىندى ءسوزدى مارجانداي ەتىپ تىزە الاتىنداي ونەرىم بولماسا دا جاي سەبەپپەن، مەنىڭ قولىم جاۋعا سىلتەر قىلىشتىڭ سابىن ۇستاۋعا، پيستولەتتىڭ شۇرىپپەسى مەن جاۋىنگەردىڭ اتىنىڭ تىزگىنىن ۇستاۋعا ۇيرەنگەن قولىما - قالامساپ تا، ۋستاۆتىڭ وكتەم بۇيرىعىنا ۇيرەنىپ قالعان ءتىلىم دە ىرىق بەرەر ەمەس. ءبىراق تا ساراڭداردىڭ ساناتىندا قالماس ءۇشىن، ولگەندەردىڭ رۋحى، زارداپ شەككەن، ادال سولداتتارىمنىڭ الدىندا - ءۇن- ءتۇنسىز قالماۋعا، باستان كەشكەندەردى ءتىلسىز قاعاز بەتىنە ءتۇسىرۋدى وزىمە پارىز سانايمىن، ويتكەنى ول: «ەرلىك ەلەۋسىز قالماسىن، ولجا - ەلگە، اتاق - ەرگە ساۋعا» دەگەن ادىلەتتىلىك قاعيداسىن ەسكە سالاتىن، شىندىق وقيعا كۋاگەرىنىڭ ءتىلى بولسىن. بۇل قاراپايىمداۋ وڭدەلىنبەگەن، ولاقتاۋ، سۇرىپتالىنباعان تارتۋىم بولسىن، ءسوز ونەرىنىڭ شەبەرىنە كىتاپ جازۋى ءۇشىن، قۇرىلىس ماتەريالىنا جارارلىق سىيىم بولسىن.. .» ، - مىنە مومىش ۇلىنىڭ حاتى ءارى قاراي وسىلاي ورىلەدى. بۇل سوزدەردەن- اق باتىردىڭ حالىق الدىنداعى ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىگىن، مايدانداس جاۋىنگەرلەرىنە دەگەن ىزگى نيەتىن، تاريح الدىنداعى ادالدىعىن كورۋگە بولادى. حاتتىڭ سوڭىن جازۋشى:
«نايزادان قول بوساسا قالام الدىم،
تولعانىپ وقيعانى كوپ ويلاندىم.
تىرمىسىپ ءال كەلگەنشە كورگەنىمدى،
جالتاقتاماي، يمەنبەي اشىق جازدىم.
"وتىرسام كوپ ويلانىپ كۇنىم جاقىن،
ءار ادام بىلە بەرمەيدى ءسوزدىڭ پارقىن.
ۇرپاققا ارناپ ىستەلگەن ادال ەڭبەك،
اق نيەتپەن ۇسىندىم ساعان، حالقىم.
جازۋشى بولماعان سوڭ مەنىڭ زاتىم،
كوركەمدى جۇمىر ەمەس جازعان حاتىم.
سالماقتايتىن سانالى ەر تابىلسا،
اتاۋسىز نەگە قالسىن مەنىڭ اتىم » . - دەگەن وتتى ولەڭ جولدارىمەن تۇيىندەپتى. بۇل ولەڭ جولدارىنان باۋىرجان مومىش ۇلىنىڭ اقىندىق قۋاتىنىڭ باتىرلىق بولىمىسىنداي اسقار بيىك ەكەندىگىن كورەمىز. وتتى جىلداردان قان كەشە ءجۇرىپ، قان- تەرىن سارقىپ، بولاشاققا امانات رەتىندە ۇلى ەڭبەك قالدىردى. ەندەشە بۇگىنگى ۇرپاقتىڭ اماناتقا قيانات جاساپ وسىنداي كىتاپتى وقىماۋى ۇلكەن كۇنا عانا ەمەس، تاريحقا جاۋاپكەرسىزدىكپەن قاراۋ.
ەندەشە قاندى سوعىستىڭ قاتىگەز بەينەسى شىنايى بەينەلەنگەن شىعارمانى نازاردان تىس قالدىرمايىق. قازاقپارات حالىقارالىق اگەنتتىگى بۇدان بۇرىن ۇلى جەڭىستىڭ 70 جىلدىق مەرەكەسىنە وراي باۋىرجان مومىش ۇلىنىڭ «موسكۆا ءۇشىن شايقاس» رومانىن نازارلارىڭىزعا ۇسىنعان بولاتىن. شىعارما وقىرماندار تاراپىنان جوعارى سۇرانىسقا يە بولدى. ءبىز الداعى ۋاقىتتا باتىردىڭ «قانمەن جازىلعان كىتابىن» سىزدەرمەن بىرگە وقۋدى ءجون كورىپ وتىرمىز.
ريزابەك نۇسىپبەك ۇلى