قاي ەلدە بولسا دا قازاقتى باسقارۋ وتە قيىن - مۇرات داكەي، كاسىپكەر

استانا. قازاقپارات - مۇرات داكەي، موڭعوليا، بايانولگەي ايماقتىق جىلۋ ستانتسياسىنىڭ باستىعى، كاسىپكەر:

- قازىر قانداي جۇمىستارمەن اينالىسىپ جاتىرسىزدار؟

-  2006 - جىلى جەرگىلىكتى جەردىڭ جىلۋ ستانسياسىن ساتىپ الدىم. ونىڭ سىرتىندا كوپتەگەن قۇرىلىستار سالامىز. ايماعىمىزدى وركەندەتۋ، زامانعا ساي جاڭارتۋعا بايلانىستى كوپتەگەن جۇمىستار اتقارىپ جاتىرمىز. 200 دەي جۇمىسشىمىز بار، سونىمەن قاتار كومىر شاحتامىز بار. موڭعول ەلىندە تۇرىپ جاتساق تا، مۇنداعى قازاقتاردان كوپتەگەن جاقسى قاسيەتتەردى بايقاۋعا بولادى. ادامداردىڭ كوبى اۋقاتتى. مۇندا قازاقستاندا قۇرىلىس سالىپ جاتقان كومپانيالارمەن بىرىگىپ جۇمىس جاسايتىن ادامدار كوپ. سونىڭ ءبىرىمىز.

استانادا قۇرىلىس سالدىق. قازىر قۇجاتتارىنا بايلانىستى كەشىگىپ تۇر. ەلگە بارىپ 2 بولمەلى ۇيگە جەتپەي، قايتادان قازاقستانعا الاقان جايىپ وتىرۋ كەرەك پا؟! الدە سىزدەر سياقتى قوناقتار كەلگەندە قازى، قارتامىزدى اسىپ، قوناقجايلىق تانىتقانىمىز دۇرىس پا؟! ىرگەلى ەلىمىز، تىنىش، ءبىزدى ۇنەمى قولداپ وتىرادى. ءبىز موڭعول ەلىنە راحمەتىمىزدى ايتامىز، وسى ەلدە تۇرىپ جاتقان ءوزىمىزدى باقىتتى سانايمىز. سەبەبى ورىس پەن گەرماننىڭ سوعىسىن كورمەدىك، قىتايداعى مادەنيەت توڭكەرىستى كورمەدىك. قازاقتىڭ قالپىن ساقتادىق. موڭعول ەلى -  كوشپەلى حالىق. سوندىقتان ءبىزدىڭ كوپ قاسيەتىمىز ۇقساس كەلەدى.

- بۇل وڭىردە كاسىپكەرلىكپەن اينالىسۋعا جەڭىلدىكتەر جاسالعان با؟ قانداي جەڭىلدىكتەر بار؟

- ءبىزدىڭ ەلىمىزدە جەڭىلدىكتەر وتە كوپ. قاراپايىم تىلمەن ايتار بولساق، كىشى كاسىپكەرلەردەن 20 مىڭ دوللارعا دەيىن كوپ سالىق الا قويمايدى. 500 قويى بار ادامنان 5 قويدىڭ باعاسىنداي دا سالىق المايدى. تەك مال وسىرسەڭ بولدى دەيدى. ويتكەنى ەلدە بولسا، ەلدىڭ ەرنى تيەدى عوي. ءبىزدىڭ ەلدەگى ەڭ قۋانارلىق جاعداي - ناشاقورلىق، ماسكۇنەمدىك ت. ب. جات قىلىقتاردان اۋلاقتىعى. قىسپاق كورسەتۋ، الىمجەتتىك جاساۋ، باي-كەدەي دەگەن بولمايدى. مينيستر كەلىپ جاتسا دا، كيىز ۇيگە قونىپ شىعادى.

- ازاماتتار قالتالانىپ، اقشا تاپقاننان كەيىن حالىققا قارايلاسۋ كەرەك. قازىرگى تىلمەن ايتقاندا، ۇلتتىق بۋرجۋازيا قالىپتاسۋ كەرەك. ءبارى وزىمە بولسىن دەسە، ەلدىڭ جاعداي نە بولادى... ال سىزدەن بايقاعانىمىز، ءوزىڭىز جاساعان دۇنيەلەردى، تاپقان تابىستارىڭىزدى حالىققا، ەلدىڭ رۋحىن كوتەرۋگە جۇمسايدى ەكەنسىز. بۇرىننان سولاي ما، الدە ەر جانىبەك ءۇشىن عانا قارجىلىق قولداۋ جاساپ جاتسىز با؟

- جالپى، بۇرىننان سولاي دەپ ايتۋعا بولادى. 200 دەي جۇمىسىشىم بار. ءبىراق قاي ەلدە بولسا دا قازاقتى باسقارۋ وتە قيىن... نەگە قيىن؟ مالدىڭ ىشىندە جىلقى باعۋ وتە قيىن. ال ءبىزدىڭ قازاق جىلقى مىنەزدى. تەك اقشاعا عانا بايلانىستى ەمەس، جۇرەگىن، رۋحىن، ءوزىن جاۋلاۋىڭ كەرەك. قيىندىقتارىنا كومەكتەسۋىڭ كەرەك. مەن جۇمىسشىلارىما «5 جىلدان كەيىن سەندەرگە تۇرعىن ءۇي سالىپ بەرەمىن» دەگەنمىن. قازىر 8 قابات تۇرعىن ءۇيدى سول جۇمىسشىلارىما ارناپ سالدىرىپ جاتىرمىن. سونىڭ ىشىندە جاقسى جۇمىس ىستەگەندەرگە تەگىن ءۇي بەرمەكشىمىن، ورتاشا دەڭگەيدە ىستەگەندەر ءۇيدى جارتى باعاسىنا الادى، ال تومەن كورسەتكىش كورسەتكەندەر پايىزداپ تولەيدى دەگەن سەكىلدى شارتتارىم بولدى. وسى 8 قاباتتى ۇيدەن جۇمىسشىلارىما ءۇي بەرىپ وتىرمىن. مەن ونى بارلىعىمنان، بايلىعىمنان تەگىن بەرىپ وتىرعان جوقپىن. ولار مەنى قولداسا نەگە كومەكتەسپەسكە؟!

- بۇدان كەيىنگى ۋاقىتتا دا قازاقتىڭ ماتەريالدىق مادەنيەتىن، رۋحانياتىن كوتەرۋ ماقساتىنداعى جۇمىستارعا دەمەۋشى بولا بەرەسىز با؟

- ارينە، بولامىن. قازاق بولىپ تۋعاننان كەيىن بۇل ءبىزدىڭ باستى ماقساتىمىز. مىسالى، سال- سەرى دەگەن كىم بولعان؟ سال-سەرى دەگەنىمىز - كوشپەلى تەاتر. سول كەزدەگى اقپاراتتى جەتكىزەتىن سال-سەرىلەر بولعان. ەڭ الدىمەن سال-سەرىلەردى كەڭەس ۇكىمەتى قۇرتقان. سودان كەيىن مىلتىق، سايمان ۇستايتىن، اتقا مىنەتىن بايلاردى قۇرتقان. قاي ەلدى الىپ قاراساق تا، كاپيتاليست ەلدەردىڭ دە جاعدايىن جەكە كاسىپكەرلەر كوتەرىپ وتىر. بىزدە دە سولاي بولۋ كەرەك.

سۇحباتتاسقان: جارقىن سالەن ۇلى

ulas.kz