الكوگولدى از-ازدان ءىشۋ پايدالى ما؟
ءتىپتى كوپتەگەن زەرتتەۋلەر بويىنشا، سپيرتتىك سۋسىندى از مولشەردە تۇراقتى تۇتىنۋ جۇرەك قان-تامىر اۋرۋىنا شالدىعۋ مۇمكىندىگىن بەلگىلى ازايتادى ەكەن.
ەڭ باستىسى، تۇسكى اس كەزىندە كۇنىنە جارتى ستاقان شاراپ ءىشۋ ادام ءومىرىن ۇزارتادى دەگەن تۇسىنىك بار.
سول سەبەپتى ادەتتە ادامدار الكوگولدىڭ وزىمەن ەمەس، ونىڭ مولشەرىمەن، ياعني ماسكۇنەمدىكپەن كۇرەسۋگە تىرىسادى. سونداي-اق، زەرتتەۋ جۇمىستارى سپيرتتىك سۋسىنداردى از كولەمدە تۇتىنۋدىڭ ءوزى قايعىلى جاعدايلارعا اكەلۋى مۇمكىن ەكەندىگىن ەسكەرتەدى: اگرەسسيانىڭ كۇشەيۋى، ءسۇت بەزى راگى جانە الكوگولگە تاۋەلدىلىك.
ەللەن مەيسون، كارديولوگ:
«از كولەمدەگى الكوگول مەن بەلسەندى فيزيكالىق قوزعالىس، شىن مانىسىندە، جۇرەك اۋرۋلارىنىڭ قاۋپىن ازايتادى. الايدا، سپيرتتىك سۋسىندى شامادان تىس تۇتىنۋ ونىڭ وسى پايدالى جاعىن جوققا شىعارادى... دەنە شىنىقتىرۋ جاتتىعۋلارى الكوگولگە قاراعاندا جۇرەك پەن بۇكىل اعزاعا كوبىرەك پايدا اكەلەدى.»
نە سەبەپتى از كولەمدەگى الكوگولدىڭ ءوزى قاۋىپتى؟
سپيرتتىڭ سۋسىنداردى از كولەمدە پايدالانۋ حالىقتىڭ بار-جوعى %15 پايدالى، سەبەبى ولاردىڭ اعزاسىندا سەتر گەنىنىڭ وتە سيرەك كەزدەسەتىن سيرەك ءتۇرى بار.
الكوگولدى سۋسىننىڭ پايداسى ءبىرجاقتى ەمەس ەكەندىگى جانە ول ادام گەنوتيپىنە بايلانىستى ەكەندىگى جايلى پىكىرلەر 1995 - جىلدىڭ وزىندە-اق ايتىلا باستادى. سول جىلى سولتۇستىك يرلانديا مەن فرانسيا تۇرعىندارى اراسىنان 1236 ادام ىرىكتەلىنىپ، سولاردىڭ اراسىندا زەرتتەۋ جۇرگىزىلدى. زەرتتەۋ اۆتورلارى الكوگولدىڭ دەنساۋلىققا اسەرى ادامنىڭ گەنوتيپىنە بايلانىستى ەكەنىن بايقاعان.
سودان بەرى وسىعان ۇقساس زەرتتەۋدى شۆەتسياداعى گەتەبورگ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ جانىنداعى سالگرەنسك اكادەمياسىنىڭ قىزمەتكەرلەرى جۇرگىزدى. ولار ءبىرشاما ادامدى ىرىكتەپ الىپ، 2 توپقا ءبولدى: يشەميا اۋرۋىنا (جۇرەك اۋرۋىنىڭ ءتۇرى) شالدىققان 618 ادام جانە جالپى باقىلاۋ توبىنداعى 2921 ادام. بۇل ادامداردىڭ بارلىعىنا: قانداي الكوگولدىڭ سۋسىن تۇتىناتىنى، قانشالىقتى ءجيى ىشەتىنى، تەمەكى شەگۋ-شەكپەۋى، بوس ۋاقىتتا نە ىستەيتىندىگى، وتباسىلىق جاعدايى جايلى سۇراقتار قويىلدى.
«بولاشاقتا ادامدار تەستىلەۋدەن ءوتۋ ارقىلى الكوگولدىڭ اعزاسىنا پايدالى نە پايدالى ەمەس ەكەنىن انىقتاي الادى»
قاجەتتى مالىمەتتەردى العاننان كەيىن عالىمدار اعزاسىندا سەتر گەنىنىڭ ەرەكشە ءتۇرى بار ادامداردى ىزدەي باستادى. ويتكەنى مۇنداي ادامدار ءۇشىن الكوگولدى سۋسىندى از كولەمدە تۇتىنۋ شىنداي-اق جۇرەك قان-تامىر اۋرۋلارىنىڭ قاۋپىن ازايتادى ەكەن. سول سەبەپتى، كەلەسى جولى، سپيرتتىك سۋسىندى ىشەر كەزدە ءوزىڭىزدىڭ قاجەتتى گەنى بار %15 جاتاتىنىڭىزدى انىقتاپ العانىڭىز ءجون. ولاي ىستەمەگەن جاعدايدا، قانداي كولەمدە بولماسىن، الكوگول ءسىزدىڭ دەنساۋلىعىڭىزعا زيان.
داگ تەللە، ەپيدەمولوگ:
«از كولەمدە الكوگولدى تۇتىنۋ قاجەتتى گەنسىز دەنساۋلىققا پايدالى ەمەس، ءدال سولاي اعزاڭىزدا بەلگىلى ءبىر قاجەتتى گەننىڭ بولۋى دا سىزگە كوپ كومەكتەسپەيدى. ال ەگەر، وسى ەكەۋى بىرىگەتىن بولسا، جۇرەك اۋرۋىنىڭ پايدا بولۋ مۇمكىندىگى ازاياتىنى راس. ەگەر ءبىز وسى جاعدايدى تولىعىمەن زەرتتەي الساق، بولاشاقتا تەستىلەۋ ارقىلى ءسىزدىڭ سول %15 جاتاتىندىعىڭىزدى نە جاتپايتىندىعىڭىزدى انىقتاي الامىز. وسىلايشا، كىمگە ىشۋگە بولادى، كىمگە بولمايدى دەپ ايتۋعا بولادى».
P. S. بۇل ماقالا جاريالاۋ سەبەبىمىز، جەلتوقسان ايى مەيرامعا تولى جانە ءبىزدىڭ ەلدە مەيرامداردا وسى سپيرتتىك سۋسىندى بەلسەنە ءىشۋ ءجيى كەزدەسەدى. مەيرامدى اتاپ وتەمىن دەپ دەنساۋلىققا زارداپ كەلتىرمەيىك!
El.kz
