دەنيس تەن: مۇز ايدىنىنداعى «ءبىلىمدى» سپورتشى بولۋعا ۇمتىلىپ كەلەمىن

ءبىراق، مۇز ايدىنىندا تەڭدەسسىز، ياعني سول بايراقتى باسەكەدە وليمپيادانىڭ التىنىن تاققان سپورتشىلاردان دا ۇزدىك ونەر كورسەتكەن مانەرلەپ سىرعاناۋشى دەنيس تەننىڭ قولا مەدالى ەڭسەمىزدى ءبىر كوتەرگەن ەدى.
ال بۇگىندە ەلىمىزدەگى ەڭ تانىمال سپورتشىلاردىڭ بىرىنە اينالعان د.تەننىڭ ءاربىر قادامى 1 جىلعا الدىن الا كەستەدە تۇزىلگەن. دەگەنمەن ايگىلى سپورتشى ۋاقىت تاۋىپ، قازاقپارات تىلشىسىنە بەرگەن سۇحباتىندا ءوزىنىڭ بولاشاق جوسپارلارى جايىندا تارقاتا ايتىپ بەردى.
- دەنيس تاعى جوعارى ءبىلىم الماق نيەتىڭ بار ەكەنىن ەستىپ جاتىرمىز. تاڭداۋىڭ قاي جوعارى وقۋ ورنىنا ءارى قانداي ماماندىققا ءتۇسىپ وتىر؟
- ماسكەۋدە جاتتىعىپ جۇرگەنىمدە ەكونوميكالىق قاۋىپسىزدىكتىڭ الەۋمەتتىك-قۇقىقتىق كوللەدجىندە ءبىلىم العان ەدىم. ال وسى جىلى قازاق سپورت جانە تۋريزم اكدەمياسىن قىزىل ديپلوممەن اياقتادىم. مەن وقۋىمدى وسى اكادەميانىڭ ماگيسترى رەتىندە جالعاستىرىپ، قازاقستان-بريتان تەحنيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىندە ءبىلىم الۋدى جوسپارلاپ وتىرمىن. مەن ق ب ت ۇ-دا Hollywood Film Academy مەن بىرلەسىپ، «اقپاراتتىق جۇيە» ماماندىعى بويىنشا ءبىلىم الماقپىن. ءار كەزدە دە ءبىلىم الۋعا تىڭعىلىقتى دايىندىقپەن بارامىن جانە بۇل جوعارى وقۋ ورنىنا ءتۇسۋ مەنىڭ ۇزاق جىلعى ماقساتىم بولاتىن. ونىڭ جۇزەگە اسقانىنا وتە قۋانىشتىمىن جانە مەن ءۇشىن قىزمەتتىڭ مۇلدەم جاڭا سالاسىندا ءبىلىم الۋعا ىنتام ارتىپ وتىر.
- ماماندىق تاڭداۋ بولاشاق جوسپارلارىڭمەن بايلانىستى ما؟ ال سپورت شە، الداعى ۋاقىتتا ول سەن ءۇشىن نەگىزگى باعدار بولا ما؟
- ارينە، سپورت مەن ءۇشىن باستى باعدار بولىپ قالا بەرەتىندىگى ءسوزسىز. ويتكەنى، مەن الدىمەن سپورتشىمىن. الداعى ءتورت جىل بويى سپورت مەنىڭ باستى باسىمدىعىم بولادى. مەنىڭشە، سپورت پەن وقۋ - ۇيلەسىمدى ۇعىم. ادامدار بۇلاي ەمەس دەپ ويلاسا، اداسقانى. ماسەلەن، ستەنفوردتا، گارۆاردتا، ميچيگان ۋنيۆەرسيتەتىندە نەمەسە UCLA-دا ءبىلىم الاتىن امەريكاندىق مانەرلەپ سىرعاناۋشىلار وقۋ مەن جاتتىعۋدى ۇيلەستىرىپ قانا قويماي جوعارى ناتيجەلەرگە دە قول جەتكىزىپ وتىر. مۇنىڭ جارقىن دالەلى بيدەن قازىرگى وليمپيادا چەمپيوندارى بولا الادى.
بىلەسىز بە، ءبىزدىڭ الەمدە بارلىعى دا ءوزارا بايلانىستى. ياعني، ءسوز اقىل، رۋحاني جانە سپورتتىق دامۋ تۇرعىسىندا قوزعالىپ وتىر. تاياۋدا، ءاربىر مانەرلەپ سىرعانۋشىنىڭ جىلدار وتكەن سايىن ءوزىنىڭ سىرعاناۋ مانەرى قالىپتاساتىندىعىنا نازار اۋداردىم جانە وسى مانەر ارقىلى سپورتشىنىڭ دۇنيەتانىمىن، وي-پىكىرىن انىق بايقاۋعا بولادى. وسى تۇرعىدان الىپ قاراعاندا، مەن مۇز ايدىنىنداعى «ءبىلىمدى» سپورتشى بولۋعا بار جان-تانىممەن ۇمتىلىپ كەلەمىن. ياعني، مانەرلەپ سىرعاناۋ بارىسىندا ءوزىمنىڭ «جوعارى مادەنيەتىمدى» پاش ەتكىم كەلەدى. بۇل باعىتتا كوپ ەڭبەكتەنۋ ۇستىندەمىن دە. تاياۋ 2 جىلدىڭ ىشىندە العان ءبىلىمىم سپورتتا زور جەتىستىكتەرگە جەتەلەيتىندىگىنە سەنىمدىمىن. دەگەنمەن، ءىس جۇزىندە مەن كەلەشەككە كوز سالاتىن، 10 جىل العا قارايتىن اداممىن.
- مانەرلەپ سىرعاناۋمەن بايلانىستى الداعى ۋاقىتقا جوسپارىڭ قانداي؟
- ءيا، مەن بەلگىلى ءبىر ستراتەگيا ازىرلەپ قويدىم جانە الداعى 4 جىل بويى سول باعدارىمنان تايمايمىن. مانەرلەپ سىرعاناۋعا دايىندالۋدىڭ شەگى جوق، ءبىز ۇنەمى جاڭا تۋرنيرلەرگە دايىندالامىز. ءبىر بايراقتى باسەكە بىتسە، ويىڭ كەلەسى جارىس دايىندىعىنا اۋىپ كەتەدى. ال وليمپيادا مۇلدەم بولەك اڭگىمە. 4 جىلدىڭ قاس-قاعىم ساتتە زىمىراپ وتە شىعاتىنىنا سەنىمدىمىن.
- ۋاقىتىڭنىڭ كوپ بولىگىن قاي قالادا وتكىزەسىڭ؟
- الماتىدا. مەن تۇرعىلىقتى الماتىلىقپىن. قازاقستاننىڭ وڭتۇستىك استاناسىندا دۇنيەگە كەلىپ، سوندا ءوستىم. سوڭعى ۋاقىتتا الەمدەگى ەڭ سۇلۋ قالالاردىڭ ءبىرى استاناعا ءجيى ساپارلايتىن بولدىم. ايتپاقشى، «استانا» پرەزيدەنتتىك كلۋبىنىڭ وكىلى رەتىندە الەمدىك ارەنادا ونەر كورسەتەتىنىمە جانە سپورتتىق جەتىستىكتەرىم ارقىلى جانكۇيەرلەرىمدى وتانىممەن عانا ەمەس، رەسپۋبليكامىزدىڭ ەلورداسىمەن دە جاقىن تانىستىرا تۇسەتىندىگىمە قۋانىشتىمىن.
- قازىرگى ۋاقىتتا قانداي جوبامەن اينالىسۋداسىڭ؟
- تاياۋ ارالىقتا جاڭا ماۋسىمعا دايىندىقتى باستاماق ويىم بار. بۇل جىل مەن ءۇشىن ءۇش وقيعامەن، اتاپ ايتقاندا، وليمپيادا ويىندارىنداعى تاريحي تابىسىممەن، تاياۋدا وتكەن مۇزداعى شوۋمەن جانە قازاقستانداعى مانەرلەپ سىرعاناۋدى دامىتۋ ماقساتىندا ۇيىمداستىرىلعان سەمينارمەن ەستە قالادى. سوڭعى ەكى جوبامەن جىلدىڭ ءدال وسى ماۋسىمىندا عانا اينالىسۋعا مۇمكىندىگىم بار. ويتكەنى بۇل ماۋسىم ارالىق كەزەڭدە ەشقانداي جارىستار بولمايدى. بۇل مەنىڭ ەڭبەك دەمالىسىمنىڭ ورنىنا جاسالعان شارا دەسەك تە بولادى. ءبىراق مەن دەمالىسىمىزدى وسىنداي پايدالى دۇنيەمەن وتكىزگەنىمە باقىتتىمىن.
مۇز ايدىنىنداعى شوۋعا مانەرلەپ سىرعاناۋدان الەمنىڭ سۋپەرجۇلدىزدارىمەن قاتار شەتەلدەن 300 دەن استام كورەرمەن كەلدى. ءدال وسى فاكتى ءۇشىن قۋانىشىمدا شەك جوق ءارى اسىرا سىلتەۋسىز-اق ونى ءبىزدىڭ ەلىمىز ءۇشىن زور وقيعا دەپ بىلەمىن. شوۋ اياقتالعاننان كەيىن جاس مانەرلەپ سىرعاناۋشىلارعا، جانە ولاردىڭ جاتتىقتىرۋشىلارىنا 5 كۇندىك سەمينار ۇيىمداستىرىلدى.
جوباعا مەنىڭ بالا كەزدەن بوي تۇزەپ ۇلگى تۇتقان تۇلعا - الەكسەي ياگۋدين مەن برايان جۋبەر قاتىستى. ولار شەبەرلىك سىنىپتارى بارىسىندا بالالاردى مانەرلەپ سىرعاناۋدىڭ بازالىق تەحنيكالارىنا ۇيرەتتى. ىلگەرىلەۋ سەميناردىڭ ەكىنشى كۇنىندە-اق انىق بايقالدى. قىستا تاعى ءبىر شارا ۇيىمداستىرۋدى جوسپارلاپ وتىرمىن. سول كەزدە بالالاردىڭ مانەرلەپ سىرعاناۋ ماشىقتارىنىڭ جاقسارا تۇسكەنىنە كۋا بولامىن دەگەن ءۇمىتىم بار.
- سۇحباتىڭا راحمەت! سپورتتا تابىستار تىلەيمىز!
اۆتور: مارلان جيەمباي