تاريحي دەرەك: ارال بالىقشىلارىنىڭ ۆ. لەنيننىڭ اماناتىن ورىنداۋى

استانا. قازاقپارات - ارال تاريحي-ولكەتانۋ مۋزەيى ءوزىنىڭ تاريحي قۇندىلىعىمەن، دەرەكتەرىنىڭ ماڭىزدىلىعىمەن ەرەكشەلەندى.
None
None

مۋزەي قورىندا ساقتالعان ەرەكشە دەرەكتەردىڭ ءبىرى - ۆلاديمير لەنيننىڭ ارال بالىقشىلارىنا جازعان حاتى.

بۇل حات تۋرالى مۋزەيدىڭ عىلىمي قىزمەتكەرى گۇلنار ءىلياسوۆا استانالىق بلوگەرلەرگە كەڭىنەن اڭگىمەلەپ بەرگەن ەدى.

«ريەۆلويۋتسيادان كەيىن پوۆولجە حالقىنىڭ باسىنا اۋىر كۇن تۋعاندا ۆ. ي. لەنين 1921 - جىلى 7 - قازاندا ارال بالىقشىلارىنا حات جولداپ، اشىققاندارعا كومەك كورسەتۋىن وتىنگەن. بوگەندىكتەر تەلەگراممانى الىسىمەن 24 ساعاتتىڭ ىشىندە 14 ۆاگون بالىق جونەلتكەن.

سول كەزدەرى بالىق ءوندىرىسىنىڭ وركەندەۋىنە ۇلەس قوسقانى ءۇشىن 1960 - جىلى جوعارعى سوۆەت پرەزيدۋمىنىڭ ۋكازىمەن ۇشتاپ وتەۋليەۆاعا سوتسيالسيتىك ەڭبەك ەرى اتاعى بەرىلدى»، - دەيدى گ. ءىلياسوۆا.

وسىعان وراي 1921 - جىلدىڭ 25 - جەلتوقسانىندا حالىق كوميسسارلارى سوۆەتىنىڭ پرەدسەداتەلى ۆ. ي. لەنينگە ارال دەپۋتاتتارى كەڭەسىنىڭ ءتوراعاسى ت. مەدەتبايەۆ «ارال باسسەينىنىڭ بالىقشىلارى 14 ۆاگون شيكى بالىق جونەلتتى. بوگەن بالىقشىلارى ەرەكشە بەلسەندىلىك كورسەتتى» دەگەن مازمۇندا جەدەلحات جولدادى.

وسىدان سوڭ ۆ. ي. لەنين دە ارال بالىقشىلارىنا ەرەكشە دەن قويىپ، بۇل جاقتا بالىق كاسىپشىلىگىن دامىتۋدى ماڭىزدى دەپ سانايدى. سونىڭ ايعاعىنداي «كريتسمان جولداسقا. ارالدىڭ 6 كەمە جوندەۋ شەبەرحاناسى ءۇشىن «پەرسەنس» سيستەمالى 2 جانە «ارتۋر كاپپەل» سيستەمالى 4 ەكسكاۆاتورعا، توكارلىق جانە فرەزەرلىك ستانوكتارعا بەرگەن تۋركرىبانىڭ تاپسىرماسىن 24 ساعاتتىڭ ىشىندە قاراۋدى تاپسىرامىن. تۋركرىبانىڭ جۇمىسى تابىستى بولۋىنىڭ وتە-موتە ماڭىزى بار ەكەندىگىنە ءسىزدىڭ نازارىڭىزدى اۋدارامىن. تۋركرىبانىڭ وكىلى سافونوۆ جولداستى شاقىرۋ قاجەت.

ەڭبەك جانە قورعانىس كەڭەسىنىڭ ءتوراعاسى ۆ. ي. ۋليانوۆ (لەنين) دەگەن قۇندى قۇجات ومىرگە كەلدى. بۇل دا لەنيننىڭ تولىق شىعارمالار جيناعىندا بار. ناتيجەسىندە كوپ كەشىكپەي ارال كەمە جوندەۋ شەبەرحاناسىنا اتالعان ەكى ستانوك تا كەلىپ جەتتى.

سول ءبىر كەزەڭنىڭ كوزىندەي، وتكەن تاريحىمىزدىڭ وزىندەي كورىنەتىن سول ستانوك بۇگىندە بۇرىنعى كەمە جوندەۋ زاۋىتىنىڭ اۋلاسىنداعى قاسيەتتى تۇعىردا تۇر.

بىلە بىلگەنگە ۇلى كوسەم ۆ. ي. لەنين مەن ارال بالىقشىلارىنىڭ بايلانىسى وسىلاي تۋىنداپ، تاريحتا وسىلاي قالعان.

«وسى ايتۋلى وقيعا ارال بالىقشىلارىنا ەرەكشە دەم بەردى. 1925 - جىلى ارال اۋدانىندا «سەرىكتەستىك» دەگەن بالىق اۋلايتىن ۇيىم قۇرىلدى. ۇيىمنىڭ التاۋى ارال جەرىندە، تورتەۋى مويناق ماڭىندا بولدى. 1928 - جىلى ارال تەڭىزىنىڭ بالىقشىلارىنىڭ باسىن بىرىكتىرىپ «بالىقشىلار وداعى» قۇرىلدى.

باسقارما پرەدسەداتەلى بولىپ پاتشا زامانىندا جەر اۋىپ كەلگەن دون كازاگى دۋبوۆيك (1897-1945) سايلاندى. 1930 - جىلدان باستاپ پروفەسسور م. ي. يليننىڭ باسقارۋىمەن مويناق پەن ارال قالاسىندا كونسەرۆى زاۆودى سالىنا باستادى. ول جىلىنا 6 ميلليوننان استام كونسەرۆى شىعاردى.1940 - جىلى پروفەسسور گ. ۆ. نيكولسكي ارال تەڭىزىندەگى بالىقتاردىڭ ءتۇرى مەن ولاردىڭ قانداي تەرەڭدىكتە جۇرەتىندىگى جونىندە ارنايى كارتا جاسالدى. سول جوبا بويىنشا بەكىرە، جايىن، اقبالىق، شورتان، سازان، ءتىستى، شاباق، الابۇعا، قاياز، تابان، تورتا، ايناكوز، شومايا اۋلاندى. سوعىس جالدارىندا ارال بالىقشىلارى 23430 توننا ساپالى بالىقتى وتان قورعاۋشىلار مەن تۋىسقان رەسپۋبليكالارعا جونەلتتى»، - دەيدى گ. ءىلياسوۆا.

تاريحتىڭ قويناۋىنا ەنگەن ايتۋلى وقيعانىڭ جادىگەرلەرى بۇگىنگى كۇنى ارال تاريحي-ولكەتانۋ مۋزەيىندە ساقتاۋلى تۇر.

دەرەككوز: BAQ. KZ

سوڭعى جاڭالىقتار