قارا جورعا توي-تومالاقتئث قاجةتئ ءذشئن شةبةر قذراستئرئلعان ارالاس جانرلئ مؤزئكالئق تؤئندئ - ءالئمعازئ داؤلةتحان، تاريحشئ

   استانا. 4 - تامئز. قازاقپارات -  «حالئق ءسوزئ» گازةتئنة وسئ تاقئرئپپةن شئققان سذحباتتان ءذزئندئ
None
None

    - قازئرگئ تاثدا ءبئزدئث قاتارداعئ قاراپايئم جذرتتان باستاپ مةملةكةتتئك رةسمي ورئندارعا دةيئن  تانئمال بولئپ وتئرعان «قارا جورعا» ءبيئ جايئندا ءسئزدئث بذرئننان ءبئراز مالئمةتكة قانئق ةكةنئثئزدئ بئلةمئز. ةث اؤةلئ وسئ ءبيدئث «قارا جورعا» اتانؤئنئث ءمانئن ءتذسئندئرئپ بةرة الاسئز با؟

   - ءيا، الدئمةن بذل بي نةگة «قارا جورعا» اتالدئ دةگةنگة توقتالئپ وتةيئن. «قارا جورعا» قازاقئ تذرمئستئث، ذلتتئق بولمئستئث ءتول تؤئندئسئ. اتاپ ايتقاندا، قازاق بذل ءبيدئ ةكئ جاعدايدا كوثئل كوتةرؤ ءذشئن بيلةپ، تاماشالايتئن بولعان. بئرئنشئدةن، قئستئ كذندةرئ قئستاؤعا جايعاسئپ سوعئمنئث  ءسذرئسئن جةپ، سذزبة نةمةسة مالتا ةزئندئسئ قوسئلعان سارالا سورپاعا تويعان قازاقتار القا قوتان جايعاسئپ، «قارا جورعا» ءبيئن  تاماشالاؤشئ ةدئ. ول ءذشئن ءبئر قارؤلئ مئعئم جئگئتتئ ورتاعا قارا جورعا رةتئندة شئعارئپ، ات سياقتئ ءتورت اياقتاتئپ تذرعئزئپ قوياتئن. سوسئن ءبيدئ جاقسئ بيلةي الاتئن ءبئر جاسوسپئرئم بالانئ نةمةسة بوزبالانئ ورتاعا شئعارئپ قول سوعاتئن. دومبئراشئ ءداستذرلئ «قارا جورعا» بي اؤةنئن تارتا باستاعاندا ءبيشئمئز اتقا، قارا جورعاعا بيلةي جاقئنداپ الدئمةن اتتئث كةكئلئن، قذلاعئن، جالئن سيپاپ بارئپ  نوقتا،  سوسئن جذگةن سالؤ ءراسئمئن جاسايدئ. سوسئن ارقاسئن، ساؤئرئن سيپاپ ءجذرئپ، اتتئ ةرتتةؤگة كئرئسةدئ، ئشپةك، توقئم-ةر سالئپ، قذيئسقانداؤعا كةلگةندة ات ذركئپ، تةپپةك بولئپ مئنةز كورسةتةدئ. ونئث ءوزئ راحاتتانا كذلؤگة سةبةپ بولادئ. ات ةرتتةلئپ بولعاننان كةيئن، ءبيشئ جئگئتئمئز اتتئ اينالا كوپشئلئكتئث الدئندا بؤئن ءبيئنئث نةبئر نازئك قيمئلدارئن جاساپ، ونةرئن كورسةتؤگة بارئن سالادئ. وسئدان كةيئن ءبيدئث ةث اسةم دة، قئزعئلئقتئ ساتئسئنا كؤا بولاسئز. ءبيشئمئز ةرتتةؤلئ اتتئث ءتورت اياعئن تاعالاؤ جوسئنئن جاساپ، نةشة ءتذرلئ قيمئل-ارةكةتكة تولئ بي ئرعاعئنا باسادئ دا، «قارا جورعاسئنا» قارعئپ ءمئنئپ، ات-ءذستئ قوزعالئسئنئث ةث كذردةلئ دة اسةم قيمئلئن كورسةتة باستايدئ. اتتئث قولتئعئنا اياقتارئن وتكئزئپ الئپ، شالقايئپ، ةثكةيئپ، وثعا-سولعا اؤناپ، اتتئث باؤئرئنا تذسة بيلةپ جذرتتئ قئران-توپان كذلكئ قئزئعئنا باتئرادئ. ةگةر قوناقتار اراسئندا جاس كذيةؤلةر بولسا، «قارا جورعا» سولاردان تاثدالئپ ءبيشئنئث نةبئر قيتذرقئ اياق-قول قيمئلئن ةركئن ارةكةتتةنؤگة مذمكئندئك تؤدئرئپ، ويئن قئزئعئن قئزدئرا تذسةدئ. بذل ءبئر راحاتتانا كذلةر، كوثئل كوتةرةر ءارئ جاستاردئ بي ونةرئنة باؤلئپ، شئنئقتئرار تاماشا وراي ةدئ. «قارا جورعانئث» وسئ ءبئر تذتاس قيمئل-قوزعالئسئن تذگةل قامتئپ، وسئ زامانعئ قؤئرشاق فيلمدةر جانرئنا ذيلةستئرة  مؤلتفيلم تذسئرسة تاماشا بولار ةدئ.

    - دذرئس ةكةن، ال ةكئنشئ قانداي جاعدايدا «قارا جورعا» بيلةنگةن؟

     - ةكئنشئدةن، «قارا جورعا» ءبيئن  مالشئ قازاق جاز جايلاؤعا شئعئپ، قئمئز بةن باعلان ةتئنة تويئنعان شاعئندا كادئمگئ ات ذستئندة بيلةپ دؤمانداتاتئن. ول كةزدة بيشئلةر بذگئنگئ اكروباتتارشا ونةر سايئسئنا ءتذسئپ، ويئن-تاماشانئث  گذلئنة اينالاتئن بولعان. «قارا جورعا» ءبيئنئث  شئعؤ تاريحئ تئم ةرتة زامانعا مةثزةيدئ. ةجةلگئ  حذن-ءذيسئن، قاثلئ، نايمان-كةرةي حاندئقتارئ تذسئندا اتتئ اسكةرلةر ذزاق جورئقتاردا جذرگةندة ذزئلئستةردة القا-قوتان تذرا قالئپ جاپپاي بي  بيلةيتئنئ، ول ءبيدئث «جئلقئ ءبيئ - ما ؤ»  اتالاتئنئ جونئندة ةرتةدةگئ قئتاي جازبالارئ مالئمةت بةرةدئ.

     - ال ءبئزدئث بذگئنگئ بيلةپ جذرگةن «قارا جورعامئز» سال باسقاشالاؤ سياقتئ عوي؟

      - ءبئز بئلةتئن «قارا جورعا» ءبيئنئث  دومبئرادا ورئندالاتئن ارناؤلئ كذي سارئندئ اؤةنئ بار بولاتئن. ارينة ءازئر دة بار. ءبئراق ول بذگئنگئ «قارا جورعا» ءبيئ اؤةنئنةن مذلدة بولةك. ول اؤةن باياؤ ورئندالادئ. ال بي ءبئر تذتاس جةلئگة  قذرئلعان، بئرنةشة بولئمنةن تذراتئن بةرئك كومپوزيسيالئ، ناعئز بؤئن ءبيئ. بذگئنگئ ورئندالئپ جذرگةن «قارا جورعا» تةك ساؤئق-سايران مةن توي-تومالاقتئث قاجةتئ ءذشئن شةبةر قذراستئرئلعان ارالاس جانرلئ مؤزئكالئق تؤئندئ. ونئث اؤةنئ قئتاي، موثعوليا قازاقتارئنا كةثئنةن تانئمال «سال كذرةث» دةيتئن كذيدئث ئرعاعئن ءسال وزگةرتئپ، وعان «جار-جاردئث» ذزئك-جذلئعئن قوسارلاعان جاثاشا ذيلةستئرئلؤئ عانا. دةگةنمةن بذگئنگئ دؤمان-تويلاردئث قاجةتئن وتةؤگة جارايتئن ءساتتئ تؤئندئ ةكةنئن مويئندايمئز. ءبئراق «قارا جورعانئث» بي ةكةنئن، كةرةمةتتةي نازئك، كذردةلئ ءارئ اسا بايئپتئ، بايسالدئ حالئقتئق مذرا ةكةنئن ةستةن شئعارماؤئمئز كةرةك دةپ ةسةپتةيمئن.

      - وسئ ءبيئمئزدئ بذكئل حالئق بئرئگئپ بيلةيتئن ورتاق تؤئندئ ةتئپ شئعارؤعا بولا ما؟ بالاباقشا، مةكتةپتةن باستاپ، وقئتئپ، ذيرةتئپ دةگةندةي. 

     - «قارا جورعا» ءبيئن قازاقستانعا العاش اكةلئپ تانئستئرعان ارئستان دةگةن اقساقال.  «قارا جورعا» ذلتئمئزدئث تازا بولمئسئن بةينةلةيتئن ءتول ونةرئمئز. ونئ بالةت نةمةسة ةؤروپانئث باسقا بيلةرئمةن سالئستئرؤعا نةمةسة ولارعا ةلئكتةؤگة استة بولمايدئ. ول سةكئرئپ، شورشئپ ءجذرئپ سةكةثدةپ بيلةيتئن جةثئل، داراقئ بي ةمةس. اتئ ايتئپ تذرعانداي قازاقتئث قوثئر تابيعاتئنا بةيئم، ءوز ءومئرئنئث ايناسئ، سوندئقتان دا كةلسئن-كةلمةسئن بذزئپ بيلةؤشئلةرگة ةش كةلئسپةيمئن. ءتئپتئ بذزعئسئ كةلئپ بارا جاتسا «قارا جورعادا» نةسئ بار؟ باسقا بي جاساپ، سةكئرئپ ئرشي بةرسئن. ال جانة دة ايتارئم،  ونئ ءان تذرئندة ةمةس، بي تذرئندة قابئلداؤئمئز كةرةك. «قارا جورعا» ةث الدئمةن نازئك ونةر تؤئندئسئ.

   ةندةشة  ونئ  مئثداپ، يئرئپ اكةلگةن توبئردئث ةلةث-سةلةث، ةربةث-سةربةث ةرمةگئنة اينالدئرؤعا استة بولمايدئ. ونةرمةن ونةر ادامدارئ اينالئسؤئ كةرةك  ةمةس پة ةدئ؟ ال ةگةر ونئ جؤرناليستةر جازئپ جذرگةندةي جالپئ حالئقتئق سپورت تذرئنة اينالدئرؤعا ذرئنعاننئث وزئندة، ونئ ماماندار زةرتتةپ، سارالاپ، جةتئلدئرئپ، ورتاعا بةيئمدةپ، تذرلةندئرة دامئتئپ بارئپ جالپئلاستئرؤعا بولادئ؟ ...

 

بةيبئت توقتارباي

سوڭعى جاڭالىقتار