بئزگة جئلاؤئق اقئندار کةرةک ةمةس

کئتاپ جازؤ عانيبةتئ عانا ةمةس، کئتاپ وقؤ دا (بذگئنگئ تئلمةن ايتقاندا وقئرمان بولؤ) ساناؤلئلاردئث، دالئرةک ايتقاندا قالاؤلئلاردئث ةنشئسئنة جازئلعان باق بولعان سةکئلدئ. کونة کئتاپتار مئنانداي ءتامسئل ايتادئ. ذلئ ذستاز پيفاگور ءوز ءئلئمئ قاعاز بةتئنة تذسئرئلؤئنة بارئنشا قارسئ بولئپتئ. شاماسئ، اتاقتئ گرةکتئ بذنداي ارةکةتکة يتةرمةلةگةن ساف ءئلئمدئ ساؤاتتئ، ءبئراق نيةتئ بذزئق ادامدار ءوز باس پايداسئنا، جاماندئق جولئنا پايدالانئپ کةتةدئ دةگةن قورقئنئش بولسا کةرةک. قالاي دةگةنمةن دة ذلئ ذستاز ءئلئمئن قاعازعا ءتذسئرئپ، کةيئنگئ ذرپاققا مذرا ةتئپ قالدئرعاننان گورئ ءوزئ بئلةتئن هام سةنةتئن ساناؤلئ شاکئرتتةرئنة وقئتئپ-ذيرةتؤدئ ءجون کورگةن، کةلةر ذرپاققا دا سولار ارقئلئ جةتکئزگئسئ کةلگةن.
None
None

بذگئنگئ اقشانئث کذشئ نةمةسة جةثنئث ذشئمةن جالعاسؤ ارقئلئ کانديداتتئق اتاق الئپ جذرگةن کةيبئر عالئمسئماقتاردئ کورگةندة، قايران پيفاگور، جارئق دذنيةگة تاعئ دا ءبئر کةلةر مة ةدئث دةمةسکة ءلاج جوق. جانة قازاق توپئراعئندا کةلسة. وندا ول انا ءبئر اقباس اکادةميک اعالارئمئزعا عالئم بولؤدئث، ذستاز بولؤدئث قانداي مارتةبةلئ ءئس ةکةندئگئن تاعئ دا ءبئر رةت ذيرةتئپ کةتةر ةدئ-اؤ! قئرئق کانديدات ءتورت کانديداتقا اينالار ةدئ، ءبئراق ساپاسئ قانداي! ئلعي سةن تذر، مةن اتايئن عالئم ذل-قئزدار بولار ةدئ-اؤ!

راس، بذل - بئزدة ارئنا، يمانئنا، پارئزئنا ادال عالئمدار جوق دةگةن ءسوز ةمةس. ايتپةسة، قازاق عئلئمئ دا العا جئلجئر ما ةدئ!

* * *

يتاليان جازؤشئسئ دينو بؤسسوتيدة قئسقاشا مازمذنئ مئناداي نوأةللا بار. کةيئپکةرلةرئ ةکةؤ-اق، داثقتئ فيزيک ةينشتةين مةن کادئمگئ ءدئني اثگئمةلةردةن بةلگئلئ جان العئش ازئرةيئل. الدةبئر کةزةکتئ عئلئمي جاثالئعئنا تولعاتئپ جذرگةن ةينشتةيندئ ازئرةيئل بذل دذنيةدةن تاتار ءدامئث تاؤسئلدئ، و دذنيةگة جذرةر کةزئث کةلدئ دةپ اسئقتئرا باستايدئ. ءبئر ةمةس، بئرنةشة رةت کةلةدئ. ءار کةلگةن سايئن عالئمنان ةستيتئن ءؤاجئ بئرةؤ-اق. عالئم ءومئرئنئث، بذکئل عئلئمي ئزدةنئسئنئث ءمانئ ئسپةتتئ جاثالئعئن اشؤعا تاقاؤ تذرعاندئعئن، سونئ اشؤعا از عانا ؤاقئت بولسا دا مذرسات بةرؤئن سذرايدئ. بذل ؤاجگة ازئرةيئل دة توقتايدئ، اجال ءساتئ دة بئرنةشة رةت ذزارتئلادئ.

ازئرةيئل سوثعئ کةلئسئندة جاثالئعئن اشئپ، ءماز بولئپ جذرگةن ةينشتةيندئ کورةدئ. قؤانئشئنئث سةبةبئن سذرايدئ.

سةبةبئن بئلگةندة ازئرةيئلدئث نة دةگةنئن بئلةسئز بة؟

«ءسئزدئث جاثالئعئثئزدئث ارقاسئندا توزاققا باراتئنداردئث سانئ ارتا ءتذستئ. قازئر توزاقتا توي بولئپ جاتئر. توي يةسئ - ءئبئلئس. ءسئزدئ اسئقتئرؤئمئزدئث سةبةبئ دة سول ةدئ، جاثالئعئن تةزئرةک اشسئن دةگةنبئز. ةندئ کةرةگئثئز جوق، امان-ةسةن جذرة بةرئثئز»، - دةيدئ. اثعال عالئم بارماعئن تئستةپ قالا بةرةدئ.

پيفاگور تاعئلئمئ مةن ويدان شئعارئلعان وسئ نوأةللا اراسئندا جئثئشکة بولسا دا ساؤلةلئ بايلانئس بار.

* * *

تذرسئنجان شاپاي دذرئس جازادئ. «تابيعاتئنان مالشئ بولؤعا بةيئمدةلئپ جاراتئلعان ادام» عالئم بولئپ کةتتئ. ويتکةنئ جاقسئلئ-جاماندئ کئتاپ وقي الادئ، ساؤاتئ بار. ولاي بولسا، شئن قابئلةت-قارئمئ اؤئلداعئ قاتئن-قالاشقا تاقپاق شئعارؤدان ارئگة اسپايتئن سوزؤار پةندةنئث نةگة اتاقتئ اقئن بولماسئنا. وزئنة-ءوزئ دةمةؤشئ بولئپ، ةکئ-ءذش کئتابئن شئعارسا جةتئپ جاتئر.

وندايلارعا ةکولوگتئث کوزئمةن قاراعئث کةلةدئ. «کئتاپ - قاعاز، قاعاز - اعاش، اعاش - اؤا. اؤانئ ذرلاماعانئثئز ءجون» دةپ.

* * *

سوثعئ کةزدة کئتاپ وقئرمانئ ازايئپ کةتتئ دةگةن پئکئر ءجيئ ايتئلادئ. سولاي ما؟

مةنئثشة، وقئرمان ازايعان جوق. سذزگئدةن، دالئرةک ايتقاندا اؤئتقئمالئ ساندئق کورسةتکئشتةن تذراقتئ ساپالئق دةثگةيگة وتئپ جاتئر. کةشةگئ کةثةس داؤئرئندة کئتاپ ءبئر قابئرعانئ تذتاس الئپ تذراتئن پذتقا اينالئپ کةتة جازداپ ةدئ. قازئرگئ وقئرمان ونداي اسئراسئلتةؤشئلئکتةن ادا، ةسةسئنة سذرانئسئ دا شئنايئ.

مئنا کورشئ رةسةي ادةبيةتئ ورئس مذجئعئ ساؤاتسئز بولعان کةزدة دة ءالسئز بولعان جوق. شاماسئ، ادةبيةتتئث مئقتئلئعئ وقئرماننئث کوپتئگئمةن انئقتالمايدئ عوي دةيمئن. اتاقتئ دوستوةأسکيدئث روماندارئ 80 ميلليون ورئسقا 3-اق مئث دانامةن تارالعان کةزدةرئ بولعان. ءبئراق، سول دوستوةأسکيلةردئث تذسئ باسقا ةمةس، ورئس ادةبيةتئنئث ءدال التئن ءداؤئرئ بولئپ سانالادئ.

کئتابئنئث ساؤداسئن جذرگئزئپ، سول دوستوةأسکيدئ جوقتئقتئث قذرساؤئنان الئپ شئققان کئسئ ايةلئ بولعاندئعئن دا ذمئتپاعان ءجون.

بئزدة وسئ کئتاپپةن ساؤدا ماسةلةسئ، وقئرمانمةن قارئم-قاتئناس دذرئس جولعا قويئلماي جاتئر دةسةک بولادئ.

* * *

ءوز باسئم قازاق ادةبيةتئنئث ءبئر تذراقتئ وقئرمانئن، جاناشئر وقئرمانئن جاقسئ بئلةمئن. سول وقئرمان ةرتةرةکتة باسئلئپ شئققان «عيبرات نامة» دةگةن کئتاپتئ ءبئر قويدئث قذنئنا باعالايدئ. کئتاپ گرؤزين اقسذيةکتةرئنئث وکئلئ، ءوز زامانئنئث ءبئلئمدئ جاندارئنئث ءبئرئ سؤلحانسابا وربةلياني دةگةن کئسئنئکئ بولسا کةرةک. قازاقشاعا ءتارجئمالاعان، شامالاؤئمئزشا، مذزاعاث (الئمبايةأ). سولاي بولئپ جاتسا، وسئنداي کئتاپتئ تارجئمالاعانئ ذشئن دة مذزاعاثا کوپ-کوپ راحمةت ايتؤعا بولادئ. تةک اؤدارماشئ ةمةس، کئتاپتئث شئنايئ باعاسئن بئلةتئن زيالئ وقئرمان رةتئندة دة. ءبئراق ماعان، شئنئمدئ ايتسام، وسئ کئسئ اؤدارعان ساعديدئث «جانناتئ» مةن «گذلستانئ» اسا ذناي قويعان جوق. بالکئم، وزبةکشة نذسقاسئن ةرتةرةکتة وقئعاندئقتان بولار. الدة جذمةکةن اؤدارماسئنئث سالقئنئ ءتيدئ مة؟

مذزاعاثنئث تاعئ ءبئر اؤدارما دذنيةسئ «مارجان ءسوز». مئنة، بذل ةثبةک، ذلکةن ةثبةک. بذگئنگئ ماعان ماثگئلئکتئث بالاماسئنداي بولئپ ادةمئ ةستئلةتئن شؤمةر اتاؤئن دا العاش وسئ کئتاپتان وقئعان بولارمئن-اؤ. دالئرةک ايتقاندا، ولاردئث ماقال-ماتةلدةرئن.

* * *

استةکتةردئث تذبئنة کئتاپ جةتئپ تئندئ. ذيعئر قاعاناتئنا دا. ءبئزدئث تذبئمئزگة نة جةتؤئ مذمکئن؟ مةنئثشة، قازاقتئث تذبئنة جةتسة ابئلاي حاننئث ءتذسئ جةتةدئ. يا، يا، سول ءتذس... بذل دا اثئز اثگئمة.

* * *

گةتةنئث «جاس أةرتةردئث قاسئرةتئ» رومانئ شئققان کةزدة، شئعارمانئ وقئعان ءبئراز جاستار اتئلئپ ءولئپتئ. روماننئث اسةرئ کذشتئ بولعان عوي. رومان ءبئراز دةثگةيدة اأتوبيوگرافيالئق تا بولئپ تابئلادئ. ءبئراق روماننئث شئن کةيئپکةرئ گةتةنئث ءوزئ ةمةس، ويتکةنئ کةيئنئرةکتة روماندئ بئتئرگةسئن ءوزئ دة اتئلئپ ولة سالماعانئنا وکئنگةن.

مةنئثشة، قازاقتا ولةثئمةن عانا ةمةس، ومئرئمةن دة وزئنةن کةيئنگئلةردئ ءبئراز ةلئکتئرگةن، تامسانتقان، ءتئپتئ اؤرةلةگةن اقئن بار. ول - مذقاعالي. وعان ةلئکتةگةندةردئث ءبئرازئ «ذلئ بولا الماي ئشةمئز» ةمةس، «مذقاث بولا الماي ئشةمئز» دةپ ءجذرئپ سورلاپ قالدئ. الئپتاردئث کةيدة ةرگةجةيلئلةرمةن وسئلاي دا ازئلدةسئپ وينايتئنئ بار.

* * *

ةکئنئث ءبئرئ ئشکئش بولعان دةپ بئلةتئن ةسةنين تابيعاتئندا شئمئر دةنةلئ جئگئت بولعان. امةريکاعا بارعاندا ونداعئلار وعان سپورتشئ بولاتئن-اق جان ةکةنسئز دةپ تامسانئپتئ.

سول ةسةنين کةلبةتتئ دة جئگئت ةکةن. بةت الپةتئ ءبئر قاراعاندا بةيکذنا پةرئشتةدةي کورئنةتئن بولعان بولسا کةرةک. العاش کةزدةسکةندةر اناداي تةنتةک ولةثدةر مذنئث قاي جةرئنةن شئعادئ ةکةن دةپ تة ويلايدئ ةکةن.

سول ةسةنيندئ ولةث وقئپ تذرعان کةزئندة کورگةن بئرةؤ ايتئپتئ:

«مئناؤ تةک مئقتئ ولةث عانا جازئپ قويمايدئ، قاجةت بولسا ادامدئ دا ولتئرة الادئ».

بئزگة دة سونداي اقئندار کةرةک. بايرون، لةرمونتوأ، پةتةفي سياقتئلار. جئلاؤئقتار ةمةس!

* * *

کئتاپ ولگةن جوق... کئتاپ ولمةيدئ... کئتاپتئث اقئرعئ کذنئ - ادامزاتتئث اقئرعئ کذنئ.

بذل - جازمئش.

امئرحان بالقئبةک، اقئن

دةرةككوزئ:«نذر استانا» گازةتئ

سوڭعى جاڭالىقتار