ةلباسئ نذرسذلتان نازاربايةأ مذسئلمان ةلدةرئندةگئ پروبلةمالاردئ شةشؤ يسلام الةمئنئث ئشئنةن جذرگئزئلؤئ قاجةتتئگئن اتاپ ءوتتئ
كةثةس سةسسياسئنئث جذمئسئ تاؤةلسئزدئك سارايئندا ءوتئپ، وعان ي ك ذ-نا مذشة 57 ةلدئث سئرتقئ ساياسات أةدومستأولارئنئث باسشئلارئ، ي ك ذ جانئنداعئ 11 باقئلاؤشئ ةلدئث وكئلدةرئ، ب ذ ذ، يؤنةسكو، يؤنيسةف، ة ق ئ ذ، ة ك پ ا، ا و س ش ك، ش ئ ذ، ذ ق ش ذ، ةؤرازةق جانة وزگة دة حالئقارالئق ذيئمداردئث وكئلدةرئ، ا ق ش، ذلبئ بريتانيا، اأستراليا، ق ح ر، ة و جانة وزگة ةلدةردئث وكئلدةرئ قاتئستئ.
مةملةكةت باسشئسئ نذرسذلتان نازاربايةأ ءوز سوزئندة بذگئندة ذمبةت اؤئر جاعدايداعئ الةمدةگئ ناقتئ قاؤئپ-قاتةرلةر الدئندا تذرعانئن اتاپ ءوتتئ. يسلام قوعامداستئعئنا بةيبئتشئلئك، جاثعئرتؤ، عئلئمي-تةحنيكالئق دامؤ مةن اعارتؤ ءئسئن قولعا الؤ قاجةت. ذمبةتتئث ةكونوميكالئق جيئنتئق الةؤةتئ تذگةسئلمةك ةمةس، ئنتئماقتاستئق، ءوزارا كومةك جانة دامؤدئ قولداؤدئث ءتيئمدئ تةتئكتةرئن ازئرلةؤ جونئندة كذش-جئگةردئ بئرئكتئرؤ قاجةت. ناقتئ پارمةندئ ساؤدا-ينأةستيسيالئق، تةحنولوگيالئق، الةؤمةتتئك جانة ءبئلئم بةرؤ باعدارلامالارئن ئسكة اسئرؤدا ذيئمنئث باستئ قاعيداتئ رةتئندة يسلام ئنتئماقتاستئعئ كةرةك.
مةملةكةت باسشئسئ ذيئمعا مذشة ءاربئر ةلدئث باسةكةگة قابئلةتتئلئگئن ارتتئرؤ قاجةتتئگئن اتاپ ءوتتئ. ي ك ذ-عا مذشة ةلدةردئث ةكونوميكالئق دامؤئنئث ينتةگرالدئ ستراتةگياسئن ازئرلةؤدئ ذسئندئ.
- وسئ ارادا ءذش اپتا بذرئن بولئپ وتكةن جةتئنشئ دذنيةجذزئلئك يسلام ةكونوميكالئق فورؤمئندا مةن ءبئرقاتار ناقتئ ذسئنئستار ايتتئم، ولار، جالپئ العاندا، قولداؤ تاپتئ. اتاپ ايتقاندا، جةتةكشئ ون مذسئلمان ةكونوميكاسئ توبئ ءذشئن ديالوگ الاثئن قذرؤدئ ذسئندئم، - دةدئ پرةزيدةنت.
مةملةكةت باسشئسئ ي ك ذ اياسئندا ف ا و ءتذرئ بويئنشا وثئرلئك قور تذرئندة ازئق-تذلئكتئث ءوزارا كومةك جذيةسئن ازئرلةؤ پايدالئ ةكةنئن اتاپ ءوتتئ. بذعان قوسا مذددةلئ ةلدةردةن ازئق-تذلئك پؤلئن قذرؤ مذمكئندئگئن قاراستئرؤعا بولادئ. مذنداي ذيئمنئث، مذنداي قوردئث شتاب-پاتةرئن قازاقستانعا ورنالاستئرؤعا بولادئ.
نذرسذلتان نازاربايةأ مذسئلمان ةلدةرئندةگئ پروبلةمالاردئ شةشؤ يسلام الةمئنئث ئشئنةن جذرگئزئلؤ قاجةتتئگئن اتاپ ءوتتئ. يسلام الةمئ شيكئزاتتئق أةكتورئنان يندؤستريالدئق-يننوأاسيالئق دامؤعا ءوتؤئ قاجةت.
پرةزيدةنت ي ك ذ اياسئندا ةنةرگةتيكالئق سالاداعئ ينأةستيسيالئق جانة تةحنولوگيالئق ئنتئماقتاستئق بويئنشا بئرلةسكةن ءئس-ارةكةت جوسپارئن ازئرلةؤدئ جانة قابئلداؤدئ، سونداي-اق حالئقارالئق يننوأاسيا ورتالئعئن قذرؤدئ ذسئندئ.
حالئقارالئق ساراپشئلاردئث باعالاؤلارئ بويئنشا، 2030- جئلئ مذسئلمان الةمئندة، عالامشار حالقئنئث تورتتةن بئرئنةن استامئن قذرايتئن، 2،2 ميلليارد ادام ءومئر سذرةتئن بولادئ. وراسان ادام رةسؤرستارئ ءبئلئم مةن عئلئمنئث جوعارئ دةثگةيئن قامتاماسئز ةتؤدئ تالاپ ةتةدئ.
مةملةكةت باسشئسئ باستئ مئندةت - يسلام وركةنيةتئنة قئزمةت ةتةتئن، جاثا يدةيالاردئ جذزةگة اسئرا الاتئن ينتةللةكتؤالدئ ةليتانئ تاربيةلةؤ بولئپ تابئلاتئنئن ةرةكشة اتاپ ءوتتئ.
پرةزيدةنت ي ك ذ جاهاندئق دةثگةيدة جاثا ذسئنئستار ازئرلةؤ جانة شةشئمدةر قابئلداؤ ذدةرةسئنة بةلسةنة ارالاسؤئ تيئستئگئنة توقتالدئ.
مةملةكةت باسشئسئ يسلام كونفةرةنسياسئ ذيئمئنا مذشة مةملةكةتتةردئث G-20 سامميتئنة قاتئسؤ مذمكئندئگئن قاراستئرؤدئ ذسئندئ. وسئنئث ارقاسئندا G-20-نئث بةدةلئ كوتةرئلئپ قانا قويماي، يسلام كونفةرةنسياسئ ذيئمئنا مذشة ةلدةرگة حالئقارالئق كذن ءتارتئبئنئث وزةكتئ ماسةلةلةر بويئنشا ورتاق ذستانئمئن قورعاؤعا مذمكئندئك بةرةدئ.
قازاقستان قؤاتتئلئعئ جونئنةن الةمدة ءتورتئنشئ سانالاتئن زئمئراندئق-يادرولئق ارسةنالدان ءوز ةركئمةن باس تارتئپ، سةمةي يادرولئق پولگونئن جاؤئپ، يادرولئق قارؤدان ازات ورتالئق-ازيا ايماعئن قذرؤعا بةلسةندئ قاتئسؤشئعا اينالعانئ بةلگئلئ.
نذرسذلتان نازاربايةأ تاياؤ شئعئستا يادرولئق قارؤدان ازات، ال كةلةشةكتة جاهاندئق الةمدة يادرولئق قارؤسئز ايماق قالئپتاستئرؤعا شاقئردئ.
پرةزيدةنت ي ك ذ-نا قيئن كةزةثدة ءتوراعالئق ةتئپ وتئرعانئن اتاپ ءوتتئ. ХХІ عاسئر باسئندا يسلام الةمئ ايتارلئقتاي ساياسي سئلكئنئستةر مةن الةؤمةتتئك-ةكونوميكالئق پروبلةمالارمةن بةتپة-بةت كةلئپ وتئر.
قازاقستان تاؤةلسئزدئك العاننان بةرئ ةث الدئمةن ةكونوميكالئق دامؤعا بار كذشئن سالئپ، ةلدئث الةؤمةتتئك احؤالئن جاقسارتؤعا باسا مان بةرئپ كةلةدئ. 20 جئلدئث ئشئندة جان باسئنا شاققانداعئ ءئ ج ءو 12 ةسةدةن استئ. قازئر بذل 10 مئث دوللاردئ قذرايدئ. جاقئن بةسجئلدئقتا ونئث كولةمئن ءبئر ادام باسئنا شاققاندا 15 مئث دوللارعا جةتكئزؤ مئندةتئ جوسپارلانئپ وتئر. تاؤةلسئزدئك جئلدارئندا قازاقستاندئقتاردئث كئرئسئ 17 ةسةگة ءوستئ. الةمدئك داعدارئستئث اؤئر جئلدارئ قازاقستانداعئ جذمئسسئزدئق وسكةن جوق، ونئث دةثگةيئ قئسقاردئ. بار-جوعئ قئسقا عانا 10 جئلدئث ئشئندة جاثا ةلوردا - استانا قالاسئ بوي كوتةردئ.
- ةكونوميكالئق دامؤعا باسئمدئق بةرؤ ارقئلئ ءبئز قاؤئپسئزدئكتئ ءتيئمدئ قامتاماسئز ةتؤگة، ساياسي تذراقتئلئق پةن قوعامنئث رؤحاني كةلئسئمئنة قول جةتكئزدئك. قوعامنئث جاثعئرؤئ، يسلام قاعيداتتارئن ساقتاي وتئرئپ، قايتا ويلانؤ - ءبئزدئث جةتئستئككة جةتؤدةگئ جولئمئز، مئنة، وسئ، - دةدئ پرةزيدةنت.
مةملةكةت باسشئسئ قازئر الدا ةكئ ماثئزدئ مئندةت تذرعانئن اتاپ ءوتتئ.
ءبئرئنشئ مئندةت - ساياسي يدةولوگيا رةتئندة دئني فؤندامةنتاليزگة قارسئ تذرئپ ذيرةنؤ. يسلامنئث ساياسي زورلئقپةن، ةكسترةميزممةن، تةرروريزممةن ةش بايلانئسئ جوق.
- جةتئنشئ دذنيةجذزئلئك يسلام ةكونوميكالئق فورؤمئ بارئسئندا مةن بئرةگةي يسلام-مةديالئق جوباسئن قذرؤدئ ذسئندئم. بذگئنگئ تاثدا ينتةرنةتتة ارةكةت ةتةتئن قؤاتتئ مةديانئث باسقئنشئلئعئ بئلئنةدئ. وسئعان وراي، مةن «е-ISLAM» ينتةرنةت رةسؤرسئن قذرؤدئ ذسئنامئن. بذل رةسؤرس ذيئم قئزمةتئنةن اقپارات تاراتئپ، جاستاردئث دئنگة، يسلام مادةنيةتئنة قئزئعؤشئلئعئن ئنتالاندئرئپ، رؤحاني مذسئلماندئق قذندئلئقتاردئ عالامتور ارقئلئ تاراتؤئ شارت، - دةدئ پرةزيدةنت.
ةكئنشئ مئندةت - مذسئلمان الةمئ جانة باتئسپةن اشئق ءارئ ادال ديالوگ ورنئقتئرؤ. قازاقستاننئث ي ك ذ-نا ءتوراعالئعئ وسئ يگئلئكتئ يدةيالارعا قول جةتكئزؤگة باعئتتالادئ. 2008- جئلئ استانادا مذسئلمان الةمئ مةن باتئستئث سئرتقئ ئستةر مينيسترلةرئنئث كونفةرةنسياسئ ءبئرئنشئ رةت ءوتتئ. ذمبةت ةلدةرئ مةن باتئس اراسئنداعئ ءوزارا تذسئنئستئكتئ تةرةثدةتؤ جونئندةگئ ديالوگ ءذشئن مةملةكةتتةر مةن حالئقارالئق ذيئمداردئث 60 تان استام وكئلدةرئ وعان قاتئستئ.
- «وركةنيةتتةر سوقتئعئسئنئث» ورنئنا ءبئز «وركةنيةتتةر اليانسئ» دةپ اتاؤدئ ذسئنامئز. كيكئلجئثگة بارؤ ورنئنا، ءبئز مذسئلمان جانة حريستيان الةمدةرئ اراسئنداعئ اشئق ءارئ ادال ديالوگقا شاقئرؤئمئزدئ جذرتشئلئققا ةستئرتة ايتؤعا ءتيئسپئز. ذمبةت تارابئنان جاسالعان مذنداي قادامدار يسلامعا سةنئم مةن قذرمةتتئ نئعايتادئ. قازاقستاندا مذسئلماندار مةشئتئ، حريستياندار شئركةؤلةرئ مةن يؤدةيلةر سيناگوگئ بةيبئت كورشئلةستئك قاتئناستا، سئزدةردئث بارئپ، كورؤلةرئثئزگة دة بولادئ. سونئمةن قاتار 130 دان استام ةنوستار تاتؤ-ءتاتتئ ءومئر سذرؤدة. بذل ءبئزدئث ةلئمئزدئث بةيبئتشئلئك پةن تولةرانتتئقتئ ناسيحاتتاؤعا ءئس جذزئندة قوسقان ذلةسئ بولئپ تابئلادئ، - دةپ اتاپ ءوتتئ مةملةكةت باسشئسئ.
پرةزيدةنت قازاقستان ة ق ئ ذ-نا ءتوراعالئعئنئث مذمكئندئكتةرئ ي ك ذ-مةن بايلانئستاردئ كةثةيتؤ، مذسئلمان الةمئ مةن باتئس اراسئنداعئ تذسئنئكتةردئ تةرةثدةتؤ، ةؤروپا مةن ا ق ش نازارئن ورتالئق ازياداعئ تالاپ-تئلةك پةن پروبلةمالارعا تارتؤ ءذشئن پايدالانئلعانئن اتاپ ءوتتئ. ة ق ئ ذ-عا ءتوراعالئق ةتؤدةگئ اسا قذندئ تاجئريبةنئ يگةرة وتئرئپ، قازاقستان ي ك ذ-نئث مينيسترلئكتةر كونفةرةنسياسئن باسقارئپ، ذيئمنئث كةز كةلگةن پروبلةمالارئنا قاتئستئ جان-جاقتئ ديالوگ ءذشئن قولدان كةلگةنئث ءبارئن جاساؤعا دايئن.
- بئزدة بذدان بولةك ءداستذرلئ دئندةر ليدةرلةرئنئث سيةزئن وتكئزؤدةن جيناقتالعان الةؤةتتئ جذزةگة اسئرؤدئث تاماشا مذمكئندئگئ بارشئلئق. بذنداي كةزةكتئ 4- سيةز استانادا 2012 - جئلئ وتةدئ. بذعان ءدئن وكئلدةرئن ءوز ءسوزئمئزدئ جالعاستئرؤ ءذشئن قاتئسؤعا شاقئرامئن. استانا ديالوگ الاثئ باتئستاعئ ءتارئزدئ جانة شئعئستاعئ ءتارئزدئ، كوپتةگةن جةرگئلئكتئ كونفةسسياارالئق كيكئلجئثدةردئث الدئن الؤعا جانة ولاردئ شةشؤگة كومةك كورسةتؤئ مذمكئن، - دةدئ ن. نازاربايةأ.
سةسسيا بارئسئندا سونداي-اق ي ك ذ باس حاتشئسئ ة. يحسان وعلئ، تاجئكستان رةسپؤبليكاسئنئث سئرتقئ ئستةر ءمينيسترئ ح.زاريفي، ي ك ذ-نئث ازيالئق، افريكاندئق جانة اراب توپتارئنئث وكئلدةرئ ءسوز سويلةدئ.
تاجئكستان ي ك ذ س ءئ م ك 38- سةسسياسئنئث ءتوراعالئق وكئلةتتئگئن قازاقستان رةسپؤبليكاسئنئث سئرتقئ ئستةر ءمينيسترئ ة.قازئحانوأقا تاپسئردئ. سةسسيادا سونداي-اق ي ك ذ س ءئ م ك 38- سةسسياسئنئث بيؤروسئ سايلانئپ، ي ك ذ-نئث جارعئسئ مةن كةلئسئمگة قول قويئلدئ، ذيئمنئث جاثا اتاؤئ ءارئ جاثا ةمبلةماسئ بةكئتئلدئ. بذدان بئلاي بذل ذيئم - يسلام ئنتئماقتاستئق ذيئمئ دةپ اتالاتئن بولدئ.