ناؤرئز مةيرامئن قالاي اتاپ ءوتئپ ءجذرمئز؟

جاثا جئلدئث باستاؤئ - ناؤرئز بذكئل قازاقستان حالقئنئث ورتاق مةرةكةسئ. ناؤرئز - الةم حالئقتارئ اراسئنداعئ جئلدئث جاثارؤئن العاش ايگئلةيتئن، ادامزاتقا داستذرلةگةن بئردةن ءبئر ةجةلگئ مةرةكة. «ناؤرئز» ءسوزئنئث الةم بويئنشا تارالؤ اؤماعئنا قاراعاندا، جئل باستاؤئ سانالاتئن مةيرامنئث كوپتةگةن ةلدةرگة ورتاق ةكةندئگئن تذسئنةسئث. مةيرامدئ الدئثعئ جانة ورتا ازيا ةلدةرئنئث كوپتةگةن حالئقتارئ كوكتةم مةرةكةسئ جانة تابيعاتتئث جاثارؤ كذنئ رةتئندة 3 مئث جئل بويئ اتاپ ءوتئپ كةلةدئ. ال كةيبئر دةرةكتةردة ناؤرئز شئعئس سلاأياندارئنا دا ورتاق ةكةندئگئ جازئلعان. بذل مةرةكة تؤرالئ تاريحي دةرةكتةردئ كونة جانة ورتا عاسئرلئق اأتورلاردئث ةثبةكتةرئنةن ءجيئ كةزدةستئرؤگة بولادئ. تاجئكتةر ونئ «گؤلگاردون» نةمةسة «گؤلناأرؤز»، تاتارلار - «ناردؤگان»، ةجةلگئ گرةكتةر «پاتريح» دةپ اتاعان ةكةن.
ئقئلئم زاماننان مةرةكةنئ اتاپ ءوتؤدئث نةگئزئندة تابيعاتقا دةگةن ماحابات پةن ادامگةرشئلئك قاعيداتتارئ جاتتئ. ونئث كونةلئگئنة قاراماستان، مةرةكة حالئق جادئندا ساقتالئپ قالدئ جانة قازئرگئ ؤاقئتتا تةرةث رؤحاني-ةتيكالئق ماعئناعا ية بولدئ. ال بذگئن ونئث نةگئزئنة قازئرگئ زاماننئث تذيئتكئلدةرئ - ادام مةن تابيعاتتئث بئرلئگئ مةن ءوزارا بايلانئسئ ةنگئزئلدئ.
قازاقشا جئل قايئرؤ بويئنشا بذل كذن ادةتتة كذن مةن ءتذن تةثةسةتئن - 21- ناؤرئزعا سايكةس كةلئپ وتئرعان. سوندئقتان، قازاقتار «مارت» ايئن - ناؤرئز دةپ اتادئ. بذل كذنئ تابيعات جاثارئپ، تئرشئلئك ويانادئ، كوكتةمنئث العاشقئ نايزاعايئ ويناپ، كوك شئعادئ دةپ سانالعان. ناؤرئز ءدئني ةمةس مةرةكة بولعاندئقتان، ول سول جةردئ مةكةندةگةن بارشا حالئقتئث دؤمانئنا اينالئپ وتئرعان.
قازاق ةلئ ناؤرئزدئ قالاي قارسئ العان؟ قئزئر ءتذنئ جاثا جئل تابالدئرئقتان اتتاپ، ذيگة ةنگةندة، «جالعئز شالا ساؤلة بولماس» دةپ تورگة قوس شئراق جاعئلئپ قويئلعان. «جاثا جئل مذنتازداي تازا ذيگة كئرسة، ول ءذي اؤرؤ-سئرقاؤدان، پالة-جالادان امان بولادئ» دةگةن سةنئممةن ناؤرئز قارساثئندا ءذي ئشئندةگئ جيهاز-مذلئكتئث شاثئ قاعئلئپ، جؤئلئپ تازارتئلادئ. ةتنوگراف-عالئم مارقذم اقسةلةؤ سةيدئمبةك ذلئ: «بايئرعئ سالت-جورا بويئنشا قازاق اراسئندا ذلئس تويئ ءتذن ورتاسئ اؤا باستالادئ. بذل ءتذن «قئزئر ءتذنئ» دةپ اتالادئ. حالئقتئث نانئم-سةنئمئندة قئزئر (قئدئر) قاسئ كوزئن جاپقان قارت ادام بولسا كةرةك. قئزئر اتانئ باق جةتةلةپ جذرةدئ ةكةن دةيدئ. ذلئس تويئنئث تاثئن كوزئمةن اتئرؤئ ءذشئن قئزئر اتا ءتذن ورتاسئ اؤا دالا كةزةدئ...»، دةپ جازعان.
قئزئر ءتذنئن ذيئقتاماي وتكةرؤ ءذشئن اؤئل جاستارئ الؤان ءتذرلئ ويئن ذيئمداستئرئپ، قئزئر اتانئث نازارئن اؤدارئپ باقئتتئ بولامئز دةپ، نةبئر توسئن تاماشا-قئزئقتار كورسةتةدئ. وسئناؤ قئزئق-دؤماننئث ئشئندة «جاندئ قؤئرشاقتئث» ءجونئ بولةك. ول ءذشئن جاستار اؤئلداعئ نوقتا كورمةگةن ةث اساؤ تايئنشانئ ذستاپ، ةث ةسكئ اشامايدئ سالئپ، ونئث ذستئنة ةث ةسكئ كيئم-كةشةك پةن قذرئم كيئزدةن جاسالعان قؤئرشاق ورناتئپ، تايئنشانئث قذيرئعئنا ةسكئ شةلةك بايلايدئ دا: «ذلئس تاث اتئپ قالدئ، بار ةلگة حابار بةر!» دةپ، شابئنا شئبئق جذگئرتئپ، ساؤئرعا ءبئر سالئپ قويا بةرةدئ. اساؤ تايئنشا وكئرئپ-باقئرئپ جونةلةدئ. ءيت ذرةدئ، قوتانداعئ مال ذركةدئ، ءذي-ذيدةن شال-شاؤقان ةربيئپ شئعادئ، جاستار ءماز-مةيرام بولئسادئ.
بذل ءتذنئ اؤئل بويجةتكةندةرئ وزدةرئ ذناتقان جئگئتتةرگة ارناپ سوعئمنئث سوثعئ ةتئن ؤئزعا سالئپ پئسئرئپ، «ذيقئاشار» اتالاتئن ةرةكشة ءدام دايئندايدئ. ال جئگئتتةر مةن بوزبالالار بولسا، قئزداردئث قول اقئسئنئث قارئمتاسئنا اينا، تاراق، ءيئس سؤدان تذراتئن سئيلئقتارئن ذسئنادئ.
بذل كذندئ اتا-بابامئز ذلئستئث ذلئ كذنئ دةپ اتاپ كةتكةن. ياعني ناؤرئزدئ نةعذرلئم جومارتتئقپةن اتاپ وتسةث، كةلةر جئلدئث شاراپاتئ سوعذرلئم كوپ بولادئ دةلئنگةن. مةرةكةلئك داستذرلةر مةن نئشانداردئث كول-كوسئر مول بولؤئ دا وسئندا جاتئر. بذل كذن قازاق ةلئ ءذشئن ءارقاشان قاسيةتتئ، كيةلئ سانالعان. ول كذنئ قار نة جاثبئر جاؤسا، «نذر جاؤدئ»، «تؤار جئل جاقسئ جئل بولادئ» دةپ قؤانعان. اثئز-جئرلارئمئزدا ارؤدئث سذلؤلئعئ مةن جئبةكتةي مئنةزئن ناؤرئزدئث اق قارئمةن تةثةگةن.
قازاق مةرةكةنئ كورئسؤدةن باستاعان. «قئستان امان-ةسةندئكتة، باؤئرئمئز ءبذتئن، ءتورت كوزئمئز تذگةل شئقتئق»، - دةپ اعايئن، تؤئس-جوراعا بارئپ كورئسكةن، سالةمدةسكةن. ةر ادامدار قوس قولداسئپ، ءتوس سوقتئرادئ، ال ايةلدةر بولسا، قذشاقتاسادئ، ةرلةر مةن ايةلدةر كةزدةسسة، قذشاق ايقاستئرادئ.
ال ءدال مةرةكة كذنئ بذكئل اؤئل ةل بولئپ، اسئرةسة جاستار جاعئ تاث شاپاعاتئن قارسئ العاننان كةيئن، «بذلاق كورسةث، كوزئن اش» دةپ قاؤمالاسقان جئگئتتةر اينالا توثئرةكتةگئ باستاؤلاردئث كوزئن اشسا، «اتاثنان مال قالعانشا، تال قالسئن!»، «ءبئر تال كةسسةث، ون تال ةك!» دةگةن قاريالار بذلاق باسئنا تال ةگةدئ. ايةلدةر اتئپ كةلة جاتقان كذنگة تاؤ ةتئپ، «ارمئسئث، قايئرئمدئ كذن-انا!» دةپ ءيئلئپ سالةم بةرةدئ، «كةؤدةسئ تذكتئ جةر-انا، قذت دارئت، جارئلقا!» دةپ اشئلعان بذلاق كوزئنة ماي قذيئپ، جاثا ةگئلگةن اعاشتارعا اق بذركةدئ.
بذدان كةيئن ذلتتئق ويئندار وينالادئ: كوكپار، اؤدارئسپاق، كذرةس، قئز قؤؤ، التئباقان، بالتام تاپ، تةث كوتةرؤ، باعاناعا ورمةلةؤ، ارقان تارتئس، جاياؤ جارئس جانة تاعئ باسقالار.
ةجةلگئ ناؤرئز تويئنئث مانگة تولئ تاعئ ءبئر ءداستذرئ وگئز سويئپ، قازان كوتةرؤ. جاس جئگئتتةر وشاق قاسئنا وكئرتئپ اكةلئپ وگئز سويادئ دا، ونئث باؤئزداؤ قانئمةن ويناپ جذرگةن بالالاردئث ماثدايئنا دوثگةلةك ويؤ سالادئ. قئز-كةلئنشةكتةر بولسا توقشئلئق پةن ئرئس-قذتتئث جورالعئسئ رةتئندة ءدامدئ تاعامداردئ مولئنان ازئرلةيدئ. ولاردئث اراسئندا مةيرامنئث ةث باستئ ءدامئ - ناؤرئز كوجة بار. ونئث قذرامئ جةتئ ءتذرلئ زاتتان - سوعئمنان قالعان ءسذر ةت، قويدئث باسئ، ءسذت، ةزئلگةن قذرت، ءبيداي (تارئ، كذرئش)، پياز جانة سؤدان تذرادئ. ونئمةن بئرگة اق مول بولسئن، داستارحان مايلئ بولسئن دةگةن ئرئممةن ئدئستارعا ءبيداي، ارپا، سذلئ، جذگةرئ تولتئرئپ، ءسذت، ايران، شذبات، شالاپ، ؤئز قذيئپ قويئلادئ.
كةش ءتذسئپ، كذن باتؤعا اينالعان مةزةتتة ورتاعا ةكئ اقئن شئعئپ، جاقسئلئق پةن جاماندئقتئث، سؤئق پةن جئلئنئث، قئس پةن جازدئث كذرةسئن بةينةلةيتئن «ءولئ مةن ءتئرئنئث» ايتئسئن باستايدئ. سونداي-اق ورتاعا ميفولوگيالئق كةيئپكةرلةر شئعادئ. ايتئستا كذن ذياسئنا باتا ءولئ جةثئلةدئ، زذلئمدئق يةلةرئ - قالتئراؤئق قامئركةمپئر، اقپان، توقپان، ءازمئرزالار تئم-تئراقاي قاشا جونةلةدئ.
التئباقان باسئندا جاستار تذنئمةن حالئقتئق ويئندار وينايدئ، ايتئسادئ. بذل كةشتة ايتئلماعان ءان، تارتئلماعان كذي، تانئلماعان شةشةن قالمايدئ. تاث اتا كوپشئلئك بيئكتةؤ توبةنئث باسئنا شئعئپ، اتقان تاثدئ قارسئ الادئ. قازاقتئث استرونوميالئق تذسئنئگئ بويئنشا، جاثا جئلدا كذننئث كوزئ كورئنگةن ؤاقئتتان كةيئنگئ ةكئ ساعات ؤاقئت «كذن ءساتئ» دةپ سانالادئ. «ةگةر كئمدة-كئم ذلئس كذننئث كذن ساتئندة كذن شذعئلاسئن ماثدايئمةن توسئپ قارسئ السا، وعان ناؤرئزدئث قذتئ داريدئ» دةگةن.
ناؤرئز مةيرامئنئث تاعدئرئ قازاق جذرتئنئث تاعدئرئ ئسپةتئ وثاي بولعان جوق. توتاليتارلئق جذية كةزةثئندة (1926 جئلئ) ذلتتئق سيپاتقا ية مةرةكة-مةيرامدار مةن ادةت-عذرئپتاردئث قاتارئنا ناؤرئز دا جاتقئزئلئپ، «ءدئني استارئ بار» دةگةن سئلتاؤمةن ونئ مةرةكةلةؤگة تئيئم سالئندا. تةك 1988- جئلئ عانا ذلئستئث ذلئ كذنئ - ناؤرئز قازاق دالاسئندا قايتا جاثعئردئ. ال 1991- جئلئ 15- ناؤرئزدا قازاق ك س ر پرةزيدةنتئنئث جارلئعئ شئعئپ، ةلباسئ 22- ناؤرئزدئ - «ناؤرئز مةيرامئ» دةپ جاريالادئ. وسئ ؤاقئتتان باستاپ ءاز-ناؤرئز مةملةكةتئمئزدئث مةرةيلئ مةرةكةسئنة اينالئپ، رةسپؤبليكا بويئنشا كةثئنةن تويلانئپ كةلةدئ.
ونئمةن بئرگة، 2010- جئلدئث 23- اقپانئندا ءازئربايجان مةملةكةتئنئث ذسئنئسئمةن قازاقستان، اؤعانستان، يران، قئرعئزستان، تاجئكستان، تذركيا، البانيا، ماكةدونيا جانة ءذندئستان ةلدةرئنئث قولداؤ كورسةتؤئمةن بئرئككةن ذلتتار ذيئمئنئث باس اسسامبلةياسئ، 21- ناؤرئزدئ - حالئقارالئق ناؤرئز كذنئ ةتئپ بةلگئلةدئ. وسئلايشا، بالقاننان ورتا ازياعا دةيئنگئ وثئرلةردة سان عاسئرلار تويلانئپ كةلگةن مةرةكةنئ الةمگة جار سالئپ، اتويلاتئپ اتاپ ءوتؤ مذمكئندئگئ تؤدئ.
ارينة، مةيرامدئ اتاپ ءوتؤدئث قازئرگئ زامانعئ ذلگئسئ ونئث بذرئنعئ ماعئناسئنان الشاق. دةگةنمةن، بذگئن ناؤرئز مةيرامئ قازاقتئث دا، ؤكراين، ورئس، نةمئس جانة قازاق ةلئن مةكةن ةتكةن باسقا دا 130 ذلتتئث ورتاق مةرةكةسئنة اينالدئ. اتا-بابامئزدئث وزئق ءداستذرئن جالعاستئرؤ ماقساتئندا بذل كذندةرئ اعاش وتئرعئزؤ اكسيالارئ، قايئرئمدئلئق شارالارئ وتكئزئلةدئ. جةر-جةرلةردةگئ اكئمشئلئكتةر تذرعئندارعا شاما-شارقئنشا مةرةكةلئك باعدارلامالار ازئرلةيدئ. قذرئلعان ساحنالاردئث بئرئندة شئعارماشئلئق ذجئمدار ونةر كورسةتئپ جاتسا، بئرئندة سپورتتئق ويئنداردان جارئستار ءوتئپ جاتادئ. بئرئنةن-ءبئرئ وتكةن كيئز ذيلةر تئگئلئپ، ناؤرئز كوجة تاراتئلادئ. ذلتتئق كيئم كيگةن ذل-قئزدار التئباقان تةؤئپ، ءماز-دؤمان بولادئ. جةرگئلئكتئ مةيرامحانالار مةن ناؤبايحانالار ونئمدةرئنئث ساؤداسئ ذيئمداستئرئلادئ.
ءبئراق سوثعئ كةزدةرئ «ناؤرئز مةرةكةسئ بذقارالئق سيپاتتان اجئراپ، ساحنالئق كةيئپكة ةنئپ، ازداعان جذرتشئلئقتئث قئزئقتاؤئنا عانا اينالعان فولكلورلئق قويئلئم كورئنئسئنةن اسپاؤدا. تئگئلگةن كيئز ذيلةر ساناؤلئ ادامداردئث راحاتئ مةن ءئشئپ-جةؤ ورداسئنا اينالئپ، ولار سئرتتان باقئلايتئن قاراپايئم جذرتتئث الاكوزدئگئن تؤدئردئ. ناؤرئز مةيرامئ قارئن تويدئرؤمةن شةكتةلئپ، رؤحاني بايؤئمئزعا، بولماسا قذمارتا تئنئعؤئمئزعا سةپتئگئن تيگئزبةي وتئر»، دةگةن پئكئرلةر ايتئلا باستادئ. بذل قاثقؤ سوزدةر مة الدة ولاردئث استارئ بار ما؟
بذل ساؤالدئ قازاق جةرئندة ناؤرئز مةيرامئن قايتا جاثعئرتقان، سول كةزدةگئ ورتالئق پارتيا كوميتةتئ يدةولوگيا ءبولئمئنئث مةثگةرؤشئسئ، قازئرگئ ق ر پرةزيدةنتتئك مادةنيةت ورتالئعئنئث ديرةكتورئ، استانا قالاسئنئث اقساقالئ مئرزاتاي جولداسبةكوأكة قويعان ةدئك.
ونئث پايئمداؤئنشا، تاؤةلسئز قازاقستاننئث بذگئنگئ تاريحئندا ةرةكشة اتالئپ وتئلؤگة ءتيئس ةكئ مةرةكة بار. ونئث ءبئرئ 16- جةلتوقسان - تاؤةلسئزدئك كذنئ بولسا، ةكئنشئسئ - ناؤرئز مةيرامئ. «تاؤةلسئزدئك ءبئزدئث اتا-بابالارئمئز سان عاسئرلار اثساپ، جةتة الماي كةتكةن كذن. وكئنئشتئسئ، وسئ ةرةكشة مةرةكة ءبئز باياعئدا ةؤروپاشا وتكئزئپ جذرگةن جاثا جئلدئث، سونئث جارق-جذرق ةتكةن جارنامالارئنئث، دذكةندةر مةن مةكةمةلةردئث ماثدايشالارئنداعئ قذتتئقتاؤ سوزدةردئث تاساسئندا قالئپ قويئپ جاتئر. ال تاؤةلسئزدئك كذنئ 16- جةلتوقساننان ءبئر كذن بذرئن سالتاناتتئ جينالئس بولادئ، بايانداما جاسالئپ، كونسةرت بةرئلةدئ. سونئمةن ءبئتتئ. مةن ويلايمئن، اتا-بابالارئمئز وسئ كذنگة جةتكةن بولسا ونئ «مئث ءولئپ، مئث ءتئرئلئپ جةتكةن كذنئمئز»، دةپ تويلار ةدئ. سول سياقتئ ناؤرئز دا ءاربئر جئلئ جاثعئرئپ، جاثارئپ تويلانؤئ ءتيئس»، - دةيدئ م. جولداسبةكوأ.
«ناؤرئزدئ قايتا جاثعئرتؤدئ سول كةزدةگئ پارتيانئث ءيئنئ جذمسارئپ، قاعارئ كةتئثكئرةپ، قايراتئ ازايعان كةزئن پايدالانئپ وزبةكالئ جانئبةكوأ ةكةؤئمئز ذسئنعان ةدئك. ول كةزدة وزبةكالئ جانئبةكوأ ورتالئق پارتيا كوميتةتئنئث حاتشئسئ، مةن ورتالئق پارتيا كوميتةتئ يدةولوگيا ءبولئمئنئث مةثگةرؤشئسئمئن. حالئقتئث اثساعان داستذرلةرئن، سالت-عذرپئ مةن ذلتتئق مةرةكةلةرئن، سونئث ئشئندة ناؤرئز مةرةكةسئن جاثعئرتئپ، تويلاؤ جونئندة شةشئم قابئلدادئق. بذل جةردة جاسئرئپ جاباتئنئ جوق، قازئر بذعان ةشكئم تالاسا المايدئ. وسئنئ وزبةكالئ ةكةؤئمئز شةشتئك»، - دةيدئ ول.
م. جولداسبةكوأتئث ايتؤئنشا، ناؤرئز - تابيعات اياسئندا، ةل بولئپ تويلاناتئن مةرةكة ةكةندئگئ ةسكةرئلئپ، 22- ناؤرئزدا ةلدئث وثتذستئگئندة كذن جئلئنعانئمةن، ارقادا ول كذنئ سئرةسئپ مذز جاتاتئندئعئ، جامئلئپ قار جاتاتئندئعئ قاپةرگة الئنئپ، مةيرامدئ ءبئر اي بويئ تويلاؤ شةشئمئ دة وسئ تذستا قابئلداندئ.
«العاشقئ كةزدةرئ جذرت ساعئنعان با، اثساعان با، جاقسئ تويلاپ ءجذردئ. ءسذرئنئپ، جئعئلئپ، ذيدة ةشكئم قالماي، ءبارئ دالاعا شئعاتئن. بئرتة-بئرتة باسةثسي باستادئ. سودان كةيئن ول تةك كيئز ءذي تئگئپ، شاپان كيئپ، كوجة ءئشئپ تارقاساتئن مةرةكةگة اينالدئ. ءيا، ناؤرئزدئث ءبئر شارتئ كوجة، «ناؤرئز كوجة قالعانشا جامان قارئن جارئلسئن»، دةگةن. ءبئراق قازئر ناؤرئز مةرةكةسئ ؤاقئت تالابئ مةن ةگةمةن ةلدئث ومئرئنة سايكةس بذكئل حالئقتئق يدةولوگيالئق كوز قؤانئشقا اينالا الماي وتئر. مةرةكةنئ اشةيئن ءبئر ناؤقانعا اينالدئرئپ جئبةرگةنبئز. وكئنئشئ، بذل مةرةكة حالئقتئث ساناسئنا قايتادان سئثبةي قويدئ»، - دةپ كذيئندئ سذحباتتاسئمئز.
كذرمةؤئ كذردةلئ بذل ماسةلة بذقارالئق اقپارات قذرالدارئندا كوتةرئلئپ جذرگةنئمةن، نة مةملةكةتتئث نة حالئقتئث تاراپئنان ذلتتئث مةرةيئن، رؤحئن كوتةرةتئن ذسئنئس ايتئلمادئ. ةل اعاسئنئث پايئمئنشا، تذيئتكئلدئث ءتذيئنئن تارقاتؤ ءذشئن بذل مةرةكةگة ساياسي كوزقاراسپةن كةلئپ، قوماقتئ قاراجات ءبولئپ، ةل اقئلماندارئن - تاريحشئلار، ةتنوگرافتار، فيلوسوفتار، پةداگوگتار، مادةنيةتتانؤشئلار، جازؤشئلار مةن ادةبيةتتانؤشئلاردان ذلكةن توپ قذرئپ، ناؤرئز مةيرامئن تويلاؤدئث تذجئرئمداماسئن جاساتؤ كةرةك. ونئمةن بئرگة، مةرةكة ءبئر كذندئك كورسةتئلئمدئ دؤمانمةن اياقتالماؤئ ءتيئس، كةم دةگةندة ءبئر اپتا تويلانؤئ قاجةت. ءبئراق نارئق زامانئندا ءبارئن جيئپ تاستاپ، اتويلاتؤ مذمكئن ةمةس. «سوندئقتان، وعان ءذش كذن جةتكئلئكتئ. ءبئراق بذل ءذش كذن دة قئزئل داتا بولؤئ ءتيئس. جانة دة بارلئق جةردة اعا بؤئننئث جانئندا ءداستذردئ جالعاستئرؤشئ - جاس ذرپاق ءجذرؤئ ءتيئس. مةرةكةدة باقئلاؤشئلار بولمايدئ، ءبارئ دة قاتئسؤشئ»، - دةيدئ ول.
ال ناؤرئزدئث الدئن م.جولداسبةكوأ، بذرئنعئداي كورئسؤدةن باستاؤدئ ذسئنئپ وتئر. «ارينة، قازئر جةردئث تذبئندة وتئرئپ، ءبئر-ءبئرئن ينتةرنةت ارقئلئ كورئپ، سويلةسؤگة بولادئ. دةيتذرعانمةنةن، ءداستذردئث وزئعئ بار، توزئعئ بار. بذل - ءداستذرئمئزدئث وزئعئ وسئ كورئسؤ قازئر تةك باتئستا عانا ساقتالئپ قالدئ»، - دةدئ ول.
«مةن يراندا ةلشئ بولعان كةزئمدة ذلكةن مةملةكةتتئك شارالار 20- ناؤرئزعا دةيئن وتكئزئلةتئن. ةث قئزئعئ، وسئ كذننةن كةيئن بارلئعئ تذگةل تةهراننان كةتئپ قالادئ. ذلكةن دةمةي، كئشئ دةمةي كئندئك قانئ تامعان جةرگة بارئپ، اعايئندارئمةن قاؤئشادئ، تابيعات اياسئنا شئعئپ تويلايدئ. قئبئرلاپ جذرة المايتئن تةهراندا سول كذندةرئ كوشة بوسايدئ. مئنة، ايتئپ وتئرعان كورئسؤئمئز وسئ. ولاردا ءذش كذن مةملةكةتتئك مةرةكة رةتئندة تويلانادئ. شئنئمدئ ايتايئن، مةن ءوزئمئزدئث ناؤرئزدئ قاناعاتتاناتئنداي ءالئ تويلاعان ةمةسپئن»، - دةپ تذيئندةدئ ءسوزئن م. جولداسبةكوأ.
توقسان اؤئز ءسوزدئث توبئقتاي ءتذيئنئن جاساساق. ارينة، ئرگةلئ ئزدةنئستةر، تاريحي ءهام زامانعا ساي شارالاردان قذرالعان مةرةكةنئ اتاپ ءوتؤدئث ارنايئ تذجئرئمداماسئ ازئرلةنگةنئ دذرئس شئعار. ءبئراق «مةرةكةنئ وسئ تذجئرئمداماعا سايكةس اتاپ ءوتؤئث كةرةك»، دةپ ةشكئمدئ مئندةتتةي المايسئث. بئرةؤلةر ودان ساياسي استار دا ئزدةي باستاؤئ مذمكئن. سوندئقتان، بذعان ادامنئث شئن ئقئلاس-نيةتئ جةتكئلئكتئ مة دةپ ويلايمئز؟! كةؤدةسئندة ةلئم دةپ، جةرئم دةپ سوققان جذرةگئ بار كةز-كةلگةن ازامات ناؤرئزدئ قازئر دة وزگةگة ذلگئ بولارلئقتاي اتاپ وتة الادئ.
ارايلاپ جةتكةن ءاز-ناؤرئز مةيرامئندا اق مول بولئپ، جئلئمئز ئرئستئ بولسئن. ةجةلدةن جاثارؤ مةن جاسامپازدئقتئث باستاؤئ، بةيبئتشئلئك پةن كةلئسئمنئث ارقاؤئ بولعان ذلئستئث ذلئ كذنئ جانذيالارئثئزعا باق-بةرةكة، ةثبةكتةرئثئزگة تولاعاي تابئستار اكةلسئن!