شورمان كذشئك ذلئ
![None None](/static/img/plug.webp)
پاألودار وبلئسئنئث باياناؤئل اؤدانئندا تؤعان. ورتا ءجذز ارعئننئث ئشئندةگئ قارجاس رؤئنان شئققان، ءوز ةلئنة تانئمال ساتي ذلئ كذشئك شةشةننئث ذلئ. شئن ةسئم - جذماباي.
قؤاندئق رؤئنئث قوجئ تورة باستاعان جئگئتتةرئ قارجاستاردئث جئلقئسئن بارئمتالاؤعا كةلگةندة ةكئ جاق سويئلداسئپ، بارئمتاشئلاردان ءذش ادام (ئشئندة تورةنئث ءوزئ دة بار) قازا تابادئ. مذنئ ةستئگةن ؤالي حان قارجاستارعا قئرؤار جئلقئ قذن كةسةدئ. وسئ داؤلئ، شةشئمئ قيئن ماسةلةنئ ءوز رؤئنئث پايداسئنا شةشئپ شئققان 15 جاسار جذماباي «بالا بي» اتاندئ. بذل جونئندة ءوز ةثبةكتةرئندة ش.ؤاليحانوأ تا جازعان. وسئ وقيعانئث تاعئ ءبئر نذسقاسئ شوثمةن (شوث - باياناؤئل وكرؤگئنئث اعا سذلتانئ بولعان بةلگئ بي) بايلانئستئ باياندالادئ. جذماباي حاننان جةثئسپةن ورالعان سوث شوث وعان شورمان اتاعئن بةرئپ، قارجاس رؤئنئث توبة ءبيئ ةتئپ تاعايئنداعان. ول تورةلةرگة بيلئك بةرمةؤ ماقساتئمةن سذيئندئك اراسئنان حان تذقئمئن الاستاؤ جونئندةگئ شوث بيدئث ساياساتئن قولداپ، ونئ ئسكة اسئرؤعا كومةكتةسكةن.
شورمان بيدئث «قارا قئلدئ قاق جاراتئن» ادئلدئگئ ةل اؤزئندا اثئزعا اينالعان. ونئث تورةلئگئنة تةك باياننان عانا ةمةس، بذكئل كةرةكؤ ءوثئرئنئث تذپكئرئنةن كةلةتئن بولعان.
شورمان بي جةر داؤئن شةشؤ، جالپئ قازاقتاردئ جةرگة ورنالاستئرؤ ماسةلةلةرئ بويئنشا 1822 جئلدان باستاپ شوثمةن بئرگة باتئس سئبئردةگئ وتارلئق اكئمشئلئككة بئرنشة رةت حات جولدايدئ. شوثنئث تاپسئرؤئمةن توبئل، ومبئ، كةرةكؤ، قئزئلجار قالالارئ مةن ءةابئت، ذركئت (يركؤتسك) جارمةثكةلةرئنة بارادئ. مذراعاتتا شورماننئث 1830 جئلئ ومبئعا، 1832 جئلئ توبئلعا بارئپ، گؤبةرناتورعا جولئققانئ جونئندة دةرةك ساقتالعان.
باياناؤئل وكرؤگ اشئلعاندا ول اعا سذلتاننئث ورئنباسارئ بولئپ تاعايئندالدئ دا، شوث قايتئس بولعاننان كةيئن ونئث ورنئن باستئ. الايدا شورمان اعا سذلتان مئندةتئن ءبئر جئلداي عانا اتقارئپ، كةلةسئ جازدا دذنية سالدئ. ءماشهذر جذسئپ كوپةي ذلئنئث جازؤئ بويئنشا شورمان اقمئرزا ءوزئنئث سئلةتئگة قذيار تذسئنا جةرلةنگةن. شورماننئث تذثعئش قئزئ زةينةپ - شوقان ؤاليحانوأتئث اناسئ. ذلكةن ذلئ مذسا شورمانوأ بةلگئلئ ادام بولعان.
دةرةك كوزئ:
قازاقستان ذلتتئق ةنسيكلوپةديياسئ، 9 توم