ورتاڭا سىيلى، قادىرلى بولۋدىڭ 8 شارتى

استانا. قازاقپارات - قاي جەردە جۇرسەك تە ءبارىمىز دە سىيلى بولعىمىز كەلەدى.

ءار ادامنىڭ قۇندىلىعى ءارتۇرلى. بىرەۋدىڭ سىيلاۋىنا سەنىڭ ماتەريالدى تابىستارىڭ نەگىز بولسا، بىرەۋگە سەنىڭ كىشىپەيىلدىگىڭ، ال بىرەۋگە تالانتىڭ عانا ماڭىزدى.

ءار ادامنىڭ قۇندىلىعىنا يكەمدەلىپ، كوزقاراسىن قابىلداۋدىڭ قاجەتى جوق، الايدا باسقالارمەن ءتىل تابىسۋدا، ونىڭ نەلىكتەن باسقاشا پىكىردە ەكەنىن تۇسىنە ءبىلۋ، ءوزىڭدى ورنىنا قويا ءبىلۋ وتە ماڭىزدى. تومەندەگى قاعيدالار ساعان وزىڭە لايىق بەدەل-ابىرويعا يە بولۋدا كومەگىن تيگىزەر ەدى. الدىن الا:

ءوزىڭدى مىقتاپ تانىپ ال. ياعني، ءوزىڭنىڭ مىقتى تۇستارىڭدى، تاپ ساعان جاراسىپ تۇرعان قىلىقتاردى جانە وزىڭە شاتتىق سىيلايتىن، بويىڭ مەن ويىڭا تىنىشتىق ۇيالاتاتىن ارەكەتتەردى انىقتاپ ال.

1. سىيلاساڭ عانا سىيلى بولاسىڭ. الدىمەن، ءوزىڭ باسقالاردى شىن جۇرەگىڭمەن سىيلاۋىڭ كەرەك. سىيلاستىق دەگەن بىرەۋدەن امان- ساۋلىق سۇراپ، ءوز ءومىر سالتىڭدى باسقالارعا باعىنىشتى قىلۋ ەمەس. سىيلاستىق ەڭ الدىمەن باسقالاردى تۇسىنە بىلۋدەن باستالادى. بۇل ءار ادامعا بىردەي مولشەردە نازار اۋدارىپ، قولداۋ كورسەتە ءبىلۋدى بىلدىرەدى. ال وزگەنى سىيلاۋ، ءوزىڭدى شىنايى سىيلاۋدان باستالادى. ەگەر بىرەۋ كورسەتكەن قۇرمەتىڭدى السىزدىك دەپ قابىلداپ، ابىرويىڭدى تۇسىرگىسى كەلسە، سەن دە سول دەڭگەيدە جاۋاپ بەرە الاسىڭ، ءبىراق بۇدان كورى سىپايى تۇردە ءوزىڭنىڭ ويىڭدى مىقتاپ بىلدىرگەنىڭ جاقسى. جانە بۇدان بىلاي ءوزىڭدى سول ادامنان بەلگىلى ءبىر ارا قاشىقتىقتا ۇستاعانىڭ ءجون.

2. ءوزىڭنىڭ كوڭىل كۇيىڭدى ءبىر قالىپتى كوتەرىڭكى دەڭگەيدە ۇستاۋعا تىرىس. ءتىپتى باسقالاردىڭ اشۋىن كەلتىرىپ، ومىردەن تۇڭىلدىرەتىن جاعدايلاردا دا. باسىڭا تۇسكەن جاعدايدان جاقسىسىن كورۋگە ۇيرەنىپ، سوعان سۇيەنۋگە تىرىس. سوندا جانىڭداعىلار ساعان تامسانىپ، سەنىڭ جەكە تۇلعاڭدى سىيلاي تۇسەدى. ەگەر الدەبىر ىسكە كوشباسشى بولۋ بۇيىرسا، ول ءىستى قوقيىپ، ماساتتانباي، بارىنشا كىشىرەيىپ جۇزەگە اسىر.

3. دوستارىڭا، وتباسىڭا جانە باسقا جاقىندارىڭا ادال بولۋدى ۇيرەن. تەك ءوزىڭ قالاعان ادامدارعا عانا ەمەس، بارلىعىنا ءبىر شىندىقتى ايتاتىن تۋراشىل مىنەز قالىپتاستىرۋعا تىرىس. ادال ادام - سەنىمدى ادام، جانە ول قاسيەتىڭ ايان بولسا، ءتىپتى شالا تانىس ادامدار دا ءسىزدى جاۋاپتى، شىنايى دەپ سۋرەتتەيتىن بولادى. سىرتىڭىزدان ايتىلعان جاقسى ءسوز ءسىزدىڭ بەدەلىڭىزدى ودان ءارى وسىرمەسە، ەشۋاقىتتا تۇسىرمەيدى.

4. باسقالاردىڭ سىرتىنان عايبات ءسوز ايتپا. جاقىندارىڭا نەمەسە كىمگە بولسا دا قاتىستى ايتار سىن- پىكىرلەرىڭ بولسا، مۇمكىندىگىنشە ەڭ الدىمەن وزىنە جەكە ايت. ول ادام ءوز قاتەلىكتەرىن بايقاماي قالعان، نەمەسە ءوزىنىڭ كەمشىن تۇسىن بىلمەۋى مۇمكىن. ءبىراق سىن ايتپاس بۇرىن، جاقسى تۇستارىنا دا كوڭىل ءبولىپ، ولاردى دا بارىنشا شىنايى، ءزىلدى ءازىلسىز اتاپ وتۋگە تىرىس. تەك سىنعا دورەكى جاۋاپ العاندا، نەمەسە مۇلدە قۇلاق اسپاعان جاعدايدا جەكە سويلەسكەننەن ناتيجە شىقپاعاندا عانا وعان دەگەن نارازىلىعىڭدى، كەلىسپەيتىن جەرلەرىڭدى باسقالارعا جاريا قىلۋىڭا بولادى.

ءبىراق سونىڭ وزىندە سىني پىكىرلەر ادامدى سىرتىنان بالاعاتتاۋعا، نەمەسە وسەك اياڭ تاراتۋعا ۇلاسپاۋى كەرەك. سونىمەن قاتار بىرەۋ ساعان ءوزىڭ ناشار تانيتىن ادامدى وسەكتەپ، جامانداپ، نە ناشار پىكىر ايتىپ جاتسا، وعان قوسىلا جامانداما، ءتىپتى تالقىعا ءتۇسىپ جاتقان ادام تۋرالى تەرىس وي قالىپتاستىرۋعا دا اسىقپا. بىرەۋدىڭ جەكە كوزقاراسىنا قاراپ، باسقاعا دەگەن قارىم-قاتىناسىڭدى وزگەرتپە. ءبىز ءبارىمىز دە ەرەكشە جاندارمىز، ءار ءتۇرلى دارىن مەن ءتۇرلى قاسيەتتەرگە يەمىز. ادامنىڭ جەكە باسىن ەمەس، ماسەلەنى تالقىلاۋعا باعىتتايتىن اتموسفەرا قالىپتاستىرۋعا تالپىن.

5. ءسوزىڭ دە، ءوزىڭ دە سىپايى بولۋعا تىرىس. بىرەۋدى كەمسىتۋدەن جانە بالاعاتشىلدىقتان ءوزىڭدى قاشىق ۇستاۋعا تىرىس. سونىمەن قاتار، كيىمگە جاقسى تالعام قالىپتاستىر. تازا، ادەپتى، جانە جاراسىمدى كيىن. بۇنداي سىرت كەلبەت پەن ادەپتىلىكتىڭ ۇيلەسىمى ساعان لايىق دۇنيەلەردى تارتادى. ماسەلەگە جان جاقتى قاراي الاتىن كەڭ كوزقاراس قالىپتاستىر، سىڭارجاق پىكىرلەردەن ساقتان، جالعان اسەرگە بەرىلمەي، وبەكتيۆتى شەشىم قابىلداۋعا تىرىس.

6. كەڭ پەيىل بول، جاساندىلىقتان قاش. ءسوز جۇزىندە ءبىر ءومىر، ءىس جۇزىندە باسقا ءومىر ءسۇرىپ ءوزىڭدى دە، وزگەنى دە الداما. باسقالار ەلىكتەۋگە تىرىساتىن جاقسى ۇلگى بول. كەيدە قارا باسىڭنىڭ قارجىلىق قامى ءۇشىن عانا ەمەس، جاي كوڭىل كۇي كوتەرۋ ءۇشىن دە كىسىلەر اراسىنداعى دانەكەر بولۋعا تىرىس. ءار ءىسىڭدى ويلانىپ، ءاربىر ماسەلەنى بەيبىت تۇردە، قاقتىعىسسىز شەشۋگە تىرىسىپ، ءوزىڭنىڭ جاقسى قاسيەتتەرىڭدى جان-جاقتى دامىتۋ مەن ءوزىڭنىڭ كەمشىلىكتەرىڭمەن كۇرەسۋ ارقىلى ىشكى رۋحىڭ مەن ساناڭدى شىنىقتىر.

7. قاي كەزدە سويلەۋ ورىندى ەكەنىن ءبىل، باسقالاردى مۇقيات تىڭداۋعا تىرىسىپ، ولاردان (نە ەكەنىن انىقتاپ ايتپاساڭ دا) الدەنە ۇيرەنگەنىڭدى ءبىلدىر. بارىنە مۇمكىندىگىنشە قايىرىمدى ىقىلاس ءبىلدىر. وزىڭە سەنىمدى بولىپ، قاجەت كەزدە كەربەزدىك تە تانىتا ءبىل.

8. اسا ماڭىزدىسى: ۋادەڭدە تۇرا المايتىنىڭدى بىلسەڭ، ۋادەلەسپە. سوزىڭە سايكەس ارەكەت جاسا. ەگەر بىرەۋ قاتەلىگىڭدى بەتىڭە باسسا، سىلتاۋراتپاي، تولىق جاۋاپكەرشىلىگىڭدى مويىنداي ءبىل، سويتە تۇرا ءوزىڭدى بەيشارا ساناپ، ءتۇڭىلىپ كەتپەي، كىشىپەيىلدىكپەن العا قاراي باسا بەر.

ازىرلەگەن بەيسەن سۇلتان ۇلى

Вeu.kz