29 - مامىر. قازاقپارات كۇنتىزبەسى
اتاۋلى كۇندەر
ب ۇ ۇ بىتىمگەرلەرىنىڭ حالىقارالىق كۇنى
2003 -جىلدان باستاپ جىل سايىن اتاپ وتىلەدى. 2002 -جىلى ب ۇ ۇ باس اسسامبلەياسىنىڭ ارنايى قارارىمەن بەكىتىلگەن. قاراردا ب ۇ ۇ- عا مۇشە مەملەكەتتەرگە، ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمدارعا جانە جەكەلەگەن ازاماتتارعا ب ۇ ۇ- نىڭ بەيبىتشىلىكتى قولداۋ ماقساتىنداعى وپەراتسيالارىنىڭ قۇرامىندا قىزمەت ىستەگەن ادامدارعا قۇرمەت، سونىمەن قاتار قازا بولعانداردى ەستە ساقتاۋ كۇنى رەتىندە اتاپ ءوتۋ ۇسىنىلعان.
دۇنيەجۇزىلىك سالاۋاتتى اس قورىتۋ كۇنى
دۇنيەجۇزىلىك گاستروەنتەرولوگتار ۇيىمىنىڭ (World Gastroenterology Organisation, WGO) باستاماسىمەن قۇرىلعان. دۇنيەجۇزىلىك گاستروەنتەرولوگتار ۇيىمى - حالىقارالىق ۇكىمەتتىك ەمەس كاسىبي مەديتسينالىق فەدەراتسيا، ونىڭ قۇرامىنا جۇزدەن استام ۇلتتىق گاستروەنتەرولوگيالىق قوعام مەن ءتورت ايماقتىق گاستروەنتەرولوگتار قاۋىمداستىعى كىرەدى. جالپى العاندا ۇيىمنىڭ 50 مىڭنان استام مۇشەسى بار. ۇيىم 1935 -جىلى بريۋسسەلدە وتكەن ءبىرىنشى حالىقارالىق گاستروەنتەرولوگيالىق كونگرەستە قۇرىلدى. ءبىراق ونىڭ نەگىزى قالانعان كۇن دەپ 1958 -جىلدىڭ 29 - مامىردى اتاۋ كەرەك، سەبەبى بۇل كۇنى ۆاشينگتوندا ءبىرىنشى دۇنيەجۇزىلىك گاستروەنتەرولوگيالىق كونگرەستە ۇيىمنىڭ جارعىسى قابىلدانعان. بۇل كۇندى سونداي- اق سالاۋاتتى اس قورىتۋ كۇنى دەپ جاريالاۋ شەشىمى قابىلدانعان.
ەستە قالار وقيعالار
1891 -جىلى ەكى توبەدە ورنالاسقان اق- توبە اسكەري بەكىنىسى رەسمي تۇردە قالا مارتەبەسىن الىپ، «اكتيۋبينسك» قالاسى دەپ وزگەرتىلدى. كەيىننەن ول تورعاي وبلىسىنىڭ قۇرامىنا كىردى. 1932 -جىلدىڭ 10 - ناۋرىزىندا اقتوبە وبلىسىنىڭ ورتالىعى بولدى. 1999 -جىلدىڭ 11-ناۋرىزىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ جارلىعىمەن اقتوبە قالاسى بولىپ وزگەرتىلدى.
1996 -جىلى ەلباسى ن. ءا. نازاربايەۆتىڭ سينگاپۋرعا رەسمي ساپارى بارىسىندا، ەكى ەلدىڭ اۋە قاتىناستارى تۋرالى كەلىسىمگە قول قويىلدى.
2007 -جىلى شانحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنا مۇشە ەلدەر اراسىندا ءوزارا كومەك تۋرالى زاڭعا قول قويىلدى. وسى قۇجاتقا سايكەس، قانداي دا ءبىر تاراپتا اسا اۋقىمدى توتەنشە جاعداي ورىن الىپ، ءوز كۇشىمەن ونىڭ سالدارىن جويۋ مۇمكىن بولماعان كەزدە ەكىنشى تاراپ وعان كومەك كورسەتىپ، قۇتقارۋشىلار توبىن جىبەرۋى قاراستىرىلعان.
2012 -جىلى قازاقستان ايتىس پەن كيىز ءۇي جانە ونىڭ جابدىقتارىن دايىنداۋ ونەرىن يۋنەسكو- نىڭ مادەني مۇراسىنىڭ تىزىمىنە ەنگىزۋ جونىندە ۇسىنىس جاسادى. يۋنەسكو- نىڭ مادەني مۇراسىنىڭ تىزىمىندە الەمنىڭ تانىمال تۋىندىلارىمەن بىرگە قازاقستاننىڭ ءۇش تاريحي- مادەني ەكسپوناتى بار - تۇركىستان قالاسىنداعى قوجا احمەت ياساۋي كەسەنەسى، الماتى وبلىسىنداعى تامعالى پەتروگليفتەرىنىڭ تاس كەشەنى، سارىارقا مەن سولتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ كولدەرى مەن دالاسى.
2013 -جىلى ءال- فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىندە دج. پاك اتىنداعى پوسكو (POSCO) وڭتۇستىك كورەيالىق بولات قۇيۋ كومبيناتى حالىقارالىق قورىنىڭ ستيپەندياسىن تابىستاۋ سالتاناتى ءوتتى. پوسكو حالىقارالىق قورى ازيانىڭ 10 ەلىندەگى 12 ۋنيۆەرسيتەتىڭ ۇزدىك ستۋدەنتتەرىنە ستپيەنديا تاعايىندايدى. اتالعان ج و و قاتارىندا ءال- فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى دە بار.
2014 -جىلى استاناداعى تاۋەلسىزدىك سارايىندا ەۋرازيالىق كەڭىستىكتەگى ينتەگراتسيانى دامىتۋدىڭ ساپالى جاڭا كەزەڭىنىڭ باستالۋىن بىلدىرەتىن ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداقتى قۇرۋ تۋرالى كەلىسىمگە قول قويىلدى. قۇجاتقا قازاقستان پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ، رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتين، بەلارۋس پرەزيدەنتى الەكساندر لۋكاشەنكو قول قويدى.
2017 -جىلى «Astana Polo Club» جانە «Almaty Polo Club» قازاقستاندىق پولو كوماندالارى گەرمانيانىڭ ميۋنحەن قالاسىندا وتكەن «Munich Polo Cup 2017» جانە «Munchin Gold Cup 2017» حالىقارالىق تۋرنيرلەرىندە جەڭىسكە جەتتى.
2017 -جىلى كانادادا مانيتوبا ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى فرانك البونىڭ «استانا: ارحيتەكتۋرا، اڭىز، ارناۋ» كىتابىنىڭ رەسمي تانىستىرىلىمى بولىپ ءوتتى. بۇل كىتاپ كانادالىقتاردىڭ ۇلكەن قىزىعۋشىلىعىن تۋدىردى. العاشقى تيراج (4500) تۇگەل ساتىلىپ كەتتى. كىتاپ كانادادا رەسمي تۇردە بەستسەللەر دەپ تانىلدى.
2017 -جىلى «بابالار ىزىمەن» قازاقستان عىلىمي ەكسپەديتسياسى ازەربايجانعا كەلدى. عىلىمي ەكسپەديتسيانىڭ ماقساتى - الەمدەگى قازاقتار مەن تۇركىلەردىڭ كوشى- قون ىزدەرىن زەردەلەۋ، سونداي- اق عۇن، تۇركى، قىپشاقتار ۇرپاقتارىمەن تانىسۋ. ەكسپەديتسيانى ساعادات نۇرماعامبەتوۆ اتىنداعى حالىقارالىق قوعامدىق- قايىرىمدىلىق قورى ۇيىمداستىردى.
2018 -جىلى ل. ن. گۋميليەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىندە ساق داۋىرىنەن قازاق حاندىعىنا دەيىنگى ارحەولوگيالىق جادىگەرلەر كورمەسى اشىلدى. 60 زاتتان قۇرالعان ەكسپوزيتسيا ءتورت داۋىرگە ءبولىپ كورسەتىلدى: ساق، عۇن، تۇركى جانە قازاق حاندىعى.
2019 -جىلى جوعارى ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق كەڭەستىڭ شەشىمىمەن ق ر تۇڭعىش پرەزيدەنتى - ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆقا جوعارى ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق كەڭەستىڭ قۇرمەتتى ءتوراعاسى اتاعى بەرىلدى.