ايەلدى نازىكتىگىنەن ايىراتىن 26 كەدەرگى
سول كەزدە كۇيگەلەك بوپ كەتەدى. كۇيگەلەكتىك پەن قاناعاتتانۋ - سايكەسپەيتىن قۇبىلىستار.
2. شەكتەن اساتىن الەۋمەتتىك بەلسەندىلىك. شىن مانىندە ايەل بەلسەندى بولسا، وندا وزىنە جەتىسپەيتىن ماحابباتتىڭ ورنىن تولتىرىپ جاتقانسيدى. ءبىراق بۇل ستسەناريي جۇمىس ىستەمەيدى. ول سىرتقى الەمگە ۋاقىتىن تەك وتباسىلىق جاعدايىن تۇزەپ، مىندەتىن ورىنداپ قويعان سوڭ عانا كىرىسۋى كەرەك. جان تىنىشتىعىن سوندا تابادى.
3. سىرتقى الەممەن شەكتەن تىس كوپ ارالاسۋى. وتباسىدان تىس، ارالاساتىن دوستارىنان تىس. ياعني، ايەل تەك ونى جاقسى كورەتىن جاندارمەن ارالاسۋى كەرەك. ەر ادام ءوزىن جاقسى كورمەيتىندەرمەن ارالاسا وتىرىپ قيىندىقتاردى جەڭەدى، ويلاۋ ءورىسى كەڭەيەدى، جەتىلەدى. ايەل وزىنە جايلى شەكتەن شىعا بەرمەسىن. ءبىر قاتەلىك: ۇناتپايتىن نارسەمەن شۇعىلدانۋ.
4. جۇمىس. نەگە؟ ايەل جۇمىستا قيىندىقتاردى ەڭسەرەدى. بۇل ادەتتە ەرلەرگە ارنالعان باعىت. ءتىپتى ايەلگە ارنالعان جۇمىس بولسا دا، كوپ ۋاقىتىن السا، وندا ايەل ءۇشىن وسىنىڭ ءوزى كەدەرگى. وتباسىنا ارنايتىن ۋاقىتى كەميدى. ەگەر ايەل تاڭەرتەڭ توسەگىنەن ازەر تۇرىپ، جۇمىسىنا ىقىلاسسىز بارسا، وندا ونىكى ەر ادامعا ارنالعان جۇمىس بولعانى.
5. شالبار. بۇل ەر ادامنىڭ كيىمى. سول سياقتى ەگەر ايەلدىڭ كيىم- كەشەكتەرى از، سۇيكىمسىز، تىم سۇرەڭسىز بولسا، دۇرىس ەمەس. ەگەر كيىم سالاتىن شكافى بولماسا، بۇل دا قاۋىپتى. شكاف ەركەك ءۇشىن ماڭىزدى ەمەس. ال ايەل ءۇشىن بۇكىل الەم.
6. ايەلگە ءتان ەمەس شاش ۇلگىسى. شاش ۇلگىسى ۇقىپتى، سۇيكىمدى بولۋى كەرەك. قىسقا شاش ىڭعايلى. ءبىراق ىڭعايلى دەگەن ءسوز ەركەكتەردىڭ لەكسيكونىنان الىنعان.
7. اشەكەيدىڭ جوقتىعى. اكسەسسۋارلاردى قولدانا بىلمەۋ. ەركەكتىڭ مىندەتى اشەكەي سىيلاۋ. مەيلى ول جاقۇت بولسىن، بيجۋتەريا بولسىن. اركىمنىڭ مۇمكىندىگى ءار ءتۇرلى. ايەل جاي كويلەكتىڭ وزىنە التىن نە كۇمىس القا تاعادى.
8. تانىنە ۇقىپتى بولماۋ، سىلاپ-سيپاۋدى دوعارۋ.
9. كوڭىل كۇي تىعىنى. سويلەسكىسى كەلمەۋ - ايەل ءوزىنىڭ كوڭىل كۇيىن سەزدىرگىسى كەلمەگەنى. كەي ايەلدەر تەك جاقسى كوڭىل كۇي بولعاندا عانا سويلەسۋ كەرەك دەپ ويلايدى. ايەلدىڭ جانىندا ونىڭ بۇكىل كوڭىل كۇيىنە شىداي الاتىن، تۇسىنە الاتىن ادام بولۋى كەرەك. ەگەر ەركەك ايەلىن تىڭداي بىلمەسە، ايەل اشۋلانادى، ياكي ايەل ەركەكتىڭ ايتقانىن تىڭداپ، ونىڭ كوڭىل كۇيىن ءدوپ باساتىن بولسا، ايەل ءوز بولمىسىنا جات بولا باستايدى. اشۋدى ىرىقتاپ ۇستاۋ كەرەك. ەگەر اشۋدى شىعارىپ وتىرماسا، ونى ەشكىم تىزگىندەي الماي قالادى. ول ءبارىن بۇلدىرەدى. ەگەر اشۋدى شىعارىپ وتىرسا، ول قارىم- قاتىناستى جويادى. ودان دا ونى ەشكىمگە كورسەتپەي شىعارعان ءلازىم. مىسالى، ارنايى بولمەدە ايقايلاپ الۋ، كەرەك ەمەس ىدىستاردى شاعىپ تاستاۋ، جاستىقتى ۇرۋ.
10. حوببيدىڭ جوقتىعى. حوببي جان قالاۋى. ول پايدا اكەلمەسە دە بولادى. ول ادامعا قاناعاتتانۋ سەزىمىن بەرەدى. ەرى ايەلىنىڭ حوببيىن ءبىلۋى ءتيىس. ەگەر ايەل تىگىن تىككەندى ۇناتسا، وعان تىگىن ماشينەسىن اپەرسىن. ەگەر كاراوكە نە ءبيدى ۇناتسا، سونىڭ ۇيىرمەسىنە اپارىپ تۇرسىن. ال ايەل بۇل وتە جاقسى ەكەنىن ءتۇسىنۋى كەرەك. حوببيگە ۇنەمى ۋاقىت ءبولۋدى ادەت قىلسىن.
11. شىعارماشىلىقتىڭ جوقتىعى. بۇل الدىڭعى تاراۋمەن ۇقساس، ءبىراق ەكى ءتۇرلى دۇنيە. گۇل، گۇلدەستە، ءۇيدىڭ ءىشىن بەزەندىرۋ، ايەل شىعارماشىلىقتا ءومىر ءسۇرۋى كەرەك. ونىڭ بويىندا عالامنىڭ ءبىر بولشەگى بولۋى ءتيىس. وسى قاسيەتىن كورسەتەتىن ءوزىنىڭ بۇرىشى بولسىن. ءۇيى. ەرلەردىڭ دە ايەلدىڭ قولىنان كەلمەيتىن ۇيگە قاتىستى مىندەتتەرى بار. جەكسەنبى سايىن ول اپتا بويىنا جينالعان ءۇيدىڭ تىرلىگىن جاسايدى. ەگەر ەركەك جەكسەنبى سايىن تەك دەمالا بەرسە، ول دەگراداتسياعا ۇشىرايدى.
12. باسقارۋعا ۇمتىلىسى. ايەلدەن وتە جاقسى باستىق شىعادى. الايدا باسقارۋعا قۇلشىنباعانى ءجون. بۇل ونىڭ تابيعاتى ەمەس. ايەل شابىت بەرۋشى. سىرتقى كىلتيپاننىڭ ءبارىن ەركەك شەشەدى. ماسەلەن، ايەل ءوزى نەسيە ال دەپ اقىل قوسادى دا، ارتىنان قاشان تولەپ بولعانشا جانىن شۇبەرەككە ءتۇيىپ، ەستەن تانادى. مۇنداي ماسەلەنىڭ ءبارىن تەك ەر- ازامات شەشەدى. ايەلگە ول تۋرالى تۇك بىلمەگەن دۇرىس.
13. ايەلگە ءتان مىندەتتىڭ جوقتىعى. ءۇي- ىشىندەگى تىرلىگىن جاساپ بولام دەگەنشە، ءبارىن تازالاپ، كىرىن جايىپ، ءسۇرتىپ، تاماعىن دايارلاپ، شايىن قۇيىپ بولعانشا ايەل شارشايدى. ەگەر ايەل مۇنىڭ ءبارىن ىستەمەسە، ول جۇمىسقا جەگىلەدى. ءۇيدىڭ جۇمىسىن قىزمەتشىسى جاسايدى. بارىپ تۇرعان قاتەلىك. ايەلدىڭ وزىنە لايىق اۋىرتپالىعى بولۋى كەرەك. يوگا، بي، تاعىسىن تاعىلار.
14. شيەلەنىس. ايەل ۇرىس- كەرىسكە ارالاسپاۋى كەرەك. ونىڭ قارىم- قاتىناسى جايلى بولۋى ءتيىس. اسىرەسە، ەر ادامدارمەن قارىم- قاتىناسى وتە سىپايى بولسىن. ەگەر ەركەكتەرمەن ۇرىسىپ قالسا، ايەل بىردەن دورەكى بولىپ شىعا كەلەدى.
15. ەركەكتىڭ مىندەتى. شەگە قاعۋ، جيھازدىڭ ورنىن اۋىستىرۋ، كاسىپورىندى باسقارۋ، قولباسشى بولۋ، وتباسىن اسىراۋ، نەسيەنى جابۋ، يپوتەكانى تولەۋ... بۇنىڭ ءبارى ەركەكتىڭ مىندەتى. ايەل وعان قاتىسپاسىن.
16. باسەكەلەستىك. باسەكەلەستىك تۋعان جەردە ايەلدىڭ بولمىسى بۇلىنەدى. ايەلدىڭ بولمىسىندا باسەكەلۋگە نەگىز جوق. ءبىر ادام ءۇشىن ەڭ سۇيكىمدى بولۋ ءۇشىن وعان ءوزىن دالەلدەپ قاجەت ەمەس. وسىنىڭ سالدارىنان ايەل ءوزىمشىل بوپ كەتەدى دەپ ويلاۋ ارتىق. قازىرگى زاماننىڭ ايەلى ءوزىن جاقسى كورە المايدى. ايەلدىك ەگويزمدى بۇگىنگىلەر تانىمايدى دا.
17. ەركىندىك. ازات بولۋ، كۇشتى بولۋ، ماقساتىنا جەتكەنشە مۇقيات قاداعالاۋ، تالاپتى، تاباندى بولۋ.
18. تاكاپپارلىق. نە نارسەدە دە «مەن ءوزىم» دەسە، ول مەنمەندىك. نەمەسە ءار جاعدايدا «مەن ودان دا ارتىق، جىلدام، ساپالى جاساي الام» دەپ ويلاسا. كەيدە تاكاپپارلىق ءبىر اۋىز سوزگە سىيىپ كەتەدى: «باسىمدى ءيىپ، بىردەڭە سۇراۋدىڭ قاجەتى نە؟ « دەگەن.
19. ناتيجەگە بايلانىپ قالۋ. ەگەر ايەل شارت قويسا: «بۇعان قولىم جەتپەسە - جانىم جاي تاپپايدى» دەيدى. اقىلدى ايەل قولدا بارعا قاناعات ەتەدى. ايتپەسە، سول اقشانى ءوزىم دە تابا الامىن دەگەن ويدىڭ جەتەگىندە كەتەدى. ءبىراق ايەل ءوزى تاپقان اقشاسىن وزىنە جۇمساعاندا ءلاززات المايدى. ول كۇيەۋىنىڭ اقشاسىن جۇمساعاندا عانا وزىنە قۇرمەتتى سەزىنەدى. باقىتتان باسى اينالادى.
20. اشۋ. نەمەسە دۇرىس شىعارىلماعان اشۋ. اشۋ - رەنىش، وكپە، وزگەنى عايباتتاۋ، وسەك ايتۋ. اشۋ ءلاززات الاتىن وبەكتىسىنە ەلىكتەگەندە تۋادى. ايەل ءوزى ءلاززات الاتىن دۇنيەسىنە بايلانىپ قالادى. ءلاززات سىيلاعان دۇنيەنىڭ ءبارىن ۋىسىڭدا ۇستاۋ مۇمكىن ەمەس. سوندىقتان سەزىمدى باۋىر باسىپ قالعاننان كەيىن ەمەس، ەڭ باسىندا ىرىقتاۋ كەرەك.
21. مەحانيكالىق ءومىر. ايەل جاساعان ءىسىنىڭ بارىنە ماحاببات دارىتادى.
22. شاعىمدانۋ. ايەل ارىزدانبايدى. ايەل نە سەزىنەتىنىن عانا ايتادى. ال شاعىمدانسا، وندا بىرەۋ كىنالى بولارى حاق. ءوتىنىش پەن شاعىمنىڭ اراسىندا كوڭىل كۇي دەگەن ايىرماشىلىق بار. ايەل ەرىمەن كەڭەسەدى، ودان جاعدايدى شەش دەپ تالاپ ەتپەيدى.
23. ەرلەرگە ارنالعان سپورت پەن دەمالىس تۇرلەرى.
24. قۇربىلارىنىڭ جوقتىعى. ايەل جۇرەك تۇكپىرىندەگى سىرىن ايتۋ ءۇشىن قۇربىلارى بولعانى ابزال.
25. وزىنە ارنايتىن ۋاقىتتىڭ جوقتىعى. تەك وزىنە. تەك ايەلگە ءتان ۇساق- تۇيەككە كەرەك ۋاقىت. ايەل ۇساق- تۇيەككە ارنايتىن ۋاقىت تاپسىن. كەيدە اقشاسىندا سونداي ۇساق- تۇيەككە جۇمساسىن.
26. تۇنگى ۇيقىنىڭ بۇزىلۋى. ەگەر ايەل كەش جاتسا، كەش تۇرادى. ايەلگە دۇرىس ۇيىقتاۋعا بار جاعداي جاسالسىن. ەڭ دۇرىسى - بالا- شاعادان بولەك بولمەسى بولسىن.
اۋدارعان شىنار ءابىلدا
