بۇگىن جىر الىبى جامبىلدىڭ تۋعانىنا 175 جىل تولدى
اتاپ ايتقاندا، قازاقستان پرەزيدەنتى مەرەيتويلىق ءىس- شارالاردىڭ جوعارى ۇيىمداستىرۋشىلىق جانە مازمۇندىق دەڭگەيىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن «جامبىل جابايەۆتىڭ 175 جىلدىق مەرەيتويىن دايىنداۋ جانە وتكىزۋ جونىندەگى مەملەكەتتىك كوميسسيا قۇرۋ تۋرالى» ارنايى جارلىق قابىلداعانى بەلگىلى.
جاقىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك حاتشىسى قىرىمبەك كوشەربايەۆتىڭ توراعالىعىمەن جامبىل جابايەۆتىڭ 175 جىلدىق مەرەيتويىن دايىنداۋ جانە وتكىزۋ جونىندەگى مەملەكەتتىك كوميسسيانىڭ العاشقى وتىرىسى ءوتتى.
تالقىلاۋ قورىتىندىسى بويىنشا مەملەكەتتىك كوميسسيا مەرەيتويلىق ءىس- شارالاردىڭ جالپىرەسپۋبليكالىق جوسپارىن ماقۇلدادى جانە بەكىتتى. مەرەيتويلىق جىل ىشىندە رەسپۋبليكا بويىنشا 500 گە جۋىق الەۋمەتتىك، يميدجدىك، عىلىمي، تانىمدىق ءىس- شارالار وتكىزىلەدى. بۇدان بولەك، اقىن ومىرىنەن دەرەكتى فيلم ءتۇسىرۋ، ولەڭدەرىنىڭ جاڭا جيناقتارىن شىعارۋ، ايتىستار مەن ادەبي كونكۋرستاردى، كىتاپ كورمەلەرىن ۇيىمداستىرۋ، مەرەيتويلىق مونەتا، پوشتا ماركاسىن ازىرلەۋ جانە باسقا دا شارالار وتكىزۋ كوزدەلىپ وتىر.
مەملەكەتتىك حاتشى ۇكىمەتكە جالپىرەسپۋبليكالىق جوسپاردىڭ ساپالى ورىندالۋىن جانە مەرەيتويلىق ءىس- شارالاردىڭ اقپاراتتىق تۇرعىدان جان- جاقتى سۇيەمەلدەنۋىن قامتاماسىز ەتۋدى تاپسىردى. وبلىستاردىڭ، نۇر- سۇلتان، الماتى، شىمكەنت قالالارىنىڭ اكىمدەرىنە جامبىل جابايەۆتىڭ مەرەيتويىن مەرەكەلەۋ جونىندەگى وڭىرلىك جوسپارلاردى ازىرلەپ، بەكىتۋدى جانە ولاردىڭ ورىندالۋىن قاداعالاۋدى مىندەتتەدى.
بىرنەشە كۇننەن بەرى ەلىمىزدەگى جانە شەت ەلدەردەگى قالالار مەن ەلدى مەكەندەردە جامبىل جابايەۆتىڭ ەسكەرتكىشتەرى مەن بيۋستتەرىنە گۇل شوقتارى قويىلدى، ءارقيلى مادەني شارالار وتكىزىلدى.
ايتا كەتەيىك، وسى اپتادا ۋكراينا استاناسى كييەۆتە قازاق اقىنى جامبىل جابايەۆتىڭ 175 جىلدىق مەرەيتويى قارساڭىندا پوەزيا وقۋلارى ءوتتى.
ءىس- شاراعا قاتىسۋشىلار ج. جابايەۆتىڭ قازاق، ۋكراين جانە ورىس تىلدەرىندەگى ولەڭدەرىن جاتقا وقىپ، ءومىربايانىن ايتىپ بەردى.
26 -اقپان كۇنى ەلوردادا ج. تاشەنوۆ جانە اممان كوشەلەرىنىڭ قيىلىسىندا جامبىل جابايەۆتىڭ ەسكەرتكىشىنە گۇل شوعىن قويۋ ءراسىمى ءوتتى.
سونىمەن قاتار تاراز قالاسىنداعى «بالاساعۇن» كونتسەرت زالىندا وتكەن جىر الىبى جامبىل جابايەۆتىڭ 175 جىلدىق مەرەيتويىنا ارنالعان «جامبىل - مەنىڭ جاي اتىم، حالىق - مەنىڭ شىن اتىم» اتتى رەسپۋبليكالىق ايتىس مارەسىنە جەتتى.
عاسىر جاساعان جامبىل بابامىز بەن ەلىمىزدىڭ ءبىرقاتار تۇلعالارىن، تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ 30 جىلدىعىن جىرىنا ارقاۋ ەتكەن اقىندار جاقسى ايتىس جاساي ءبىلدى.
وسى اپتادا ەلوردادا اقىننىڭ 175 جىلدىق مەرەيتويىنا ارنالعان ءىس- شارالار ۇيىمداستىرىلدى.
ق. قۋانىشبايەۆ اتىنداعى مەملەكەتتىك اكادەميالىق قازاق مۋزىكالىق دراما تەاترىنداعى مەرەيتويلىق جىلدىڭ سالتاناتتى اشىلۋىنا مەملەكەتتىك حاتشى قىرىمبەك كوشەربايەۆ، مادەنيەت جانە عىلىم قايراتكەرلەرى، الماتى جانە جامبىل وبلىستارىنىڭ دەلەگاتسيالارى كەلدى.
«جامبىلدىڭ بيىلعى مەرەيتويىندا ايتۋلى اقىننىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعىن جالپى ۇلت ماقتانىشى رەتىندە عانا قاراستىرماي، جاس ۇرپاقتىڭ تاريحي تانىمىن كەڭەيتىپ، وتانسۇيگىشتىككە تاريبەلەۋدىڭ ىقپالدى قۇرالىنا اينالدىرۋ مەجەلەنىپ وتىر» ، - دەدى ق ر مادەنيەت جانە سپورت ءمينيسترى اقتوتى رايىمقۇلوۆا.
مەرەكەلىك كونسەرتتە ق. قۋانىشبايەۆ اتىنداعى مەملەكەتتىك اكادەميالىق قازاق مۋزىكالىق دراما تەاترى مەن «استانا وپەرا» مەملەكەتتىك وپەرا جانە بالەت تەاترىنىڭ سيمفونيالىق وركەسترىنىڭ ارتيستەرى كورەرمەندەرگە «جىر الىبى - جامبىل» اتتى تەاترلاندىرىلعان قويىلىمىن ۇسىندى. ۇلى اقىننىڭ باعا جەتپەس مۇراسىن، وزىندىك ەرەكشەلىگى مەن دارىنىن اشىپ كورسەتەتىن ادەبي- مۋزىكالىق كومپوزيتسيادا ونىڭ اتاقتى ايتىستارى مەن ايگىلى «كەڭ بايتاق قازاقستانىم» ، «اقىندارعا ارناۋ» ، «كۇلاشقا» ، «لەنينگرادتىق ورەنىم!» جانە ت. ب. شىعارمالارى وقىلدى.
جابايەۆ جامبىل جاسىنان ولەڭ- جىرعا قانىپ وسكەن، ءوز اناسى ۇلداننىڭ اقىندىق تالانتىن بويىنا سىڭىرگەن، «مەنىڭ ءپىرىم - ءسۇيىنباي.. .» دەپ جامبىلدىڭ ءوزى جىرعا قوسقانداي، ءسۇيىنباي ارون ۇلى سياقتى جىر داڭعىلىنان ءتالىم- تاربيە العان.
ۇلى جىراۋ قازاق حالقىن، ونىڭ پوەزياسىن بۇكىل الەمگە جاريا ەتتى. 1938 -جىلى جامبىلدىڭ شىعارماشىلىق ونەرىنىڭ 75 جىلدىعىن تويلاعاندا، وعان الەمنىڭ ءار تۇكپىرىنەن قۇتتىقتاۋلار كەلدى. رومەن روللان، مارتين اندەرسەن، نەكسە، كاتارينا سۋساننا پريچارد سياقتى اتاقتى سۋرەتكەرلەر جامبىل پوەزياسىنا وتە جوعارى باعا بەردى. جامبىل تۋرالى جۇزدەگەن ولەڭ- جىرلار جازىلدى. 20 - عاسىرداعى حالىق اقىندارىنا جامبىلدىڭ اسەرى وتە زور بولدى.
جامبىلدىڭ ەسىمى قازاقستاننىڭ ءبىر وبلىسىنا، بىرنەشە اۋداندارعا، ءبىرقاتار ەلدى مەكەندەرگە، مەكەمەلەر مەن وقۋ ورىندارىنا، ونەر وردالارىنا، مەكتەپتەرگە، كوشەلەرگە بەرىلگەن. قازاق حالقى جامبىلدىڭ 100 جىلدىق، 125 جىلدىق، 150 جىلدىق، 160 جىلدىق تويلارىن حالىقارالىق دەڭگەيدە سالتاناتتى تۇردە اتاپ ءوتتى. جالپى، اقىننىڭ شىعارمالارى دۇنيەجۇزىندە قىرىقتان استام تىلگە اۋدارىلعان. ەلىمىزدە جامبىل اقىننىڭ 170 جىلدىعىنا ارنالعان ءتۇرلى شارالار ۇيىمداستىرىلدى.