سۋ تۋرالى 15 قىزىقتى دەرەك
عالىمدار ونى ءالى كۇنگە دەيىن زەرتتەۋ ۇستىندە، ءبىراق ۋاقىت وتكەن سايىن سۋ تۋرالى قىزىقتى دەرەكتەردىڭ پايدا بولىپ جاتقانى دا راس.
ءبىرىنشى دەرەك: ەڭ تازا سۋ فينليانديادا.
يۋنەسكو دەرەكتەرى بويىنشا ەڭ تازا سۋ فينليانديادا كەزدەسەدى. زەرتتەۋ جۇمىسىنا جالپى ەسەپپەن العاندا 122 ەلدىڭ تابيعي سۋى الىنعان. الەم بويىنشا قاۋىپسىز سۋعا قولى جەتپەي وتىرعان 1 ميلليارد حالىق بار.
ەكىنشى دەرەك: ىستىق سۋ مۇزعا تەز اينالادى.
قانداي سۋ مۇزعا تەز اينالادى: ىستىق نەمەسە سۋىق؟ لوگيكالىق تۇرعىدان سۋىق سۋ تەز اينالاتىن سياقتى كورىنەدى. سەبەبى ىستىق سۋ الدىمەن سۋىپ بارىپ، قاتۋى قاجەت، ال سۋىق سۋعا سۋۋدىڭ قاجەتى جوق. الايدا، تاجىريبەلەر ىستىق سۋدىڭ مۇزعا تەز اينالاتىنىن كورسەتكەن.
سۋىق سۋعا قاراعاندا ىستىق سۋدىڭ نەلىكتەن تەز قاتاتىنى تۋرالى ءالى كۇنگە دەيىن ءوز جاۋابىن تاپپاعان سۇراق كۇيىندە قالىپ وتىر. ايىرماشىلىعى قاتتى سۋۋ، بۋلانۋ، مۇزعا اينالۋدا، كونۆەكتسيادا بولۋى نەمەسە سۇيىتىلعان گازداردىڭ ىستىق جانە سۋىق سۋعا اسەرىنە دە بايلانىستى بولۋى مۇمكىن.
ءۇشىنشى دەرەك: اسا قاتتى سۋيتىندىعى.
مەكتەپتەگى فيزيكا كۋرسىنان بارلىعىمىز دا سۋدىڭ ءنول گرادۋستا قاتىپ، ءجۇز گرادۋستا قاينايتىنىن جاقسى بىلەمىز. الايدا، سۋدىڭ اسا قاتتى سۋۋى دەگەن بار. مۇنداي قاسيەتكە تەك قوسپاسىز تازا سۋ عانا يە. سالقىنداتقاندا سۋۋ نۇكتەسىنەن تومەن تەمپەراتۋرادا دا بۇل سۋ سۇيىق كۇيىندە قالادى. ءبىراق، قانداي جاعدايدا بولماسىن، سۋدىڭ قاتۋ جانە قايناۋ تەمپەراتۋراسى بولاتىنىن ەسكەرگەن ءجون.
ءتورتىنشى دەرەك: سۋدىڭ ءۇش كۇيى بار.
مەكتەپتەن بىلەتىنىمىزدەي، سۋدىڭ ءۇش اگرەگاتتىق كۇيى بار: سۇيىق، مۇز، گاز. الايدا عالىمدار سۇيىق سۋدىڭ 5 ءتۇرلى كۇيى، مۇزدىڭ 14 ءتۇرلى كۇيى بولاتىنىن ايتادى.
بەسىنشى دەرەك: سۋ اينەك سياقتى.
ەگەر تازا سۋدى قاتىرىپ، ونى ودان ءارى سالقىنداتسا نە بولادى؟ تاڭعاجايىپ نارسە ورىن الاتىن كورىنەدى. سەلسي بويىنشا مينۋس 120 گرادۋستا سۋ اسا جابىسقاق ءارى سوزىلمالى بولادى ەكەن، ال مينۋس 130 گرادۋستا ول «اينەك» سۋعا اينالادى. اينەك سۋ - اينەكتەگىدەي كريستالل قۇرىلىمدارى جوق قاتتى زات.
التىنشى دەرەك: ءومىر نەگىزى - سۋ.
سۋ - ءومىر نەگىزى. جانۋارلار مەن ءتىرى جاراتىلىستىڭ ءبارى سۋدان تۇرادى: جانۋاردىڭ 75 پايىزى، بالىقتىڭ 75 پايىزى، مەدۋزانىڭ 99 پايىزى، كارتوپتىڭ 76 پايىزى، المانىڭ 85 پايىزى، قىزاناقتىڭ 90 پايىزى، قياردىڭ 95 پايىزى، قاربىزدىڭ 96 پايىزى. ءتىپتى ادام اعزاسىنىڭ كوپ بولىگىن سۋدان تۇرادى. جاڭا تۋعان ءسابي اعزاسىنىڭ 86 پايىزى سۋدان تۇرسا، ەگدە تارتقان ادامدار اعزاسىنىڭ 50 پايىزعا دەيىنگى بولىگىن سۋ قۇرايدى.
جەتىنشى دەرەك: سۋ - اۋرۋ تاسىمالداۋشى.
سۋ تەك ءومىر سىيلاپ قانا قويمايدى، سونىمەن قاتار ولىمگە دە اكەلىپ سوعادى. الەمدە كەزدەسەتىن اۋرۋلاردىڭ 85 پايىزى سۋ ارقىلى تارالادى. بۇل اۋرۋلاردان جىلىنا 25 ميلليون ادام ومىرمەن قوشتاسادى.
سەگىزىنشى دەرەك: ادام سۋسىز كۇن كورە المايدى.
ادام دەنە ماسساسىنىڭ 2 پايىزى سۋىن جوعالتقان كەزدە ونى ءشول قىسادى. ەگەر ول 10 پايىزعا دەيىن كوتەرىلسە، گالليۋتسيناتسيالار باستالادى. 12 پايىزىن جوعالتقان ادام دارىگەردىڭ كومەگىنسىز ەسىن جيا المايدى. 20 پايىزىن جوعالتقان جاعدايدا ومىردەن وزادى.
توعىزىنشى دەرەك: ىشۋگە جارامدى سۋدىڭ كوبى مۇزدىقتاردا ورنالاسقان.
سۋ قاي جەردە كوپ كەزدەسەدى؟ البەتتە، تىنىق مۇحيتتا سۋدىڭ مول ەكەنىن بىلەمىز. الايدا، جەر مانتياسىنداعى سۋ كولەمى تىنىق مۇحيتتاعى سۋدىڭ كولەمىنەن 10-12 ەسە كوپ. ءبىراق، عالامشارىمىزدا كەزدەسەتىن سۋدىڭ ءبارى ىشۋگە جارامدى ەمەس. ءبىز سۋدىڭ 3 پايىزىن عانا ىشەمىز، سەبەبى ءدال وسىنداي مولشەردە ىشۋگە جارامدى سۋ بار. وسى ىشۋگە جارامدى سۋدىڭ كوپ بولىگى قولجەتىمسىز - مۇزدىقتاردا ورنالاسقان.
ونىنشى دەرەك: سۋ ديەتا سياقتى
سۋدىڭ كومەگىمەن ارتىق سالماقتان قۇتىلۋعا بولادى. سۋسىنداردان تەك سۋدى عانا ىشە وتىرىپ، راتسيوننىڭ جالپى كالورياسىن جەدەل تۇردە تۇسىرە الاسىز. بىرىنشىدەن، ادام كالورياسى كوپ ءتاتتى گازدالعان سۋسىن مەن شىرىنداردى ىشۋدەن باس تاراتادى، ەكىنشىدەن، سۋدان كەيىن تاتتىگە تابەت تە تارتپايدى.
ون ءبىرىنشى دەرەك: ساۋ جۇرەككە ارنالعان سۋ
سۋ جۇرەك تالماسىنىڭ بولۋ ىقتيمالدىعىن تومەندەتەدى. زەرتتەۋلەر بارىسىندا عالىمدار كۇنىنە التى ستاقان سۋ ىشەتىن ادامداردىڭ ەكى ستاقان سۋ ىشەتىن ادامدارعا قاراعاندا جۇرەك تالماسىنا ۇشىراۋ ىقتيمالدىعى تومەن بولاتىنىن انىقتاعان.
ون ەكىنشى دەرەك: ءومىر ءسۇرۋ ءۇشىن 35 توننا سۋ قاجەت
ادام سۋسىز ۇزاق ءومىر سۇرە المايدى. سۋ قاجەتتىلىگى اۋادان كەيىنگى ەكىنشى ورىندا. ادام تاماقسىز التى اپتاعا جۋىق، ال سۋسىز بەس- جەتى تاۋلىكتەي ءومىر سۇرە الادى. ادام بۇكىل ومىرىندە 35 توننا سۋ تۇتىنادى.
ون ءۇشىنشى دەرەك: ەڭ قىمبات سۋ
سۋ تەگىن نەمەسە وتە قىمبات بولۋى مۇمكىن. ەڭ قىمبات سۋ لوس- اندجەلەستە ساتىلادى. وندىرۋشىلەر ۇيلەسىمدى ءدامى جانە ph بەلگىسى بار قىمبات سۇيىقتىقتى «Swarovsk» جىلتىراعى بار بوتەلكەگە قۇيادى. مۇنداي سۋدىڭ ليترى 90 دوللار تۇرادى.
ون ءتورتىنشى دەرەك: جاناتىن سۋ بار
عالامشارىمىزدا قاۋىپتى سۋ دا كەزدەسەدى. مىسالى، ءازىربايجاندا قۇرامىندا مەتانى كوپ سۋ بار، وعان سىرىڭكە جاقىنداتساڭ، ول جانىپ كەتۋى مۇمكىن. ال سيتسيلياداعى كولدەردىڭ بىرىندە سۋ قويماسىنداعى سۋدىڭ تۇبىندە سۋدى ۋلايتىن قىشقىلدىڭ شىعۋ كوزدەرى بار.
ون بەسىنشى دەرەك: سۋدا اقۋىز بار
تەڭىز سۋى - قورەكتىك سۋبستانتسيا. تەڭىز سۋىنىڭ 1 س م كۋبىندا 1,5 گرامم اقۋىز بەن باسقا دا نارسەلەر كەزدەسەدى.
دەرەككوزى: https://dyvosvit.jimdo.com