ادام قالاي جۇلدىزعا اينالدى؟
كەۋدەسىنە نان ءپىسىپ، ازىن-اۋلاق تابىسقا مارقايۋدان ادامي قاسيەتتەرى ازايعان جاندار، كوزدى شەل باسۋ دەرتى، وكىنىشكە قاراي، كينودان دا، تەاتردان دا، جۋرناليستيكادان دا... قىسقاسى، بارلىق سالادان تابىلادى.
«جۇلدىز اۋرۋىنا» شالدىعۋدىڭ زاردابى تۋرالى قانشا اشىنىپ جازعانىمىزبەن، تۇبىرىمەن جۇلىنباعان ارام ءشوپ سياقتى، بىردە اننان، بىردە مۇننان توبەسى قىلتيىپ، شاڭ بەرىپ قالا بەرەتىنى تاعى جامان.
كەشە عانا قۇلىنداي قۇلدىراڭداعان، ەلىكتەي ەلپەڭدەگەن جاننىڭ ونەرىنە، ەڭبەگىنە قولداۋ ءبىلدىرىلىپ، قۇرمەتتەلىپ، تەلەەكراننان، گازەت- جۋرنالداردان كورىنىڭكىرەپ، اندەرى ءسال ماقتالىپ، تويلاردا شىرقالا باستاسا... قوشەمەتكە ماساتتانعان پاقىرىڭىز نەشە ءتۇرلى ورەسكەل قىلىقتارعا بوي الدىرىپ، ونەرىن رياسىز سۇيگەن جۇرەكتەردى ىلە- شالا تەز سۋىتىپ ۇلگەرىپ جاتاتىن جاعدايلار دا جوق ەمەس.
ءتورت- بەس ادام قولتاڭبا سۇراپ، بىرگە سۋرەتكە تۇسۋگە ءوتىنىش بىلدىرسە، ەكپىندەرى جەر ءتىلىپ، تۇمسىقتارى كوك تىرەگەن ونداي ءانشى- سىماقتار قاي شاراعا شاقىرىلسا دا باعالارىن بارىنشا اسىرىپ باعۋعا تىرىساتىنى ءمالىم. ەسترادادا مايكل جەكسونىڭدى كوزگە ىلمەيتىن ورەندەر، وزدەرىن ۋيتني حيۋستونمەن تەڭەستىرەتىن قىزدار، روللينگ ستوۋنزىڭدى «جولدا قالدىراتىن» روك- توپتار پايدا بولدى.
«جۇلدىز اۋرۋى» ەسترادا ونەرىنىڭ دامۋىنا ايتارلىقتاي نۇقسان كەلتىرۋدە. ءاۋ دەمەيتىن جان جوق ۇلان-بايتاق دالادا، انشىلىك ونەردىڭ وسىنشالىق كەڭ تاراپ، دامۋى ەجەلدەن ونىڭ ماڭدايىنا جازىلعان باعى دەگەنىمىزبەن، ءبىراق سونىڭ كەيىنگى ارناسىنىڭ قاي باعىتقا بۇرىلىپ تۇراقتارى ۇلكەن ماسەلە. ءانىمىز، ءسانىمىز ارتسا، قۋانباي نەمىز بار. گاپ باسقادا. كوپشىلىكتى الداپ- سۋلاپ، فونوگراممامەن ءان سالىپ، اقشالارىن ادال جولمەن تاپپايتىن وندايلارعا بۇگىندە ەشقانداي شارا قولدانىلمايدى. ونەردى تەك بيزنەستىڭ كوزى رەتىندە، تابىس تابۋدىڭ قۇرالى دەپ ساناۋدان ءان رۋحى السىزدەنىپ بارادى.
وزبەكتىڭ، قىرعىزدىڭ اندەرىنە سۇعاناقتىق جاساۋشىلارعا كوركەمدىك كەڭەستە «ءاي دەيتىن اجە، قوي دەيتىن قوجا» تابىلماعانى ما دەيسىز سوندايدا؟ وسىنىڭ ءدامىن ءبىر تاتىپ كورەدى، ەكى كورەدى، جوعارىدان ەشقانداي تىيىم سالىنباعان سوڭ، الگى پىسىقاي ۇيرەنشىكتى ادەتىمەن قىمسىنباي كورشىلەردىڭ باقشاسىنا ەمىن-ەركىن كۇمپ بەرىپ كەتەتىن كانىگى ۇرىعا، ءارى قاراي مۇنىسى قالىپتى كاسىپكە اينالۋى مۇمكىن.
جاستاردىڭ شىعارماشىلىعىنا باقىلاۋ، قاداعالاۋدىڭ جەتكىلىكسىزدىگىنەن الدەبىر اۋەندەردى شەتتەن ۇرلاپ- جىمقىرۋ ارەكەتتەرى، ياعني پلاگياتتىق بەلەڭ الىپ كەتپەۋگە ءتيىس. ازعانتاي تابىسقا بولا اسپانداپ، ادام تانىماي قالاتىن جات قاسيەتتەردى وسىنداي كەلەڭسىز كەرەناۋلىق تۋعىزۋدا...
قاشاندا جارقىراپ كورىنۋگە ۇمتىلۋ جاستىققا ءتان قاسيەت دەسەك، ءبىراق بەتپەردە كيۋ، قانداي جولمەن بولسىن ويلاعان ماقساتقا جەتۋگە تىرىسۋشىلىق ءتۇبى ادامدى جاقسىلىققا اپارىپ سوقتىرماسى انىق.
مۇندايدا ابايدىڭ: «ارسىز بولماي اتاق جوق، الدامشى بولماي باق قايدا؟!.» دەگەنىن مويىنداماسقا ءاددىڭ قالمايدى- اق... كەيدە بىرەۋلەردى الاقاندارىنا سالىپ، تىم الپەشتەۋ، قولدان «جۇلدىز» جاساۋ، گۇلگە تەڭەۋ، تالانتقا بالاۋ سىندى تەرىس جايتتارعا كۋا بولىپ جاتاتىنىمىز راس. جاس تولقىنعا اعا بۋىن تاراپىنان جاسالاتىن قامقورلىقتىڭ جايى ءوز الدىنا بولەك ماسەلە. ال بۇل جەردەگى اڭگىمە قولدان قۋىرشاق جاساۋ، تامىرى بەكىمەگەن سولقىلداق شىبىق سانانى ەلىرتىپ، ەسىرتۋ جايىندا بولىپ وتىر. ونەرى جىلاننىڭ كوزىندەي بولماشى عانا ءسال جىلت ەتسە، جاپىرىلىپ جالپ ەتىپ قۇلاۋ كوڭىلگە قانداي قونىمسىز ەدى.
ءبىراق، تايازدىقتىڭ اقىرى ايتەۋىر ءبىر تاقىرعا وتىرعىزباي تىنبايتىنى ايدان انىق. «جۇلدىز» دەگەن تەڭەۋدى اناعان دا ءبىر، مىناعان دا ءبىر تەڭەي بەرۋ شەكتەن شىقتى. ونى ايتاسىز، جەر اسپانعا اينالىپ، جۇلدىز- سىماقتاردان اياق الىپ جۇرە المايتىن حالگە تۇستىك. ءان ماتىندەرىنە دەيىن: «اسپانعا قارايمىن، جۇلدىزدى سانايمىن. سول جۇلدىزدىڭ ىشىندە، سەن جوقسىڭ، ارايلىم...» دەي مە-اۋ. مۇندايدا ونەردىڭ الىپ بايتەرەكتەرى سانالاتىن نۇرعيسا تىلەنديەۆ، ءشامشى قالداياقوۆ، ەرمەك سەركەبايەۆ، روزا باعلانوۆا، بيبىگۇل تولەگەنوۆا، ت. ب. كوپتەگەن ناعىز تۋما تالانت يەلەرى جۇلدىز اتانباي-اق، ءان كوگىن ايشۋاق نۇرعا بولەمەپ پە ەدى؟!
ءوزىن وزگەلەردەن ەرەكشە تۇتۋ، زور ساناۋ دەرتىنە ۇشىراعان جاندارعا ورتاق بەلگىلەر - ءومىر باقي سولاي شالقىپ-تاسىپ ءومىر سۇرە بەرەمىز دەپ ويلايدى، ادامداردى سورتقا بولەدى. ءبارى ميداي ارالاسىپ كەتكەن. انشىلەردىڭ شىعارماشىلىعىنا بەرىلىپ جاتقان مۋزىكا ماماندارىنىڭ سىنى جوقتىڭ قاسى، سوندىقتان سىنشى- مامانداردىڭ ءوزىن كەلەشەكتە كاسىبي بىلىكتىلىككە دايارلاۋ قاجەتتىگى سەزىلەدى. ويتكەنى، ءان اجارى الاباجاق كۇيگە ەنبەۋى ءتيىس. ەسترادالىق، ءداستۇرلى، جىرشى- تەرمەشىلىك، كلاسسيكالىق ءان ونەرىنىڭ اراجىگىن اجىراتىپ، ءارقايسىسىن ءوز مارتەبەسىمەن ۇلىقتاۋ ماڭىزدى سانالسا كەرەك. قازىرشە بۇل ماسەلە ءوز دەڭگەيىندە جۇزەگە اسىرىلىپ وتىر دەي المايسىز. ءبارى جاپپاي انشىگە اينالىپ كەتتى.
جۇلدىز بولۋعا اسىققان البىرت سەزىم كوكتەگى بۇلتتاردىڭ ار جاعىنان ءۇنسىز ءجۇز جاسىرادى. كاسىبي ءانشى كىم، اۋەسقويى قايسى، ساپىرىلىسقان ساحنا ساندىعى بەينە ءبىر جىلتىراق ماتاعا اۋزى- مۇرنى تولىپ، بەتى جابىلماي قالعان حالدە. بۇرىن تەلەديداردان بەينەسى جىلت ەتكەن جان ءوزىن «جۇلدىز» سەزىنسە، ال ەندى بۇگىندە وعان الەۋمەتتىك جەلى قوسىلدى. مۇنداعى شوۋ- بيزنەس وكىلدەرىنىڭ وتباسى، وشاق قاسىنداعى جەڭىل-جەلپى، جەلبۋاز اڭگىمەلەرى ازىرگە اسەرشىل الەمگە ءامىرىن جۇرگىزىپ تۇر...
قاراشاش توقسانباي،
«ەگەمەن قازاقستان»
