زورلىق-زومبىلىق تەك كۇيەۋدەن ەمەس: داعدارىس ورتالىعى ايەلگە قانداي كومەك بەرەدى؟

استاناداعى داعدارىس ورتالىقتارىنىڭ بىرىنە بارىپ، مەكەمەنىڭ ايەلدەر مەن بالالارعا كورسەتەتىن قىزمەتتەرىمەن Baq.kz ءتىلشىسى تانىسىپ قايتتى.

қоғам
Фото: baq.kz

داعدارىس ورتالىعىنىڭ قىزمەتى قانداي؟

استانا قالاسى اكىمدىگىنىڭ «ءۇمىت» داعدارىس ورتالىعى ديرەكتورىنىڭ الەۋمەتتىك ىستەر جونىندەگى ورىنباسارى ايگۇل بەردىبەك قىزى داعدارىس ورتالىعى تۋرالى ايتىپ بەردى.

«ءۇمىت» داعدارىس ورتالىعى 2013 -جىلدان باستاپ جۇمىس ىستەيدى. تۇرمىستىق زورلىق- زومبىلىق كەز كەلگەن ءتورتىنشى وتباسىندا كەزدەسەدى دەپ ايتۋعا بولادى. سونىڭ ىشىندە كوبىنەسە زورلىق-زومبىلىق كورەتىن ايەلدەر مەن بالالار. بىزگە 18 بەن 58 جاستىڭ اراسىنداعى انالار كەلەدى. ولار وسى جەردە بالالارىمەن 1 ايدان 6 ايعا دەيىن بولىپ، ارناۋلى الەۋمەتتىك قىزمەتتەر الادى، - دەدى ول.

تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىق كورگەن ايەلدەر ورتالىققا ءوز باستاماسى بويىنشا، سونىمەن قاتار ءبىلىم بەرۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە ىشكى ىستەر ورگاندارى تاراپىنان كەلەدى.

داعدارىس ورتالىعى وتباسىلىق زورلىق-زومبىلىققا ۇشىراعان ايەلدەر مەن ولاردىڭ بالالارىنا قاۋىپسىز باسپانا، بەس ۋاقىت تاماق ۇسىنا وتىرىپ، پسيحولوگيالىق جاعدايلارىن جەڭىلدەتۋ، قاجەت بولعان جاعدايدا تۇرعىلىقتى جەرى بويىنشا تىركەۋگە الۋ، جۇمىسقا ورنالاستىرۋ، تۇرعىن ۇيگە كەزەككە قويۋ، اجىراسۋ، اليمەنت ءوندىرۋ پروتسەستەرى بويىنشا قۇقىقتىق كومەك بەرەدى، - دەدى ول.

داعدارىس ورتالىعى 8 باعىت بويىنشا ارنايى الەۋمەتتىك قىزمەت كورسەتەدى. ولار - تۇرمىستىق، پسيحولوگيالىق، قۇقىقتىق، مەديتسينالىق، مادەني، ەكونوميكالىق، ەڭبەكتىك (ەڭبەك تەراپياسى)، الەۋمەتتىك-پەداگوگيكالىق قىزمەتتەر.

ورتالىقتا بالاباقشا بار

70 ادامعا ارنالعان «ءۇمىت» داعدارىس ورتالىعىندا بۇگىندە 53 قىزمەت الۋشى بار. ونىڭ 17 سى - ايەل، 36 سى - بالا. 36 نىڭ ىشىندەگى مەكتەپ جاسىنا دەيىنگى بالالار بالاباقشاعا، مەكتەپ جاسىنداعى بالالار مەكتەپكە بارادى.

مەكتەپ جاسىنا دەيىنگى بۇلدىرشىندەرگە ىشتە 20 بالاعا ارنالعان بالاباقشا بار. قازىر بالاباقشاعا 18 بالا بارىپ ءجۇر. وندا 2 تاربيەشى، 2 تاربيەشىنىڭ كومەكشىسى قىزمەت اتقارادى. مەكتەپ جاسىنداعى بالالارعا كەلەر بولساق، بىزدە ءبىلىم باسقارماسىمەن مەموراندۋم بار. سوندىقتان مەكتەپ جاسىنداعى بالالار ورتالىققا جاقىن جەردەگى مەكتەپتەرگە ورنالاستىرىلادى، - دەدى «ءۇمىت» داعدارىس ورتالىعى ديرەكتورىنىڭ الەۋمەتتىك ىستەر جونىندەگى ورىنباسارى ايگۇل بەردىبەك قىزى.

مامان ورتالىقتا بالاباقشانىڭ بولۋى انالارعا ۇلكەن كومەك ەكەنىن جەتكىزدى.

ويتكەنى كەلگەن انالاردىڭ وقۋ وقيتىنى بار، جۇمىس ىستەيتىنى بار. الاڭسىز كەشكە دەيىن وزىنە بايلانىستى تىرلىگىن ءبىتىرىپ، وقۋىنا، جۇمىسىنا بارىپ كەلەدى، - دەدى ايگۇل بەردىبەك قىزى.

ايتا كەتەيىك، 2024 -جىلى داعدارىس ورتالىعىندا 190 قىزمەت الۋشىعا، ونىڭ ىشىندە 62 ايەل، 128 بالاعا ارنايى الەۋمەتتىك قىزمەت كورسەتىلدى. ونىڭ ىشىندە 17 ايەل مەن 40 بالا قايتادان وتباسىنا ورالدى. ال «ءۇمىت» داعدارىس ورتالىعى اشىلعاننان باستاپ 824 ايەل، 1718 بالا، بارلىعى 2542 ادام ارناۋلى الەۋمەتتىك قىزمەت الدى.

كوپ ايەلگە ورتالىققا كەلۋگە نە كەدەرگى؟

«ءۇمىت» داعدارىس ورتالىعى ديرەكتورىنىڭ الەۋمەتتىك ىستەر جونىندەگى ورىنباسارى ايگۇل بەردىبەك قىزىنىڭ ايتۋىنشا، سەنىم تەلەفونىنا حابارلاساتىن تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىق كورگەن ايەلدەردىڭ سانى ارتقان.

2024 -جىلى بيشىمبايەۆ وقيعاسىنان كەيىن، ايەلدەر مەن بالالارعا قاتىستى زورلىق-زومبىلىقتى بولدىرماۋ تۋرالى زاڭ قابىلدانعان سوڭ سەنىم تەلەفونىمىزعا تۇسەتىن قوڭىراۋلار سانى كوبەيدى. 4 الەۋمەتتىك قىزمەتكەرىمىز بار، ولار تەلەفوندا وتىرادى. كوبىنەسە كەشكى ۋاقىتتا، تۇندە ايەلدەر جىلاپ حابارلاسادى، - دەيدى مامان.

ول حابارلاسقان ايەلدەردىڭ كوپشىلىگى داعدارىس ورتالىعىنا نە ءۇشىن كەلمەيتىنىن ءتۇسىندىردى.

ءبىز مەكەنجايىمىزدى ايتىپ، ءتۇسىندىرىپ، «سىرتتا قالمايسىز، كەلىڭىز، ءبىز سىزگە قولداۋ كورسەتەمىز» دەپ جاتقاننىڭ وزىندە ايەلدەر كەلە المايدى. ويتكەنى داعدارىس ورتالىعىنا ورنالاسۋ ءۇشىن ءزابىر كورسەتىلگەن ادام ستاتۋسىن الۋ كەرەك. ال ول ءۇشىن زورلىق-زومبىلىق كورسەتكەن ادامعا ارىز ءتۇسىرۋ كەرەك. كوبىسى ارىز تۇسىرۋدەن باس تارتىپ جاتادى، - دەدى ول.

پسيحولوگيالىق زورلىق-زومبىلىقتىڭ دا زاردابى اۋىر

ايگۇل بەردىبەك قىزى داعدارىس ورتالىعى تەك فيزيكالىق زورلىق-زومبىلىققا ۇشىراعان ايەلدەردى ەمەس، پسيحولوگيالىق زورلىق-زومبىلىق كورگەن ايەلدەردى دە قابىلدايتىنىن ايتتى.

پسيحولوگيالىق زورلىق-زومبىلىق، ونىڭ ىشىندە مانيپۋلياتسيا، قورلاۋ، قورقىتۋ جانە پسيحولوگيالىق قىسىم، كوبىنە كوزگە كورىنبەيدى، ءبىراق ول ايەلدەرگە فيزيكالىق اۋىرتپالىقتاردان كەم ەمەس زارداپتار اكەلۋى مۇمكىن، - دەدى مامان.

ول وسى تۇرعىدا ايەلدەرگە كەشەندى قولداۋ كورسەتۋ، ونىڭ ىشىندە پسيحولوگيالىق كومەك وتە ماڭىزدى ەكەنىن اتادى.

ايەلدەردىڭ كوبى تۇرمىستا نەشە جىلدان بەرى كوپ قيىندىق كورىپ، ىشتەن تىنىپ، قوعامدا ورنى بار ەكەنىن ۇمىتىپ، سونداي كۇيدە كەلەدى. دوسى دا جوق، تانىسى دا جوق، اتا-اناسىنا دا ايتپاعان. قۇقىق قورعاۋ قىزمەتكەرلەرىنە دە مۇلدە ارىزدانباعان. 6 ايدىڭ ىشىندە ولاردىڭ ءبارىن كەرەمەت قىلىپ، كۇيزەلىستەن شىعارىپ جىبەرەمىز دەپ ايتا المايمىز. ءبىراق ءبىزدىڭ پسيحولوگتار كەلگەن بويدا انالارمەن جۇمىس ىستەيدى. ءاربىر قىزمەت الۋشىعا جەكە جۇمىس جوسپارى قۇرىلادى، - دەدى ول.

«ءۇمىت» داعدارىس ورتالىعىندا 2 پسيحولوگ بار. بىرەۋى انالارمەن جۇمىس ىستەيدى، ءبىرى - بالالار پسيحولوگى.

ول جەردە مىندەتتى تۇردە پسيحولوگتىڭ كومەگى قاجەت. ويتكەنى انالار كەلگەن كەزدە ءبىراز ۋاقىتقا دەيىن بولمەسىنەن شىقپاي قالادى. سول كەزدە پسيحولوگتار ولارعا بارىپ جۇمىس ىستەپ، نەشەتۇرلى ادىستەرىن قولدانىپ، ولاردىڭ پسيحولوگيالىق جاعدايىن جاقسارتۋمەن اينالىسادى. تەراپيا بارىسىندا ايەلدىڭ ءوزىن باعالاۋى مەن وزىنە سەنىمى ارتىپ، ءوز مۇمكىندىكتەرىن سەزىنە باستايدى، جاقىندارىمەن قارىم-قاتىناسى جاقسارادى، - دەدى ايگۇل بەردىبەك قىزى.

داعدارىس ورتالىعىندا توپتىق جۇمىس تا، جەكە تەراپيا دا قاراستىرىلعان.

زورلىق-زومبىلىق كۇيەۋدەن عانا ەمەس

«ءۇمىت» داعدارىس ورتالىعى ديرەكتورىنىڭ الەۋمەتتىك ىستەر جونىندەگى ورىنباسارى ايگۇل بەردىبەك قىزى ايەلدەرگە زورلىق-زومبىلىقتى كوبىنە كۇيەۋى كورسەتكەنىمەن، باسقا تاراپتان دا زورلىق كورەتىن جاعدايلار كەزدەسەتىنىن ايتتى.

وتكەن جولى مىناداي ءبىر جاعداي بولدى. جالعىزباستى انانى ءوزىنىڭ بالاسى ۇيىنەن قۋىپ جىبەرگەن. ەكەۋى بىرگە تۇرادى. ول كىسى كەلىپ، وسى جەردە بولدى. ءبىز ءبارىن تۇسىندىردىك، ءبىراق بالاسىنا ارىز جازعىسى كەلمەدى. 2 كۇننەن كەيىن ۇلى كەلىپ، تاتۋلاسىپ، اناسىن ۇيىنە الىپ كەتتى، - دەدى ول.

ايگۇل بەردىبەك قىزى قىزىنا اكەسى قىسىم كورسەتكەن مىسالمەن دە ءبولىستى.

2023 -جىلى اتىراۋدان ءبىر قىز حابارلاستى. اكەسى ءدىني اعىمعا كىرىپ كەتكەن. وعان ورامال تاق دەپ قىسىم كورسەتەدى ەكەن. ول بىزگە ءوزى حابارلاستى. «ماعان اكەم قىسىم كورسەتەدى. وسى جاققا باسقا قالادان قاشىپ كەلدىم. باراتىن جەرىم جوق. اكەم مەنى ماجبۇرلەيدى، ماعان ول نارسە ۇنامايدى» دەپ ايتتى. ول قىزبەن دە ءبىراز جۇمىس ىستەدىك. ودان كەيىن ول ءبىر جاقسى جۇمىسقا تۇردى دا، ءبىزدىڭ ورتالىق ول جاققا الىس بولىپ، كوشىپ كەتتى، - دەدى ول.

سوڭعى جاڭالىقتار