زەلەنسكي ترامپتىڭ ۋكرايناعا قاتىستى بەيبىتشىلىك جوسپارىن جاريالادى

استانا. KAZINFORM - ۋكراينا پرەزيدەنتى ۆلاديمير زەلەنسكي امەريكالىق دەلەگاتسيامەن بولعان كەلىسسوز قورىتىندىلارى بويىنشا تىلشىلەرمەن وتكەن بريفينگتە ا ق ش- تىڭ ۋكرايناعا قاتىستى بەيبىتشىلىك جوسپارى جايلى ەگجەي-تەگجەيلى باياندادى.

ر ب ك- ۋكراينا حابارلاۋىنشا، بەيبىتشىلىك جوسپارىنىڭ وزىنەن باسقا كەلەسى قۇجاتتار بار:

* قاۋىپسىزدىك كەپىلدىكتەرى بويىنشا ءۇشجاقتى قۇجات - ۋكراينا، ا ق ش جانە ەۋروپا؛

* ەكىجاقتى قۇجات - ۋكرايناعا ا ق ش تاراپىنان قاۋىپسىزدىك كەپىلدىكتەرى.

* ۋكراينانىڭ وركەندەۋ جول كارتاسى -ا ق ش- پەن بىرلەسىپ قالپىنا كەلتىرۋ جانە ەكونوميكالىق دامۋ بويىنشا ازىرلەنگەن، 2040-جىلعا دەيىنگى دامۋعا ارنالعان كوزقاراستى قامتيدى.

ۋكراينا بويىنشا 20 تارماقتان تۇراتىن بەيبىتشىلىك جوسپارى:

1. ۋكراينانىڭ ەگەمەندىگىن راستاۋ.

2. رەسەي مەن ۋكراينا اراسىندا شابۋىل جاساماۋ تۋرالى ءسوزسىز كەلىسىم قاراستىرىلىپ وتىر. ءتۇيىسۋ سىزىعىندا مونيتورينگ مەحانيزمى قۇرىلادى.

3. ۋكراينا بەرىك قاۋىپسىزدىك كەپىلدىگىن الادى.

4. بەيبىتشىلىك كەزەڭىندە ۋكراينا قارۋلى كۇشتەرى جەكە قۇرامىنىڭ سانى 800 مىڭ دەڭگەيىندە بولادى.

5. ا ق ش، ناتو جانە ەۋروپا 5-باپ نەگىزىندە ۋكرايناعا قاۋىپسىزدىك كەپىلدىگىن بەرەدى. ەگەر رەسەي ۋكرايناعا باسىپ كىرسە، اسكەري قارسىلىق كورسەتىلەدى جانە سانكسيالار قايتا ەنگىزىلەدى. ەگەر ۋكراينا رەسەيگە باسىپ كىرسە نەمەسە رەسەي اۋماعىنا ارانداتۋسىز وق اتسا - قاۋىپسىزدىك كەپىلدىگى جويىلادى. ەگەر رەسەي ۋكرايناعا وق اتسا - قاۋىپسىزدىك كەپىلدىگى كۇشىنە ەنەدى. ا ق ش- قا كەپىلدىكتەر ءۇشىن وتەماقى تولەۋگە قاتىستى قوسىمشا دا بولدى، ءبىراق قازىر ول الىنىپ تاستالدى. ەكىجاقتى قاۋىپسىزدىك كەپىلدىكتەرى وسى كەلىسىم بويىنشا الىنبايدى. اتاپ ايتقاندا، نيەتتىلەر كواليتسياسى ەلدەرى قاۋىپسىزدىك كەپىلدىكتەرىنە قاتىسا الادى.

6. رەسەي ەۋروپا مەن ۋكرايناعا قاتىستى شابۋىل جاساماۋ ساياساتىن بارلىق قاجەتتى زاڭنامادا بەكىتەدى.

7. ۋكراينا بەلگىلى ءبىر ۋاقىتتا ە و مۇشەسى بولادى جانە ەۋروپا نارىعىنا قىسقا مەرزىمدى ارتىقشىلىققا قول جەتكىزەدى. ۋكراينا ءۇشىن ەو مۇشەلىگى - قاۋىپسىزدىك كەپىلدىكتەرىنىڭ ءبىر بولىگى.

8. ۋكراينا ءۇشىن ينۆەستيتسيالار تۋرالى جەكە كەلىسىمدە انىقتالاتىن جانە اتاپ ايتقاندا: ينۆەستيتسيالاۋعا ارنالعان دامۋ قورىن، گاز ينفراقۇرىلىمىن دامىتۋدى، اۋماقتاردى قايتا قۇرۋدى جانە پايدالى قازبالار مەن تابيعي رەسۋرستاردى ءوندىرۋدى قامتيتىن سەنىمدى جاھاندىق دامۋ پاكەتىن قاراستىرادى.

9. قالپىنا كەلتىرۋ ماسەلەلەرىن شەشۋ ءۇشىن بىرنەشە قور قۇرىلادى. ماقسات - 800 ميلليارد دوللار تارتۋ.

10. وسى كەلىسىم جاسالعاننان كەيىن ۋكراينا ا ق ش- پەن ەركىن ساۋدا تۋرالى كەلىسىم جاساسۋ پروتسەسىن جەدەلدەتەدى.

11. ۋكراينانىڭ يادرولىق قارۋسىز مارتەبەسى قالادى.

12. زاپوروجە ا ە س- ءى. بۇل ماسەلە بويىنشا ىمىراعا كەلگەن جوق. ا ق ش ۋكراينا، ا ق ش جانە رەسەي اراسىندا بىرلەسكەن باسقارۋدى ۇسىنىپ وتىر - ءۇش تاراپ تا ديۆيدەندتەر الادى. ا ق ش «33 پايىز/33 پايىز/33 پايىز» دەپ ۇسىنىپ وتىر. ال نەگىزگى باسقارۋشىلار - امەريكالىقتار. ۋكراينانىڭ ىمىراعا كەلۋ ۇسىنىسى: زاپوروجە ا ە س- ءىن ا ق ش پەن ۋكراينا 50/50 نەگىزىندە بىرلەسىپ باسقارادى. ءبىراق وندىرىلگەن ەلەكتر ەنەرگياسىنىڭ 50 پايىزى ۋكرايناعا بەرىلەدى، ال ا ق ش قالعان 50 پايىزىن ءوز بەتىنشە بولەدى. بۇل رەتتە زاپوروجە ا ە س، ەنەرگودار جانە كاحوۆسكايا سۋ ەلەكتر ستانتسياسى دەميليتاريزاتسيالانۋى كەرەك.

13. ۋكراينا مەن ر ف مەكتەپتەردە جانە بۇكىل قوعامدا ءارتۇرلى مادەنيەتتەردى ءتۇسىنۋ مەن توزىمدىلىكتى دامىتاتىن جانە ناسىلشىلدىك پەن الالاۋشىلىقتى جوياتىن ءبىلىم بەرۋ باعدارلامالارىن ەنگىزۋگە مىندەتتەنەدى. ۋكراينا ءدىني توزىمدىلىك پەن ازشىلىق تىلدەرىن قورعاۋعا قاتىستى ە و ەرەجەلەرىن ەنگىزەدى.

14. اۋماقتار. ەڭ كۇردەلى ءبولىم. وسى كەلىسىم كۇنىنەن باستاپ دونەتسك، لۋگانسك، زاپوروجە جانە حەرسون وبلىستارىنداعى اسكەرلەردى ورنالاستىرۋ سىزىعى ءىس جۇزىندە تانىلعان بايلانىس سىزىعى بولىپ تابىلادى دەگەن ۇسىنىس جاسالدى. رف بۇل كەلىسىمنىڭ كۇشىنە ەنۋى ءۇشىن ءوز اسكەرلەرىن دنەپروپەتروۆسك، نيكولايەۆ، سۋمى جانە حاركوۆ وبلىستارىنان شىعارۋى كەرەك.

ۋكراينانىڭ ۇستانىمى. زەلەنسكي تۇسىندىرگەندەي، رەسەي ۋكراينانىڭ دونەتسك وبلىسىنان شىعۋىن قالايدى، ال اقش ىمىراعا كەلۋ - ەركىن ەكونوميكالىق ايماقتى ۇسىنىپ وتىر. ەگەر «تۇرعان جەردە تۇرامىز» دەگەن كەلىسىم بولماسا، ەركىن ەكونوميكالىق ايماق تەك رەفەرەندۋم ارقىلى قابىلدانۋى مۇمكىن. بۇل رەتتە زەلەنسكي ا ق ش رەفەرەندۋم وتكىزگىسى كەلەتىنىن، ءبىراق ونىڭ ايتۋىنشا، قۇجاتتىڭ ءبىر عانا ماسەلەسى ەمەس، بۇكىل ءماتىنى داۋىسقا سالىنۋى كەرەك ەكەنىن اتاپ ءوتتى. رەفەرەندۋم ءۇشىن كەم دەگەندە 60 كۇن قاجەت. ال بىزگە اتىستى ناقتى 60 كۇنگە توقتاتۋ قاجەت.

15. بولاشاق اۋماقتىق كەلىسىمدەر تۋرالى كەلىسكەننەن كەيىن، رەسەي دە، ۋكراينا دا بۇل كەلىسىمدەردى كۇشپەن وزگەرتپەۋگە مىندەتتەنەدى.

16. رەسەي ۋكراينانىڭ دنەپر وزەنى مەن قارا تەڭىزدى كوممەرتسيالىق قىزمەت ءۇشىن پايدالانۋىنا كەدەرگى كەلتىرمەيدى. كەمە قاتىناسى مەن تاسىمالداۋ ەركىندىگىن قامتيتىن جەكە تەڭىز كەلىسىمى مەن قولجەتىمدىلىك تۋرالى كەلىسىم جاسالادى. وسى كەلىسىمنىڭ اياسىندا كينبەرن ءمۇيىسى دەميليتاريزاتسيالانادى.

17. اشىق ماسەلەلەردى شەشۋ ءۇشىن گۋمانيتارلىق كوميتەت قۇرىلادى. بۇعان بارلىق اسكەري تۇتقىنداردى الماسۋ، بالالار مەن ساياسي تۇتقىنداردى قوسا العاندا، بەيبىت تۇرعىنداردى كەپىلگە الۋ جانە قاقتىعىس قۇرباندارىنىڭ پروبلەمالارىن شەشۋ كىرەدى.

18. ۋكراينا كەلىسىمگە قول قويىلعاننان كەيىن مۇمكىندىگىنشە تەزىرەك سايلاۋ وتكىزۋى كەرەك.

19. بۇل كەلىسىم زاڭدى تۇردە مىندەتتى بولادى. ونىڭ ورىندالۋىن ترامپ ءتوراعالىق ەتەتىن بەيبىتشىلىك كەڭەسى باقىلايدى جانە كەپىلدەندىرەدى. زاڭبۇزۋشىلىقتار ءۇشىن سانكسيالار قاراستىرىلعان.

20. بارلىق تاراپتار وسى كەلىسىمگە كەلىسكەننەن كەيىن اتىستى تولىق توقتاتۋ دەرەۋ كۇشىنە ەنەدى.

BC حابارلاعانداي، ۆلاديمير زەلەنسكي ۇسىنعان بەيبىتشىلىك جوسپارىندا ۋكراينانىڭ ناتوعا قوسىلماۋ تۋرالى مىندەتتەمەسى تۋرالى ەشتەڭە ايتىلماعان. الايدا جوسپاردىڭ الدىڭعى نۇسقالارىندا وسىنداي تارماق بولعان.

- بۇل تاراپتار: امەريكا، ۋكراينا، ەۋروپا جانە رەسەي اراسىنداعى كەلىسىم. ءبىزدىڭ پىكىرىمىزشە، ۋكراينانى قابىلداۋ نەمەسە قابىلداماۋ - ناتو مۇشەلەرىنىڭ تاڭداۋى. ال ءبىز تاڭداۋىمىزدى جاسادىق، - دەدى زەلەنسكي تىلشىلەرمەن كەزدەسۋ كەزىندە.

ەسكە سالا كەتسەك، 20-جەلتوقساندا ماياميدەگى ۋكراينا كەلىسسوزدەرى اياقتالدى.