يپوتەكالىق مولشەرلەمەلەردى تومەندەتۋ 2026-جىلعى 1-شىلدەگە دەيىن توقتاتىلادى
استانا. KAZINFORM - قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگى يپوتەكالىق تۇرعىن ءۇي قارىزدارى بويىنشا ج ت س م- ءدى تومەندەتۋ نورماسىن 2026-جىلعى 1-شىلدەگە دەيىن توقتاتا تۇرۋ شارالارى تۋرالى حابارلادى.
ق ر قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگى مەن ۇلتتىق بانك يپوتەكالىق قارىزدار بويىنشا جىلدىق ءتيىمدى سىياقى مولشەرلەمەسىن رەتتەۋگە قاتىستى بىرلەسكەن قاۋلىعا وزگەرىستەر ەنگىزۋ جونىندەگى جوبانى ازىرلەدى.
- جوبادا «جىلدىق ءتيىمدى سىياقى مولشەرلەمەسىنىڭ شەكتى مولشەرلەرىن ايقىنداۋ تۋرالى» ق ر قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگى باسقارماسىنىڭ 2024-جىلعى 16-تامىزداعى 62-جانە ق ر ۇلتتىق بانكى باسقارماسىنىڭ 2024-جىلعى 19-تامىزداعى 45-بىرلەسكەن قاۋلىسىمەن بەلگىلەنگەن، يپوتەكالىق تۇرعىن ءۇي قارىزدارى بويىنشا جىلدىق ءتيىمدى سىياقى مولشەرلەمەسىن (ج ت س م) 25 پايىزدان 20 پايىزعا دەيىن تومەندەتۋ تۋرالى نورمانى 2026-جىلعى 1-شىلدەگە دەيىن توقتاتا تۇرۋ كوزدەلەدى. يپوتەكالىق تۇرعىن ءۇي قارىزدارى بويىنشا شەكتى ج ت س م- دى تومەندەتۋ تۋرالى نورمانىڭ قولدانىلۋىن توقتاتا تۇرۋ تۋرالى شەشىم قابىلداۋ اعىمداعى ماكروەكونوميكالىق جاعدايلاردى ەسكەرە وتىرىپ، يپوتەكالىق كرەديتتەردىڭ قۇنىن رەتتەۋگە ولشەنگەن ءتاسىلدى قامتاماسىز ەتۋ، حالىق ءۇشىن قارىز قاراجاتىنىڭ قولجەتىمدىلىگى مەن بانك سەكتورىنىڭ تۇراقتىلىعى اراسىنداعى تەڭگەرىمدى ۇستاپ تۇرۋ قاجەتتىلىگىمەن، سونداي-اق مىناداي فاكتورلارمەن نەگىزدەلەدى، - دەلىنگەن كوميتەت تاراتقان اقپاراتتا.
ءبىرىنشى. قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇلتتىق بانكىنىڭ بازالىق مولشەرلەمەسىنىڭ دەڭگەيى قازىرگى ۋاقىتتا 18 پايىزدى قۇرايدى. جوعارى بازالىق مولشەرلەمەنى ساقتاۋ ينفلياتسيالىق پروتسەستەردى تەجەۋ قاجەتتىلىگىنە بايلانىستى. ينفلياتسيانى تۇراقتاندىرۋ جانە ينفلياتسيالىق سپيرالدىڭ پايدا بولۋ تاۋەكەلدەردىڭ بولدىرماۋ ءۇشىن قالىپتى قاتاڭ اقشا-كرەديت شارتتارىن ۇستاپ تۇرۋ تالاپ ەتىلەدى.
ەكونوميكاداعى اقشانىڭ اعىمداعى قۇنى جاعدايىندا جىلدىق ءتيىمدى سىياقى مولشەرلەمەسىن 20 پايىزعا دەيىن تومەندەتۋ نارىقتىق يپوتەكالىق باعدارلامالاردىڭ قىسقارۋىنا اكەلەدى. 2026-جىلعى 1-شىلدەگە دەيىن شەكتى ج ت س م- ءنىڭ قولدانىستاعى دەڭگەيىنىڭ ساقتالۋى حالىق ءۇشىن يپوتەكالىق كرەديتتەردىڭ قولجەتىمدىلىگى مەن بانك سەكتورىنىڭ ورنىقتىلىعىن قولداۋ اراسىنداعى تەڭگەرىمدى قامتاماسىز ەتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.
ەكىنشى. اگەنتتىك ۇلتتىق بانكپەن بىرلەسىپ يپوتەكالىق تۇرعىن ءۇي قارىزدارى بويىنشا ج ت س م ەسەپتەۋدىڭ جاڭا ادىستەمەسىن ازىرلەۋ بويىنشا جۇمىس جۇرگىزۋدە، ول وزەكتى نارىقتىق جاعدايلاردى ەسكەرەتىن جانە نەگىزگى ولشەمدى - يپوتەكالىق قارىز سوماسىنىڭ تۇرعىن ءۇيدىڭ باعالاۋ (نارىقتىق) قۇنىنا قاتىناسى رەتىندە ەسەپتەلەتىن كەپىلمەن قامتاماسىز ەتۋمەن قامتۋ كوەففيتسيەنتىن (Loan-to-Value ،LTV) قامتيتىن بولادى.
ج ت س م- ءنىڭ قولدانىستاعى ءبىرىڭعاي نورماسى تۇرعىن ءۇي ساتىپ الۋدى قارجىلاندىرۋعا ءوز ۇلەسى ءار ءتۇرلى قارىز الۋشىلار اراسىنداعى كرەديتتىك تاۋەكەل دەڭگەيىندەگى ايىرماشىلىقتاردى كورسەتپەيدى، ال حالىقارالىق پراكتيكا LTV كرەديتتىك تاۋەكەلدى باعالاۋدىڭ نەگىزگى ەلەمەنتى بولىپ تابىلاتىن تاۋەكەلگە باعدارلانعان تاسىلگە نەگىزدەلگەن. LTV ءمانى جوعارى بولعان كەزدە قايتارىلماۋ قاۋپى جوعارى بولادى، سەبەبى قارىز الۋشى ەڭ تومەنگى باستاپقى جارنانى تولەيدى، ال LTV تومەن بولعان كەزدە قارىز الۋشىنىڭ ءوز قاتىسۋى كوبىرەك بولادى، بۇل دەفولت ىقتيمالدىعىن ازايتادى.
LTV دەڭگەيىنە بايلانىستى ج ت س م سارالانعان شەكتى مولشەرلەمەلەرىن ەنگىزۋ قارىز الۋشىلار مەن كرەديتورلاردىڭ مۇددەلەرىن تەڭەستىرۋگە، حالىققا قاتىستى بورىش جۇكتەمەسىن ازايتۋعا جانە بانك جۇيەسىندە ارتىق تاۋەكەلدەردىڭ جيناقتالۋىن بولدىرماۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
ءۇشىنشى. ەكىنشى دەڭگەيدەگى بانكتەردىڭ اعىمداعى ەكونوميكالىق جاعدايلارعا جانە حالىقتىڭ قاجەتتىلىكتەرىنە بەيىمدەلگەن جاڭا يپوتەكالىق ونىمدەردى ەنگىزۋ بويىنشا مۇمكىندىكتەرىن كەڭەيتۋ بويىنشا قوسىمشا جۇمىس جۇرگىزىلۋدە.
- باسەكەلەستىكتى ىنتالاندىرۋ جانە تۇرعىن ءۇي جيناقتارى جۇيەسىن دامىتۋ ماقساتىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ قاراۋىنداعى «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كەيبىر زاڭنامالىق اكتىلەرىنە قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ ماسەلەلەرى بويىنشا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى» قازاقستان رەسپۋبليكاسى زاڭىنىڭ جوباسى شەڭبەرىندە بارلىق ەكىنشى دەڭگەيدەگى بانكتەرگە تۇرعىن ءۇي قۇرىلىس جيناقتارى مودەلى بويىنشا سالىمشىلاردىڭ قاراجاتىن تارتۋ جانە تۇرعىن ءۇي قارىزدارىن بەرۋ قۇقىعىن بەرەتىن تۇزەتۋلەر كوزدەلگەن. شەكتى جتسم- ءدى تومەندەتۋ تۋرالى نورمانى 2026-جىلعى 1-شىلدەگە دەيىن توقتاتا تۇرۋ يپوتەكالىق كرەديت بەرۋدىڭ ورنىقتىلىعىن جانە ج ت س م- ءدى ەسەپتەۋدىڭ تاۋەكەلگە باعدارلانعان ادىستەمەسىنە كوشۋدى قامتاماسىز ەتەتىن ۋاقىتشا شارا بولىپ سانالادى، - دەپ اتاپ ءوتتى ۆەدومستۆو.
جوبانىڭ تولىق ماتىنىمەن اشىق نورماتيۆتىك قۇقىقتىق اكتىلەردىڭ ينتەرنەت-پورتالىندا جانە اگەنتتىكتىڭ سايتىندا تانىسۋعا بولادى.
بۇدان بۇرىن حابارلانعانداي، ەۋروپا وداعى رەسەيگە قارسى 19-سانكسيالار پاكەتىن قابىلدادى، وندا ۆ ت ب قازاقستان بانكى شەكتەۋگە جاتاتىن ۇيىمدار تىزىمىنە ەندى.
ق ر ۇلتتىق بانك ءتوراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى ەرۇلان جاماۋبايەۆ ۆ ت ب بانككە قاتىستى قويىلعان سانكسياعا پىكىر ايتتى.
