وتەجان نۇرعاليدىڭ ولەڭدەرى
وتەجان نۇرعالي (1938-2011) 15- تامىزدا اقتوبە وبلىسى بايعانين اۋدانىنىڭ اقجار اۋلىندا دۇنيەگە كەلگەن. 1964- جىلى قازاق مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ جۋرناليستيكا فاكۋلتەتىن بىتىرگەن. 1964-1968 -جىلدارى ءوزى ءبىلىم العان جارقامىس ورتا مەكتەبىندە مۇعالىم، 1968-1969- جىلدارى «قازاقستان پيونەرى» (قازىرگى «ۇلان») گازەتىندە، 1969-1972 جىلدارى «قازاق ادەبيەتى» گازەتىندە ءتىلشى، بۇدان سوڭ «جالىن» باسپاسىندا رەداكتور بولىپ قىزمەت اتقارعان. قازاق تەلەۆيزياسىندا ۇزاق جىلدار جەمىستى جۇمىس جاسادى.
«مەنىڭ ماحابباتىم» (1962)، «اق نوسەر» (1968)، «نوسەردەن كەيىن» (1969)، «كەمپىرقوساق» (1970)، «كامەلەت» (1971)، «اي استىندا اقبوز ءۇي» (1972)، «قايىڭدى توعاي» (1973)، «تاڭدامالى» (1976)، ءتورت كىتاپتان تۇراتىن «سوعىستىڭ سوڭعى جازى» (1977، 1978، 1980، 1984)، «تىنىشتىق» (1987)، «افينا مەكتەبى» (1997) جىر جيناقتارى جارىق كوردى.
«قۇرمەت» وردەنىمەن ماراپاتتالعان.
وتەجان نۇرعاليدىڭ ولەڭدەرى
مۇندا اقىننىڭ «ءۇش كۇننەن كەيىن»، «سالقىن»، «كۇتۋشى ەڭ-اۋ كوپ نارسە، حالقىم مەنەن»، «لاۋلايتىن تۇلا بويدا التىن جالىن»، «جاۋىننىڭ الدىندا»، «دالانى جايلى جازدىڭ كەشى باسقان»، «ءۇي سىرتىندا جار بار-دى»، «سۋات ويىپ كەۋدەمدەگى كوك مۇزدان»، «جاڭبىر قاشىپ كەتتى بىلەم»، «قاراتاس»، «نوسەر»، «اسپانىما جىلى ساۋلە كوگىلدىر»، ««سوعىستىڭ سوڭعى جازى» كىتابىنان»، «بالعاتشا»، «شالبار ءانى» سەكىلدى ولەڭدەرى بەرىلدى.
ءۇش كۇننەن كەيىن
قورعاسىن بولىپ بالقىدىڭ،
ايتىلماي سىرىڭ قالعان جوق.
شىنىڭدى ايتتىڭ التىنىم،
شىعارىپ جولعا سالعان بوپ...
قورعالاپ كوكتە اي تۋىپ،
كوشەدە سۇتتەي شام جانىپ،
ايتپاعان سوزدەر ايتىلىپ،
جۇرەكتىڭ دەرتى جاندانىپ.
جۇرمەگەن كوشە ءجۇرىلىپ،
اقىرعى سەرتتەر بايلانىپ.
ءبىر ءجۇرىپ، توقتاپ كىدىرىپ،
باياعى جەرگە اينالىپ...
بىرەسە ءۇنسىز جاي تۇرىپ،
بىرەسە كۇلىپ... جاي تۇرماي.
ايتپايتىن نارسە ايتىلىپ،
ايتاتىن نارسە ايتىلماي.
قورعاسىن بولىپ بالقىدىڭ،
ايتىلماي سىرىڭ قالعان جوق.
شىنىڭدى ايتتىڭ التىنىم،
شىعارىپ جولعا سالعان بوپ...
قيالمەن، قالقام، شارق ۇرىپ،
سول كۇنگە بارىپ قايتايىن.
قارت بوران كارىن شاقىرىپ،
كۇلدىرمەي تۇرعان مارت ايىن.
كۇن ەدى تىنباي كەشەدەن
الاي دا دۇلەي قار جاۋعان.
كەلەمىز بىرگە كوشەمەن
اڭگىمە قوزعاپ ءار جايدان.
جانىمنىڭ مۇزى ەرىگەن،
جۇرەگىم - كۇپتى، ارمان - كوپ.
وڭاشا ءجۇردىڭ مەنىمەن
شىعارىپ جولعا سالعان بوپ.
استىمىز اپپاق قار بولىپ،
ءۇستىمىز اپپاق قار بولىپ،
قوشتاسىپ ەدىك كىرشىكسىز،
كوڭىلى اپپاق جار بولىپ.
ءبىز جۇرگەن سول ءبىر جولداردى
باسقا ءبىر ورتتەي جەل ءۇرلەپ،
ويلاعان جوق ەم سول قاردى
ءۇش كۇننەن كەيىن ەرىر دەپ.
كوكتەمنىڭ قۇرعان تۇزاعى،
قوسپايىن دەسە قوسپايدى-اۋ.
قار اتىسۋدىڭ ۇزاعى،
ءۇش كۇننەن ءارى اسپايدى-اۋ.
ءۇش كۇننەن كەيىن سىرەۋ-مۇز
جىبەردى ءبىزدى تاراتىپ.
كوكتەمگە كەتتىك - بىرەۋمىز،
بىرەۋمىز قالدىق قار اتىپ.
ءتورتىنشى كۇنى كۇن ءوزى
كوكتەمگە قاراي سەكىردى.
... تابيعات، سەنىڭ مىنەزىڭ
قىزداردىڭ ءسوزى سەكىلدى...
سالقىن
قارا سۋىق قابىندايدى،
تابىلمايدى تيىش جاي.
بۇلت ارقاسىن سابىندايدى،
قارا جاڭبىر، يششاي!
دالا سالقىن، جەلى سالقىن،
كولى سالقىن جۇماقتىڭ.
سىرباز ءتۇننىڭ دەمى التىن،
سەرى قالپىن ۇناتتىم.
عاشىق بولىپ كەلبەتىڭە،
بەدەۋ جونعا ماقپالداي،
كول بەتىنە ءتۇن-بۇلاقتان
جۇلدىز اققان شاق قانداي.
مۇڭلىق كوزدىڭ جاسى قۇساپ،
اسىعىس-اق قۇلاعىش. -
كوك تەڭىزدەن جەتكەن بىزگە
وتكەن كۇزگى جىلى اعىس.
كوكتەم ىزگى گۇل ءيىستى
جۇيرىك مىنگەن جەلەڭ جەر،
كوك تەڭىزدەن جەتكەن بىزگە
وتكەن كۇزگى ولەڭدەر.
وتكەن كۇزدەن جەتكەن بىزگە
زەر جامىلعان تاۋ ءىشى،
ءتۇن جامىلعان تىرنالاردىڭ
مىڭ جارىلعان داۋىسى.
جەتتى ماعان اق كۇشىگەن،
بۇركىتتەردىڭ ساڭقىلى،
تابانىما داق تۇسىرگەن،
بوز قىراۋلار ارقىلى.
جەتتى ماعان قۇرىم جيەك،
سۇلۋلىقتىڭ كىرپىگى،
تەرەزەمە نۇرىن سۇيەپ
اي قالعىعان ءبىر ءتۇنى.
قويانداردىڭ جەتتى ماعان
قامىسقا ۇرعان كەسەگى.
نامىس قىلعان ۇرى جەلدىڭ
جالعىز-جارىم وسەگى.
جەتى تۇندە جەمتىك بولگەن
جولبارىستار ىرىلى.
شىلدە بويى شەرتىپ كەلگەن
شەگىرتكەنىڭ شىرىلى...
ءبارى جەتتى جالعىز تۇندە،
جەتتى جايدىڭ جارقىلى،
ءبارىن كوردىم جارقىلداعان
ءتۇننىڭ كوزى ارقىلى.
قاناتىمەن سىلكىپ تاستاپ
شەر جامىلعان سەرۋەنىن،
كەۋدەمدەگى بۇركىت باستاپ،
ۇششى، كۇزگى كەرۋەنىم،
قاناتىمنىڭ استىنداعى
اي بالقىعان ايدىندى،
بەردىم ساعان، قولاڭ شاشتى،
التىن مەڭدى قايعىمدى.
بەردىم ساعان شاڭ جۇقپاعان
اققۋىمنىڭ كويلەگىن،
دومبىرامنىڭ التىن جازدا
سالقىن مازداپ سويلەۋىن.
ءبارىن بەردىم، جاننىڭ جاسىل
جاپىراعىن اياماي،
ساقتاپ بەردىم اردىڭ باسىن
ارامزامەن بوياماي!
بار قايعىسىن جەل ۇشىرعان
ءبىر بايعۇسىڭ مەن بولدىم،
جاپىراعىم، قالتىرادىڭ،
قارا جەرگە كەل، قونعىن!
شايقاپ-شايقاپ مەسىڭىزدەن،
قۇيشى كۇزگى قىمىزدى،
شىعارمايتىن ەسىمىزدەن
سەزىم قىلىپ ەڭ ەزگى.
سايدا تۇمان قالىقتاسا
جانعا بەرمەي ءبىر تىنىم،
جاماي-جاماي جالىققانشا،
كوڭىلىمنىڭ جىرتىعىن.
بۇلت جىرتىلسا، جىرتىلمايدى.
قاراڭعى ءتۇن قابىعى.
تريلليون جەردەن جىلتىلدايدى،
تۇنگى اسپاننىڭ جارىعى.
شايقالادى شىلدىر-شىلدىر،
ايدىڭ سالقىن شالابى،
قاراڭعىدا بۇلدىر-بۇلدىر،
قىرلار كوشىپ بارادى.
كۇتۋشى ەڭ-اۋ كوپ نارسە، حالقىم مەنەن
كۇتۋشى ەڭ-اۋ كوپ نارسە، حالقىم مەنەن،
جازىلاتىن ءسوز كۇتتىڭ التىنمەنەن.
ءبىر كىسىگە جەتەتىن عۇمىر بەرىپ،
تابىساتىن ءتىل بەردىڭ اركىممەنەن.
قانات بەردىڭ بۇلتتاردان ءارى ۇشاتىن،
تۇياق بەردىڭ تۇلپارمەن جارىساتىن.
ساۋساق بەردىڭ قۇمدا وسكەن سەكسەۋىلدەي،
سالعان جەردە قۇرىشتاي قارىساتىن.
سەنەن، ءسىرا، جوق كىنا، بەردىڭ ءبارىن،
ءوزىڭ قۇيدىڭ وزەككە جەردىڭ ءنارىن.
جالاۋداي اسپانعا ۇشقان تۇتىنىڭنەن
جۇتامىن ساعىنعاندا ەلدىڭ ءدامىن.
مەن نە بەردىم - ايتارىم ءبىر دالباسا:
سەن دەگەندە جۇرەكتە كىر قالماسا.
تۇمان بولسا تەڭىزدەن شىققان كۇندەي،
اندا-ساندا جارق ەتكەن جىر بولماسا!
مەن نە بەرەم؟
اق كويلەك ارىممەنەن،
اسپانىڭدى بويايتىن جالىن بەرەم.
كوكتەمىڭنىڭ توسىنە گۇل بوپ قونام،
بازار بولىپ بويداعى بارىممەنەن.
ورانىپ اپ ۇلدە مەن بۇلدەلەرگە،
كەمپىرقوساق توگەمىن شىلدەلەرگە.
بۇلبۇلدارعا بىتپەگەن سالتاناتپەن
كۇي شەرتەمىن توتىداي تۇرلەنەم دە.
كوكىرەككە كەرەمەت كۇي ەنسە ەدى،
سول ەنگەن كۇي تەك ساعان سۇيەنسە ەدى.
مايىسپايتىن تەرەگىم - تۋعان حالقىم،
ساعان عانا سەنەمىن، سۇيەم سەنى.
لاۋلايتىن تۇلا بويدا التىن جالىن
لاۋلايتىن تۇلا بويدا التىن جالىن -
ايتساڭشى ءبىر جاقسى ءسوز، جارقىندارىم.
ايتقان سوزدەن، جوق، الدە، سوققان جەلدەن
ءساليقالى تارتتىم دا سالقىندادىم.
لاۋلاپ تۇرعان وت ەم عوي اپتىعىم كوپ،
ازايتتىم با، جانىمنىڭ شاتتىعىن جەپ؟
قۋانىشتىڭ اۋىلى قايدا كوشتىڭ،
نەگە كۇندە تۇرمايدى ءساتتى جىر كەپ؟
كوكتەم بە الدە، كىنالى ەرتە كەلگەن
سەرىمەن... سەرۋەن جەڭگەن سەركەلەرمەن.
كىنالى جازىم با ەدىڭ جالاڭ اياق
جەتىم كۇيدە جۇگىرگەن جەرتولەدەن؟
ايازدا ات قاڭتارعان قاڭتارمىسىڭ؟
بازارىم، باستالماعان تارقارمىسىڭ؟
ءجۇر ەم عوي كەشە عانا توي ىشىندە
شادىمان شاتتىق تولى شالقار ءمۇسىن.
ءجۇر ەڭ عوي جۇرەگىمدە جالىن لاۋلاپ،
ءجۇر ەم عوي داريادان دارىن جاۋلاپ.
تولقىننىڭ جالدارىندا جۋزبەۋشى مە ەم
قالتىلداپ قاپتالىمدا قالىڭ باۋ-باق؟
كوپ نارسە كەرەك پە ەدى، ءسىرا، ماعان،
ەشكىمنەن باقىت، بايلىق سۇراماعام.
ايتىڭدار ءبىر ءبۇتىن ءسوز وزىمە ارناپ
ارزاننان، جوقتان-باردان قۇراماعان.
لاۋلايتىن تۇلا بويدا التىن جالىن
تابىڭدار سەندەر ءبىر ءسوز، جارقىندارىم.
ارتىق بولسىن، كەم بولسىن الامىن دا،
وزدەرىڭە قايتارام ارتىلعانىن.
تاۋەكەلدەي تولقىننىڭ كەمەسى ەدىك،
قول جايعىش كورىنگەنگە ەمەس ەدىك.
جاساساڭ جاسا بۇگىن ءبىر جاقسىلىق،
ەرتەڭ ونى قايتارام ون ەسە عىپ.
ساۋساق بولىپ شاناقتان كۇي اتاتىن،
سۇر جەبە قىپ ساداقتان ءدوپ اتاتىن
ادىرناسىن موڭىرەت جۇرەگىمنىڭ،
سول بولسىن ماعان دەگەن سياپاتىڭ.
سوققان جەلدەن سارعايىپ سالقىندادىم،
توگىلىپ جاپىراق بوپ التىندارىم.
ءبىر ءسوزدى وزىمە-ءوزىم تابا المادىم،
سەندەر تاۋىپ بەرمەسەڭ، جارقىندارىم.
جاۋىننىڭ الدىندا
بۇلتتاردى ساباپ كۇيىنىپ،
نايزاعاي ابدەن شارشادى.
جىبەرمەي بۇلتتى يىرىپ
كەمپىرقوساق قورشادى...
- نوسەرلى ەدى نايزاعاي،
شىبىرتقى سوققان شارتىلىڭ،
بۇلتتاردى ءتۇرىپ ايداماي
قۋاتىڭ قايدا، جارقىنىم!؟
ءتىل قاتتى تاۋلار وسىلاي
اسپاننىڭ نايزاعايىنا،
قاهارى كەلىپ نايزاعاي،
تاۋلاردىڭ قايراعانىنا.
اشۋمەن جۇلىپ كەتتى دە،
جارتىسىن كەمپىرقوساقتىڭ،
قوساقتاپ قويعان تامشىنى
قىلىشپەن كەسىپ بوساتتى.
...شولدەگەن جەردى شولعانداي
تامشىلار ءبىر ءسات بوگەلدى.
ەنەسىن كورىپ قالعانداي
جامىراپ جەرگە جونەلدى...
دالانى جايلى جازدىڭ كەشى باسقان
دالانى جايلى جازدىڭ كەشى باسقان،
تىنىشتىق مۇلگىپ-قالعىپ ەسىك اشقان.
توبەڭە توڭكەرىلگەن ءداۋ تەگەنە -
جۇلدىزى جاپىرلاعان تەسىك اسپان.
كۇن كەتتى باتىسىنا ساپار شەگىپ،
ءتۇن جاتتى تۇيەلەرمەن قاتار شوگىپ.
الىستان يتتەر ءۇرىپ، وت مازداسا
جولاۋشى جوقتامايدى بوتەن سەرىك.
ءۇي سىرتىندا جايىلعان ات پىسقىرىپ،
ماڭايدا جىلقىشى - قۇس جاتتى ىسقىرىپ.
جايلى قوڭىر ءتۇن بۇگىن تۋدىرىپتى
جۇلدىزدى دا تىم ءجيى اققىش قىلىپ.
جۋساننىڭ دارمەك ءيىسىن جەل اعىتىپ،
الدىمنان ءوتىپ جاتىر وراعىتىپ،
توبەلەر الىستاعى ءتۇن قوينىنا
كىرەدى بىرتە-بىرتە قاراۋىتىپ...
تابيعات، ماعان اسقار تاۋدى كەز قىل،
التىن قىل مەيلىڭ كوكتە ايدى جەل قىل.
دالامنىڭ جايلى قوڭىر ىڭىرىندەي
جانىما جوق پا دەدىم جايلى مەزگىل!
ءۇي سىرتىندا جار بار-دى
ءۇي سىرتىندا جار بار-دى...
مەن شاقىردىم، ول باردى.
بالاۋسا، بالدىر قۇراق ەم،
جالعىز-اق - تىلەك سۇراپ ەم،
باقىتىمدى سىناپ ەم،
ول جولىمدى وڭعاردى.
ءوزى دە ايلى كەش ەدى،
اندەتىپ سامال ەسەدى.
تىعىلدى اي دا بۇلتقا ەنىپ،
اينالدى جار دا سىرت بەرىپ،
قوساياق ىنگە جىپ بەرىپ،
«وڭاشا قالسىن!» دەسەدى.
بۇلبۇل بوپ ەدىم جىرلاماق،
كەتكەندەي سامال ۇرلاپ اپ،
ۇستادىم قولىن ءۇن بەرمەي،
ۇسىندى ول دا ۇندەمەي،
(اسىعىس بولىپ جۇرمەگەي!)
قۇشۋدى جانىم تۇر قالاپ.
ءورت بولىپ قۇشاق قارماستى،
جانۋىم ەدى العاشقى...
سىلكىندى جۇرەك جاي بولىپ،
ءبىر كۇلدى جۇلدىز اي بولىپ،
توپىراق تۇلەپ، ماي بولىپ،
ەرىدى - گۇلگە جارماستى.
باقىتتى تۇندەر بەرمەس پە؟
جار تاۋىپ ەدىم سول كەشتە.
سول ءتۇندى جىلدار ۇرلادى،
كيىك بوپ كۇندەر زىرلادى.
بۇلت باسىپ اي دا تۇرمادى،
جوعالدى سول جان كەلمەسكە.
قىزعانىش بولدى كولىگىم،
كورشى ءۇيىم تاپتى كەلىنىن.
سامالدى «سول!» دەپ ويلايمىن،
كورۋدى جاردى قويمايمىن.
قاراۋعا ايعا تويمايمىن،
كەزەرسە دە ەرىنىم...
سۋات ويىپ كەۋدەمدەگى كوك مۇزدان
سۋات ويىپ كەۋدەمدەگى كوك مۇزدان،
جيىرما بەستە جانىمداعى وت قىزعان.
جازى قايدا - وردا بۇزعان وتىزدىڭ،
كوبەلەكتەي گۇلدەن ۇشقان كوپ قىزدار؟!
ساعىنىشىمداي قىزىل جەلەك ەلەسىم،
كوكتەمدە گۇل اتپاي جاتىپ سەمەسىڭ،
اق بانتيكتى ايدارىڭنان ۇركىتىپ،
قولاڭ شاشتى سەرپىپ، كەمەلدەنەسىڭ!
جاقىنداشى، تۇنجىراعان تىنىش باق،
كەتسىن سامال الدەقايدا جىلىستاپ.
مايداندارىمنان قايتىپ كەلە جاتايىن
توپ باستاعان ساعىنىشتارىم قىلىشتاپ!
ساۋلەم ءۇشىن، ساۋلەم ءۇشىن سۇيىكتى
ارقالايمىن كەۋدەمدەگى كۇيىكتى.
التىن جاتقان الاساڭدى المايمىن،
بيىكتى بەر، سۇلۋ تۇرعان بيىكتى...
ساسپاسام دا سەمسەرلەردىڭ سوزىنەن،
ماحاببات - تاۋ، سالماعىڭنان ەزىلەم.
تابارمىن مەن اجالدى دا، اقىرى
ارۋلاردىڭ ايبالتاداي كوزىنەن!
جاڭبىر قاشىپ كەتتى بىلەم
بوزتورعايدىڭ ءۇنىن الىپ،
شىرىلداسا تاڭعى كۇيشى،
جۋسان ءيىسى مۇرىن جارىپ،
كەلدى ماعان جاڭبىر ءيىسى.
كەلدى ماعان شاقپاق ءيىسى،
تاستار لاۋلاپ جاناتىنداي.
لاپىلدادى - اپتاپ ءيىسى -
كۇيگەن قۇستىڭ قاناتىنداي.
كويلەگىندە ورمان جانعان
قارا-نوسەر كەلىنشەكتىڭ.
جاس دومالاپ مارجان-مارجان
كوزدەرىنەن كوڭىلشەك تىم؟!
الدە ۇزىلگەن تۇيمەسى مە
بۇلت ايداعان سالقىن جەلدىڭ؟
قوڭىراۋلاتقان كۇيمەسى مە،
اسپانداعى التىن كولدىڭ؟
جالعان پەرنە كۇي بۇزارداي
كەڭ دۇنيەنىڭ كولەمىندە -
مەن كەلەمىن سىيعىزا الماي
جاڭبىر داۋسىن ولەڭىمە...
شاعىن اشۋ نايزاعايى
لاقتىرا الماي وتتى كوسىپ،
جالبىر بۇلتتىڭ جايداق ايى
كوك جيەككە كەتتى كوشىپ.
كەمپىرقوساق كوك اسپانعا
توقي-توقي وتتى كىلەم،
نايزاعايمەن تالاسقاندا
جاڭبىر قاشىپ كەتتى بىلەم.
قاراتاس
(تولەگەن ايبەرگەنگە)
ءبىر تاۋ بار اتالاتىن ءدال وسىلاي،
كەمەدەي الىپ جۇزگەن دەنەسىن جاي.
سول تاۋدان ەستىدىم مەن حابارىڭدى، -
و دۇنيەلىك بولىپسىڭ، تولەشىم-اي!
كەۋدەڭدە جازىلمايتىن جارا تاس كوپ،
زاماندار ەمدەسە دە دارا توستەپ
قايعىسىن قارا تاسقا سوققان بىرەۋ
اتىڭدى قويدى ما ەكەن «قاراتاس» دەپ؟
مەنىڭ دە كوپ بولدى عوي قاراتاسىم،
تولەگەن، و تولەگەن،
بالا قاسىم.
جارتاستىڭ جارىلعان ءبىر جاقپارىنداي
كەۋدەمنەن قۇلاپ كەتىپ باراتاسىڭ!
ايتەۋىر، اينالامدا - بالا باۋىر
ايتەۋىر، سوقتى سول ءتۇن قارا داۋىل.
سەرپە الماي قارا ءتۇندى بىلتەلى شام
نۇرلارمەن مىس كىرپىكتى جانادى اۋىر.
كۇي شەرتشى، كۇڭىرەنتىپ، سۇيەنىشىم،
كۇيشى دوس، تولەگەندى بىلەمىسىڭ،
ول مەنىڭ كەۋدەمدەگى قاراتاس قوي،
ۇر كۇيدى، قاراتاستىڭ جۇرەگى ءۇشىن!
ءتۇن قورشاپ قارا قۇستاي توڭىرەكتى،
ارقادان وقتىن-وقتىن جەل ۇدەپتى.
ءتورت باۋىرىم قاراتاستا نازالانعان
دومبىرا دەيتىن شالدى ەڭىرەتتى.
مۇڭلى كۇي، قويلى اۋىلدا، ءبىر شالعايدا،
ۋىستاپ قاسىرەتىنە ۋ سالماي ما؟
كۇي شەرتەتىن، قاراتاس، قايدا كەتتىڭ،
ساۋساعىڭنان بۇلاقتاي جىر ساۋلاي ما؟
شىققاندا بوتاسى ولگەن كۇي ەڭىرەپ،
سەزىمگە ساۋلى ىنگەندەي تيە بىلەد،
قايىڭ ءتوس ارۋاناداي دومبىرالار،
«توكەنىم»، «توكەنىم» دەپ ءجيى ەگىلەد...
كەۋدەمدى جىلعالارداي جىلاتادى،
ىشىمدە ورمان-ۇندەر گۇل اتادى
ابسوليۋت-چەمپيونداي بەس مينۋتتا
قايعىمدى اق كيىزگە قۇلاتادى.
سول باۋىرىم كۇي دەگەندى ۇناتىپ ەد،
قايعىسى سول باۋىردىڭ جىلاتىپ ەد،
كوڭىل ايتقان كەيۋانا - دومبىرالار،
سەندەرگە سەكسەن تولعاۋ راحمەت!
سەندەرمەن شام قۇلاتقان نۇردى ولشەدىم،
كەۋدەمدە جامبىل اتقان جىردى ولشەدىم.
كەۋدەمدەگى دومبىرا ىشەگىنەن
قۇلاتتىڭ قاراتاستىڭ ءبىر بولشەگىن...
بەسىك قىپ سول تاستارعا بولەنەم بە،
الدە ونى سىلكىپ تاستاپ جونەلەم بە؟
قاراتاستا كەزدەسكەن قايعىلىدان
بارساڭ سالەم ايتا بار تولەگەنگە!
تەربەلگىش، تەبىرەنگىش، تەڭىزىنەن،
جاپاندا جالعىزدىقتان بەلى ۇزىلگەن -
ءبىر ىشەگى بوساعان دومبىراداي -
سالەم ايت ءبىر سىڭارعا - ەگىزىنەن!
كەۋدەسىن بۇل جاقتاعى ابات اسپان
كۇيمەنەن، اق بورانعا قابات اشقان.
سالەم ايت ەكى بوران سوققان كەزدە
تەبىرەنىپ بالقىپ كەتكەن قاراتاستان!
سالەم دە: بولاشاقتا اتى شىعار،
ءولدى دەۋگە قاي جاننىڭ ءداتى شىدار،
سەن ونى ءولدى دەمە،
قاراتاستىڭ
كۇي تىڭداپ، قالعىپ كەتكەن ءساتى شىعار!
نوسەر
قاباعىن تۇردى كۇن شىتىپ،
اسپاندا بۇلتتار باسقان ءىز...
اعاشىن قىزداي سىڭسىتىپ،
كەلىپ تە قالدى قاسقا كۇز.
كوگەرگەن كولدەر بەتىنەن
كوگىلدىر جەلدەر سويلەدى.
اسپاننىڭ استىن شەتىنەن
اساۋ ءبىر بۇلتتار كەرنەدى.
جازىلماي تۇرعان جاز بويى
جارالى قۇراق كولدە وسەر،
اسپاندا سوناۋ قاز بولىپ،
اينالىپ جۇرگەن كوك نوسەر -
تاسقىن بوپ قۇلاپ تاۋلاردان،
ساۋلادى سايعا سىر اشىپ، -
التىن كۇن ءىڭىر-ساڭلاۋدان
ءبىر جۇمدى كوزىن،
ءبىر اشىپ...
سۇيگەن ءبىر جارعا ارناعان
ولەڭنەن كىم بار باز كەشەر؟ -
اسپان مەن جەردى جالعاعان
جاۋادى-اۋ سولاي جازعى سەل...
نوسەرگە نويان كۇشىن جەر
بەرگەندەي بولىپ كورىندى.
مايداندى، مىناۋ، تۇسىندە
كورگەندەي بولىپ كورىندى.
ءتۇن بويى جاۋدى جاڭبىرىم،
ءتۇن بويى سويلەپ سول ەركەم،
كەمپىرقوساقتا تاڭ نۇرى
ءىلۋلى تۇردى تاڭ ەرتەڭ...
اسپانىما جىلى ساۋلە كوگىلدىر
اسپانىما جىلى ساۋلە كوگىلدىر،
دەپ سۇرامان، دەپ سۇرامان توگىلدىر.
ءتۇن باسقاندا، ءتۇن باسقاندا يىقتى،
اندا-ساندا جارق ەتسەيشى كوڭىل ءبىر!
داۋىل قۋعان ساپارىڭدى اياقتاپ،
كۇن استىنا جەلكەنىڭدى جاي اپپاق.
كوڭىلىمنىڭ كىلەمدەرىن شاڭ باسقان
جايشى جەلگە اق ساباۋمەن تاياقتاپ.
شەرتىلمەگەن دومبىراسىن شەرتە كەپ،
قىزدىرسايشى بازارىمدى ەرتەرەك.
شۋلاساڭشى تەرەزەمنىڭ الدىندا
سامالى مەن كولەڭكەسى مول تەرەك.
اق قاينارىڭ اشىلعانداي اتقىلاپ
تەرەڭىمنەن تەبىرەنىپ اق، بۇلاق.
بۇل ومىردە جاياۋ ەدىم اۋەلدەن،
جۇگىرتسەيشى جۇرەگىمدى قاتتىراق!
اسپانىما جىلى ساۋلە كوگىلدىر،
دەپ سۇرامان، دەپ سۇرامان توگىلدىر.
ءتۇن باسقاندا، ءتۇن باسقاندا يىقتى،
اندا-ساندا جارق ەتسەيشى كوڭىل ءبىر!
«سوعىستىڭ سوڭعى جازى» كىتابىنان
بالام مەنىڭ ولگەن جوق!
1
«فاشيست نەمە كوك ەسەكتەن قۇلاعىر،
اكەڭ كەلمەي، بىزدەي بولىپ جىلاعىر...» -
...امان كەلگەن سولداتتاردىڭ جىرىنداي،
سول جىلداردىڭ اڭگىمەسى بۇ دا ءبىر!
امان كەلۋ - ءار وشاققا التىن باق!..
كەيبىرەۋلەر قۋانىپ ءجۇر جارقىلداپ.
كوز تالدىرعان قىرىق بەستىڭ جازىندا
سولدات بىتكەن كەلىپ جاتىر تام-تۇمداپ.
وشاقتاردا ساقىر-سۇقىر شاي قايناپ،
جاتىر ەدى جازعى اسپاندا جالت ويناپ.
جاي تۇسكەندەي قارا بۇلتتان قازانعا،
«جەكسەن كەلدى!» - دەدى بىرەۋ ايقايلاپ.
2
جەكسەن دەي مە؟
ولگەن جەكسەن مارقۇم با؟
كەلدى دەي مە امان-ەسەن قالپىندا؟
ءوزى كەلگەن وزەكسىزگە ءولىم جوق -
ەركەك بالا قالماپ ەدى ارتىندا!
...جاماناتتىڭ تاس توبەسىن ويعانبىز،
جەكسەن جايىن ايتىپ-ايتىپ قويعانبىز.
بيىل كۇزدە جىلى بولدى دەگەنگە،
جانازاعا كوك بۇزاۋىن سويعانبىز!
تاۋسىلمايتىن ءدام-تۇزىنا جەرىك ءبىر،
كوزدەرىندە تىرىگە ءتان كورىك تۇر! -
نامازىن دا ون قايتارا وقىعان،
جەكسەن مارقۇم و دۇنيەدەن كەلىپ تۇر!
3
تىرلىگىندە حان قوياتىن بۇ حالىق،
تاستاپ ەدى تىزىمنەن دە شىعارىپ.
ءبىزدىڭ كەمپىر سالىپ جاتىر ايقايدى
اق جاۋلىعى اياعىنا شۇبالىپ:
«امان-ەسەن ورالدىڭ با، جەكسەن-اۋ،
قارا جەردە ويىلىپ ءجۇر وكشەم-اۋ،
جات جەرلەردەن تاۋىق قۇساپ تەرەتىن
نەسىبەڭدى تاۋىستىڭ با، جەكسەن-اۋ!..»
4
بۇل سوزدەردى ءسۇيسىن، ءيا سۇيمەسىن،
ۇندەي الماي، بۇراي-بۇراي تۇيمەسىن،
بالاسى ولگەن بۋرىل كەمپىر الدىندا
بۇعا تۇسەد جوعالتقانداي ينەسىن.
جەردە جاتقان كون تۋلاقتى شۇقىلاپ،
ءسوز تابا الماي، باسىن تومەن تۇقىراد.
ءبىزدىڭ كەمپىر سۇراۋ تولى كوزىمەن
جەكسەنجاننىڭ بارا جاتىر قۇتىن اپ.
اسپانداعى كۋا قىلىپ كۇن، ايدى
قارسى الدىنا ءبىر تىزەرلەپ قۇلايدى.
«بىرگە كەتكەن نۇرعاليدى وزىڭمەن
ءوز قولىڭمەن كومدىڭ بە؟» - دەپ سۇرايدى.
5
قويدان جۋاس جەكسەن بۇعان نە دەسىن،
تومەن قاراپ تۇقىرتادى دەنەسىن.
بىرازدان سوڭ كۇيىپ كەتكەن تارىداي،
ورامالمەن ءسۇرتىپ ماڭداي، توبەسىن.
جان قالتاعا ءۇش ساۋساعىن تىعادى،
جۇرت ىڭعايسىز حالدە قالىپ، ىعادى.
شيلانىنان ساۋساعىنا ءىلىنىپ
وڭشەڭ كىر-كىر سارقۇلاقتار شىعادى.
- قاۋەسەتكە قۇلدىق ۇرماي، قۇلاماي،
تاعدىر سالعان تاۋقىمەتتى سىناماي،
تىيىلىڭىز، مىناۋ جامان نەمەسى
مۇقتاج بولماي، ءوسسىن ەندى جىلاماي! -
دەيدى-داعى، الگى از-ماز اقشانى
ءداۋ كەمپىردىڭ الدىنا اكەپ تاستادى.
كەمپىر قالدى جىپىلىقتاپ كوزدەرى،
جەكسەن ەمەس، كورگەندەي-اق باسقانى!
جەكسەن بەرگەن وڭشەڭ كىر-كىر سارقۇلاق،
تار دۇنيەنى ونان سايىن تار قىلاد.
جاياۋ ادام وتە المايتىن ورلاردى
جەكسەن باقىر «تيىن سالىپ قارعىماق!»
«سىيلار بولساڭ، ءوز باسىڭدى سىيلاپ ال،
قينار بولساڭ، شىبىن جاندى قيناپ ال.
ازىق بولسا نۇرعاليعا بەرگەن بۇل -
جەكسەن، مىناۋ قاعازىڭدى جيناپ ال!
بالام ولسە - جوعالمايتىن كوزى بار،
«امان-ەسەن كەلەم»، - دەگەن ءسوزى بار.
«بالاڭ ءولدى» دەگەن ءسوزىڭ بولسا بۇل -
تيىنىڭدى توكپەي-شاشپاي ءوزىڭ ال!
امان كەلدىڭ جانعان وتتىڭ ىشىنەن،
جولداس بولدىڭ جاقسى-جامان كىسىمەن.
«بالاڭ ءتىرى» دەگەن سوزگە ءتىلىڭنىڭ
جەتپەي تۇرعان جاعدايىن دا تۇسىنەم!
بۇل سوعىستا كىم جاتقان جوق قۇربان بوپ،
كىمنىڭ جانىن جاپىراقتاي جۇلعان جوق...
«بالاڭ امان» دەر ەكەن دەپ كەلدىم مەن،
ءولدى ەكەن دەپ اقشا سۇراپ تۇرعام جوق!»
ولگەن ادام تىرىلمەيدى... ەكسەڭ دە،
جەرگە كىرىپ، اسپانعا ۇشىپ كەتسەڭ دە.
سوندا دا انا «بالاڭ ءتىرى شىعار» دەپ
ايتپادىڭ دەپ وكپەلەدى جەكسەنگە.
وكپەلەدى. قارا قايعى كەتپەندەي
جانىن كەۋلەپ جەر تۇبىنە جەتكەندەي.
جەرمەن-جەكسەن بولا بەردى جەكسەن دە
جان جولداسىن جاۋعا تاستاپ كەتكەندەي...
«كوز كورگەن جوق... كوڭىل ءالى سونگەن جوق،
كەبەنەكتى كيگەن تۇگەل كەلگەن جوق.
ءتورت جىل بويى كورگەن ءتۇسىم شىن بولسا،
بالام ءتىرى، بالام مەنىڭ ولگەن جوق!»
...جەكسەن - تالاي سىمنان وتكەن ارعىماق،
تەرەڭ جاردان بولىپ ەدى قارعىماق...
كىر-كىر بولىپ جەردە جاتتى ءبىر ۋىس
جانازاعا جاراماعان سارقۇلاق.
سول ارادا جۇرت ەڭسەسىن تۇقىرىپ،
قالدى كوپ ءسوز كومەيلەردە تۇتىلىپ.
...كوز سۇرىنگەن تۋلاقتاعى ءجۇن-جۇرقا
اكەتۋدى كۇتىپ جاتتى سىپىرىپ!
بالعاتشا
بۇلت استىنا اعاراڭداپ اي باتسا،
ءۇيدىڭ ءىشى كۇندەگىدەن جاي جاتسا.
التى جاسار بايسەركەسىن جەتەلەپ،
تەزەك تەرىپ ورالاتىن بالعاتشا.
كۇن دوڭگەلەپ قارا قوشقىل ىڭىرگە
قىپ-قىزىل بوپ باتقان كەشتىڭ بىرىندە،
بۇرىنعىدان ۇياتتىلاۋ، قىزىلداۋ
بوياۋ جاتتى بالعاتشانىڭ تۇرىندە.
كوز بىتكەننىڭ نازارلارىن ءتۇسىرىپ،
جەل اۋىزدان جەلبىر-ءسوزدى ۇشىرىپ،
ون ءتورت جاستا قىز بوپ كەتتى بالعاتشا
كىرسە-شىقسا ءبىر ءتۇرلى بوپ قىسىلىپ.
«تەزەك تەرىپ قايتىپ ءجۇرىپ كەشكىلىك
قويدى، - دەيدى، - جار استىندا توستىرىپ».
ءورىپ جۇرگەن بوساعادان وسەك ءسوز
وتەنمەنەن قويدى ونى قوستىرىپ...
وتەن دەگەن - كەلمەسە دە ولۋگە -
جاراماس جان... جۇگىرۋگە... جەلۋگە...
اياعى اقساق... اۋىلكەڭەس باستىعى...
كوكساقال بوپ كەلىپ قالعان ەلۋگە.
قىزىعاتىن بوياۋ دا جوق بەتىندە،
جۇرگەن جانداي ءورت پەن شوقتىڭ وتىندە.
ال بالعاتشا - قىز بىتكەننىڭ پاتشاسى،
ءتىل بارمايدى وتەنگە پار ەتۋگە.
امال قانشا... تاعى ءبىر كۇن كەشكىرىپ،
سىبىر-سىبىر... سىرتتا اڭگىمە ەستىلىپ،
بالعاتشا قىز اۋىر بولىپ اياعى! -
اقتوبەگە كەتەدى دەپ ەستىدىك.
جاي كەتپەيدى... سول اۋىلكەڭەس اعاسىن
دەپتى بىرگە، سەن دە بىرگە باراسىڭ...
ۇيالعاننان سول وتەكەڭ اۋىلدىڭ
الىپ كەتتى تاعى دا ەكى-ءۇش بالاسىن...
II
سونان كەيىن نە بولعانىن بىلمەيدى،
بىرەۋ كۇلىپ، بىرەۋ سىرتتان تىلدەيدى.
اۋىلكەڭەستەن ءوزى قالعان وتەندى ەل
«باسقارمالىق» وقۋ وقىپ ءجۇر دەيدى.
ال بالعاتشا تيەر مە ەكەن كۇيەۋگە،
ۇرلىق-كۇيەۋ جارار ما ەكەن سۇيەۋگە؟
ۆاگون-ۆاگون قاتىنداردىڭ وسەگى
جاراپ قالدى ءبىر پويىزعا تيەۋگە.
ІІІ
ءوزى كەربەز جاي باساتىن كەرميىق،
ۇياتىنان تابانداعى جەر كۇيىپ،
وقۋ وقىپ، كەلدى اۋىلعا بالعاتشا،
اي-كۇن تولىپ، اسقاباقتاي شەرميىپ.
وتەن كەتكەن قوبدا ما، الدە، ويىلعا،
ارقالاپ اپ مىڭ كۇنانى مويىنعا.
قىز كۇنىندە قالا بەردى بالعاتشا،
قايىرعالي ماس بولعان جوق تويىندا.
قىز بالعاتشا قاقتىراتىن تاڭدايدى،
ەشبىر جىگىت ماڭايىنا بارمايدى.
ءوزى ۋاكىل... جاردەمىنسىز بىرەۋدىڭ
ءوز بەتىمەن اتقا مىنە المايدى.
مىڭشەكە شال - قۇرىپ ءجۇرىپ ۇرعىنى -
سالدى دەيدى تىلىندەگى بۇرعىنى:
- مەنى اكە دەيتىن بولساڭ، كەت ەلدەن،
تەز كەتپەسەڭ، اتام! - دەپتى ءبىر كۇنى!..
اقتوبە كەت! قايدا كەتسەڭ، وندا كەت،
جارقامىستان كۇندە ۇشادى سامولەت،
وگەي شەشە وگەيسىتەد دەسەڭدەر
ءىنىڭدى دە سوڭىڭا ەرتىپ الا كەت!»
II
ءبىر كۇن تاعى - كۇن باتاردا كەشكىلىك -
ايەلدەردىڭ سىپسىڭ ءسوزى ەستىلىپ،
جەتەلەگەن ءىنىسى بار قاسىندا
اۋداندا ءجۇر بالعاتشا...، - دەپ ەستىدىك.
قورلىق پا الدە؟ نامىس پا الدە؟ ۇيات پا؟
وسەك پە الدە سىبىرلاعان قياققا؟
سودان كەيىن... سان جىل ءوتتى - سول قىزدىڭ
جاماناتى ەستىلمەدى بۇياقتا...
V
بىرەۋ ءالى ول جەسىر بولىپ ءجۇر دەيدى.
ءبىراق ەشكىم ونى ايتقاندا كۇلمەيدى.
تۋعان جەردەن ىشتە كەتكەن قايعىسىن
كىم كوتەردى؟ كىم ءبولىستى؟ بىلمەيدى...
تەزەك تەرگەن وزەكتەردەن ءوز باسىم
شەشەسى جوق جەتىم قىزدىڭ كوز جاسىن.
مەن بىلەمىن، جەل بىلەدى كەتكەنىن
ۇستىندەگى جالعىز كويلەك توزعاسىن.
جەل بىلەدى، بىلەدى ونى كوكتە كۇن،
ون ءتورت جاستا اداساتىن كوكتەمىن.
اي بىلەدى بالعاتشانىڭ اداسىپ...
قيىر-شيىر جولعا ءتۇسىپ كەتكەنىن.
VV
دەمالىستا بارىپ بيىل اۋىلعا،
تەزەك تاپپاي قالدىق ۇلكەن جاۋىندا.
سوندا ەسىمە ءتۇستى مەنىڭ - سول سۋرەت
جۇگىرگەن قىز... تەزەك تەرىپ... داۋىلدا..
دەمالىستا بارىپ بيىل اۋىلعا،
تەزەك تاپپاي قالدىق ۇلكەن داۋىلدا.
سوندا ەسىمە ءتۇستى مەنىڭ - سول سۋرەت
اداسقان قىز... تەزەك تەرىپ... داۋىلدا..
ەرسى سۋرەت، سول ءبىر سۋرەت بۇرىنعى،
ايتتىرادى ايتپاي جۇرگەن سىرىڭدى.
سۇم سوعىستىڭ كولەڭكەسىن جامىلىپ،
جاقىندايدى قاراڭعىدا جىرىندى.
تالاي جەردە تالاي جاندى ءنارسىز عىپ،
ءالجۋازدى ونان سايىن ءالسىز عىپ،
سۇم سوعىستىڭ كولەڭكەسىن جامىلىپ
تالاي جەردە جالاڭدادى ارسىزدىق.
بۇلت استىنا اعاراڭداپ اي باتسا،
ۇيدىڭ ءىشى كۇندەگىدەن جاي جاتسا،
وسى ارادا وسى جولمەن جەتىم قىز
تەزەك تەرىپ ورالاتىن بالعاتشا.
وسى ءبىر جەر، ۇرىمتالداۋ، توتەن جەر...
كورە المايتىن اڭدىعان كوز بوتەندەر.
وسى جەردە تۇساپ قويىپ اتتارىن
قىز اڭدىعان ەلۋدەگى وتەندەر...
قانشا جەردەن جاسىرساڭ دا شىندىقتى،
قانشا جەردەن جاسىرساڭ دا سۇمدىقتى،
مەن ايتپاسام، بۇل جاعدايدى ءبارىبىر
بەرەدى ايتىپ مەنەن گورى ءبىر مىقتى.
سىرقىراعان سۇيەكتەگى سىز - جايدى،
بەرەدى ايتىپ بولاشاققا ءبىز جايلى،
ول ايتپاسا جەل جىرلايدى ءبارىبىر،
جالاڭ اياق تەزەك تەرگەن قىز جايلى.
و، سۇم سوعىس! قاياۋ سالعان جاس جانعا،
قاتتى بولدىڭ جۇرەكتەرگە تاستان دا.
مەن ايتپاسام بۇل جايىندا ءبارىبىر
اي ايتادى ءبارىن كورگەن اسپاندا.
بۇلت استىنا اعاراڭداپ اي باتسا،
ۇيدىڭ ءىشى كۇندەگىدەن جاي جاتسا،
وسىنداي ءبىر قوڭىر كەشتىڭ بىرىندە
تەزەك تەرىپ ءجۇرۋشى ەدى بالعاتشا...
شالبار ءانى
سىباعامىز سۋىماپتى ءبىزدىڭ دە،
كىردىك ءبىر كۇن «جاردەم بەرگىش» تىزىمگە.
«بولدى» ماعان رايونو ءبىر شالبار
ەلۋ ءبىردىڭ قارا سۋىق كۇزىندە.
جاقسى كويلەك كيە قالسا جاقسى يىق،
تۇلا بويعا قۋانىشى شاق سىيىپ.
باقىت دەگەن مەنىڭ تۇڭعىش شالبارىم
ون ءۇش جاستا كۇلگەن ماعان اقسيىپ!
قالاي عانا شىعارمايسىڭ بۇعان ءان؟!
قالاي عانا قۋانباسىن بۇ عالام:
مىڭ توعىز ءجۇز ەلۋ ءبىردىڭ كۇزىندە
تۇڭعىش رەت شالبار كيدىم - شۇعادان.
اق دامبالدى ات قىپ مىنگەن - ساباۋسىز،
دالدا دا ەمەس، داۋ-دامايسىز، دالاۋسىز،
شالبار كيدىم، جۇرەك جارا قۋانىپ
شالبار كيدىم تۇڭعىش رەت - جاماۋسىز!
الەمدەگى ءبۇتىن لىپا - سول قۇساپ،
اشىلعانداي قارسى الدىمنان مىڭ قۇشاق،
ءومىر بويى بۇلت ىشىندە اداسقان
شىقتى شالبار ماگازيننەن كۇن قۇساپ!
جان-جاعىما ۇرى كوزبەن الاقتاپ،
اسىرەسە، قىزدار جاققا قاراپ قاپ،
شالبارىممەن كەڭ بالاقتى «مورياكتاي»
كرونشتادتا جۇرگەندەيمىن دالاقتاپ.
ۇزاق ىزدەپ جاتپادىم دا اتاۋىن،
ءبىر كەتىرىپ كوڭىلىمنىڭ اقاۋىن،
ساياتكەردەي تۇلپارىنا ات قويعان
كولىگىمدى «كرونشتادت» دەپ اتادىم.
كوز بىتكەننىڭ كوزى مەندە سياقتى،
ءسوز بىتكەننىڭ ءسوزى مەندە سياقتى.
تۇلپار قۇساپ ساناپ-ساناپ باسامىن
التىنمەنەن تاعالاعان تۇياقتى.
سونان جەلىك ءبىتىپ بويعا ءبىر استام،
اسپان ءبىتىپ كوكجيەككە ۇلاسقان،
گۇلباقشاما التىن قاقپا قۇرام دەپ
زاكىرى بار بەلبەۋ سۇراپ سلاشتان...
تاعىپ الىپ تەڭىز قىلىپ جان-جاعىن،
ءسۇزىپ ءوتىپ وزەندەردىڭ اڭعارىن.
كەمە قۇساپ كەڭ كوشەگە شىعادى
جەل گۋلەگەن مەنىڭ جەلكەن-شالبارىم.
شالبارىما كۇن قارايدى نۋ كىرپىك،
جەل جالايدى قىل-قىبىردى قۋدىرتىپ.
ماسىسىندەي دارەت العىش مولدانىڭ
قىر سىندىرام جاتارىمدا سۋ بۇركىپ....
سول كۇندەرگە جەتىپ ەدىم ەڭبەكتەپ،
سول كۇندەرگە جەتىپ ەدىم ەلبەكتەپ،
سول شالباردى كيىپ الىپ اسپانعا
ۇشا بەردىم كوبەلەكتەي كولبەكتەپ.
بالالاردى كوردىم جەردەن انىقتاپ،
قالالاردى كوردىم جەردەن انىقتاپ،
شالبارى جوق بالالاردىڭ ۇستىمەن
ۇشا بەردىم، ۇشا بەردىم قالىقتاپ!
قونعان دا جوق، ءالى ۇشىپ ءجۇر سول شالبار،
ول كەلەدى قارا كۇزدە - توڭساڭدار.
ول كەلەدى اياعىمەن ءوزى ىزدەپ
مەن سياقتى جەتىم بالا بولساڭدار!!!
كەلسە سوندا - تىڭداپ كورسىن ورماندار،
مەن سياقتى شالبار جىرىن تولعاڭدار.
ەڭ ابزالى، ەڭ ابزالى، دوستارىم،
شالبارى جوق جەتىم بالا بولماڭدار.
