وتا جاساعان ادامنىڭ ساۋىعىپ كەتكەنىن كورگەن ءساتتى سوزبەن ايتىپ جەتكىزۋ مۇمكىن ەمەس - كارديوحيرۋرگ

اۋرۋ ازابىن تارتقان ساتتە اجالعا اراشا بولاتىن اق حالاتتى جانداردىڭ ەڭبەگى ولشەۋسىز. ەڭبەك تاجىريبەسىندە 670-تەن استام ناۋقاستىڭ جۇرەگىنە وتا جاساعان اقمولا وبلىستىق كوپسالالى اۋرۋحاناسىنىڭ كارديوحيرۋرگيا بولىمشەسىنىڭ بىلىكتى مامانى، كارديوحيرۋرگ ەرمەك تورسىقبايەۆ قىزىعى مەن قيىندىعى قاتار جۇرەتىن مەديتسينا سالاسىنداعى جۇمىسى جايلى ايتىپ بەردى، دەپ حابارلايدى Kazinform ءتىلشىسى.

- مەديتسينا سالاسىنا قالاي كەلدىڭىز؟ اڭگىمەمىزدى وسىدان باستاساق.

- مەن 1986-جىلى جارقايىڭ اۋدانىنىڭ دەرجاۆينسك قالاسىندا دۇنيەگە كەلدىم. جاستىق شاعىمدا ۇيىمىزدە جەكە كىتاپحانا بولاتىن. وندا العاش رەت كەڭەستىك مەديتسينا عالىمى، مەديتسينا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى نيكولاي ميحايلوۆيچ اموسوۆتىڭ كىتابىن وقىپ شىقتىم. سول كىتاپ مەنىڭ دارىگەر بولۋىما ارقاۋ بولدى.

2004 -جىلى تيميريازيەۆ مەكتەپ- گيمنازياسىن ءبىتىردىم. بۇل ۇ ب ت تاپسىرعان مەكتەپ وقۋشىلارىنىڭ العاشقى شىعارىلىمى ەدى. اۋدان بويىنشا جوعارى ۇپاي جيناعانداردىڭ ءبىرى بولدىم. بۇل ماعان مەديتسينالىق ۋنيۆەرسيتەتكە گرانتقا تۇسۋگە مۇمكىندىك بەردى. 2004-2010 -جىلدار ارالىعىندا استانا قالاسىنداعى قازاق مەملەكەتتىك مەديتسينا اكادەمياسىنىڭ ەمدەۋ فاكۋلتەتىندە وقىدىم. بۇل مەنىڭ ءومىرىمنىڭ ۇمىتىلماس كەزەڭى ەدى.

- العاش وتا جاساعان ءساتىڭىز ەسىڭىزدە مە؟

- 2 كۋرستان باستاپ «تراۆماتولوگيا جانە ورتوپەديا» ع ز ي وپەراتسيالىق بلوگىندا سانيتار بولىپ جۇمىس ىستەي باستادىم. مەديتسينالىق اكادەميانى بىتىرگەننەن كەيىن م. ع. د. ، پروفەسسور ن. ميرونيۋكتىڭ باسشىلىعىمەن استانا قالاسىنىڭ ورتالىق جول اۋرۋحاناسى بازاسىندا ينتەرناتۋرادان ءوتتىم. ءومىردىڭ ىستىق-سۋىعىنىڭ نە ەكەنىن ءالى بىلمەيتىنمىن. شىنى كەرەك، باستاپقىدا دارىگەر بولۋدان قورىقتىم، وزىمە دەگەن سەنىم بولمادى. دەرتىنە داۋا ىزدەپ كەلگەن نەشە ءتۇرلى ناۋقاستاردى كورگەندە مەديتسينا قىزمەتكەرىنە جۇكتەلىپ وتىرعان جاۋاپكەرشىلىكتىڭ وتە ۇلكەن ەكەنىن سەزىندىم. اعا بۋىننىڭ جاس ماماندارعا دەگەن ءىلتيپاتى مەن قامقورلىعىنىڭ ارقاسىندا وزىمە دەگەن سەنىمدىلىك پايدا بولا باستادى. كەيىن ۋاقىت وتە كەلە ماماندىق تاڭداۋدا قاتەلەسپەگەنىمدى ءتۇسىندىم.

Фото: кейіпкердің жеке мұрағатынан

ءوز قولىڭمەن وتا جاساعان ادامنىڭ ساۋىعىپ كەتكەنىن كورگەن ءساتتى سوزبەن ايتىپ جەتكىزۋ مۇمكىن ەمەس. سول ساتتە ادامنىڭ جۇرەگى كوزىڭە ەلەستەپ تۇرادى. شىنىمەن ادامدى قايتا ءتىرىلتتىم بە دەپ قالاسىڭ. سونىمەن بىرگە، بۇل سالا مەديتسيناداعى كۇردەلى باعىتتاردىڭ ءبىرى بولىپ سانالادى، بوساڭسۋعا بولمايدى، ۇنەمى ىزدەنىستى تالاپ ەتەدى. ءبىرىنشى رەت وت جاساعان كەزىمدە جانىمدا بولعان تاجىريبەلى ارىپتەستەرىمىز، تالىمگەرلەرىمىز ماعان مەديتسينا تىلىمەن ايتقاندا «مانيەۆر» جاساۋعا ۇلكەن مۇمكىندىك بەردى. وتا جاساۋ بولىمشەسىندەگى العاشقى تالىمگەرلەرىم ۆياچەسلاۆ دميترييەۆيچ سون، سەرگەي كارلوۆيچ ۆەرۆەين سياقتى تاجىريبەلى ماماندارعا العىسىم شەكسىز. كەيىن ماعان سول جەردە حيرۋرگ بولىپ جۇمىس ىستەۋ ۇسىنىلدى. دارىگەر- كارديوحيرۋرگ بىلىكتىلىگىن مينسكىدەگى بەلارۋس مەديتسينالىق اكادەمياسىندا وقىعاننان كەيىن م. ع. د. ، پروفەسسور يۋ. پ. وستروۆسكيدىڭ جەتەكشىلىگىمەن الدىم.

- بۇگىندە ءوزىڭىز ەڭبەك ەتىپ جاتقان كوكشەتاۋداعى كارديوحيرۋرگيا بولىمشەسىنىڭ جۇمىسى تۋرالى ايتىپ بەرسەڭىز.

- 2012 -جىلى دوسىمنىڭ ۇسىنىسى بويىنشا اقمولا وبلىستىق اۋرۋحاناسىنىڭ كارديوحيرۋرگيا بولىمشەسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى نۇرلان مينايداروۆپەن اڭگىمەلەسۋدەن ءوتتىم. ول بىردەن ماعان كوكشەتاۋ قالاسىنداعى كارديوحيرۋرگتار كومانداسىنا قوسىلۋدى ۇسىندى. بۇگىندە جاساعان تاڭداۋىما وكىنبەيمىن. كارديوحيرۋرگيا بولىمشەسىندە ماماننىڭ الاڭسىز تاجىريبەسىن شىڭداۋعا بارلىق مۇمكىندىك قاراستىرىلعان. وتا سانى جىلدان-جىلعا ارتىپ كەلەدى. بۇگىنگى تاڭدا ءبىزدىڭ ماماندار ايىنا 25 وتا جاسايدى. بۇرىن ايتارلىقتاي از بولاتىن. ايتالىق، 2013 -جىلى جىلىنا 140-150 وتا جاسالسا، ال وتكەن جىلى ونىڭ سانى 280-دەن استى، ياعني ءوسىم ەكى ەسە ارتقان. سونداي- اق، 10 جىل ىشىندە كارديوحيرۋرگيا بولىمشەسىندە ەكى مىڭنان استام وتا جاسالعانىن اتاپ وتكىم كەلەدى. ال ءوزىم 670 استام ناۋقاستىڭ جۇرەگىنە وتا جاساپ، اياعىنا تىك تۇرعىزدىم.

- كەيىنگى كەزدە جۇرەك اۋرۋلارىنا شالدىققان ناۋقاستار سانى كوبەيىپ بارا جاتقانى ايتىلىپ ءجۇر. وكىنىشكە قاراي، ونىڭ ىشىندە جاستار دا بار. وسى رەتتە، ءوزىڭىز وتا جاساعان ناۋقاستار جايلى ايتىپ وتسەڭىز.

- جۇرەك اۋرۋى كوبىنە ادام ءومىرىنىڭ باسىندا نەمەسە سوڭىندا پايدا بولادى. سوندىقتان كارديوحيرۋرگتار وتە جاس نەمەسە وتە قارت جۇرەكتەرمەن جۇمىس ىستەيدى. نەگىزىنەن ەرەسەكتەردىڭ پاتولوگياسىنا ماماندانامىن. قابىلداۋىمدا بولعان ەڭ جاس ناۋقاس 15 جاستا بولدى. مەن وعان تۋا بىتكەن جۇرەك اقاۋى دياگنوزى بويىنشا وتا جاسادىم.

- وڭىردە مەديتسينا ماماندارىنىڭ تاپشىلىعىنا قاتىستى ماسەلە قالاي شەشىلىپ جاتىر؟

- مەنىڭ ويىمشا، مەديتسينا ءبىر ورىندا تۇرمايدى، جىل سايىن جاڭا ادىستەر پايدا بولىپ، بازا نىعايىپ كەلەدى. بۇل باعىت كوكشەتاۋدا دامىپ كەلە جاتقانى قۋانتادى. وسى جازدا ەمتيحان كوميسسياسىنىڭ مۇشەسى رەتىندە شوقان ءۋاليحانوۆ اتىنداعى كوكشەتاۋ مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ جالپى مەديتسينا فاكۋلتەتىنىڭ تۇلەكتەرىنەن مەملەكەتتىك ەمتيحانداردى قابىلدادىم. ءبىر كەزدەرى كوكشەتاۋدا دارىگەرلەردى دايىنداۋعا بولادى دەگەنگە ەشكىم سەنبەدى. ۋنيۆەرسيتەتتە فاكۋلتەتتىڭ ماتەريالدىق- تەحنيكالىق بازاسىن جابدىقتاۋ ءۇشىن كوپ جۇمىس اتقارىلدى.

جالپى، ەلىمىزدە كارديوحيرۋرگيا سالاسى جاقسى دامىپ كەلەدى. ەلىمىزدەن شىققان مىقتى كارديوحيرۋرگتەر بار، كارديوحيرۋرگيا ورتالىقتارى زاماناۋي قۇرال- جابدىقتارمەن قامتاماسىز ەتىلگەن. وتانداستارىمىز كۇردەلى وتالاردى شەتەلگە بارماي- اق ەلىمىزدە جاساتىپ جاتىر.

باستى ماقسات - كارديوحيرۋرگيا بويىنشا ەرەسەكتەرگە جاسالاتىن وتانىڭ بارلىق سپەكترىن يگەرۋ جانە ساپالى ورىنداۋ. سونىمەن قاتار، شەتەلدىك ارىپتەستەرمەن تاجىريبە الماسۋ اياسىندا ءبىلىم الۋدى جالعاستىرىپ جاتىرمىز. جاقىندا كاۋناس قالاسىنداعى ليتۆا دەنساۋلىق عىلىمدارى ۋنيۆەرسيتەتىنە بولاشاق باعدارلاماسى بويىنشا تاعىلىمدامادان وتۋگە قۇجاتتار تاپسىردىم. ونىڭ ستيپەندياتى بولدىم. تاعىلىمدامادان شەتەلدىك كارديوحيرۋرگتاردىڭ تاجىريبەسىن الۋدى، جۇرەكتى ەمدەۋدىڭ وزىق ادىستەرىن زەردەلەۋدى جوسپارلاپ وتىرمىن.

اۆتور

اسلان وسپانوۆ