ورتالىق ازيا جانە ە و ەلدەرىنىڭ س ءى م باسشىلارى العاشقى رەت كەڭ فورماتتاعى كەزدەسۋ وتكىزدى
قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەمەر- ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى - سىرتقى ىستەر ءمينيسترى مۇرات نۇرتىلەۋ باستاعان قازاقستاندىق دەلەگاتسيا «ورتالىق ازيا - ەۋروپالىق وداق» مينيسترلىك كەزدەسۋىنىڭ 19- وتىرىسىنا قاتىستى.
وتىرىس اياسىندا العاش رەت ورتالىق ازيانىڭ 5 ەلى جانە ەۋرووداققا 27 مۇشە مەملەكەتتىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترلەرى باس قوستى، دەپ حابارلايدى Kazinform ق ر سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتىنە سىلتەمە جاساپ.
كەزدەسۋگە قاتىسۋشىلار ورتالىق ازيا مەملەكەتتەرىنىڭ ەۋروپالىق وداقپەن قارىم- قاتىناسىن تەرەڭدەتۋ بويىنشا بىرلەسكەن جول كارتاسىن ۇسىندى. قۇجات ورتالىق ازيا مەملەكەتتەرى باسشىلارىنىڭ جانە ەۋروپالىق كەڭەس پرەزيدەنتىنىڭ 2023 -جىلعى 2 -ماۋسىمدا چولپون- اتاداعى كەزدەسۋىندە قول جەتكىزگەن ۋاعدالاستىققا سايكەس پىسىقتالعان.
ەۋرووداقتىڭ ورتالىق ازيا بويىنشا 2019 -جىلعى ستراتەگياسىن تولىقتىراتىن جول كارتاسى ءوڭىرارالىق ىنتىماقتاستىق سالالارىن ەداۋىر كەڭەيتەدى. قۇجات ءوزارا ناقتى ءىس- قيمىلدىڭ نەگىزگى باعىتتارىن ايقىندايدى. ولاردىڭ اراسىندا ورتالىق ازيا ەلدەرىنىڭ كولىك ينفراقۇرىلىمىن ترانسەۋروپالىق كولىك جەلىسىمەن (TEN- T) بايلانىستىرۋ، سىني شيكىزات ماتەريالدارىن وڭدەۋ، وڭىردەگى جاسىل جوبالاردى قارجىلاندىرۋ، سونداي- اق فيتوسانيتاريا، ۆەتەريناريالىق شارالار جانە ت. ب. سالالار بار.
ق ر سىرتقى ىستەر ءمينيسترى م. نۇرتىلەۋ ءوز سوزىندە قازىرگى گەوساياسي جاعدايدا ەكى ءوڭىردىڭ سىرتقى ساياسي ۆەدومستۆولارى باسشىلارىنىڭ كەزدەسۋىن وتكىزۋدىڭ ماڭىزدىلىعى مەن ۋاقتىلىلىعىن، ءوزارا ءتيىمدى ىنتىماقتاستىقتى ءىس جۇزىندە ىلگەرىلەتۋ ءۇشىن وسى الاڭنىڭ بىرەگەيلىگىن اتاپ ءوتتى.
«ەۋروپالىق ارىپتەستەردىڭ تىعىز ءوزارا ءىس- قيمىلى مەن ساياسي قولداۋىنىڭ ارقاسىندا ورتالىق ازيانىڭ جاھاندىق ساياساتتاعى ءرولى كۇن سايىن ارتىپ كەلەدى. س5+ فورماتى ءوزىنىڭ وزەكتىلىگى مەن تيىمدىلىگىن انىق كورسەتىپ كەلەدى»، - دەدى مينيستر.
ق ر سىرتقى ساياسي ۆەدومستۆوسىنىڭ باسشىسى اۋىل شارۋاشىلىعى، ينۆەستيتسيالىق جانە تسيفرلىق ىنتىماقتاستىق سالالارىنداعى ءبىرقاتار باستامانى، سونداي- اق ترانسكاسپيي ءدالىزىنىڭ تولىق الەۋەتىن اشۋ بويىنشا قازاقستاندىق تاراپتىڭ ۇسىنىسىن جاريا ەتىپ، وسى رەتتە ەۋروپالىق ەكسپورتتاۋشىلاردى ەۋروپادان ازياعا باعىتتالعان كولىك ءدالىزىن بەلسەندى پايدالانۋعا شاقىردى.
سونىمەن قاتار مينيستر م. نۇرتىلەۋ ورتالىق ازيا ءوڭىرى ءۇشىن كليماتتىڭ وزگەرۋىنە قارسى كۇرەس سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىقتىڭ وزەكتىلىگىن اتاپ ءوتىپ، وسى باعىتتاعى جۇمىس پەن باستامالار تۋرالى حابارلادى. وسى رەتتە قازاقستاننىڭ 2060 -جىلعا قاراي كومىرتەگى بەيتاراپتىعىنا قول جەتكىزۋ جوسپارى، الماتىدا ورتالىق ازيا ەلدەرىنىڭ كليمات جانە جاسىل ەنەرگەتيكا ماسەلەلەرى جونىندەگى جوبالىق كەڭسەسىن اشۋ جانە 2026 -جىلى قازاقستاندا بۇۇ وڭىرلىك كليماتتىق ءسامميتىن وتكىزۋ جوسپارلارى تاعى دا راستالدى.
ەۋروپالىق وداقتىڭ سىرتقى ىستەر جانە قاۋىپسىزدىك ساياساتى جونىندەگى جوعارعى وكىلى - ەۋروپالىق كوميسسيانىڭ ۆيتسە- پرەزيدەنتى جوزەپ بوررەلل بۇل الاڭ جەمىستى كوپجاقتى ارىپتەستىكتىڭ جارقىن ۇلگىسى ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
ونىڭ پىكىرىنشە، ىنتىماقتاستىقتى ودان ءارى تەرەڭدەتۋ ساۋدانى كەڭەيتۋگە، ينۆەستيتسيا تارتۋعا، كولىكتىك جانە سيفرلىق ءوزارا بايلانىستى دامىتۋعا جاردەمدەسەتىن بولادى. ەۋرووداقتىڭ «Global Gateway» جانە «Green Deal» نەگىزگى ستراتەگيالارىن جۇزەگە اسىرۋ دا وسى ماقساتتارعا قول جەتكىزۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.
حالىقارالىق ىنتىماقتاستىق جونىندەگى ەۋروپالىق كوميسسار يۋتتا ۋرپيلاينەن ءوز سوزىندە ءبىلىم بەرۋ جانە گۋمانيتارلىق جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋ ارقىلى ادامي بايلانىستاردى دامىتۋ جانە وزگە دە اعىمداعى جانە جاڭا وڭىرلىك باعدارلامالارعا شولۋ جاسادى.
وتىرىس قورىتىندىسى بويىنشا ورتالىق ازيا ەلدەرى مەن ەو سىرتقى ساياسي ۆەدومستۆولارى باسشىلارىنىڭ بىرلەسكەن كومميۋنيكەسى قابىلداندى.
كومميۋنيكەدە قر پرەزيدەنتى قاسىم- جومارت توقايەۆتىڭ 2026 -جىلى قازاقستاندا بۇۇ كليماتتىق سامميتىن وتكىزۋ جانە حالىقارالىق ارالدى قۇتقارۋ قورى شەڭبەرىندە تاراپتاردىڭ ىنتىماقتاستىعىن كەڭەيتۋ جونىندەگى جانە وزگە دە باستامالار كورىنىس تاپتى.
«ورتالىق ازيا - ەۋروپالىق وداق» مينيسترلىك كەزدەسۋىنىڭ كەلەسى وتىرىسىن 2024 -جىلى تۇرىكمەنستاندا وتكىزۋ جوسپارلانعان.
اۆتور
ايدار وسپاناليەۆ
