ونكولوگيالىق كومەككە ارنالعان بيۋدجەت كولەمى سوڭعى 3 جىلدا 6 ەسەگە ۇلعايعان

استانا. KAZINFORM - پرەمەر-مينيستر ولجاس بەكتەنوۆ ۇلتتىق عىلىمي ونكولوگيا ورتالىعى (ۇ ع و و) مەن Nazarbayev University بيومەديتسينالىق زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ قىزمەتىمەن تانىستى، دەپ حابارلايدى ۇكىمەتتىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى.

 Олжас Бектенов Ұлттық ғылыми онкология орталығы
فوتو: ۇكىمەت

پرەزيدەنتتىڭ مەديتسينادا وزىق تەحنولوگيالاردى قولدانۋ جانە دەنساۋلىق ساقتاۋ جۇيەسىن دامىتۋ جونىندەگى تاپسىرمالارىنىڭ ورىندالۋ بارىسىنا نازار اۋدارىلدى. ولجاس بەكتەنوۆ پرەزيدەنت تاپسىرماسىمەن سالىنعان ۇلتتىق عىلىمي ونكولوگيا ورتالىعىنىڭ جاڭا كورپۋسىنىڭ جاراقتاندىرىلۋ جاعدايىن تەكسەردى، وندا ناۋقاستارعا جوعارى تەحنولوگيالىق ەم تۇرلەرى ۇسىنىلادى.

ۇ ع و و - قازاقستانداعى رادياتسيالىق ونكولوگيا بويىنشا كوشباسشى ورتالىق. مۇندا جىل سايىن 12 مىڭعا جۋىق دياگنوستيكالىق زەرتتەۋ مەن جەدەل وتا جاساۋ، 4 مىڭ ساۋلەلىك جانە پروتوندىق تەراپيا كۋرسى، سونداي-اق 330 عا دەيىن اعزالار مەن سۇيەك كەمىگىن ترانسپلانتاتسيالاۋ سىندى ەم-شارالار جۇزەگە اسىرىلادى.

پاتسيەنتتەرگە بارلىق ونكولوگيالىق كومەك تەگىن مەديتسينالىق كەپىلدەندىرىلگەن كومەك كولەمى (ت م ك ك ك) جانە مىندەتتى الەۋمەتتىك- مەديتسينالىق ساقتاندىرۋ (م ءا م س) شەڭبەرىندە اقىسىز كورسەتىلەدى. اتالعان ماقساتتارعا مەملەكەتتىك بيۋدجەتتەن جىل سايىن 170 ميلليارد تەڭگەدەن استام قاراجات بولىنەدى. ونكولوگيالىق كومەككە ارنالعان بيۋدجەت كولەمى سوڭعى 3 جىلدا 6 ەسەگە ۇلعايدى، ونىڭ ىشىندە ينفراقۇرىلىمدىق جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋ، زاماناۋي جابدىقتارمەن جاراقتاندىرۋ شىعىندارى دا بار.

پرەمەر-مينيسترگە ۇلتتىق عىلىمي ونكولوگيا ورتالىعىنا «ا ە ح ا-نىڭ زاكىرلىك ورتالىعى» (Anchor Center) مارتەبەسىن الىپ بەرۋ بويىنشا جۇرگىزىلىپ جاتقان جۇمىستار تۋرالى ايتىلدى، ونى العان جاعدايدا ورتالىق بۇكىل ورتالىق ازيا ايماعى ءۇشىن رادياتسيالىق ونكولوگيا جانە يادرولىق مەديتسينا سالاسىنداعى وزىق تاجىريبەنى دامىتۋ جانە تاراتۋعا ارنالعان تىرەك الاڭىنا اينالماق.

رادياتسيالىق تەحنولوگيالار ورتالىعىندا وبىر اۋرۋىن دياگنوستيكالاۋعا (سونىڭ ىشىندە ەرتە ساتىسىندا) جانە ەمدەۋگە ارنالعان راديوفارمپرەپاراتتار ءوندىرىسىنىڭ تولىق سيكلىن يگەرۋ جۇمىستارى قارقىندى جۇرگىزىلۋدە. بۇگىنگى تاڭدا «18-فتوردەزوكسيگليۋكوزا (18F- FDG)» راديوفارمپرەپاراتىنىڭ ءوندىرىسى جولعا قويىلعان. ول پ ە ت/ك ت جانە ەلىمىزدە العاش رەت قولدانىلعالى وتىرعان پ ە ت/م ر ت دياگنوستيكاسى ءۇشىن قاجەت. تاياۋ ۋاقىتتا تاعى 13 پرەپارات شىعارۋ جوسپارلانۋدا، ولاردىڭ ءبىر بولىگى العاش رەت سينتەزدەلمەك. ءوندىرىسى وزىمىزدە بولعانىنىڭ ارقاسىندا جىلىنا 12 مىڭعا دەيىن زەرتتەۋ جۇمىسىن جۇرگىزۋ مۇمكىن بولىپ وتىر.

راديونۋكليدتىك تەراپيا بولىمشەسىندە قالقانشا بەزىنىڭ قاتەرلى ىسىگىن ەمدەۋ ءۇشىن يود-131 نەگىزىندەگى پرەپارات قولدانىلادى. پاتسيەنتتەر اتالعان راديوفارمپرەپاراتتى قابىلداعاننان كەيىن 5-7 كۇن وقشاۋ جاتقىزىلادى. بولمەلەر ا ە ح ا-نىڭ تالاپتارى مەن ستاندارتتارىنا ساي جاراقتاندىرىلعان. بيىلعى 5 ايدا مۇندا 80 ادام ەمدەلدى. جالپى، بولىمشە جىلىنا 300 دەن استام ناۋقاستى قابىلداي الادى.

دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى ازاماتتاردىڭ راديوفارمپرەپاراتتاردى پايدالانا وتىرىپ ەمدەلۋ مۇمكىندىگىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن 6 وڭىرلىك ورتالىقتى بىرىكتىرىپ جەلى قۇرۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋدە. «ساۋلەمەن ەمدەۋگە ارنالعان» وسىنداي قوسىمشا پالاتالار استانا، الماتى، شىمكەنت، سەمەي، قاراعاندى جانە اقتوبە قالالارىندا اشىلادى.

مەديتسينالىق ينفراقۇرىلىمدى ارالاۋ كەزىندە جاساندى ينتەللەكت تەحنولوگيالارىنىڭ ەنگىزىلۋىنە دە نازار اۋدارىلدى. ساۋلەلىك جانە پروتوندىق تەراپيادا جاساندى ينتەللەكتىنى قولدانۋ ساۋ تىندەرگە وتە از اسەر ەتە وتىرىپ، جوعارى دالدىكپەن ەمدەۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. ۇلتتىق عىلىمي ونكولوگيالىق ورتالىقتا ج ي تەحنولوگيالارىنا نەگىزدەلگەن EDGE جانە ETHOS جۇيەلەرىن قوسا العاندا، Varian جەلىلىك ۇدەتكىشتەرى بار 7 رادياتسيالىق ونكولوگيا بۋنكەرى جۇمىس ىستەيدى.

پروتوندى تەراپيا ورتالىعى - Varian كومپانياسى جاساپ شىعارعان ProBeam 360 جۇيەسىمەن جاراقتاندىرىلعان ورتالىق ازياداعى جالعىز ورتالىق. مۇنداي قوندىرعىلار بۇگىندە الەمنىڭ تەك 24 ەلىندە عانا جۇمىس ىستەپ تۇر. بۇل تەراپيا بالالاردى مي مەن جۇلىن بويىندا، كورۋ قۇرىلىمدارىندا جانە باسقا دا جەرلەردە جاڭادان ىسىك پايدا بولعان كەزدە ەمدەۋگە وتە وڭتايلى. مۇنداعى جوعارى دالدىكتى ەكى ك ت-سيمۋلياتورى قامتاماسىز ەتەدى. ودان بولەك قازاقتاندا العاش رەت م ر ت-سيمۋلياتور ىسكە قوسىلدى. ورتالىق جىلىنا 1 مىڭ ادامعا دەيىن ەمدەۋگە ەسەپتەلگەن، ونىڭ ىشىندە شەتەلدىك پاتسيەنتتەر دە بار، بۇل ەلىمىزدىڭ مەديتسينالىق تۋريزم سالاسىنداعى الەۋەتىن نىعايتا تۇسەدى.

گيبريدتى وپەراتسيالىق زالداردا دارىگەرلەر ميعا، جۇرەككە جانە تاعى دا باسقا اعزالارعا 350 دەن استام جوعارى تەحنولوگيالىق وپەراتسيالار جاسايدى. سونىمەن قاتار كادرلاردىڭ بىلىكتىلىگىن ۇنەمى ارتتىرىپ وتىرۋ دا - ماڭىزدى باعىت. ۇ ع و و-نىڭ 250 دەن استام مامانى الەمنىڭ جەتەكشى ونكولوگيالىق ورتالىقتارىندا زاماناۋي جابدىقتارمەن جۇمىس ىستەپ، تاجىريبە جيناقتاعان.

ولجاس بەكتەنوۆ دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنە ەلىمىزدىڭ بارلىق وڭىرلەرىنەن كەلگەن ونكوپاتسيەنتتەرگە وزىق ەمدەۋ ادىستەرىنىڭ بارىنشا قولجەتىمدى بولۋىن قامتاماسىز ەتۋدى، سونداي-اق قازاقستاندا يادرولىق مەديتسينانى ودان ءارى دامىتۋ ءۇشىن قاجەتتى جاعداي جاساۋدى تاپسىردى.

پرەمەر-مينيستر قازاقستاندىق عالىمدار، وقىتۋشىلار مەن ستۋدەنتتەر ءۇشىن رەسۋرستىق جانە وقۋ الاڭىنا اينالعان NU-دىڭ جاڭا بيومەديتسينالىق زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ جاراقتاندىرىلۋ جاعدايىمەن تانىستى. 5600 شارشى مەتردەن استام اۋماقتا بيومەديتسينالىق جانە كلينيكاعا دەيىنگى زەرتتەۋلەر جۇرگىزۋ ءۇشىن بارلىق جاعداي جاسالعان. اتاپ ايتقاندا، گەنوميكا، مولەكۋليارلىق بيولوگيا، تىندىك ينجەنەريا، رەگەنەراتيۆتى جانە ترانسلياتسيالىق مەديتسينا سالاسىنداعى زەرتتەۋلەر ءۇشىن پلاتفورما بار.

مۇنداعى باستى ەرەكشەلىك - بيولوگيا جانە فارماكولوگيا سالاسىندا عىلىمي زەرتتەۋلەر جۇرگىزىلەتىن ۆيۆاري. تەحنولوگيالىق جاراقتاندىرۋ دەڭگەيى جانە حالىقارالىق بيوقاۋىپسىزدىك ستاندارتتارىن ساقتاۋ بويىنشا بۇل نىساننىڭ ايماقتا بالاماسى جوق.

NU پرەزيدەنتى، پروفەسسور ۆاكار احماد قازىرگى ۋاقىتتا زەرتحانالىق جانۋارلارمەن جۇمىس ساپاسىن باعالاۋدىڭ تانىمال جاھاندىق جۇيەلەرىنىڭ ءبىرى - AAALAC International اككرەديتاتسياسىن الۋ بويىنشا جۇمىستار ءجۇرىپ جاتقانىن حابارلادى. ۆيۆاريدىڭ اشىلۋى قازاقستاندىق عالىمدارعا وتاندىق ءدارى-دارمەكتەر ءوندىرىسىنىڭ جەلىسىن ۇلعايتۋ ءۇشىن زەرتتەۋلەردىڭ ساپالى جاڭا دەڭگەيىنە وتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.

مۇندا پرەمەر-ءمينيستردىڭ نازارىنا NU ەكوجۇيەسىندە دامىپ جاتقان ءبىرقاتار عىلىمي جانە تەحنولوگيالىق جوبا ۇسىنىلدى. University Medical Center كورپوراتيۆتىك قورىنىڭ باسقارما ءتوراعاسى، دوكتور يۋري پيا دونورلىق ورگانداردى ادام اعزاسىنا بارىنشا ۇقساس جاعدايدا كونسەرۆاتسيالاۋعا جانە ۇزاق مەرزىم تاسىمالداۋعا ارنالعان يننوۆاتسيالىق ALEM قۇرىلعىسىن تانىستىردى. اتالعان تەحنولوگيانى ەنگىزۋ ەلىمىزدەگى ترانسپلانتولوگيانىڭ تيىمدىلىگىن ەداۋىر ارتتىرماق.

National Laboratory Astana باس ديرەكتورى، پروفەسسور دوس سارباسوۆ كلينيكاعا دەيىنگى سىناقتار مەن جاڭا دارىلىك پرەپاراتتاردى ازىرلەۋگە مامانداناتىن وڭىرلىك فارماتسەۆتيكالىق ورتالىق قۇرۋ جوسپارى تۋرالى ايتتى. جوبادا قازاقستاندا لوكاليزاتسيا دەڭگەيى جوعارى فارماتسيەۆتيكالىق ءوندىرىستى دامىتۋ ءۇشىن R- D- ينفراقۇرىلىمىن قالىپتاستىرۋ كوزدەلگەن.

پرەمەر-مينيستر سونىمەن قاتار NU مەديتسينا مەكتەبىنىڭ قىزمەتىمەن، عالىمدارىنىڭ ونكولوگيا، شەمىرشەك رەگەنەراتسياسى، سىنىقتاردى روبوتتاندىرىلعان ەمدەۋ، فارماتسيەۆتيكالىق كومپونەنتتەردى الۋ ءۇشىن قالدىقتاردى بيولوگيالىق جولمەن وڭدەۋ تۋرالى جانە تاعى دا باسقا زەرتتەۋلەرىمەن تانىستى. بۇدان باسقا، ونىڭ نازارىنا NU تەحنوپاركى رەزيدەنتتەرىنىڭ مەديتسينالىق كومەكتىڭ قولجەتىمدىلىگى مەن ساپاسىن ارتتىراتىن مەديتسينالىق تەحنولوگيالاردى ازىرلەۋگە باعىتتالعان جوبالارى ۇسىنىلدى.

ولجاس بەكتەنوۆ عىلىمي-زەرتتەۋ جۇمىستارىنىڭ قازاقستاندىق مەديتسينانى جانە فارماتسيەۆتيكانى دامىتۋداعى ماڭىزدىلىعىن اتاپ ءوتىپ، سالالىق مينيسترلىكتەرگە وزىق وتاندىق ازىرلەمەلەردى ءىس جۇزىنە اسىرۋ ءۇشىن بارلىق جاعدايدى جاساۋدى تاپسىردى.

وسىعان دەيىن قازاقستاندا دەنساۋلىق سكرينينگى باعدارلامالارى جاڭارتىلعانى تۋرالى جازدىق.

سوڭعى جاڭالىقتار