تىكۇشاق تىزگىندەگەن قىتايداعى قازاق جىگىتى - شەتەلدەگى قازاق باسپا ءسوزى
Kazinform ح ا ا شەتەلدەگى قازاق تىلىندە تارايتىن اقپارات كوزدەرىنە اپتالىق شولۋىن ۇسىنادى.
شىڭجاڭدا ورازا ايتقا ءۇش كۇن دەمالىس بەرىلەدى- Harajorga
- شىڭجاڭ ۇيعىر اۆتونوميالى ولكەلىك حالىق ۇكىمەتىنىڭ رەسمي سايتى جاريالاعان 2025-جىلعى مەرەكە، مەيرام كۇندەرىندەگى دەمالىس مالىمدەمەسىنە نەگىزدەلسەك، كەلەسى كەلەتىن زاڭدا بەلگىلەنگەن مەرەكە كۇنى رەتىندە ورازا ايت مەرەكەسى (31-ناۋرىز كۇنى) بولىپ، 29-ناۋرىزدان (سەنبى) 31-ناۋرىز كۇنىنە (دۇيسەنبى) دەيىن جالپى 3 كۇن دەمالىس بەرىلەدى، - دەپ جازادى قىتايلىق Harajorga باسىلىمى.
سونداي-اق وسى اپتادا «Harajorga» - دا «اۋىرعان مالعا ينتەرنەتتە تەگىن دياگنوز قوياتىن تەكشە اشىلدى» دەگەن تاقىرىپتاعا اقپارات جارىق كوردى.
شىڭجاڭ مال اۋرۋلارىن ەمدەۋدىڭ ونلاين دياگنوز قويۋ جانە ەمدەۋ جۇمىسىن AI جوباسى بويىنشا ينتەرنەت جەلىسىنە شىعاردى.
اتاپ ايتقاندا شىڭجاڭ مال شارۋاشىلىعى عىلىم اكادەمياسىنىڭ مال اۋرۋلارىن زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ مالىمەتىنشە، شىڭجاڭ مال اۋرۋلارىن ەمدەۋدىڭ ينتەرنەت جەلىلەرى ارقىلى دياگنوز قويۋ جانە ەمدەۋ جوباسىنىڭ AI مودەلى 2025-جىلى قاڭتار ايىنان باستاپ رەسمي تۇردە جۇمىسىن باستاعان. سونداي-اق بۇل جوبا قالىڭ ەگىنشى، مالشىلارعا تەگىن قىزمەت كورسەتۋدە. قازىر اتالعان الەۋمەتتىك جەلىگە تىركەلگەن تۇتىنۋشىلار سانى 20 مىڭنان اسىپ، دياگنوز قويۋ جۇمىسى 3000 عا جەتكەن.
قىتايلىق ب ا ق- تىڭ كەلتىرگەن مالىمەتىنە سۇيەنسەك، شىڭجاڭدا قازىر 2 ميلليون 150 مىڭنان استام باقتاشى بار. سوعان بايلانىستى كاسىپتىك مال دارىگەرلەرى جەتىسپەيدى. سونداي-اق شىڭجاڭنىڭ جەر كولەمى كەڭ بولعاندىقتان مال دارىگەرلەرى دياگنوز قويىپ، ەمدەۋ قاجەت بولعاندا مال دارىگەرلەرىن كۇتۋ كەرەك بولىپ قالادى. بۇل مال ىندەتىنەن ساقتانۋعا جانە الدىن الۋعا ءتيىمسىز. سوندىقتان شىڭجاڭ مال شارۋاشىلىعى عىلىم اكادەمياسىنىڭ مال دارىگەرلىگىن زەرتتەۋ ورتالىعى مەن شىڭجاڭدىق چيسىحۋا كومپانياسىمەن بىرلەسىپ مال ىندەتىن ونلاين ەمدەۋدىڭ «مال شيپاگەرى كەلدى» اتتى ەمدەۋ تەكشەسىن اشقان.
ءۇندىستان-وزبەكستان ترانسپورت ءدالىزى قازاقستانعا دەيىن ۇزارتىلادى– ءوزا
«ۋزتەميريۋلكونتەينەر» ا ق مالىمەتىنە سايكەس، العاشقى پويىز 12 كونتەينەردەن تۇرادى جانە مۋندرا (ءۇندىستان) پورتىنان سوروكوۆايا (قازاقستان) ستانتسياسىنا اتتاندى.
باعىت يران، تۇركىمەنستان، وزبەكستان جانە قازاقستان ارقىلى وتەدى.
جۇك 1585 ك م تەڭىزبەن، 4300 ك م تەمىرجولمەن جەتكىزىلەدى.
بۇل تۋرالى وزبەكستاندىق «ءو ز ا» اقپارات اگەنتتىگى مالىمدەدى.
حابارلامادا ايتىلعانداي، لوگيستيكالىق وپەراتورلار: «ۋزتەميريۋلكونتەينەر» ا ق (وزبەكستان تەمىرجول ەكسپەديتورى)، «TULM» ا ق (تۇركىمەنستان ترانسپورت-لوگيستيكا ورتالىعى)، «كەدەنترانسسەرۆيس» ا ق (قازاقستان لوگيستيكا تەرمينالدارىنىڭ وپەراتورى).
قازاقستان تەمىر جولى (ق ت ج) باسپا ءسوز قىزمەتى ءۇندىستاننان قازاقستانعا كەراميكالىق پليتالار جونەلتىلگەنىن ناقتىلادى. جۇكتىڭ جەتكىزىلۋ مەرزىمى باندار ابباس (يران) پورتىنىڭ جۇمىس كەستەسىنە بايلانىستى شامامەن 25-30 كۇن بولماق.
وزبەكستاندىق باسىلىمنىڭ مالىمەتىنشە، بۇل باعىت «سولتۇستىك-وڭتۇستىك» ءدالىزىنىڭ شىعىس باعىتىن دامىتۋ شەڭبەرىندە ىسكە قوسىلدى. ول جەتكىزۋ ۋاقىتىن قىسقارتىپ، تاسىمالداۋ شىعىندارىن ازايتادى، سونداي-اق ەكسپورتتاۋشىلار مەن يمپورتتاۋشىلارعا جاڭا مۇمكىندىكتەر اشادى.
سونداي-اق وسى اپتادا «ءو ز ا» - دا «وزبەكستان ءبىر جىلدا 3 ميلليارد دوللارعا جۋىق توقىما ونىمدەرىن ەكسپورتتادى» دەگەن تاقىرىپتاعى اقپارات جاريالاندى.
اتالعان اقپارات كوزىنىڭ دەرەگىنشە، وزبەكستان 2024-جىلدىڭ قاڭتار-جەلتوقسان ايلارىندا شامامەن 2,9 ميلليارد ا ق ش دوللارىنا تەڭ توقىما ونىمدەرىن شەتەلگە ەكسپورتتاعان.
ستاتيستيكا اگەنتتىگىنىڭ مالىمەتىنشە، بۇل كورسەتكىش ەلدىڭ جالپى ەكسپورتىنىڭ 10,6 پايىزىن قۇراعان.
ەكسپورتتىڭ نەگىزگى بولىگىن كەلەسى تاۋارلار قۇرادى: يىرىلگەن ءجىپ - 1 237,3 ميلليون دوللار، دايىن توقىما ونىمدەرى - 1124,5 ميلليون دوللار، تريكوتاج ماتالار - 292,1 ميلليون دوللار، ماتالار - 145,9 ميلليون دوللار، شۇلىق بۇيىمدارى - 42,6 ميلليون دوللار.
- بۇل كورسەتكىشتەر وزبەكستاننىڭ توقىما ونەركاسىبىنىڭ قارقىندى دامىپ، حالىقارالىق نارىقتا سۇرانىسقا يە بولا باستاعانىن كورسەتەدى، - دەپ جازادى «ءو ز ا».
قىتايداعى تىكۇشاق تىزگىندەگەن قازاق جىگىتى -حالىق گازەتى
كوكتەم كەلىپ، تابيعات انا بۋسانىپ، شىڭجاڭنىڭ ىلە قازاق اۆتونوميالى وبلىسىنداعى نارات جايلاۋى ءوزىنىڭ ەڭ ادەمى ماۋسىمىن باستاۋ الدىندا تۇر. 23 جاستاعى قازاق جىگىتى مەيىربەك تىلەۋبەك ۇلى Robinson R44 تىكۇشاعىمەن ىلە وزەنى اڭعارىنىڭ كوك اسپانىندا جاتتىعۋ جاساپ ءجۇر.
- مەيىربەك بالا كەزىنەن اسپانعا ۇشۋدى ارماندايتىن ەدى. كوللەدجدى بىتىرگەننەن كەيىن ينتەرناتۋرادان ءوتىپ، تىكۇشاق جۇرگىزۋشىسىنىڭ كۋالىگىن الدى، - دەپ حابارلايدى حالىق گازەتى باسىلىمى.
قىتايلىق ب ا ق- تىڭ دەرەگىنشە، بۇگىندە مەيىربەك - كاسىبي تىكۇشاق ۇشقىشى. كوركەم ايماقتىڭ تانىمالدىعىنىڭ ارتۋىنا وراي ول تىكۇشاقپەن جولاۋشىلاردى الىپ بيىكتەن كەڭ جايلاۋدى، ورىكتى سايىنىڭ كورىنىسىن تاماشالاتادى.
مەيىربەك تەك ۇشقىش قانا ەمەس، سونىمەن بىرگە جولاۋشىلارعا شىڭجاڭنىڭ ادەت-عۇرىپتارىن، جەرگىلىكتى قىزىقتى وقيعالاردى شەبەر جەتكىزەتىن اڭگىمەشى.
- مەيىربەك جۇمىس ىستەيتىن كومپانيا تاۋ-كەن اۋماقتارىندا مەديتسينالىق قۇتقارۋ جانە ۇشاقتارمەن جەرگە تۇقىم سەبۋ سياقتى جۇمىستارمەن دە اينالىسادى. ونىڭ اۋەدە ۇشقان ۋاقىتى 430 ساعاتتان استى. بولاشاقتا مەيىربەك ۇشقىش مۇعالىم كۋالىگىن الىپ، مالشى وتباسى بالالارىنىڭ كوك اسپان تۋرالى ارماندارىن جۇزەگە اسىرۋ ماقساتىندا شاكىرت تاربيەلەۋدى جوسپارلاپ وتىر، - دەپ جازادى حالىق گازەتى.
سونداي-اق وسى اپتادا حالىق گازەتىندە «روبوت يتتەر مەن جۇرگىزۋشىسىز كولىكتەر بەيجىڭدەگى جولداردى كۇزەتىپ ءجۇر» دەگەن تاقىرىپتاعا اقپارات جاريالانعان بولاتىن.
اتالعان باسىلىمنىڭ كەلتىرگەن مالىمەتتەرىنە سۇيەنسەك، 8-ناۋرىزدان باستاپ بەيجىڭنىڭ ەكونوميكالىق جانە تەحنولوگيالىق دامۋ ايماعىندا روبوت- يت پەن جۇرگىزۋشىسىز پاترۋلدىك كولىكتەر توبى بىرگە پاترۋلگە شىققان.
بۇل جاقىندا بەيجىڭنىڭ ەكونوميكالىق دامۋ ايماعى ەنگىزگەن جاڭا بۋىن ينتەللەكتۋالدى پاترۋلدىك جۇيە. جاڭا بۋىن ينتەللەكتۋالدى پاترۋلدىك جۇيەسى جاساندى ينتەللەكت الگوريتمدەرى مەن ۇلكەن دەرەكتەردى تالداۋدى ءساتتى بىرىكتىرگەن. پاترۋلگە بارلىعى 18 دانا l4 كلاستى جۇرگىزۋشىسىز كولىكتەر، 15 جۇرگىزۋشىسى بار پاترۋلدىك كولىكتەر جانە 2 اقىلدى روبوت ءيت قاتىسقان.
- ءتيىستى جاۋاپتى تۇلعانىڭ تانىستىرۋىنا سايكەس، «پاترۋلدىك قىزمەتتىڭ تيىمدىلىگى ءداستۇرلى رەجيمگە قاراعاندا 3 ەسە جوعارى. بۇل الدىن الۋ مەن باقىلاۋ اياسىنان تىسقارى اۋماقتارداعى قاۋىپتىلىكتى ايتارلىقتاي تومەندەتەدى، - دەپ جازادى قىتايلىق باق.
قاز ۇ ۋ- دا يران-قازاقستان عالىمدارى بىرلەسىپ جازعان كىتاپتاردىڭ تۇساۋكەسەرى ءوتتى- ParsToday
12-ناۋرىزدا ءال-فارابي اتىنداعى قاز ۇ ۋ- دىڭ شىعىستانۋ فاكۋلتەتىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن ءابۋ ناسىر ءال-فارابيدىڭ مۇراسىن زەردەلەۋ بويىنشا قازاقستان مەن يران اراسىنداعى ءۇشجىلدىق بىرلەسكەن جوبالار اياسىندا دايىندالعان كىتاپتاردىڭ تۇساۋكەسەرى ءوتتى، دەپ جازدى ParsToday اقپارات اگەتتىگى.
يراندىق ب ا ق- تىڭ كەلتىرگەن مالىمەتتەرىنە سۇيەنسەك، بۇل كىتاپتار ق ر پرەزيدەنتى ق. توقايەۆتىڭ 2022-جىلعى 19-ماۋسىمداعى يران يسلام رەسپۋبليكاسىنا رەسمي ساپارىنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا بەرىلگەن تاپسىرماسىنا سايكەس دايىندالدى. اتالعان كىتاپتار شىعىس ويشىلى، عالىم ءال-ءفارابيدىڭ ەڭبەكتەرىنە نەگىزدەلگەن يدەيالارعا سۇيەنە وتىرىپ، يران مەن قازاق حالىقتارى اراسىنداعى قارىم-قاتىناس پەن ءوزارا تۇسىنىستىك دەڭگەيىن كەڭەيتۋگە ارنالعان.
تۇساۋكەسەردىڭ اشىلۋ سالتاناتىندا قاز ۇ ۋ- دىڭ الەۋمەتتىك دامۋ جونىندەگى پرورەكتورى ءسابيت سۋاتاي قاز ۇ ۋ رەكتورى ج. تۇيمەبايەۆتىڭ قۇتتىقتاۋ حاتىن وقىدى.
جوبا جەتەكشىسى، يران يسلام رەسپۋبليكاسى سىرتقى ىستەر ءمينيسترىنىڭ كەڭەسشىسى سەيەد الي موۋدجاني ءسوز سويلەگەن.
تانىستىرىلىمدا ءبىرقاتار يراندىق جانە قازاقستاندىق عالىم قاتىسىپ، ءسوز سويلەگەن. ءىس-شاراعا سونداي-اق ۋنيۆەرسيتەت وقىتۋشىلارى، دوكتورانت، ماگيسترانت، ستۋدەنتتەر جينالعان.
400 جىلدىق اسسيريا بازارى تۇركيادا قالپىنا كەلتىرىلىپ، قايتا اشىلدى- TRT
تۇركيانىڭ وڭتۇستىك-شىعىسىنداعى ماردين قالاسىندا ورنالاسقان 400 جىلدىق اسسيريا بازارى «كوشەنى ساۋىقتىرۋ جوباسى» اياسىندا تولىق قالپىنا كەلتىرىلگەننەن كەيىن قايتا اشىلدى.
ماردين اكىمى تۋندجاي اككويۋن جوبانىڭ تەك فيزيكالىق وزگەرىستى عانا ەمەس، سونىمەن قاتار ايماقتىڭ عاسىرلار بويى جالعاسىپ كەلە جاتقان ساۋدا، ىنتىماقتاستىق جانە ۇيىمشىلدىق داستۇرلەرىنىڭ قايتا جاندانۋىن بىلدىرەتىنىن ايتتى.
بۇل تۋرالى تۇركيا راديو تەلەۆيزيا پورتالى حابارلادى.
«TRT» - نىڭ دەرەگىنشە، بۇل جوبا ايماقتىڭ مادەني مۇراسىن ساقتاۋ جولىنداعى ماڭىزدى قادام رەتىندە ەرەكشەلەنەدى. جوبا مادەنيەت جانە تۋريزم مينيسترلىگىنىڭ قولداۋىمەن ۇيلەستىرىلىپ، سونداي-اق گۋبەرناتورلىق، اۋدان اكىمشىلىگى جانە ءتۇرلى مەكەمەلەردىڭ قاتىسۋىمەن جۇزەگە اسىرىلدى.
اشىلۋ سالتاناتىندا ماردين اكىمى تۋندجاي اككويۋن قالانىڭ تاريحي ماڭىزدىلىعىن ەرەكشە اتاپ ءوتتى. ءول مارديننىڭ سان عاسىرلار بويى كوپتەگەن وركەنيەتكە مەكەن بولعانىن ايتىپ، ونىڭ بىرەگەي مادەني جانە ساۋلەتتىك مۇراسىن جوعارى باعالاعان.
اتالعان ورتالىق ەڭ كونە قونىستارىنىڭ ءبىرى رەتىندە ءارتۇرلى مادەنيەتتەردىڭ ءبىر شاڭىراق استىندا ءومىر ءسۇرۋى مەن باۋىرلاستىق ءداستۇرىن بەينەلەيتىنىن اتاپ ءوتتى.
اۆتور بەيسەن سۇلتان
