توي - قازاقتىڭ قازىناسى: فوتوگرافتاردىڭ باستى تابىس كوزى قانداي
استانا. KAZINFORM - بۇگىن - بۇكىلالەمدىك فوتوگرافتار كۇنى. فوتوگراف بولۋ ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك؟ بۇل تابىستى كاسىپ پە؟ Jibek Joly ارناسىنىڭ «بۇگىن LIVE» ستۋدياسىنا قوناق بولعان فوتوگراف ارداگەر ساتبايەۆ جاۋاپ بەردى.

- ءبىز ونەر ادامىمىز. سوندىقتان ءار ىسكە شىعارماشىلىق كوزقاراسپەن قارايمىز. قازىرگى تاڭدا فوتوگرافيانىڭ ءوزى بىرنەشە جانرعا ءبولىندى. مەن پورترەت جانرىندا جۇمىس ىستەيمىن. بۇل جاي عانا سۋرەتكە ءتۇسىرىپ، شىعارا سالۋ ەمەس. قازىرگى زاماندا حالىققا ۇناۋ ءۇشىن الدىمەن ولارعا ەموتسيا بەرە ءبىلۋىڭ كەرەك. ادامداردى تاڭعالدىرۋ ءۇشىن فوتو ارقىلى بەلگىلى ءبىر اسەر سىيلاۋ قاجەت. سول ءۇشىن ءار سۋرەتتى تۇسىرمەس بۇرىن كوپ ىزدەنەمىن. تۇسىرگەن سۋرەتىم بەلگىلى ءبىر ويدى جەتكىزۋى ءتيىس، - دەيدى ستۋديا قوناعى.
فوتوگراف ءوزىنىڭ بۇل سالاعا قالاي كەلگەنىن بايانداپ بەردى.
- مەنىڭ ماماندىعىم - دىبىس رەجيسسەرى. «QazMedia» ورتالىعىندا ءالى كۇنگە وسى سالادا قىزمەت ەتەمىن. ءبىر كەزدەرى دەرەكتى فيلم ءتۇسىرىپ جۇردىك. سول ۋاقىتتا Mark III دەگەن فوتواپپارات كەڭ تارالعان ەدى. انشىلەر ءتىپتى كليپتەرىن وسى كامەرامەن تۇسىرەتىن. مەن دە سول فوتواپپاراتتى ساتىپ الىپ، ۇيدە ۇزاق ۋاقىت سورەگە قويىپ قويدىم. فوتو تۇسىرۋگە قىزىعۋشىلىعىم بۇرىننان بار. ءبىر كۇنى جاي تۇرعان تەحنيكانى نەگە پايدالانباسقا دەگەن وي كەلدى. الدىمەن ارىپتەستەرىمدى، تۋعان-تۋىستارىمدى تۇسىرە باستادىم. العاشقى تاپسىرىستار دا سول ارىپتەستەرىمنەن كەلدى، - دەيدى ول.
ارداگەر ساتبايەۆ باستاپقىدا بۇل كاسىپتى تابىس كوزىنە اينالدىرامىن دەگەن وي بولماعانىن ايتادى.
- باستاپقىدا بۇل ءىستى اقشا تابۋ كوزى رەتىندە مۇلدە قاراستىرعان جوقپىن. بىردە ارىپتەسىم ءبىر جوبانى ءتۇسىرىپ بەرۋىمدى سۇرادى. «قاجەت بولسا، تەگىن ءتۇسىرىپ بەرەم» دەدىم. ءبىراق ولار العىس رەتىندە ماعان اقشا ۇسىندى. سول كەزدە العاش رەت «نەگە بۇل ىستەن تابىس تاپپاسقا؟» دەگەن وي كەلدى. سەبەبى فوتواپپارات وتە قىمبات تەحنيكا. ونىڭ ءاربىر فلەشكاسى، قۋاتتاعىشى، وبەكتيۆى - ءبارى ميلليونداعان اقشا تۇرادى. جىل سايىن جاڭارتىپ وتىرۋ ءۇشىن قارجى قاجەت، - دەيدى فوتوگراف.
بۇگىندە كەيىپكەرىمىزدىڭ تۋىندىسى حالىقارالىق بايقاۋدان جەڭىمپاز اتانىپ ۇلگەرگەن.
- جۋىردا ءبىر سۋرەتىم حالىقارالىق بايقاۋعا قاتىستى. بۇل - پورترەت جانرىنداعى فوتوگرافتار اراسىندا وتكىزىلەتىن بايقاۋ. ا ق ش-تا ونلاين فورماتتا بولدى. الەمنىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىنەن قاتىسۋشىلار جينالدى. قازاقستاننىڭ اتىنان العاش بولىپ مەن قاتىستىم. توپتامانىڭ ىشىندە مەنىڭ سۋرەتىم ءبىرىنشى ورىن الدى. بۇل ءۇشىن ءبىز قىزدى پارافيندەرمەن سۋرەتكە تۇسىردىك. وعان ءبىر اپتا دايىندالدىق، - دەيدى ارداگەر ساتبايەۆ.

ستۋديا قوناعى فوتوگرافيا سالاسىنداعى وزگە دە تاجىريبەسى تۋرالى دا ايتىپ بەردى.
- كوپشىلىك فوتوگرافتىڭ ستۋدياسى بولۋى كەرەك دەپ ويلايدى. ءبىراق بۇل - قاتە تۇسىنىك. ستۋديا ۇستاۋ - مۇلدە بولەك جۇمىس. ونى كۇن سايىن تازالاپ، جارىعى مەن قۇرىلعىلارىن رەتتەپ وتىرۋ كەرەك. ءبىر جىلداي ستۋديانى ۇستاپ كوردىم. ءبىراق ول ماعان فوتوعا قاراعاندا، شارۋامەن كوبىرەك اينالىسۋدى تالاپ ەتتى. ستۋديانى كۇنىگە تازالاپ، زاقىمدانعان تۇستارىن بوياپ وتىرۋىڭ كەرەك. سودان كەيىن ستۋديانى جاپتىم دا، قايتا شىعارماشىلىققا ورالدىم، - دەيدى ول.
ارداگەر ساتبايەۆ فوتواپپاراتى بار ادامنىڭ ءبارى فوتوگراف بولا المايتىنىن جەتكىزدى.
- فوتواپپاراتى بار ادام - جاي عانا ونىڭ يەسى. ال ونىمەن سۋرەت تۇسىرە الاتىن ادام - ناعىز فوتوگراف. قازىر سۋرەتكە تۇسىرەتىن سمارتفوندار كوپ. سوعان قاراماستان، فوتواپپاراتتىڭ ءوز تەرەڭدىگى، ديافراگماسى، ەكسپوزيتسياسى مەن ساپاسى بار. كوپشلىك بۇنى تۇسىنە بەرمەيدى. سۋرەتتى وڭدەۋدە، كادر شىعارۋ بارىسىندا فوتواپپاراتتىڭ ورنى ەرەكشە، - دەيدى كەيىپكەرىمىز.
مامان قازاقستانداعى فوتوگرافتاردىڭ نەگىزگى تابىس كوزى توي ەكەنىن دە جاسىرمادى.
- قازاقستاندا فوتوگرافتارعا سۇرانىس نەگىزىنەن توي سالاسىندا. ويتكەنى وندا قارجى مول. ءال بىز سەكىلدى شىعارماشىلىق باعىتتا جۇمىس ىستەيتىندەر كوبىنەسە سىرتتان تاپسىرىس ىزدەپ كەتەمىز. مىسالى، رەسەيدەن كەلەتىن جوبالار بار. دەگەنمەن، توي - قازاقتىڭ قازىناسى. قاي جاقتا جۇرسەڭ دە، توي - تۇراقتى تابىس كوزى، - دەيدى فوتوگراف.
كەيىپكەرىمىز فوتو تۇسىرۋدەگى نەگىزگى ەلەمەنتتەرگە دە توقتالدى.
- سۋرەتكە ءتۇسىرۋ كەزىندە ءاربىر ەلەمەنتتىڭ وزىندىك ءرولى بار. جارىق - اتموسفەرانى، فوتواپپارات - ساپانى، ال لوكاتسيا - سۋرەتتىڭ مازمۇنىن اشادى. بۇل رەتتە فوتوگرافتىڭ ءرولى رەجيسسەرگە ۇقسايدى. بارلىعىن ۇيلەستىرىپ، قاجەتتى ەموتسيانى، دۇرىس راكۋرستى، ءساتتى كادردى تابۋ - باستى مىندەت، - دەيدى ستۋديا قوناعى.
شىعارماشىلىق توقىراۋ ءجيى بولاتىنىن ايتقان فوتوگراف كەيدە قارا جۇمىسشى بولىپ كەتكىسى كەلەتىنىن جاسىرمايدى.
- كەيدە «فوتوگراف بولۋدى قويسام با؟» دەگەن ويلار دا كەلەدى. سەبەبى شىعارماشىلىق ادامدا توقىراۋ بولادى. ءتىپتى كەيدە قارا جۇمىس ىستەگىڭ كەلەتىن كەزدەر دە كەزدەسەدى. ءبىراق بۇل سالاعا كەلگەن ادامنىڭ كەتۋى قيىن. سەبەبى كەتكەندەردىڭ كوبى ءبارىبىر قايتا ورالادى، - دەپ تۇيىندەدى ارداگەر ساتبايەۆ.
ەسكە سالا كەتەيىك، بىرنەشە كۇن بۇرىن جاڭاوزەندىك فوتوگراف قاراقۇتانداردىڭ ۇيا سالعانىن تاسپالاعانىن جازعان ەدىك.
اۆتور
ارۋجان ماحمۋت