تۇركيادا جىلىنا 240 مىڭ ادام قاتەرلى ىسىككە شالدىعادى
استانا. قازاقپارات - الەمدە جىل سايىن 20 ميلليون ادام قاتەرلى ىسىككە شالدىعادى. ونىڭ تەڭ جارتىسى ومىرىمەن قوش ايتىسادى. بۇل دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمى مەن قاتەرلى ىسىك ماسەلەلەرىن زەرتتەۋ جونىندەگى حالىقارالىق اگەنتتىك مالىمەتى. ال تۇركيادا جاعداي قالاي؟
جامان اۋرۋمەن كۇرەس تاسىلدەرى قانشالىقتى ءتيىمدى؟ قاتەرلى ىسىك كورسەتكىشتەرى بويىنشا الەمدەگى سەكىلدى تۇركيادا دا ءوسىم بار. سەبەپتەرى ءارتۇرلى.
بىرىنشىدەن، پروفيلاكتيكالىق مەديتسيناداعى جەتىستىكتەر. سكرينينگ بارىسىندا اۋرۋ بىرنەشە اي ءتىپتى بىرنەشە جىل بۇرىن انىقتالۋى مۇمكىن. ەكىنشىسى - ول حالىقتىڭ قارتايۋى مەن ءومىر ءسۇرۋ ۇزاقتىعى. قارت ادامداردا قاتەرلى ىسىك ءتۇرى ءجيى كەزدەسەدى. بۇل تابيعي قۇبىلىس. حالىقتىڭ جاسى ۇلعايعان سايىن اۋرۋدىڭ تارالۋىنىڭ وسۋىنە سەبەپ بولادى.
ءۇشىنشىسى، ايەلدەر مەن ەركەكتەر اراسىنداعى تەڭدىك، زياندى ارەكەتتەردە دە كورىنە باستادى. ماسەلەن، تەمەكى شەگۋ ادەتى. بۇعان دەيىن ەر ادامداردا ءجيى كورىنەتىن وكپە قاتەرلى ىسىگى، وكىنىشكە قاراي، ايەلدەردە دە ءبىرىنشى ورىنعا شىققان. سوڭعىسى قاتەرلى ىسىكتى ەرتە انىقتاپ، ءومىرىن ۇزاتقاندار سانى ەداۋىر ارتقان.
ازامات حەكيموعلۇ، ونكولوگ:
- تۇركيادا جىل سايىن شامامەن 240 مىڭ ادام قاتەرلى ىسىككە شالدىعادى. ەڭ ءجيى كەزدەسەتىن تۇرلەرى: وكپەنىڭ قاتەرلى ىسىگى 40 مىڭ ادامدا، ءسۇت بەزى 25 مىڭ ادامدا جانە توق ىشەك 21 مىڭ ادامدا بولادى. بالالار اراسىندا ەڭ كوپ تارالعانى - قاتەرلى ىسىك قان اينالۋ جۇيەسىنىڭ ىسىكتەرى.
تولىق ساۋىعۋ جاعدايلارى تۋرالى ناقتى ستاتيستيكا جوق، ءبىراق قازىرگى زامانداعى ەمدەۋ تاسىلدەرى مەن ەرتە دياگنوستيكا ناۋقاستاردىڭ ءومىر ءسۇرۋ دەڭگەيىن ەداۋىر جاقسارتىپ جاتىر.
قاتەرلى ىسىككە قارسى كۇرەستىڭ بىردەن- ءبىر جولى - سكرينينگ
ياعني ونكولوگيالىق تەكسەرۋ، سالاۋاتتى ءومىر سالتى مەن حالىقتى دۇرىس اقپاراتتاندىرۋ. وسى ماقساتتا تۇركيادا 26 جىلدان بەرى ۇلتتىق قاتەرلى ىسىكپەن كۇرەس باعدارلاماسى ىسكە قوسىلعان. تەك قانا بىلتىردىڭ وزىندە 8 ميلليون جۋىق ادام 390 ورتالىقتا مەديتسينالىق تەكسەرىستەن وتكەن. «سكرينينگتەر ءوز كەزەگىندە كەۋدە، جاتىر موينى جانە كولورەكتالدى قاتەرلى ىسىكتەر ەرتە انىقتاۋعا مۇمكىندىك بەردى»، - دەيدى ماماندار.
ازامات حەكيموعلۇ، ونكولوگ:
- قازاقتا ءسوز بار عوي. «اۋىرىپ ەم ىزدەگەنشە، اۋىرمايتىن جول ىزدە» دەگەن. سول سەبەپتى قاتەرلى ىسىكتىڭ الدىن الۋدا تۇركيادا ۇلتتىق قاتەرلى ىسىكپەن كۇرەس باعدارلاماسى 2008 -جىلدان بەرى جۇزەگە اسىرىلىپ كەلەدى. تەك قانا بيىلدىڭ العاشقى 6 ايىندا 4,5 ميلليون تەگىن قاتەرلى ىسىككە سكرينينگ جۇرگىزىلدى. ونىڭ ىشىندە 1,5 ميلليونى ءسۇت بەزى قاتەرلى ىسىگىنە، 1,7 ميلليونى جاتىر موينى قاتەرلى ىسىگىنە جانە 1,2 ميلليونى توق ىشەك قاتەرلى ىسىگىنە ارنالعان سكرينينگتەر بولدى.
قازىرگى تاڭدا مەديتسينا دامىعان. سول سەبەپتى الدىن الا انىقتاۋ، اۋرۋدىڭ كوپتەگەن سالدارىنىڭ الدىن الۋ دەگەن ءسوز. تۇركيادا قاتەرلى ىسىكتى ەمدەۋدە حيميوتەراپيا، ساۋلەلىك تەراپيا، يممۋنوتەراپيا جانە حيرۋرگيالىق ادىستەردى قولدانادى.
ايتا كەتكەن ءجون، نەمىس BioNTech كومپانياسىنىڭ وكپە قاتەرلى ىسىگىنە قارسى «BNT116» ەكپەسىن تاپقان تۇرىك عالىمى - ۋعۋر شاحين. يممۋندىق جۇيەنى قاتەرلى ىسىك جاسۋشالارىن تانۋعا جانە جويۋعا ۇيرەتۋگە باعىتتالعان ۆاكسينانىڭ العاشقى فازاسىنا قاتىساتىن جەتى ەلدىڭ قاتارىندا تۇركيا دا بار. قازىرشە ونىڭ قانداي ناتيجە كورسەتەتىنى بەلگىسىز. دەگەنمەن تاپ وسىنداي 36 ءتۇرلى قاتەرلى ىسىككە قارسى ەكپەنىڭ زەرتتەۋدەن ءوتىپ جاتقانى بەلگىلى.
دارىگەرلەر ەسكەرتەدى. ونكولوگيا جاسقا قارامايدى. سول سەبەپتى بەسىكتەگى بالادان ەڭكەيگەن قارياعا دەيىنگى ادامدار جۇيەلى تۇردە تەكسەرىستەن ءوتىپ تۇرعانى ابزال. اسىرەسە تۋىستارىندا قاتەرلى ىسىك انىقتالعاندار.
24.kz
