سيرەك كادرلار: كەمەل توقايەۆ پەن قازاق قالامگەرلەرى قىزىلوردادا
الماتى. قازاقپارات - 1983 -جىلدىڭ كوكتەمىندە قىزىلوردا وبلىسى اۋقىمدى مادەني شارانىڭ ورتالىعىنا اينالدى - مۇندا قازاق كەڭەستىك ادەبيەتىنىڭ كۇندەرى ءوتتى.
بۇل تاريحي ءسات تەك گازەت بەتتەرىندە عانا ەمەس، سيرەك كەزدەسەتىن فوتوسۋرەتتەردە دە ساقتالىپ قالدى. قازاق ادەبيەتىنىڭ ۇزدىك وكىلدەرىمەن جۇزدەسۋدى اسىعا كۇتكەن قىزىلوردالىقتار جازۋشىلار دەلەگاتسياسىن ۇلكەن ىقىلاسپەن قارسى الدى.
سۋرەتتەر وبلىستىق «لەنين جولى» (قازىرگى «سىر بويى») گازەتىنىڭ 1983 -جىلعى 27- جانە 28 -مامىر كۇنگى ساندارىندا جاريالانعان.
ءبىرىنشى سۋرەتتەن جازۋشىلار دەلەگاتسياسىنىڭ اەرودرومعا كەلگەن ءساتىن كورۋگە بولادى. سىر ەلى قوناقتاردى گۇل، نان- تۇز جانە مۋزىكامەن قارسى العان.
بۇل كەزدەسۋدى جۋرناليست و. جاپپارحانوۆ بىلاي سيپاتتايدى:
«1983 -جىلدىڭ 27-مامىرى، ساعات 16:40 تا سىردىڭ كوگىندە كۇمىس ۇشاق كورىندى. قازاق كەڭەستىك ادەبيەتىنىڭ كۇندەرىنە كەلگەن قالامگەرلەردى قارسى الۋ ءۇشىن اەرودرومعا جينالعان حالىق قول شاپالاقتاپ، قوشەمەت كورسەتتى. اينالادا «قوش كەلدىڭىزدەر، ءسوز زەرگەرلەرى!» دەگەن سالەمدەسۋلەر ايتىلىپ، گۇلدىڭ جۇپار ءيىسى اۋادا تاراپ، اۋەن اۋەلەپ تۇردى».
قىزىلوردادا وتكەن ادەبي كۇندەرگە قاتىسقان قالامگەرلەر تۋرالى ماقالادا بىلاي دەلىنگەن:
دەلەگاتسيانى ك س ر و مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى، قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ ءبىرىنشى حاتشىسى، بەلگىلى اقىن جۇبان مولداعاليەۆ باستاپ كەلگەن. سونىمەن بىرگە كورنەكتى اقىندار - ءابدىلدا تاجىبايەۆ، سىرباي ماۋلەنوۆ، س. سەيىتوۆ، ا. جاميشيەۆ، س. جيەنبايەۆ، ل. كريۆوشەكوۆ، ر. كۋناكوۆا، ا. باقتىگەرەيەۆا، ا. شامكەنوۆ، سونداي-اق پروزاشىلار تاحاۋي احتانوۆ، دۇكەنباي دوسجانوۆ، كەمەل توقايەۆ، ن. سەراليەۆ تە بولعان. سونداي-اق اكادەميك مۇحامەدجان قاراتايەۆ پەن راحمانقۇل بەردىبايەۆ سىندى بەلگىلى ادەبي سىنشىلار دا قاتىسقان.
ەكىنشى سۋرەتتە قازاق ادەبيەتى كۇندەرىنىڭ رەسمي اشىلۋ سالتاناتىنا قاتىسقان اقىن-جازۋشىلار بەينەلەنگەن.
بۇل گازەت سۋرەتتەرىندە بەلگىلى جازۋشى، رەداكتور، ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستىڭ ارداگەرى، مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ اكەسى - كەمەل توقايەۆ تا بار. ول ءوز زامانداستارى - بەلگىلى قالامگەرلەر مەن قوعام قايراتكەرلەرىنىڭ ورتاسىندا تۇر.
كەمەل توقايەۆ - شىتىرمان وقيعالى جانە دەتەكتيۆ جانرىنداعى تانىمال تۋىندىلاردىڭ اۆتورى رەتىندە قازاق ادەبيەتىنىڭ دامۋىنا زور ۇلەس قوسقان تۇلعا. ونىڭ العاشقى جيناعى - «جۇلدىزدى جورىق» - 1954 -جىلى جارىق كورگەن. كەيىن «سولدات سوعىسقا كەتتى»، «ەرەكشە تاپسىرما»، «سوڭعى سوققى»، «تۇنگى اتۋ»، «سارباعاندا بولعان ءىس» سىندى روماندارى مەن پوۆەستەرى قازاقستاندا عانا ەمەس، شەت ەلدەردە دە كەڭىنەن تانىمال بولدى.
ول I جانە Ⅱ دارەجەلى وتان سوعىسى وردەندەرىمەن جانە ەكى مارتە «ەرلىگى ءۇشىن» مەدالىمەن ماراپاتتالعان. سوعىستان كەيىن رەسپۋبليكالىق گازەتتەردە جاۋاپتى قىزمەتتەر اتقاردى. 1980- 1984 -جىلدارى قازاقستان جازۋشىلار وداعىندا ادەبي كەڭەسشى قىزمەتىن اتقاردى.
بۇل فوتوسۋرەتتەر - جاي عانا كادر ەمەس، تۇتاس ءبىر كەزەڭنىڭ كۋاسى. ولار ادەبيەت قوعام ءومىرىنىڭ ماڭىزدى بولىگى بولعان، ال كىتاپتار حالىقتىڭ شىنايى قىزىعۋشىلىعىن تۋدىرعان ۋاقىتتى باياندايدى.
ايتا كەتەيىك، جاقىندا ق ر پرەزيدەنتىنىڭ كەڭەسشىسى - باسپا ءسوز حاتشىسى رۋسلان جەلدىباي Facebook پاراقشاسىندا كەمەل توقايەۆتىڭ 1984 -جىلى ماڭعىستاۋدا تۇسكەن سۋرەتتەرىن جاريالاعان بولاتىن.
