سەنات ازاماتتاردىڭ بورىشتىق جۇكتەمەسىن ازايتاتىن زاڭدى تالقىلايدى
استانا. KAZINFORM - بۇگىن ساعات 10-00-دە سەناتتىڭ جالپى وتىرىسى بولادى. وندا دەپۋتاتتار قارجى نارىعىن دامىتۋ، قارجىلىق كورسەتىلەتىن قىزمەتتەردە تۇتىنۋشىلاردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋ ماسەلەلەرىن كوزدەيتىن زاڭدى تالقىعا سالادى.
ايتا كەتەيىك، 26-مامىردا سەنات سپيكەرى ماۋلەن اشىمبايەۆتىڭ توراعالىعىمەن پالاتا بيۋروسىنىڭ وتىرىسى ءوتتى. وندا دەپۋتاتتار بۇگىنگى وتىرىستىڭ كۇن ءتارتىبىن بەلگىلەدى.
سوعان سايكەس سەناتورلار «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كەيبىر زاڭنامالىق اكتىلەرىنە قارجى نارىعىن دامىتۋ، قارجىلىق كورسەتىلەتىن قىزمەتتەردى تۇتىنۋشىلاردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋ، بايلانىس جانە ارتىق زاڭنامالىق رەگلامەنتتەۋدى بولعىزباۋ ماسەلەلەرى بويىنشا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى» تۋرالى زاڭدى قارايدى.
زاڭنىڭ نەگىزگى ماقساتتارى - باسەكەلەستىكتى ارتتىرۋ، بانك سەكتورىنا ينۆەستيتسيالار تارتۋ ءۇشىن جاعدايلار جاساۋ، ساقتاندىرۋ نارىعىن جانە باعالى قاعازدار نارىعىن دامىتۋ. قارجىلىق قولجەتىمدىلىكتى ارتتىرۋ جانە قارجىلىق قىزمەتتەردى تۇتىنۋشىلاردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋ دا وسى زاڭنىڭ مىندەتتەرىنىڭ ءبىرى ەكەنىن اتاپ وتكەن ءجون. قارجى نارىعىندا، ونىڭ ىشىندە ۇيالى بايلانىس سالاسىندا الاياقتىققا قارسى ءىس-قيمىل بويىنشا دا ءبىرقاتار شارا كوزدەلگەن.
كۇن تارتىبىنە شىعارىلعان ماسەلەلەر قارالىپ بولعاننان كەيىن سەناتورلار ۇكىمەت مۇشەلەرىنىڭ اتىنا دەپۋتاتتىق ساۋالدار جولداۋى مۇمكىن. مۇنان بولەك، جالپى وتىرىستان سوڭ ب ا ق وكىلدەرىنە ارنالعان بريفينگ جوسپارلانعان. وندا سەنات دەپۋتاتى سەرگەي كارپليۋك پەن قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگى ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى ولجاس قيزاتوۆ تىلشىلەردىڭ ساۋالدارىنا جاۋاپ بەرەدى.
ەستە بولسا، بۇل زاڭدى 9-ساۋىردە ءماجىلىس ەكىنشى وقىلىمدا ماقۇلداعان ەدى. سول كەزدە نەگىزگى بايانداما جاساعان قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگى ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى ولجاس قيزاتوۆ قولدانىستاعى نورما بويىنشا الاياقتاردىڭ كەسىرىنەن راسىمدەلگەن نەسيەلەردى ەسەپتەن شىعارۋ تەك سوت شەشىمىمەن جۇزەگە اساتىندىعىن ايتقاندى-دى. ال سول كۇنى قابىلدانعان زاڭدا سوتقا دەيىنگى ەسەپتەن شىعارۋدىڭ جاڭا نەگىزدەرى ۇسىنىلدى. ماسەلەن، كرەديت الۋعا العاش رەت جۇگىنگەن ازاماتتاردىڭ بانك بولىمشەسىندە نەمەسە ميكروقارجى ۇيىمىندا مىندەتتى تۇردە ءوزىنىڭ قاتىسۋى بويىنشا تالابى ەنگىزىلدى.
- سونىمەن قاتار، زاڭ اياسىندا بانكتەر نەمەسە ميكروقارجى ۇيىمدارى بيومەتريالىق سايكەستەندىرۋ ءراسىمىن بۇزعاندا، كليەنتتىڭ جەكە باسىن كۋالاندىراتىن مالىمەتتەردى زاڭسىز پايدالانعان جاعدايدا، قارىزدى سوت تارتىبىمەن ەسەپتەن شىعارۋ نەگىزدەرى كەڭەيتىلدى، - دەگەن ەدى اگەنتتىك وكىلى.
سونىمەن تۇتىنۋشىلاردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋ جانە ازاماتتاردىڭ بورىشتىق جۇكتەمەسىن ازايتۋ ماقساتىندا:
مەرزىمدى قىزمەتتى وتكەرۋ كەزەڭىندە اسكەري قىزمەتشىلەرگە كرەديتتەر مەن ميكروكرەديتتەر بەرۋگە تىيىم سالۋدى ەنگىزۋدى؛
حالىقتىڭ الەۋمەتتىك وسال توپتارىنا جاتاتىن ازاماتتارعا، سونداي-اق توتەنشە جاعداي ەنگىزۋ سالدارىنان زارداپ شەككەندەرگە قارىزدار مەن ميكروكرەديتتەر بويىنشا كەمىندە 3 اي مەرزىمگە مىندەتتى تۇردە كەيىنگە قالدىرۋدى، سونداي-اق اي سايىنعى تولەمدى 50 جانە ودان دا كوپ پايىزعا تومەندەتۋدى؛
بانكتىك قارىزداردى ءىشىنارا نە مەرزىمىنەن بۇرىن وتەگەنى ءۇشىن قارىز الۋشى- جەكە تۇلعالاردان تۇراقسىزدىق ايىبىن ءوندىرىپ الۋدى بولعىزباۋدى؛
تۇتىنۋشىلاردىڭ كەرى بايلانىستى ۋاقتىلى الۋى ءۇشىن قارجى ۇيىمدارىنىڭ كليەنتتەردىڭ وتىنىشتەرىن قاراۋ مەرزىمىن 15 جۇمىس كۇنى ىشىندە دەپ بەلگىلەۋدى؛
مەملەكەتتىك بيۋدجەتتەن تولەنەتىن تولەمدەردى جانە تابيعي نەمەسە تەحنوگەندىك سيپاتتاعى توتەنشە جاعداي سالدارىنان زارداپ شەككەن ازاماتتارعا ارنالعان قايىرىمدىلىق ۇيىمدارىنان تۇسكەن اقشانى ءۇشىنشى تۇلعالاردىڭ ءوندىرىپ الۋىنان قورعاۋدى؛
بانكتىك قارىز نەمەسە ميكروكرەديت شارتتارى بويىنشا ساقتاندىرۋ اگەنتى كوميسسياسىنىڭ شەكتى مولشەرىن 10 پايىز شەگىندە بەلگىلەۋدى؛
«وتباسى بانك» ا ق-نا مەملەكەتتىك ءبىلىم بەرۋ جيناقتاۋ جۇيەسى شەڭبەرىندە ءبىلىم بەرۋ كرەديتتەرىن بەرۋ قۇقىعىن بەرۋدى؛
قارجى ۇيىمدارىنىڭ ۇلتتىق ستاندارتتى ەسكەرە وتىرىپ، مۇگەدەكتىگى بار ادامدارعا قىزمەت كورسەتۋ راسىمدەرىن، ونىڭ ىشىندە سەنىم بىلدىرىلگەن تۇلعا ارقىلى بەلگىلەۋىن كوزدەيتىن تۇزەتۋلەر ەنگىزدى.
زاڭ جوباسىن ەكىنشى وقىلىمدا تالقىلاۋ بارىسىندا جۇمىس توبىنىڭ جەتەكشىسى ەرلان ستامبەكوۆ دەپۋتاتتار قۇجاتقا ەنگىزگەن ءبىرقاتار جاڭا نورماعا دا توقتالعان بولاتىن. ونىڭ ىشىندە كەپىلسىز تۇتىنۋشىلىق ونلاين- نەسيەلەردى بەرۋ كەزىندە «سالقىنداتۋ كەزەڭىن» (24 ساعات) ەنگىزۋ، ءبىرىنشى رەت نەسيە الاتىن ازاماتتار ءۇشىن بانكتە نەمەسە ميكروقارجى ۇيىمىنىڭ فيليالىندا مىندەتتى تۇردە بولۋى، ازاماتتاردىڭ جەكەلەگەن ساناتتارىنا كەپىلسىز تۇتىنۋشىلىق نەسيەلەردى تەك «ەلەكتروندى ۇكىمەت» ارقىلى ولاردىڭ كەلىسىمىن العاننان كەيىن عانا بەرۋ تالاپتارى بار.
- بانكتەر مەن ميكروقارجى ۇيىمدارىنىڭ الاياقتىق نەسيەلەر مەن ميكروكرەديتتەردى ەسەپتەن شىعارۋ نەگىزدەرى، سونداي-اق الاياقتىق بەلگىلەرى بار وپەراتسيالار انىقتالعان كەزدە بانكتەردىڭ بانكتىك شوت بويىنشا شىعىس وپەراتسيالارىن توقتاتا تۇرۋ وكىلەتتىكتەرى جانە ۇلتتىق بانكتىڭ انتيفرود- ورتالىعى قاتىسۋشىلارىنىڭ قۇرامى مەن فۋنكتسيالارى كەڭەيتىلەدى. ول تەلەفون الاياقتىعىمەن كۇرەسۋ ءۇشىن وپەراتورلاردىڭ دەرەكتەر بازاسىمەن بىرىكتىرىلەتىن بولادى، - دەدى دەپۋتات.
ەسكە سالايىق، وتكەن اپتاداعى وتىرىس بارىسىندا «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇكىمەتى مەن قىرعىز رەسپۋبليكاسىنىڭ مينيسترلەر كابينەتى اراسىنداعى ينۆەستيتسيالاردى كوتەرمەلەۋ جانە ءوزارا قورعاۋ تۋرالى كەلىسىمدى راتيفيكاتسيالاۋ تۋرالى» زاڭ ماقۇلداندى.
- قارالعان كەلىسىم ەكى ەل اراسىنداعى ينۆەستيتسيالىق احۋالدى جاقسارتۋ جانە ءوزارا ءتيىمدى ساۋدا-ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىقتى ودان ءارى دامىتۋ ماقساتىمەن ازىرلەنگەن. قۇجات ءبىر مەملەكەتتىڭ ينۆەستورلارىنىڭ ەكىنشى مەملەكەتتىڭ اۋماعىنداعى ينۆەستيتسيالارى ءۇشىن قولايلى جاعدايلار جاساۋدى كوزدەيدى. جالپى، بۇل زاڭ باۋىرلاس ەلدەرىمىز اراسىنداعى دوستىق قارىم- قاتىناستى نىعايتۋعا وڭ سەپتىگىن تيگىزەدى دەپ سەنەمىز، - دەدى سەنات ءتوراعاسى ماۋلەن اشىمبايەۆ.
زاڭ ەكى ەل اراسىنداعى ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋ بويىنشا قولايلى رەجيم جاساۋ ءتارتىبى مەن شارتتارىن ايقىندايدى. اتاپ ايتقاندا، ءبىر تاراپتىڭ ەكىنشى تاراپتىڭ اۋماعىنداعى ينۆەستيتسيالارىن جۇزەگە اسىرۋ، سونداي-اق ەكى مەملەكەتتىڭ اۋماقتارىنداعى ينۆەستيتسيالىق قىزمەتكە بايلانىستى ماسەلەلەر رەتتەلەدى. كەلىسىم نورمالارىنا سايكەس كەز كەلگەن تاراپتىڭ ينۆەستورلارى جۇزەگە اسىرعان ينۆەستيتسيالار ءادىل جانە تەڭ قۇقىلى رەجيمدى، سونداي-اق ەكىنشى تاراپ مەملەكەتى اۋماعىندا تولىق قورعالۋدى جانە قاۋىپسىزدىكتى پايدالانادى.
سونىمەن قاتار پالاتا وتىرىسىندا سەناتورلار دەپۋتاتتىق ساۋالدارىن جولدادى. ماسەلەن، اندرەي لۋكين ەلىمىزدە عارىش سالاسىن دامىتۋعا قاتىستى ءبىرقاتار ناقتى شارا ۇسىندى. دەپۋتاتتىڭ ايتۋىنشا، قازاقستان تەك جالعا بەرۋشى ەل رەتىندە قالماي، عارىش يندۋسترياسىنىڭ بەلسەندى قاتىسۋشىسى بولۋى كەرەك.
ال التىنبەك نۇح ۇلى كومىر حيمياسى سالاسىندا جۇيەلى ءتاسىلدىڭ جوقتىعىنا الاڭداۋشىلىق ءبىلدىردى. سەناتور بۇل سەكتوردى ءتيىمدى دامىتۋ، ونىڭ ىشىندە ينۆەستيتسيالار تارتۋ ءۇشىن عىلىمي زەرتتەۋلەردى جانداندىرۋ جانە وزىق شەتەلدىك تەحنولوگيالاردى ەنگىزۋ قاجەت ەكەنىن ايتتى.
گەنناديي شيپوۆسكيح بۇزاقىلىقتىڭ، اسىرەسە قايتالانعان قۇقىق بۇزۋشىلىقتاردىڭ الدىن الۋ جانە ونىمەن كۇرەسۋ جۇمىستارىن كۇشەيتۋدى ۇسىندى.
سەنات وتىرىسىن senate.parlam.kz رەسمي سايتىندا، «24kz» تەلەارناسىندا، سونىمەن قاتار سەناتتىڭ YouTube ،Telegram ارنالارىندا كورە الاسىزدار.
اۆتور
مارلان جيەمباي
