پرەزيدەنتتىڭ سىنىنان كەيىن دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىندا قانداي وزگەرىستەر بولادى
استانا. KAZINFORM - سوڭعى كەزدەرى قازاقستان قوعامىندا مىندەتتى مەديتسينالىق ساقتاندىرۋ جۇيەسى (م م س ج) بىرنەشە رەت سىنعا ۇشىرادى. م م س ج-نى مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ تا قاتتى سىنعا الدى.
مەملەكەت باسشىسىنىڭ ايتۋىنشا، رەسۋرستار ءتيىمسىز پايدالانىلىپ، بۇل ءوز كەزەگىندە سالادا قارجىلىق قيىندىقتار تۋدىرىپ وتىر. وسىعان بايلانىستى دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى سالانىڭ جۇيەلى پروبلەمالارىن زەرتتەدى.
دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىندا ەنگىزىلەتىن وزگەرىستەر تۋرالى Kazinform اگەنتتىگىنىڭ ماتەريالىندا.
بۇعان دەيىن قازاقستان پرەزيدەنتى قاسىم- جومارت توقايەۆ مىندەتتى الەۋمەتتىك مەديتسينالىق ساقتاندىرۋ جۇيەسىندە ناقتى ناتيجە جوق ەكەنىن ايتقان بولاتىن.
«مەديتسيناعا بولىنەتىن قارجى كولەمى ارتقانىمەن، قوردالانعان ماسەلەلەر ءالى شەشىمىن تاپپاي جاتىر. مىندەتتى الەۋمەتتىك مەديتسينالىق ساقتاندىرۋ جۇيەسى ءتيىمسىز بولىپ شىقتى، ناقتى ناتيجە جوق. ءۇش ميلليونعا جۋىق ادام مەديتسينالىق ساقتاندىرۋسىز قالدى، سونىڭ سالدارىنان ولار مەديتسينالىق قىزمەتتەردى تولىق پايدالانا المايدى»، - دەدى قاسىم-جومارت توقايەۆ ۇكىمەتتىڭ كەڭەيتىلگەن وتىرىسىندا.
ءوز كەزەگىندە جۋىردا عانا تاعايىندالعان دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمينيسترى اقمارال ءالنازاروۆا ۆەدومستۆو وتىرىسىندا ساپاسىز مەديتسينالىق قىزمەت كورسەتۋ، مەديتسينالىق كومەكتى ۇيىمداستىرۋداعى كەمشىلىكتەر، ەتيكا جانە دەونتولوگيا نورمالارىن بۇزۋ فاكتىلەرى بويىنشا ارىز-شاعىمدار مەن وتىنىشتەردىڭ كوبەيىپ كەلە جاتقانىن مويىندادى. ەڭ كوپ شاعىمدار الماتى، جەتىسۋ جانە اباي وبلىستارىندا تىركەلدى.
مينيستر مىندەتتى الەۋمەتتىك مەديتسينالىق ساقتاندىرۋ جۇيەسى ەنگىزىلگەلى وعان كەتەتىن شىعىننىڭ ءوسىپ، 2023 -جىلى ونىڭ 2,6 تريلليون تەڭگەگە جەتكەنىنە نازار اۋداردى. سونىمەن قاتار ول ساقتاندىرىلعان ادامداردىڭ اراسىندا تەگىن مەديتسينالىق كومەكتى الا الاتىندارىنىڭ سانى شەكتەۋلى ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
«جوعارىدا اتالعان ماسەلەلەردى شەشۋ ءۇشىن مەديتسينالىق كومەك جۇيەسىن جاڭعىرتۋ بويىنشا كەشەندى شارالار قابىلداپ، رەسۋرستاردى ۇنەمدەۋگە جانە ازاماتتاردىڭ قاجەتتىلىكتەرىن قاناعاتتاندىرۋعا باسا نازار اۋدارا وتىرىپ، اشىقتىقتى، تيىمدىلىكتى، قارجى رەسۋرستارىن ۇتىمدى پايدالانۋدى قامتاماسىز ەتۋ قاجەت»، - دەدى مينيستر.
قارجىلىق تۇراقتىلىقتى قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن قانداي جۇيەلى شارالار ۇسىنىلادى؟
اقمارال ءالنازاروۆانىڭ ايتۋىنشا، مەملەكەتتىك مەديتسينا ۇيىمدارىنىڭ قارجىلىق تۇراقتىلىعىن قامتاماسىز ەتۋ جونىندەگى شارالار كەشەنىن جاقىن ارادا قابىلداۋ قاجەت، سونداي-اق 400 دەن استام مەديتسينالىق ۇيىمنىڭ 82 ميلليارد تەڭگە سوماسىنداعى كرەديتورلىق بەرەشەگىنىڭ پايدا بولۋ سەبەپتەرىن انىقتاۋ قاجەت.
تاريفتەردى بەلگىلەۋ جۇيەسىنىڭ جەتىلدىرىلمەۋى جانە مەديتسينالىق كومەك كولەمىن انىقتاۋداعى اشىقتىقتىڭ بولماۋى قازىرگى قالىپتاسقان جاعدايدىڭ نەگىزگى سەبەپتەرى بولىپ وتىر.
ءمينيستردىڭ ايتۋىنشا، ءبىرىنشى جارتىجىلدىقتا بولىنگەن قاراجاتتى باسىم باعىتتارعا قايتا بولە وتىرىپ، ەمدەۋ- دياگنوستيكالىق پروتسەستەردى وڭتايلاندىرۋ جۇرگىزىلەدى، مەديتسينالىق كومەك كولەمىن، شىعىستاردى جانە تاريف ساياساتىن جوسپارلاۋدىڭ ءبىرقاتار مەملەكەتتىك فۋنكتسياسىن دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنىڭ قاراۋىنا قايتارۋ جوسپارلانىپ وتىر.
سونداي-اق، ونىڭ ايتۋىنشا، مەديتسينا ۇيىمدارىنىڭ باسشىلارى ءوز كاسىپورىندارىنىڭ رەنتابەلدىلىك ماسەلەسىن شەشۋى قاجەت جانە كرەديتورلىق بەرەشەكتىڭ قالىپتاسۋ جاعدايلارى جان-جاقتى تەكسەرىلىپ، كىنالىلەر جاۋاپقا تارتىلادى.
ءدارى-دارمەكپەن قامتاماسىز ەتۋ جۇيەسى قايتا قارالادى
«دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى امبۋلاتورلىق-ەمحانالىق ءدارى-دارمەكپەن قامتاماسىز ەتۋ جۇيەسىن وڭتايلاندىرۋ بويىنشا كەشەندى جۇمىس باستادى، مۇندا نەگىزگى باسىمدىق دارىلىك زاتتاردىڭ ساپاسىن باقىلاۋعا بەرىلەدى»، - دەدى ق ر دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمينيسترى اقمارال ءالنازاروۆا.
ول سوڭعى جىلدارى 2 ەسە وسكەن امبۋلاتورلىق دارىلەرمەن قامتاماسىز ەتۋ شىعىندارىنىڭ ارتۋىنا الاڭداۋشىلىق ءبىلدىردى. بۇل رەتتە 41 نوزولوگيا بويىنشا ناۋقاستىڭ تەك %50 ى عانا قامتاماسىز ەتىلەدى.
ءدارى-دارمەكپەن قامتاماسىز ەتۋ كولەمىنىڭ جالپى ۇلعايۋىنا قاراماستان، امبۋلاتورلىق ءدارى- دارمەكپەن قامتاماسىز ەتىلەتىن ناۋقاستاردى اۋرۋحاناعا جاتقىزۋ دەڭگەيى تومەندەگەن جوق.
دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى زەرتحانالىق قىزمەت جۇيەسىن قايتا قاراۋدى جوسپارلاپ وتىر
«مەديتسينالىق كومەكتىڭ قولجەتىمدىلىگىنە قاتىستى ماسەلەلەردى شەشۋ ءۇشىن امبۋلاتورلىق-ەمحانالىق كومەك دەڭگەيىندە پاتسيەنتتەردىڭ ءبىرقاتار مارشرۋتى قايتا قارالادى»، - دەدى اقمارال ءالنازاروۆا وتكەن اپتادا و ك ق-دا وتكەن بريفينگتە.
ۆەدومستۆو باسشىسى پاتسيەنتتەردىڭ مارشرۋتىن ۇتىمدى رەتتەمەۋ، ءتيىمسىز ستاندارتتار كونسۋلتاتسيالىق-دياگنوستيكالىق قىزمەتتەردىڭ جاساندى وسۋىنە ىقپال ەتە وتىرىپ، ازاماتتاردىڭ نارازىلىعىن تۋدىراتىنىن، سونداي-اق جالپى پراكتيكا دارىگەرىنە جۇكتەمەنى ارتتىراتىنىن اتاپ ءوتتى.
«ناۋقاستاردى اۋرۋدى باسقارۋ باعدارلاماسىمەن قامتۋ فورمالدى سيپاتقا يە. سكرينينگتىك زەرتتەۋلەرگە كەلەتىن بولساق، پاتولوگيانى انىقتاۋ دەڭگەيى ءالى دە تومەن ەكەنىن مويىنداۋ كەرەك. بۇل رەتتە سكرينينگتىك زەرتتەۋلەر جۇرگىزۋدىڭ ءادىس-تاسىلدەرىن قاراستىرىپ، باسىم باعىتتاردى انىقتاۋ تاپسىرىلدى»، - دەدى ۆەدومستۆو باسشىسى.
سونىمەن قاتار، كەزەك كۇتتىرمەيتىن ءىس-شارالار جوسپارىنا زەرتحانالىق قىزمەتتەردىڭ قۇرىلىمىن تالداۋ جانە تاريفتەردى قايتا قاراۋدى ەسكەرە وتىرىپ، كونسۋلتاتسيالىق- دياگنوستيكالىق قىزمەتتەردىڭ تىزبەسىن جاڭارتۋ كىرەدى.
ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىك، مەملەكەت باسشىسى بيىلعى 1-ساۋىرگە دەيىن مەديتسينالىق كومەكتىڭ ءبىرىڭعاي پاكەتىن قابىلداۋدى تاپسىرعان بولاتىن.
جۇقپالى اۋرۋلارمەن كۇرەستە قانداي وزگەرىستەر بار؟
«باستى مىندەتتەردىڭ ءبىرى - ينفەكتسيالىق ەمەس اۋرۋلاردىڭ سالماعىن جەڭىلدەتۋ بولىپ وتىر. ول ءۇشىن بولجام، ساۋىقتىرۋ، اۋرۋدى انىقتاۋ مەن ەمدەۋدى قوسا العاندا، اۋرۋلاردىڭ جالپى سالماعىنىڭ تاۋەكەل فاكتورلارىن ەپيدەميولوگيالىق باقىلاۋ جۇيەسىن ەنگىزۋ قاجەت»، - دەدى اقمارال ءالنازاروۆا.
ۆاكسينامەن باسقارىلاتىن جۇقپالى اۋرۋلار تۋرالى ايتا كەلە، مينيستر ەپيدەميولوگيالىق باقىلاۋ بولىگىندەگى جۇيەلى كەمشىلىكتەرگە نازار اۋداردى.
«وسىعان بايلانىستى ينفەكتسيالىق اۋرۋلاردى بولجاۋ جانە باقىلاۋ جۇيەسىن كۇشەيتۋ، ناقتى ۋاقىت فورماتىندا تەمپەراتۋرالىق رەجيمدى باقىلاۋ مۇمكىندىگىمەن پروفيلاكتيكالىق ەكپەلەر مەن ۆاكتسينالاردى ەسەپكە الۋ جۇيەسىن سيفرلاندىرۋدى قامتاماسىز ەتۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋدىڭ بارلىق دەڭگەيلەرىندە مەديتسينا قىزمەتكەرلەرىن وقىتۋدى جولعا قويۋ، مۇددەلى ورگاندارمەن جانە ۆەدومستۆولارمەن بىرلەسىپ باسقارىلاتىن ينفەكتسيالاردىڭ الدىن الۋدا ۆاكتسيناتسيالاۋدىڭ ماڭىزدىلىعى تۋرالى حالىقتى كەڭىنەن حاباردار ەتۋدى قامتاماسىز ەتۋ قاجەت دەپ سانايمىن، - دەدى دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنىڭ باسشىسى.
ءال-اۋقاتى ناشار قازاقستاندىقتار جەرگىلىكتى بيۋدجەت ەسەبىنەن مەديتسينالىق ساقتاندىرۋ جۇيەسىنە ەنگىزىلەدى
اقپان ايىنىڭ باسىندا ۇكىمەتتە وتكەن بريفينگتە ۆيتسە-پرەمەر تامارا دۇيسەنوۆا قازاقستاندا م م س ج جويىلمايتىنىن ايتتى.
«الەمدەگى مەديتسينالىق ساقتاندىرۋ جۇيەسى - اقشا كليەنت ءۇشىن پرينتسيپىن جۇزەگە اسىرۋدى قامتاماسىز ەتەتىن بىردەن-ءبىر جۇيە. ەگەر دۇرىس جولعا قويىلسا، ءاربىر ەمحانا مەن اۋرۋحانا ساپالى مەديتسينالىق كومەك كورسەتۋ ءۇشىن كەلگەن ادامدارعا قىزىعۋشىلىق تانىتۋى كەرەك. ءيا، بىزدە پروبلەمالار بار. ادامدار ساپالى كومەك الۋى ءۇشىن بۇل جۇيەنى وزگەرتۋىمىز كەرەك»، - دەپ ءتۇسىندىردى تامارا دۇيسەنوۆا.
كەيىنىرەك دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمينيسترى اقمارال ءالنازاروۆا ۆەدومستۆو القاسىنىڭ كەڭەيتىلگەن وتىرىسىندا مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسى بويىنشا 2025 -جىلدىڭ 1-قاڭتارىنان باستاپ جەرگىلىكتى بيۋدجەتتەر ەسەبىنەن ءال-اۋقات دەڭگەيى تومەن ادامداردى ساقتاندىرۋ قامتاماسىز ەتىلەتىنىن حابارلادى.
ونىڭ ايتۋىنشا، بۇل 400 دەن استام مەديتسينالىق ۇيىمداردىڭ 82 ميلليارد تەڭگە سوماسىنداعى كرەديتورلىق بەرەشەگىن شەشۋدىڭ ءبىر جولى. ەڭ كوپ قارىز استانا، الماتى جانە شىعىس قازاقستان وبلىسىنىڭ مەديتسينالىق ۇيىمدارىندا تىركەلگەن.
اۆتور
ەركەجان سماعۇلوۆا
