رەسەي مۇنايى قازاقستان ارقىلى تاسىمالدانادى
استانا. KAZINFORM - قازاقستان مەن رەسەي اراسىنداعى شەكارا - قۇرلىقتاعى ەڭ ۇزىن شەكارا. 7,5 مىڭ شاقىرىم. وسى تۇرعىدان كەلگەندە ەكى ەلدىڭ كولىك-لوگيستيكا سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىعى ۇلكەن ماڭىزعا يە.
تاراپتار بايلانىستى ەندى ودان ءارى نىعايتادى. كولىك دالىزدەرىن دامىتۋعا كۇش سالىنادى بيىلعى 9 ايدا رەسەيدەن ءبىزدىڭ ەل ارقىلى قىتايعا تاسىمالدانعان جۇك كولەمى %63- كە ءوستى. ال رەسەي مەن قازاقستان اۋماعى ارقىلى قىتاي-ەۋروپا باعىتىندا جۇك كولەمى %65- كە ارتتى.
ەكى ەل ۇكىمەتى «قىتاي - قازاقستان - رەسەي» باعىتى بويىنشا جۇك اعىنىن كوبەيتۋ ءۇشىن سەلياتينو ستانسىسىنا جاقىن جەردەن ترانسپورت ينفراقۇرىلىمىن سالۋ ماسەلەسىن پىسىقتاپ جاتىر. ءساۋىر ايىندا شيان-دوستىق/التىنكول - سەلياتينو مارشرۋتى بويىنشا زاماناۋي ترانسپورتتىق- لوگيستيكا ورتالىعى ىسكە قوسىلعان ەدى. اتالعان ورتالىق حالىقارالىق ترانسپورت دالىزدەرىنىڭ دامۋىنا ماڭىزدى ۇلەس قوسۋعا ءتيىس.
سونداي-اق قوس ەل «سولتۇستىك- وڭتۇستىك» حالىقارالىق كولىك ءدالىزىنىڭ الەۋەتىن كەڭەيتۋگە كوڭىل ءبولىپ وتىر. قازىر ءدالىزدىڭ شىعىس تارماعىن دامىتۋ بويىنشا جۇمىستار جۇرگىزىلىپ جاتىر.
«قازاقستان رەسەي، تۇرىكمەنستان، يرانمەن بىرگە ءدالىزدىڭ شىعىس تارماعىنىڭ الەۋەتىن دامىتۋ جونىندەگى جول كارتاسىنا قول قويدى. «سولتۇستىك- وڭتۇستىك» شىعىس تارماعىن دامىتۋعا باعىتتالعان ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق ءۇشىن باسىم جوبالار اياسىندا ينتەگراتسيالىق ينفراقۇرىلىم جوبالارىن رەسەيلىك ارىپتەستەرمەن بىرگە ىسكە اسىرامىز. جالپى ءبىزدىڭ ەلدەر اراسىنداعى ونەركاسىپتىك كووپەراتسيا جاقسى دامىپ كەلەدى. بۇل - جالپى سوماسى 26,4 ميلليارد ا ق ش دوللارىن قۇرايتىن 136 جوبا. 38 بىرلەسكەن جوبا ءساتتى جۇزەگە اسىرىلدى»، - سەرىك جۇمانعارين، ق ر پرەمەر-ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى.
رەسەي - باستى ساۋدا سەرىكتەسى رەسەي - قازاقستاننىڭ سەنىمدى ساۋدا سەرىكتەسى. بيىلعى 9 ايداعى مالىمەتكە سۇيەنسەك، ەكسپورتتىڭ %11- ءى رەسەيگە تيەسىلى. ياعني، سولتۇستىكتەگى كورشىمىز يتاليا مەن قىتايدان كەيىن ءۇشىنشى ورىندا تۇر. ال يمپورتتاۋشىلار اراسىندا رەسەي كوش باستادى. ەلگە كىرگىزىلگەن تاۋاردىڭ %30-كە جۋىعى رەسەيلىكتەر ۇلەسىنە كەلەدى. بۇل جەردە العاشقى ۇشتىككە قىتاي مەن گەرمانيا كىرىپ وتىر.
قازاقستان نەگىزىنەن مۇناي، حيميالىق ونىمدەر، مەتال قورىتپالارى سىندى بۇيىمداردى ەكسپورتتاسا، سىرتتان جەڭىل كولىكتەر، ەلەكترونيكا قۇرىلعىلارى، دارىلىك زاتتار سىندى ونىمدەر ساتىپ العان. ساۋدا اينالىمىنىڭ %91 رەسەيگە تيەسىلى ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق ەلدەرى اراسىندا دا رەسەيدىڭ ۇلەسى قوماقتى.
بيىلعى جىلدىڭ 9 ايىندا وداق مۇشەلەرىمەن ءوزارا ساۋدا اينالىمى 21 ميلليارد ا ق ش دوللارىن ەڭسەردى. مۇنىڭ ىشىندە ەكسپورت 8 ميلليارد دوللار بولسا، يمپورت 13 ميلليارد دوللاردان استى. وسى اينالىمنىڭ %91- ءى رەسەيدىڭ ەنشىسىندە. بۇدان كەيىن قىرعىزستان، بەلارۋس پەن ارمەنيا تۇر. ارينە، جۇك تاسىمالى تەمىرجول نەمەسە كولىك جولدارى ارقىلى جۇزەگە اسادى. «قازاقستان وسى تۇرعىدان كەلگەندە لوگيستيكالىق الەۋەتتى جان-جاقتى پايدالانۋ كەرەك»، - دەيدى ساراپشىلار.
ءلاززات نۇرعالي قىزى، ەكونوميست:
- ءبىز، ارينە، ءوزىمىزدىڭ جولىمىزدى بەرەمىز. ول - بىزگە ۇلكەن باسىمدىق، بىزگە تابىس كوزى. ءبىراق ءجۇرىپ وتىرعان جولدا، ول دەگەن جارتى ساعاتتىق جول ەمەس قوي نەمەسە 4-5 ساعاتتىق. سوندىقتان وسى جولداعى سەرۆسيتىك قىزمەت كورسەتۋمەنەن حالىقتى سول ارقىلى جۇمىسپەن قامتۋ ارقىلى ءوزىمىزدىڭ ءبىر ماسەلەمىزدى شەشۋگە بولادى.
رەسەي مۇنايى قازاقستان ارقىلى تاسىمالدانادى
سونداي-اق مۇناي تاسىمالداۋدا رەسەي ءۇشىن قازاقستاننىڭ ورنى بولەك. قىتاي ساتىپ العان مۇنايدىڭ ەداۋىر بولىگى ءبىزدىڭ ەل ارقىلى وتەدى. ماسەلەن، بيىلعى 10 ايدا رەسەيلىك كەنىشتەردەن وندىرىلگەن 8 ميلليون توننا مۇناي شىعىستاعى كورشىمىزگە جەتكىزىلدى. بۇدان بولەك ەكى ەل اراسىندا ەنەرگەتيكا، سيفرلاندىرۋ، اگروونەركاسىپ سالالارىندا تىعىز بايلانىس ورناعان. الەۋمەتتىك، عىلىمي جانە مادەني سالالاردا بىرلەسكەن جوبالار بارشىلىق. كەلەشەكتە دە ارىپتەستىك قارىم- قاتىناس نىعايا بەرەتىنى انىق.
24.kz
