قىتايدا «قازاق حالقىنىڭ مىڭ كۇيى» اتتى كىتاپتىڭ تۇساۋكەسەرى ءوتتى - شەتەلدەگى قازاق باسپا ءسوزى
Kazinform اگەنتتىگى شەتەلدەگى قازاق تىلىندە تارايتىن اقپارات كوزدەرىنە اپتالىق شولۋىن ۇسىنادى.
قىتايدا «قازاق حالقىنىڭ مىڭ كۇيى» اتتى كىتاپتىڭ تۇساۋكەسەرى ءوتتى - ukilialtay
4-قاراشا كۇنى «قازاق حالقىنىڭ مىڭ كۇيى» اتتى كۇي كىتابىنىڭ تۇساۋكەسەرى ءوتتى. اتالعان باسقوسۋ التاي ايماقتىق مادەنيەت- سپورت، راديو- تەليەۆيزيا جانە ساياحات مەكەمەسىندە وتكىزىلدى، دەپ حابارلايدى قىتايدىڭ ukilialtay اقپاراتتىق پورتالى.
«قازاق حالقىنىڭ مىڭ كۇيى» اتتى كۇي كىتابىنىڭ شىعۋىنا ايماقتىق اكىمشىلىك مەكەمەسى، ايماقتىق ۇگىت ءبولىمى، ايماقتىق مادەنيەت جانە ساياحات مەكەمەسى قاتارلى رەسمي ورگاندار دەمەۋشىلىك كورسەتكەن.
اتالعان كىتاپتىڭ اۆتورى التاي ايماقتىق ءان- بي ۇيىرمەسىنىڭ بۇرىنعى باسشىسى، مەملەكەتتىك 1- دارەجەلى كومپوزيتور قابىلالدى ابدوللا ۇلى.
اۆتور 2017 -جىلدان باستاپ «قازاق حالقىنىڭ مىڭ كۇيى» اتتى كىتاپ جونىندە ىزدەنىس جاساپ، رەتتەپ، جيناۋ جۇمىسىنا كىرىسكەن. ق. ابدوللا ۇلى جان- جاقتى جۇمىس ىستەۋ ارقىلى سوڭىندا كۇي كىتابىن رەسمي باسپادان شىعارىپ تاراتۋ مۇمكىندىگىنە يە بولعان.
«وسى كۇي كىتابىنىڭ باسپادان شىعىپ تاراتىلۋى - قازاق ۇلتىنىڭ حالىقتىق اندەرى مەن اسپاپتىق كۇيلەرىن جالعاستىرۋ، دامىتۋ عانا ەمەس، ونان دا ماڭىزدىسى ادامدارعا ونەردى، مادەنيەتتى تانىتۋعا ۇمتىلۋ. سونداي- اق مۇنداي كۇي كىتابىنىڭ شىعۋى ۇلتتىق مۋزىكا مادەنيەتىن زەرتتەۋدىڭ ىلگەرلەپ كەلە جاتقانىن كورسەتەدى»، - دەيدى قىتايلىق باسىلىم.
تۇركيا ۇلى كوسەمدەرىن ۇلىقتادى - «TRT»
ۇلى كوسەمدى تاعى ءبىر رەت قۇرمەتپەن ەسكە الامىز. تۇركيا رەسپۋبليكاسىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى جانە تۇڭعىش پرەزيدەنت مۇستافا كەمال اتاتۇرىكتىڭ قايتىس بولعانىنا 85 جىل تولدى. ءبىز ونى سۇيىسپەنشىلىكپەن جانە قۇرمەتپەن ەسكە الامىز، دەپ حابارلايدى تۇركيا راديو تەليەۆيزيا پورتالى حابارلادى.
اتالعان باسىلىمنىڭ كەلتىرگەن مالىمەتىنە سۇيەنسەك، مۇستافا كەمال ءبىرىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستىڭ ناتيجەسىندە وسمانلى يمپەرياسىن «جەڭىلىسكە ۇشىرادى» دەپ ەسەپتەپ، وتان توپىراعىن جەڭىمپاز ەلدەر جاۋلاپ الا باستاعان كەزدە تۇرىك ۇلتىنا كوشباسشىلىق جاساپ، تاۋەلسىزدىك كۇرەسىن جۇرگىزگەن.
«بۇل كۇرەس تابىسپەن اياقتالعان سوڭ لوزاننادا قابىلدانعان بەيبىتشىلىك كەلىسىمى ناتيجەسىندە تۇركيا رەسپۋبليكاسى قۇرىلدى جانە مۇستافا كەمال تۇڭعىش پرەزيدەنت بولىپ سايلاندى. ارتىنان «اتاتۇرىك» تەگىن العان كوشباسشى ءوزى باستاپ جۇزەگە اسىرعان رەفورمالارىمەن زاماناۋي ءبىر قوعامنىڭ قۇرىلۋىنا ۇلكەن ۇلەس قوستى. ۇلى كوسەمىن تاعى ءبىر رەت قۇرمەتپەن ەسكە الامىز»، - دەپ تۇيىندەيدى تۇركيالىق ب ا ق.
سونىمەن قاتار وسى اپتادا «TRT» - دا «تۇركيا ايعا كولىك جىبەرەدى» دەگەن تاقىرىپتاعى اقپارات جاريالاندى.
اتالعان باسىلىمنىڭ دەرەگىنشە، تۇركيانىڭ ۇلتتىق عارىش باعدارلاماسى اياسىندا باستاعان، ايدى زەرتتەۋ جۇمىسىن جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن جەتىلدىرىلگەن العاشقى عارىش كولىگى 2026 -جىلعا قاراي اياقتالىپ، عارىشقا ۇشىرىلادى.
بۇل ماڭىزدى جوبادا تۇركيا عىلىمي جانە تەحنيكالىق زەرتتەۋ مەكەمەسى «TـBİTAK» ، ونەركاسىپ جانە تەحنولوگيا مينيسترلىگى مەن تۇركيا عارىش اگەنتتىگى تاراپىنان دايىندالعان ۇلتتىق عارىش باعدارلاماسى اياسىندا تۇركيانىڭ 10 جىلدىق جوسپار مەن ماقساتتارى ايقىندالعان. وسىلايشا تۇركيانىڭ اي زەرتتەۋلەرىمەن تانىلاتىن ەلدەر قاتارىنا قوسىلۋى ماقسات ەتىلدى.
«قورعاس» ەركىن ساۋدا ورتالىعىندا قازاقستاندىق بانك اشىلدى - «حالىق گازەتى»
قىتايلىق ب ا ق- تىڭ دەرەگىنشە، 3-قاراشادا قازاقستاننىڭ ورتالىق نەسيە بانكى شىڭجاڭ ەركىن ساۋدا ايماعىنىڭ قورعاس اۋدانىنداعى «قورعاس» قىتاي- قازاقستان حالىقارالىق شەكارا ىنتىماقتاستىعى ورتالىعىنا رەسمي تۇردە ورنالاستى. بۇل شىڭجاڭنىڭ ەركىن ساۋدا ايماعى قۇرىلعاننان كەيىن وسىندا اشىلعان العاشقى شەتەلدىك بانك، دەپ حابارلايدى قىتايدىڭ «حالىق گازەتى».
«قازاقستاننىڭ ورتالىق نەسيە بانكى - قازاقستاندا قۇرىلعان العاشقى كوممەرتسيالىق بانكتەردىڭ ءبىرى. قىتايدا جانە قازاقستاندا جەرگىلىكتى ۆاليۋتادا ەكىجاقتى ەسەپ ايىرىسۋدى جانە كليرينگتى، قولما- قول اقشاعا قول جەتكىزۋدى، ترانسشەكارالىق اۋدارىمدار مەن نەگىزگى حالىقارالىق ۆاليۋتالاردا ترانسشەكارالىق ەسەپ ايىرىسۋلاردى جانە ت. ب. جۇزەگە اسىرادى. قىتاي مەن قازاقستاننىڭ ساۋداگەرلەرى مەن تۇرعىندارىنا نەعۇرلىم كەشەندى ترانسشەكارالىق قارجى قىزمەتتەرىن ۇسىنادى»، - دەپ جازادى قىتايلىق ب ا ق.
«حالىق گازەتى» اقپاراتتىق پورتالىنىڭ دەرەگىنشە، قازاقستاندىق بانكتىڭ كەلۋى ەكى ەلدىڭ جەرگىلىكتى ۆاليۋتالارىنىڭ اينالىس جاعدايىن ودان ءارى جاقسارتا الادى. سونىمەن قاتار بۇل يۋاندى ينتەرناتسيونالداندىرۋ پروتسەسىن جەدەلدەتۋگە جانە قىتاي مەن قازاقستان بانكتەرى اراسىنداعى قارجىلىق ىنتىماقتاستىق ارقىلى كاپيتالدىڭ ءارتۇرلى تۇرلەرىن جۇمىلدىرا الادى.
تۇركى تىلدەر اقپارات اگەنتتىكتەرىنىڭ اليانسى قۇرىلدى - « ءو ز ا»
ىستامبۇل قالاسىندا «ب ا ق- تاعى بىرلىك جانە بولاشاققا كوزقاراس» تاقىرىبىندا تۇركى تىلدەس ەلدەردىڭ مەديا ءسامميتى ءوتتى.
ءىس- شارادا تۇركيانىڭ «انادولۋ» اقپارات اگەنتتىگىنىڭ باس ديرەكتورى سەردار كاراگەز، قىرعىزستاننىڭ «كابار» اقپارات اگەنتتىگىنىڭ ديرەكتورى مەدەربەك شەرمەتاليەۆ، قازاقستان «قازكونتەنت» مەدياحولدينگىنىڭ باسقارما ءتوراعاسى بەكزات ءجۇسىپوۆ، وزبەكستان ۇلتتىق اقپارات اگەنتتىگىنىڭ (UzA) باس ديرەكتورى ابدۋسايد كۋچيموۆ، سونداي- اق تۇركيا پرەزيدەنتى اكىمشىلىگىنىڭ بايلانىس ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى فاحرەتتين التۋن، تۇركى مەملەكەتتەرى ۇيىمىنىڭ باس حاتشىسى كۋبانيچبەك ومۋراليەۆ جانە باسقا دا جوعارى مارتەبەلى قوناقتار قاتىستى.
بۇل تۋرالى وسى اپتادا وزبەكستاندىق «ءو ز ا» اقپاراتتىق اگەنتتىگى حابارلادى.
اتالعان ب ا ق- تىڭ مالىمەتىنشە، ءىس- شاراعا قاتىسۋشىلار تۇركى تىلدەس ەلدەردىڭ جەتەكشى مەديا قۇرىلىمدارىنىڭ ءوزارا اقپارات الماسۋداعى ىنتىماقتاستىعىنىڭ ماڭىزىن ەرەكشە اتاپ وتكەن.
«وسىعان سايكەس، اليانس تۇركى الەمىنىڭ ورتاق مۇراسى مەن مادەنيەتىن ساقتاۋ مەن ناسيحاتتاۋدا ماڭىزدى ءرول اتقاراتىنى ءسوز بولدى. سامميت سوڭىندا بەس ەلدىڭ مەديا قۇرىلىمدارىنىڭ باسشىلارى اراسىندا تۇركى تىلدەر اقپارات اگەنتتىكتەرىنىڭ اليانسىن قۇرۋ تۋرالى دەكلاراتسياعا قول قويىلعانىن مالىمدەيدى»، - دەپ جازدى وزبەكستاندىق باسىلىم.
سونداي- اق وسى اپتادا «ءو ز ا» اقپاراتتىق اگەنتتىگىندە «ورتالىق ازيا ونەركاسىپتىك كووپەراتسياسىنىڭ حالىقارالىق ورتالىعى ىسكە قوسىلادى» دەگەن تاقىرىپتاعى اقپارات جاريالاندى.
وزبەكستاندىق باسىلىمنىڭ دەرەگىنشە، تاشكەنتتە ءوتىپ جاتقان ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنىڭ 16- ءسامميتى اياسىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەن وزبەكستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇكىمەتى اراسىنداعى ورتالىق ازيانىڭ ونەركاسىپتىك ىنتىماقتاستىعى حالىقارالىق ورتالىعىنىڭ قىزمەتىن رەتتەۋ تۋرالى كەلىسىم كۇشىنە ەندى.
قۇجاتقا وزبەكستاننان ينۆەستيتسيالار، يندۋستريا جانە ساۋدا ءمينيسترى لازيز قۋدراتوۆ جانە قازاقستاننان ساۋدا جانە ينتەگراتسيا ءمينيسترى ارمان شاققاليەۆ قول قويعان.
« ءو ز ا» - نىڭ كەلتىرگەن مالىمەتىنە سۇيەنسەك، ورتالىققا مەملەكەتارالىق كووپەراتسيا مەن حالىقارالىق كۇن تىزبەگىن دامىتۋ ءۇشىن قولايلى جاعداي جاساۋ، شەكارالاس ءوڭىردىڭ وندىرىستىك بازاسىن پايدالانۋ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ، وندىرىستىك ۇدەرىستى ۇيلەستىرۋ، ونەركاسىپتىك كاسىپورىنداردى جاڭعىرتۋ جانە باسەكەگە قابىلەتتىلىگىن ارتتىرۋ، ەكى ەل اراسىندا ونەركاسىپتىك كووپەراتسيانى كەڭەيتۋ جانە يمپورتتى الماستىراتىن ونىمدەردى دامىتۋ سياقتى ماڭىزدى مىندەتتەر جۇكتەلگەن.
190 ميلليون جىل بۇرىنعى دينوزاۆر جۇمىرتقاسىنىڭ ۇياسى تابىلدى - «جەنمين جيباو»
«قىتاي گەولوگيالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ (ۋحان)، قىتاي عىلىم اكادەمياسى ەجەلگى ومىرتقالىلاردى جانە ەجەلگى ادامزاتتى زەرتتەۋ باسقارماسى مەن گۋيچجوۋ ولكەلىك مۇراجاي قاتارلى ورىنداردىڭ زەرتتەۋشىلەرى گۋيچجوۋ ولكەسى انشۋن قالاسى پيڭبا رايونىنان 190 ميلليون جىل بۇرىنعى وزگەشە ساقتالعان دينوزاۆردىڭ تاسقا اينالعان قالدىقتارىنىڭ شوعىرىن بايقاعان. دينوزاۆردىڭ تاسقا اينالعان قالدىقتارىنىڭ توبى كەمىندە ءۇش دينوزاۆر مەن بەس ۇياداعى بالاپانعا اينالا باستاعان جۇمىرتقالار سانى شامامەن 50. بۇلاردىڭ بارلىعى ءبىر تۇردەگى دينوزاۆرگە جاتادى»، - دەپ حابارلايدى قىتايلىق «جەنمين جيباو» باسىلىمى.
بۇل - قىتايدان تابىلعان ەڭ ەجەلگى دينوزاۆر جۇمىرتقاسى. سونىمەن بىرگە، دۇنيە ءجۇزى بويىنشا قازىرگە دەيىن بايقالعان ەڭ ەرتەدەگى دينوزاۆر جۇمىرتقاسى مەن جەتىلگەن دينوزاۆردىڭ تاسقا اينالعان قالدىقتارىنىڭ شوعىرى سانالادى. بۇل تۋرالى زەرتتەۋ ناتيجەسى «مەملەكەتتىك عىلىمي شولۋ» جۋرنالىنىڭ ينتەرنەت پاراقشاسىندا جاريالانعان.
ايتا كەتەيىك، گۋيجوۋداعى پينبا قالاسىندا تابىلعان دينوزاۆردىڭ تاسقا اينالعان قالدىعى كۇرەڭ قىزىل ءتۇستى شاعىلدى تاۋ جىنىسىنان بايقالعان. بۇل دينوزاۆرلار - 190 ميلليون جىلدىڭ الدىنداعى يۋرا ءداۋىرىنىڭ باسىندا ءومىر سۇرگەن، ەكى اياعىمەن جۇرەتىن دينوزاۆر.
اۆتور
بەيسەن سۇلتان
