قىتايدا جاڭا ەنەرگەتيكالىق كولىكتەردىڭ جىلدىق ءوندىرىسى 10 ميلليوننان استى - شەتەلدەگى قازاق باسپا ءسوزى
Kazinform حاا ءتىلشىسى شەتەلدەگى قازاق تىلىندە تارايتىن اقپارات كوزدەرىنە اپتالىق شولۋىن ۇسىنادى.
قازاقستان مەن قىتاي عالىمدارى بىرىگىپ عىلىمي ەڭبەكتەر جيناعىن شىعاردى - «حالىق گازەتى»
13-قاراشا كۇنى الماتىداعى دوستىق ۇيىندە قىتاي مەن قازاقستان عالىمدارى بىرلەسىپ قۇراستىرعان «ادىلەتتى قازاقستان جانە قىتاي ارمانى: زاماناۋي دامۋ ستراتەگياسىنىڭ مۇمكىندىكتەرى مەن بولاشاعىنا تالداۋ» اتتى اكادەميالىق ماقالالار جيناعى جاريالاندى. شاراعا ەكى ەلدەن 80-گە تارتا مامان قاتىستى، دەپ حابارلايدى «حالىق گازەتى» باسىلىمى.
قىتايلىق ب ا ق-تىڭ دەرەگىنشە، ماقالالار جيناعىن قوس ەلدىڭ ساياسات، ەكونوميكا، حالىقارالىق قاتىناستار، تاريح جانە مادەنيەت سياقتى ءتۇرلى سالاداعى 30-دان استام ساراپشىلارى مەن عالىمدارى بىرلەسىپ جازعان. كىتاپ ءۇش تاراۋدان تۇرادى. وندا قىتاي مەن قازاقستان ىنتىماقتاستىعىنىڭ جاڭا جەتىستىكتەرىنە شولۋ جاسالىپ، قازىرگى حالىقارالىق جاعدايداعى ەكى ەل ىنتىماقتاستىعىنىڭ اعىمداعى احۋالى تالدانادى. ەڭبەكتە ەكى جاقتى قارىم-قاتىناستىڭ كەلەشەگى تۋرالى تۇجىرىمدار ايتىلىپ، ء«بىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى» بىرلەسىپ سالۋ ىنتىماقتاستىعىنىڭ قوس تاراپتىڭ دامۋىنا اكەلگەن تەرەڭ وزگەرىستەرى كورسەتىلگەن.
سونداي-اق «حالىق گازەتى» باسىلىمىندا «دروندار تۇيە باعىپ ءجۇر» دەگەن تاقىرىپتا اقپارات جاريالاندى.
قىتايدىڭ شينجاڭ ولكەسى بايىنعولىن وبلىسىنداعى ءشولدىڭ كىندىگىندە باقتاشىلار 11-قاراشا كۇنى 10 مىڭ تۇيەنى ۇيىردەن ءبولۋ جۇمىسىنا كىرىستى.
قىتايلىق ب ا ق-تىڭ كەلتىرگەن دەرەگىنە سۇيەنسەك، اتالعان وڭىردە 200-دەن استام تۇيەگە جەرگىلىكتى مالشىلار سپۋتنيكتىك ورنىن كورسەتۋ چيپتەرىن تاعىپ، تۇيەلەردى ءارتۇرلى توپقا ءبولىپ، سيگنالدار ارقىلى ناقتى ۋاقىتىندا ولاردىڭ جايىلىپ جۇرگەن ورنىن ءدال ءبىلىپ وتىرادى.
سونىمەن قاتار درون تەحنولوگياسى دا كەڭىنەن قولدانىلىپ، كوپتەگەن مالشى درون ارقىلى مال جايۋعا كوشكەن.
جەرگىلىكتى باقتاشىنىڭ ايتۋىنشا، ولار ويسىل قارا تۇقىمىن باعۋدى وڭتايلاندىرۋ ءۇشىن ءۇيىردى باستايتىن تۇيەلەرگە جۇرگەن ورنىن كورسەتۋ چيپتەرىن تاعىپ، ولاردى ۇيالى تەلەفوندارىنا جەلىلىك سيگنالدار ارقىلى قابىلداي الادى. سول ارقىلى مالشىلار ۇيىندە جاتىپ- اق تۇيەلەردىڭ قايدا جايىلىپ جۇرگەنىن بىلە الادى. بۇل زاماناۋي ءتاسىل مال باعۋدىڭ تيىمدىلىگىن ايتارلىقتاي جاقسارتقان.
تۇرىك مەملەكەتتەرى ۇيىمىنىڭ ەستەلىك مونەتاسى باسىلدى - TRT
تۇرىك مەملەكەتتەرى ۇيىمى ءۇشىن ارنايى ازىرلەنگەن ەستەلىك مونەتا مۇشە ەلدەر اراسىنداعى تەرەڭ تامىرلى بايلانىستار مەن ىنتىماقتاستىقتى بەينەلەۋ ماقساتىندا دايىندالدى.
بۇل تۋرالى وسى اپتادا تۇركيا راديو تەلەۆيزيا پورتالى حابارلادى.
تۇركيالىق باسىلىمنىڭ مالىمەتىنشە، ەستەلىك مونەتانى 6-قاراشا كۇنى قىرعىزستاننىڭ استاناسى بىشكەكتە وتكەن ت م ت 11-سامميتى بارىسىندا پرەزيدەنت رەجەپ تايىپ ەردوعان مەملەكەت باسشىلارىنا سىيعا تارتتى.
مونەتانىڭ بەت جاعىندا ت م ت لوگوتيپى جانە ونىڭ اينالاسىندا سەگىز بۇرىشتى سەلجۋك جۇلدىزى بار، ال ونىڭ بۇرىشتارى ت م ت قۇندىلىقتارىن بىلدىرەدى.
ال ارتقى جاعىندا ۇيىمعا مۇشە ەلدەردىڭ تۋلارى مەن «تىلدە، پىكىردە، ىستە بىرلىك» دەگەن ءسوز تىركەسى جازىلعان. ەستەلىك مونەتا قولا مەتالدان باسىلىپ، 900 ليرادان ساتىلىمعا شىعارىلدى. مونەتادان 5 مىڭ دانا باسىلعان.
سونىمەن قاتار وسى اپتادا «TRT»-دا «ءبىر بيلەتپەن ەكى ەلگە ساياحات» دەگەن اقپارات تا جارىق كورگەنىن ايتا كەتكەن ءجون.
بۇدان بۇرىن حابارلانعانداي، تۋريستەر تۇركىستاننىڭ قوس ءىنجۋ-مارجانى قازاقستان مەن وزبەكستاننىڭ مادەني ورىندارىنا ءبىر عانا پويىز بيلەتىمەن بارا الادى.
ايتا كەتەيىك، قازاقستاننىڭ تۋريزم جانە سپورت مينيسترلىگى تۋريستەرگە ارنالعان «جىبەك جولى» حالىقارالىق پويىز ساپارى باستاعالنىن حابارلادى. العاش رەت جۇزەگە اسىرىلىپ جاتقان جوبا اياسىندا تۋريستەر قازاقستان مەن وزبەكستاننىڭ «الماتى- تۇركىستان- تاشكەنت- الماتى» باعىتى بويىنشا ورنالاسقان مادەني ورتالىقتاردى كورە الادى.
ءبىرىنشى جىبەك جولى پويىزى 16-قاراشادا جولعا شىعادى. ساياحات 4 كۇنگە سوزىلادى. وسى ساپاردىڭ قازاقستانداعى بولىگىندە ەجەلگى وتىرار مەن تۇركىستان قالالارىنا، سونداي-اق قاسيەتتى ارسلان باب جانە قوجا احمەت ياساۋي كەسەنەسىنە ەكسكۋرسيالار ۇيىمداستىرىلادى. سونىمەن قاتار تۋريستەر كەرۋەن ساراي نىسانىنا بارا الاتىن بولادى.
تۋردىڭ وزبەكستان بولىگىندە تۋريستەرگە تاشكەنتتىڭ تاريحي-مادەني ورتالىقتارى تانىستىرىلماق.
جاڭا ەنەرگەتيكالىق كولىكتەردىڭ جىلدىق ءوندىرىسى العاش رەت 10 ميلليوننان استى - جەنمين جيباو
قىتاي اۆتوموبيل وندىرۋشىلەرى قاۋىمداستىعىنىڭ حابارلاۋىنشا، قىتايدىڭ جاڭا ەنەرگەتيكالىق كولىكتەردىڭ جىلدىق ءوندىرىسى العاش رەت 10 ميلليون بىرلىكتەن استى. بۇل الەمدەگى ەڭ جوعارعى كورسەتكىش، دەپ حابارلايدى قىتايدىڭ «جەنمين جيباو» اقپاراتتىق پورتالى.
ستاتيستيكا كورسەتكەندەي، 2013 -جىل كولىكتەر ءوندىرىسى مەن ساتىلىمى ستاتيستيكالىق جۇيەگە ەنگىزىلگەن العاشقى جىل بولدى. 2018 -جىلعا قاراي جىلدىق ءونىم ءبىر ميلليون داناعا جەتتى، ال 2022 -جىلعا قاراي جىلدىق ءونىم 5 ميلليونعا جەتكەن. جىل بىتۋگە ءالى ءبىر جارىم اي بار بولسادا بيىلعى وندىرىلگەن جاڭا ەنەرگەتيكالىق كولىكتەر سانى 10 ميلليون بىرلىكتەن اسىپ ءتۇستى. ماماندار بۇل سان جىل سوڭىنا دەيىن 12 ميلليون كولىكتەن اسادى دەپ بولجاپ وتىر.
قىتايلىق ب ا ق-تىڭ كەلتىرگەن دەرەكتەرىنە سۇيەنسەك، سوڭعى ون جىل ىشىندە ەلدە ۇلتتىق ستراتەگيالاردىڭ باسشىلىعىمەن جۇزگە جۋىق ىنتالاندىرۋشى ساياسات ەنگىزىلىپ، ءونىم تەحنولوگيالارى ۇزدىكسىز جاڭارتىلدى جانە ينفراقۇرىلىمدىق قولداۋ بارعان سايىن جاقسارتىلدى. سونىڭ ارقاسىندا قىتايدىڭ جاڭا ەنەرگەتيكالىق كولىك ونەركاسىبى العا جىلجىپ، نارىقتاندىرۋدان يندۋستريالاندىرۋعا، اۋقىمدىلىققا جانە جاھاندانۋعا دەيىن جانە ودان دا جوعارى دەڭگەيگە جەتۋدى جالعاستىرۋدا.
بولاشاقتا قىتايدىڭ جاڭا ەنەرگەتيكالىق كولىك ونەركاسىبى كۆانتتىق سەكىرىسكە قول جەتكىزىپ قانا قويماي، سونىمەن قاتار ساپا سالاسىنداعى سەرپىلىستەردى جالعاستىرىپ، قىتايدىڭ جاھاندىق جاڭا ەنەرگەتيكالىق ونەركاسىبىنە ۇلكەن كۇش- قۋات قوسپاق.
وزبەكستان مەن قازاقستان ءبىلىم سالاسىنداعى بىرلەسكەن باعدارلامالاردى جۇزەگە اسىرۋ مۇمكىندىكتەرىن تالقىلاۋدا - ءوزا
وزبەكستان ەلشىسى باحتيەر يبراگيموۆ قازاقستان ءبىلىم ءمينيسترى عاني بەيسەمبايەۆپەن كەزدەسىپ، ەكى ەلدىڭ ءبىلىم جۇيەلەرى اراسىنداعى ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋ ماسەلەلەرىن قاراستىردى، دەپ جازادى وزبەكستاننىڭ «ءوزا» اقپاراتتىق پورتالى.
اتالعان اگەنتتىگىنىڭ حابارلاۋىنشا، قازاقستان ءبىلىم ءمينيسترى وزبەكستان پرەزيدەنتىنىڭ ەلدىڭ ءبىلىم جۇيەسىنە كورسەتىپ وتىرعان جوعارى نازارىن جوعارى باعالادى.
ونىڭ ايتۋىنشا، وزبەكستاندىق وقۋشىلاردىڭ حالىقارالىق عىلىمي جانە سپورت وليمپيادالارىندا جوعارى ورىندارعا يە بولۋى، جۇيەدە جۇزەگە اسىرىلىپ جاتقان ءتيىمدى رەفورمالاردىڭ ناتيجەسى.
«تاراپتار تاشكەنت، استانا جانە الماتى قالالارىنداعى مامانداندىرىلعان ءبىلىم مەكەمەلەرىندە مۇعالىمدەر بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋدى ۇيىمداستىرۋ، سونداي- اق زامان تالابىنا ساي ادىستەمەلىك قۇرالدار ازىرلەۋ ارقىلى ەكى ەل مەكتەپتەرىندە وزبەك جانە قازاق تىلدەرىن وقىتۋدىڭ ساپاسىن ارتتىرۋ ماسەلەسىن تالقىلادى» ، دەپ جازادى «ءوزا».
كەزدەسۋ بارىسىندا ەكى ەلدىڭ ءبىلىم مەكەمەلەرى اراسىنداعى ءوزارا ىنتىماقتاستىق بايلانىستارىن جانداندىرۋ جانە كەڭەيتۋ، سونداي-اق بىرلەسكەن شارالاردى وتكىزۋ مۇمكىندىكتەرىنە نازار اۋدارىلعان.
بريكس ەلدەرى جاستارىنىڭ مۇمكىندىكتەرىن حالىقارالىق داعدىلار مەن وكىلەتتىكتەردى ارتتىرۋ ورتالىعىن اشۋ ارقىلى تەرەڭدەتەدى - ParsToday
داعدىلار مەن مۇمكىندىكتەردى كەڭەيتۋ ورتالىعى بريكس-كە مۇشە ەلدەردىڭ ءبىلىم بەرۋ جانە ادام رەسۋرستارىن وقىتۋ سالاسىنداعى كۇش- جىگەرىن ۇيلەستىرۋگە جاۋاپتى بولادى، دەپ حابارلايدى يراننىڭ «ParsToday» اقپارات اگەنتتىگى.
اتالعان اگەنتتىكتىڭ مالىمەتىنشە، BRICS+ حالىقارالىق مەكتەبى بريكس ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىن دامىتۋ ءۇشىن حالىقارالىق داعدىلار مەن مۇمكىندىكتەردى كەڭەيتۋ ورتالىعىن اشتى.
ParsToday اگەنتتىگىنىڭ «بريكس حالىقارالىق تەلەجەلىسىنە» سىلتەمە جاساپ حابارلاۋىنشا، بۇل جوبا ستراتەگيالىق باستامالار اگەنتتىگىنىڭ (ASI) قولداۋىمەن جۇزەگە اسىرىلۋدا جانە بۇل مەكەمە بريكس ءبىلىم ورتالىقتارىنىڭ جەلىسىن قۇرۋ جونىندەگى جاھاندىق باستامانىڭ ءبىر بولىگى بولۋى كەرەك.
بۇل ورتالىقتىڭ نەگىزگى مىندەتى بريكس ەلدەرىندە كاسىپتىك باعدار بەرۋ باعدارلامالارىن، ءبىلىم بەرۋ، جاستار ساياساتىن جانە ەكونوميكا، عىلىم، ءبىلىم جانە مەملەكەتتىك باسقارۋ سالالارىنداعى ءبىلىم بەرۋ باعدارلامالارىن قامتيتىن حالىقارالىق ءبىلىم بەرۋ ءتۋريزمى جۇيەسىن دامىتۋ جانە ىسكە قوسۋ بولماق. سونىمەن قاتار ءبىلىم بەرۋ ءتۋريزمىن جۇمساق كۇش قۇرالدارىنىڭ ءبىرى رەتىندە پايدالانۋعا بولاتىنى ايتىلدى.
سونىمەن قاتار وسى اپتادا «ParsToday»-دە «التسگەيمەر اۋرۋىنىڭ الدىن الۋ مەن ەمدەۋگە ارنالعان نانو قوسپالار وندىرۋدەگى يراندىق كومپانيانىڭ جەتىستىگى» دەگەن تاقىرىپتاعى اقپارات جارىق كوردى.
اقپارات دەرەكتەرىنە سۇيەنسەك، يراندىق عىلىمي كومپانيانىڭ زەرتتەۋشىلەرى التسگەيمەر اۋرۋىنىڭ الدىن الۋ ءۇشىن دارىلىك قوسپالار مەن تەرى جارالارىن قالپىنا كەلتىرۋگە ارنالعان جەكە كرەمدەر شىعارعان.
يراننىڭ Ferdowsi Nanobiology عىلىمي نەگىزدەلگەن كومپانياسى نانوتەحنولوگيانى قولدانا وتىرىپ، التسگەيمەر اۋرۋىنىڭ الدىن الۋ جانە ەمدەۋ ءۇشىن قوسىمشا ءدارى شىعاردى. ParsToday مالىمەتىنشە، بۇل پرەپارات قۇرامىندا «فەنكول» جانە «كۆەرتسەتين» نانوبولشەكتەرى سياقتى تابيعي ونىمدەر بار.
بۇل جەكە كرەمدى داقتارعا قارسى، بەت تەرىسىن كوتەرۋ نەمەسە تەرى ءتىنىن قالپىنا كەلتىرۋ ءۇشىن پايدالانۋعا بولادى.
اۆتور
بەيسەن سۇلتان
