قىتايدا 26 اتومدىق بلوك سالىنىپ جاتىر

كورشى قىتاي ەلى اتوم ەلەكتر ستانتسيالارىنىڭ سانىن كوبەيتتى. قازىر وندا 26 اتوم بلوگى سالىنىپ جاتىر. بۇل باعىتتاعى جوبالاردى قارجىلاندىرۋ كولەمى ايتارلىقتاي ۇلعايعان.

وسىنىڭ ارقاسىندا ميللياردتان استام حالقى مەن مىڭداعان ءوندىرىس ورنى بار شىعىستاعى كورشىمىز ەنەرگيا تاپشىلىعىن جويىپ وتىر. بۇگىندە اتوم ەلەكتر ستانتسيالارىن سالۋعا قاجەتتى اگرەگاتتار مەن قوندىرعىلاردى ءوندىرىپ وزگە ەلگە تاۋەلدىلىكتەن قۇتىلعان.

رۋسلان باقىتبەك ۇلى، ءتىلشى:

- ۋاقىت وتكەن سايىن الەمدە ەنەرگيا تاپشىلىعى ارتىپ كەلەدى. بۇگىندە دۇنيەجۇزى بويىنشا 733 ميلليون تۇرعىن ەلەكتر قۋاتىنا قول جەتكىزە الماي وتىر. بۇل پروبلەما ازيا ەلدەرى اۋماعىندا دا وتكىر تۇر. ستراتەگيالىق ماسەلەنى الەم ەلدەرى يادرولىق جولمەن وندىرۋگە باسىمدىق بەرۋگە تىرىسىپ جاتىر. ماسەلەن قىتاي بۇل باعىتتا ىركىلمەستەن ىسكە كىرىسىپ كەتتى.

جوۋ بو، قىتايدىڭ يادرولىق ەنەرگيا قاۋىمداستىعىنىڭ جەتەكشىسى:

- يادرولىق ەنەرگيا ءوندىرىسى سالاسىنداعى كومپانيالار بۇرىنعىداي رەاكتورلاردى جەكە- جەكە سالمايتىن بولدى. قازىر بىردەن بىرنەشەۋىنىڭ قۇرىلىسى جۇرگىزىلە باستادى. وسىنىڭ ارقاسىندا ەلىمىز كەشەندى اتوم ەنەرگەتيكالىق جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋدا ايتارلىقتاي العا جىلجىپ وتىر. قازىر سالىنىپ جاتقان جوبالار تۇراقتى، ساپالى، زاماناۋي تەحنولوگياعا نەگىزدەلگەن. ەڭ باستىسى - قاۋىپسىز. بۇگىندە جالپى سانى 55 اتوم ەلەكتر ستانتسياسىنىڭ ەنەرگوبلوكتارى جۇمىس ىستەپ تۇر ونىڭ 53 ءى كوممەرتسيالىق. 32 جىلدان بەرى جۇمىس ىستەپ تۇرعان ا ە س- تەر بار. بىلتىر يادرولىق جولمەن جالپى كولەمى 433 ميلليارد كيلوۆاتت-ساعات ەنەرگيا وندىرىلگەن. الايدا بۇل قىتاي ءۇشىن جەتكىلىكسىز بولىپ وتىر. ەلدە ءوندىرىس ورىندارى ارتىپ، قۋاتى كوبەيگەن سايىن ەنەرگياعا سۇرانىس ارتقان. سالانى ينۆەستيتسيالاپ قارجىلاندىرۋ كەيىنگى 5 جىلدا رەكوردتتىق دەڭگەيگە جەتتى. وتكەن جىلى بۇل سالاعا 13 ميلليارد ا ق ش دوللارىنان استام ينۆەستيتسيا سالىنعان. ول الدىڭعى جىلمەن سالىستىرعاندا 3,76 ميلليارد ا ق ش دوللارىنا كوپ. بۇل ا ە س قۇرىلىسىنا سەرپىن بەردى. قىتاي يادرولىق ەنەرگەتيكا قاۋىمداستىعىنىڭ مالىمەتىنە سايكەس، قازىر ەلدە تاعى 26 اتوم ەنەرگيالىق بلوگىنىڭ قۇرىلىسى ءجۇرىپ جاتىر. ونىڭ جالپى قۋاتى - 30,3 ميلليون كيلوۆاتت. ازىرگە رەسەي مەن ا ق ش- تان كەيىن ءۇشىنشى ورىندا تۇر. قازىر ەل بيلىگى ەسكى ا ە س- تەردى جاڭعىرتىپ، جاڭا زاماناۋي تەحنولوگيامەن جابدىقتاپ جاتىر. وسى ارقىلى ەنەرگيا ءوندىرىسىن ەسەلەپ، قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتەدى.

شان شيانحى، سينشان ا ە س باس ديرەكتورى:

- يادرولىق ەنەرگيا وندىرىسىندەگى بۇگىنگى تەحنولوگيا وتكەن عاسىرداعى تەحنولوگياداي ەمەس. الدەقايدا قاۋىپسىز. عىلىمي- تەحنيكالىق زەرتتەۋ جاسالعان. سوعان سايكەس جاڭادان سالىنعاندارىمەن قاتار ەسكى ەنەرگوبلوكتار دا جاڭعىرتىلىپ جاتىر. بۇل الەۋمەتتىك- ەكونوميكالىق جاعىنان اسا ءتيىمدى. ماسەلەن، سينشان اتوم ەلەكتر ستانتسياسى 30 جىل ۇزدىكسىز جۇمىس ىستەپ، بۇگىنگى كۇنگە دەيىن 810 ميلليارد كيلوۆاتت- ساعات ەنەرگيا ءوندىرىپ ۇلتتىق ەكونوميكاعا قىرۋار پايدا اكەلدى. ەندى بۇرىنعىدان دا قاۋىپسىز بولا ءتۇستى. قىتاي وتاندىق اتوم ەنەرگەتيكالىق تەحنولوگياسىن جاساپ، جاپپاي قولدانىسقا ەنگىزدى. قۇرىلىسقا قاجەتتى تولىق تىزبەك قالىپتاسىپ، يمپورتقا تاۋەلدىلىكتەن ارىلدى. بۇگىندە ا ە س جابدىقتارى مەن قوندىرعىلارىن وزدەرى شىعارادى. وسىنىڭ ارقاسىندا قاۋىپسىزدىككە تولىقتاي كەپىلدىك بەرىپ وتىر. قازىر ا ە س ورنالاسقان تەڭىز توڭىرەگىندەگى ەلدى مەكەندەردە ميلليونداعان حالىق ءومىر ءسۇرىپ جاتىر.

فەن چانحاو، تەڭىز ونىمدەرىن ساتۋشى:

- بۇل ونىمدەردىڭ بارلىعى وسى تەڭىزدەن اۋلانادى. تەڭىز ونىمدەرىن بۇكىل ايماقتىڭ تۇرعىندارى تۇتىنادى. جاعالاۋدان كوتەرمە باعامەن الىپ نارىققا شىعارامىز. بۇل ءبىزدىڭ تۇراقتى اتا كاسىبىمىز. بالىقشىلاردىڭ ءبارى جەرگىلىكتى تۇرعىندار.

سۋي ليرونگ، تۋريست:

- تەڭىزگە شومىلۋعا كەلدىك. بالالاردىڭ جازعى دەمالىسى اياقتالۋعا جاقىن. بوس ۋاقىتتى پايدالانىپ، وتباسىمىزبەن دەمالىپ جاتىرمىز. جاعاجايعا ءبىز سياقتى تۋريستەر كوپ كەلگەن. قاۋىپتى بولسا ەشكىم كەلمەس ەدى دەپ ويلايمىن.

قىتاي الەم بويىنشا اتوم ەنەرگەتيكاسى دامىعان ەلدەر اراسىندا ۇزدىك ۇشتىككە كىرەدى. قازىر ءبىر ۋاقىتتا بىردەن ەڭ كوپ اەس سالىنىپ جاتقان بىردەن ءبىر ەل. كورشى مەملەكەت بۇدان بولەك، يادرولىق تەحنولوگيانى رادياتسيالىق زارارسىزداندىرۋ، مەديتسينا، مۋتاتسيالىق سەلەكتسيا سياقتى ماڭىزدى سالالاردا دا بەلسەندى قولدانىپ وتىر. ماماندار مۇنى ادامنىڭ ءومىر ءسۇرۋ دەڭگەيىن ارتتىرىپ، الەۋمەتتىك- ەكونوميكالىق دامۋ ماقساتىندا جاسالىپ جاتقان باتىل قادام دەپ تۇسىندىرەدى. اۆتورى: رۋسلان باقىتبەك ۇلى

24kz