قىتاي ايگىلى تاكلا-ماكان ءشولىن جاسىل بەلدەۋمەن اينالدىرا قورشاپ جاتىر
استانا. KAZINFORM - قىتاي سولتۇستىك-باتىستاعى شىڭجاڭ-ۇيعىر اۆتونوميالىق اۋدانىندا ورنالاسقان تاكلا-ماكان ءشولىن قورشاعان جاسىل بەلدەۋ جوباسىن ودان ءارى دامىتىپ كەلەدى.
ءبىر جىل بۇرىن ىسكە قوسىلعان بۇل جوبا وازيستەردى، اۋىل شارۋاشىلىعى جەرلەرىن جانە جايىلىمداردى قورعاپ، ءشولدىڭ كەڭەيۋىن اجەپتاۋىر توقتاتقان. بۇل تۋرالى شينحۋا اگەنتتىگى جازدى.
ۇزىندىعى 3046 شاقىرىمدىق ەكولوگيالىق توسقاۋىل - الەمدەگى ەڭ ءىرى جانە قىتايدىڭ ەڭ ۇلكەن ءشولىن «جاسىل شارف» سياقتى اينالا قورشايدى. جوبا وتكەن ايدا بۇكىلالەمدىك ينجەنەرلىك ۇيىمدار فەدەراتسياسىنىڭ «2025-جىلعى 10 ۇزدىك ينجەنەرلىك جوباسى» تىزىمىنە ەندى.
سوڭعى جىلدا ءشول شەكاراسىنداعى 21 وكرۋگ پەن قالا جاسىل بەلدەۋدى 8,9 ميلليون مۋ (593 مىڭ گەكتار) اۋماققا كەڭەيتتى. بەلدەۋدىڭ ەنى 110 مەترگە ۇلعايىپ، 7,5 ك م- گە جەتتى. سۋ، ەلەكتر جانە جول ينفراقۇرىلىمى دا جاڭارتىلىپ وتىر.
جوبادا فوتوەلەكترلىك تەحنولوگيالار، ەكولوگيالىق اۋىل شارۋاشىلىعى، «شاحمات» ادىسىمەن قۇم بەكىتۋ جانە قۇرعاقشىلىققا ءتوزىمدى وسىمدىكتەر قولدانىلىپ جاتىر. بۇل شارالار قۇم كوشكىندەرىن باقىلاۋعا الىپ، ءوڭىردى «ءولىم تەڭىزىنەن» تۇراقتى ەكوجۇيەگە اينالدىرۋعا ىقپال ەتتى.
جەرگىلىكتى كليماتتىڭ كۇردەلى جاعدايلارىنا بەيىمدەلگەن ينجەنەرلىك جانە بيولوگيالىق شەشىمدەردىڭ ۇيلەسىمى جوبا تيىمدىلىگىن ارتتىرعان.
سونداي-اق يۋيتيان ۋەزىندە داۋىل جيى بولاتىن ءوڭىر جاعدايىندا قولدانىلعان «شاحمات ۇلگىسى» مەن «تەرراسا ءتارىزدى ءشول» تەحنولوگياسى جەردى تەگىستەۋ شىعىندارىن %82 عا قىسقارتىپ، وسىمدىكتىڭ تىرشىلىك ەتۋ كورسەتكىشىن %85 عا دەيىن كوتەردى.
تاريم ءشول اۆتوجولى - قىتايداعى ءشولدى كەسىپ وتەتىن العاشقى جول. ونىڭ بويىندا 436 شاقىرىم قورعانىس جولاعى ورنالاسقان، وندا سەكسەۋىل مەن تالدىڭ ءبىر ءتۇرى سياقتى 20 ميلليوننان استام قۇرعاقشىلىققا ءتوزىمدى وسىمدىك وسىرىلگەن.
ءشول ىشىندەگى جول بويىنداعى «اقىلدى» قۇبىر جۇيەلەرى جاڭارتىلىپ جاتىر. PetroChina Tarim Oilfield كومپانياسىنىڭ وكىلى ۆان لونگ اتاپ وتكەندەي، بۇل جۇيە شولەيتتەنۋگە قارسى كۇرەس پەن وڭىرلىك دامۋ ءۇشىن «تاريم شەشىمى» رەتىندە قاراستىرىلادى.
شايا وكرۋگىندە فوتوەلەكترلىك شولگە قارسى تەحنولوگيا قولدانىلادى: كۇن ەنەرگياسى تۇزدى جەر استى سۋىن سورىپ، تامشىلاتىپ سۋارۋعا پايدالانىلادى. وسى ءادىس تۇراقتى جاسىل ايماقتاردىڭ قالىپتاسۋىنا مۇمكىندىك بەرىپ وتىر.
ايتا كەتەيىك، بۇعان دەيىن چيليدەگى ەڭ قۇرعاق اتاكاما شولىندە 10 جىلدان بەرى العاش رەت قار جاۋعانىن جازدىق.
ال قاتاردا شولگە ءتوزىمدى سۋ ساقتاۋ جوبالارى ىسكە قوسىلماق.
