قىتاي ايعا ساراي سالادى

قىتايلار ايعا ساراي سالماقشى. ولار قيالدى شىندىققا اينالدىرۋعا جاقىن تۇر. قازىر جەر سەرىگى ارقىلى توپىراق تاسىپ كىرپىشىن دايىنداپ جاتىر.

 عالىمدار قۇرىلىس ماتەريالدارىن ايعا جونەلتىپ سىناقتان وتكىزدى. بىرنەشە داناسىن اي بەتىنە قالاپ ءبىر جىل بويى باقىلاعان. سول كىرپىشتەر جەرگە ءتۇسىرىلدى. ماماندار كەسەكتەردىڭ تىلسىم وزگەرىسكە ۇشىراعانىن بايقاعان. قىتايلار بىلتىر 74 دانا كىرپىش جاساپ ايعا ۇشىرعان. بۇل – سونىڭ ءبىر بولىگى. بارلىعى اي توپىراعىنان قۇيىلعان. ارقايسىنىڭ سالماعى 100 گرامم تارتادى. ارنايى تەحنولوگيا قولدانىلعان. عالىمدار الدىمەن ىستىق پرەسسپەن نىعىزداپ، كەيىن ەلەكتروماگنيتتى يندۋكتسيا جانە ميكروتولقىندارمەن پىسىرگەن. وسىنداي ءادىس كىرپىشتىڭ توزىمدىلىگىن ءۇش ەسە ارتتىرادى ەكەن.

چجوۋ يان، حۋاچجۋن عىلىم جانە تەحنولوگيا ينستيتۋتىنىڭ قىزمەتكەرى:

- كەرى قايتقان كىرپىشتەر العاشقىداي ەمەس. ءتۇسى وزگەرگەن. ءبىر جاق بەتى وڭىپ كەتىپتى. سونداي-اق بەلگىسىز نارسەدەن سىرىلعان. قازىر ونى انىقتاۋ ءۇشىن زەرتتەۋ جۇرگىزىلىپ جاتىر. كىرپىشتەر جاقسى ساقتالعان. ءبىز ولاردى مەتەوريت نەمەسە كوسموستاعى قوقىستارعا سوقتىعىسىپ ءمۇجىلىپ، توزىپ كەتەدى دەپ ويلاعانبىز.

قىتايلار ساراي سالۋعا ايدىڭ ءوز رەسۋرسىن وزىنە پايدالانباقشى. وعان سەبەپ –لوگيستيكا. عارىشقا قۇرىلىس ماتەريالدارىن جەتكىزۋ قيىن ءارى تىم قىمبات. ەكىنشىدەن، عالىمدار وربيتاداعى قاتاڭ ورتاعا اي بەتىندە ميللياردتاعان جىل بويى جاتقان توپىراق پەن مينەرالدار عانا شىداس بەرەدى دەپ پايىمدايدى. ال ءپىشىنى «لەگو» ءتارىزدى قۇراستىرىلمالى ەتىپ قۇيىلادى.

 تسين يحەن، ينجەنەر:

- بۇل قۇرىلىس جۇرگىزۋگە ىڭعايلى. العاشقى كەزەڭدە جىبەرىلگەن كەيبىر كىرپىشتەردىڭ تىعىزدىعى جوعارى ءارى ءبۇتىن ەدى. ولارعا الدىن الا 45 گرادۋستىق سيممەتريالىق تىگىستەر جاسالدى. وسى ارقىلى مەحانيكالىق قاسيەتتەرىندە، پىشىنىندە قانداي وزگەرىستەر بولاتىنىن بايقاعىمىز كەلدى.

قازىر ەكستريمالدى تەمپەراتۋرا مەن رادياتسياعا توزىمدىلىگى تەكسەرىلۋدە. گۋانحان سارايى وسى كىرپىشتەردەن تۇرعىزىلادى. بازالىق مودەل ايداعى حالىقارالىق زەرتتەۋ ستانتسياسىنىڭ قىزمەتىن اتقارادى. ونىڭ قۇرىلىسى 2035 جىلى باستالادى.

اۆتورلارى: رۋسلان باقىتبەكۇلى، ماديار ەرسايىن

 https://24.kz