قوعامدىق ورىندا بەت-ءجۇزىن تانۋعا كەدەرگى كەلتىرەتىن زاتتاردى قولدانۋعا تىيىم سالىنادى

استانا. KAZINFORM - كەشە ءماجىلىستىڭ جالپى وتىرىسىندا «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كەيبىر زاڭنامالىق اكتىلەرىنە ىشكى ىستەر ورگاندارىنىڭ قىزمەتى سالاسىنداعى نورمالاردىڭ ارتىق زاڭنامالىق رەگلامەنتتەلۋىن بولعىزباۋ ماسەلەلەرى بويىنشا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى» زاڭى ەكىنشى وقىلىمدا قارالىپ، قابىلداندى.

Мәжіліс
Фото: Әли Ғалым

- بىرىنشىدەن، قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنىڭ، ارناۋلى مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ قايتىس بولعان قىزمەتكەرلەرىنىڭ، اسكەري قىزمەتشىلەردىڭ وتباسى مۇشەلەرى 2022-جىلعى قاڭتاردان باستاپ ءبىرجولعى جاردەماقى تولەمدەرىنە قوسىمشا رەتىندە اي سايىنعى تولەمدەر الۋعا قۇقىعى بار (جەسىرلەرى - ءومىر بويى، بالالارى - 23 جاسقا تولعانعا دەيىن).

الايدا بۇل ساناتقا 2021 -جىلعى 31-جەلتوقسانعا دەيىن قايتىس بولعان قىزمەتكەرلەردىڭ وتباسى مۇشەلەرى ەنبەي قالعان. بۇل ولقىلىقتى جويۋ ماقساتىندا وسى نورماعا كەرى كۇش بەرۋ تۋرالى تۇزەتۋ ەنگىزىلدى. قازىرگى كەزدە 1991 -جىلعى 16- جەلتوقسان مەن 2021 -جىلعى 31 -جەلتوقسان ارالىعىنداعى كەزەڭدە قايتىس بولعان قىزمەتكەرلەردىڭ 530 وتباسى وسىنداي اي سايىنعى تولەمدەردى الماي كەلگەن. ەندى بۇگىن قارالىپ وتىرعان زاڭ اياسىندا وسى وتباسىلار اتالعان وتەماقىنى اي سايىن الادى، - دەدى دەپۋتات جارقىنبەك امانتاي ۇلى.

ەكىنشىدەن، اتالعان زاڭ اياسىندا قازاقستاندا تەحنيكالىق سورا (كانابيس) سالاسىندا ءوندىرىستى دامىتۋعا وتاندىق جانە شەتەلدىك ينۆەستورلاردى تارتۋ جانە ەل ەكونوميكاسىن دامىتۋ ماقساتىندا وسىرۋگە رۇقسات ەتىلگەن سورا وسىمدىكتەرى سورتتارىن، وسىرۋگە رۇقسات ەتىلگەن كانابيس وسىمدىگىندەگى تەتراگيدروكاننابينولدىڭ قۇرامىن انىقتاۋ، سونداي-اق سورا (كانابيس) وسىمدىكتەرىنىڭ سورتتارىن ونەركاسىپتىك قايتا وڭدەۋ جونىندەگى ماسەلەلەردى رەتتەۋ ۇسىنىلدى.

ۇشىنشىدەن، مەملەكەتتىك شەكارانى كەسىپ ءوتۋ كەزىندە كەيبىر ادامداردى داكتيلوسكوپيالىق تىركەۋدەن وتۋدەن بوساتۋعا قاتىستى تۇزەتۋلەر ەنگىزىلدى. ولار:

- شەت مەملەكەتتەردىڭ، ۇكىمەتتەردىڭ، حالىقارالىق ۇيىمداردىڭ ديپلوماتتىق مارتەبەگە تەڭەستىرىلگەن باسشىلارى جانە ولاردىڭ وتباسى مۇشەلەرى؛

- قازاقستاننىڭ قۇرمەتتى كونسۋلدارى جانە ولاردىڭ وتباسى مۇشەلەرى.

- قازاقستانعا قىزمەتتىك ىستەر بويىنشا جىبەرىلەتىن، ديپلوماتتىق اگەنتتەرگە تەڭەستىرىلگەن مارتەبەسى بار ديپلوماتتىق پاسپورتتاردىڭ، سونداي-اق حالىقارالىق ۇيىمدار پاسپورتتارىنىڭ يەلەرى؛

- ديپلوماتيالىق پوشتانى تاسىمالدايتىن ديپلوماتتىق كۋرەرلەر - كۋرەرلىك پاراعى بولعان كەزدە ديپلوماتتىق پاسپورتتاردىڭ يەلەرى.

- رەسمي شەتەلدىك دەلەگاتسيالاردى داكتيلوسكوپيالىق تىركەۋدەن بوساتۋ قىسقا مەرزىمدى ساپارلاردى جەڭىلدەتەدى جانە ورتاق مىندەتتەردى شەشۋگە ءارى بىرلەسكەن ماقساتتارعا قول جەتكىزۋگە باستى نازار اۋدارۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. داكتيلوسكوپيالىق تىركەۋدەن بوساتىلعانىنا قاراماستان، ۆيزالاردى تەكسەرۋ جانە رەسىمدەۋ راسىمدەرى ءالى دە مىندەتتى بولىپ قالا بەرەدى، بۇل شەتەلدىك ازاماتتاردىڭ قازاقستان اۋماعىنا كىرۋى مەن كەلۋىن باقىلاۋدىڭ جەتكىلىكتى دەڭگەيىن قامتاماسىز ەتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى، - دەدى دەپۋتات.

سونىمەن قاتار ول زاڭ اياسىندا قوعامدىق ورىنداردا بەت ءجۇزىن تانۋعا كەدەرگى كەلتىرەتىن زاتتاردى قولدانۋعا تىيىم سالىناتىنىن اتاپ ءوتتى.

- «اسكەري قىزمەت جانە اسكەري قىزمەتشىلەردىڭ مارتەبەسى تۋرالى» زاڭعا «دالا تولەمدەرى» دەگەن ۇعىم ەنگىزىلەدى. دالا تولەمدەرى اسكەري قىزمەتشىلەرگە عانا دالا جورىقتارى، تەڭىزگە شىعۋ، كەمەلەردىڭ وقۋ-جاتتىعۋلارعا نەمەسە جورىقتارعا ءبىر تاۋلىكتەن ارتىق قاتىسۋ كەزەڭى ءۇشىن 1,2 ەسەلەنگەن ايلىق ەسەپتىك كورسەتكىش مولشەرىندە تولەنەدى. دالا تولەمدەرى الەۋمەتتىك قورعالۋدى جاقسارتۋعا، اسكەري قىزمەتتىڭ بەدەلىن ارتتىرۋعا، سونداي-اق اسكەري قىزمەتشىلەردىڭ جاۋىنگەرلىك ازىرلىك ساپاسىن جاقسارتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى، - دەدى ج. امانتاي ۇلى.

وسى زاڭ اياسىندا تۇرعىن ۇيمەن قامتاماسىز ەتۋدە ءبىرقاتار جاڭا تاسىلدەر ۇسىنىلادى، ولاردى ىسكە اسىرۋ بولىنەتىن بيۋدجەتتى ۇتىمدى جانە بىركەلكى پايدالانۋعا، تۇرعىن ءۇي تولەمدەرى تەتىگىمەن بارلىق كۇش بلوگىن بىردەي قامتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. قولدانىستاعى نورمالار تۇرعىن ءۇيدى جالعا الۋعا جانە جوندەۋگە بەرىلەتىن قاراجاتتى قولما-قول اقشا ەتىپ الۋعا مۇمكىندىك بەرەتىنى جاسىرىن ەمەس. باقىلاۋ تەتىگى جوق. جاڭا نورمالار بۇل ولقىلىقتاردى جابادى، قىزمەتكەردى باسپانا الۋعا ىنتالاندىرۋ ارقىلى ۇزاق مەرزىمدى جالعا الۋدى ءتيىمسىز ەتەدى.

- تۇزەتۋلەرمەن تاعى ءبىر تۇجىرىمدامالىق ماسەلە، 20 جىلدان استام ەڭبەك سىڭىرگەن بارلىق قىزمەتكەرلەرگە تۇرعىن ءۇيدى وتەۋسىز جەكەشەلەندىرۋ قۇقىعى شەشىلىپ جاتىر. بۇعان دەيىن بۇل تەك اسكەري قىزمەتشىلەردە، ارناۋلى مەملەكەتتىك ورگانداردا جانە ىشكى ىستەر مينيسترلىگىندە بولعان، - دەدى دەپۋتات.

ءماجىلىستىڭ زاڭناما جانە سوت-قۇقىقتىق رەفورما كوميتەتىنىڭ مالىمەتىنشە، ناقتىلاۋ سيپاتىنداعى تۇزەتۋلەر قامتىلدى. اتاپ ايتقاندا، مىنالار ۇسىنىلادى:

- اكىمشىلىك قاماۋعا الىناتىن ادامداردى قابىلداۋ-ءبولۋ ورىندارىندا ۇستاۋ ءتارتىبىن ايقىنداۋ؛

- «جەرگىلىكتى پوليتسيا قىزمەتى» دەگەن ۇعىمدى الىپ تاستاۋ؛

- كولىكتەگى پوليتسيا بولىمشەلەرى سالاسىندا «جەلىلىك» دەگەن تەرميندى «كولىكتەگى» دەگەن تەرمينمەن اۋىستىرۋ.

ەسكە سالساق، وسى زاڭ ماجىلىستە ءبىرىنشى وقىلىمدا بيىل 16 -ساۋىردە قارالعان ەدى. سول كەزدە «جەرگىلىكتى پوليتسيا قىزمەتى» دەگەن ۇعىمى جويىلاتىنى ايتىلدى.

اۆتور

رۋسلان عابباسوۆ

سوڭعى جاڭالىقتار