قۇندى سۋرەت قۇپياسى

سۋرەت -ءۇنسىز حابارشى، سۋرەت - ەسكىدەن سىر تاسۋشى. ءار تۇستان تابىلعان كونە سۋرەتتەر سانامىزدا جاڭا كەڭىستىك اشىپ، ويىمىزدى بايىتادى. اسىرەسە مادەنيەت پەن ادەبيەتتەگى الىپتارىمىزدىڭ بىزگە جەتكەن جارقىن بەينەسى تاپتىرماس قۇندىلىق.

جاقىندا بەلگىلى پۋبليتسيست، جازۋشى قۇلتولەۋ مۇقاش زاڭعار جازۋشى مۇحتار اۋەزوۆ، عابيت مۇسىرەپوۆ سىندى كلاسسيكتەرىمىز بار ەسكى سۋرەتتى الەۋمەتتىك جەلىگە جۇكتەگەن بولاتىن.

- فوتودان ۇلى مۇحتار اۋەزوۆ باستاعان عابيت مۇسىرەپوۆ، عابدول سلانوۆ، ءابدىلدا تاجىبايەۆ، حاميت ەرعاليەۆ سىندى اقىن- جازۋشىلار مەن اكتەر قاليبەك قۋانىشبايەۆتى سونداي- اق بەلگىلى ۇيعىر قالامگەرى زيا ءساماديدى تانىدىم. و كىسى عابەڭنىڭ سول جاعىندا وتىر. مۇحاڭمەن قاتار جايعاسقان كىسىنى بۇقارا تىشقانبايەۆ پا دەپ دولبارلايمىن. وزگەلەرى ۇيعىر اعايىندار ما دەگەن ويدامىن. وسى سۋرەت قاشان، قانداي جاعدايدا ءتۇسىرىلدى ەكەن؟ .. زيا ءسامادي قازاق ەلىنە ارعى بەتتەن 1961 -جىلى كەلىپتى. سوندا بۇل شىڭجان جەرىندە تۇسىرىلگەن كەسكىن بە، الدە.. .، - دەي وتىرا قالامگەر كوپشىلىككە «مىنا ساتتەن كىم حاباردار؟» دەپ ساۋال جولدايدى.

ءيا، وتكەن عاسىردا ادەبيەتىمىز بەن مادەنيەتىمىزدىڭ وركەندەۋىنە ولشەۋسىز ۇلەس قوسقان تۇلعالارىمىزدىڭ ءار بەينەسى ىستىق، قىمبات. ءبىز تاريحي سۋرەتتى گازەتىمىزدىڭ اۆتورى، زيالىلار ءومىرىنىڭ بىلگىرى، پروفەسسور سەرىك نەگيموۆتەن سۇراپ بىلگەن ەدىك.

- بۇل ءوز ەلىمىزدە تۇسكەن فوتو دەپ ويلايمىن. جوعارىدا اتالعان مۇقاڭ مەن عابەڭ ورتاسىنداعى كىسى زيا ساماديدەن گورى قۇرمانبەك جانداربەك ۇلىنا كەلەدى. «بۇقارا» دەپ وتىرعان كىسى - پروفەسسور بەلگىباي شالابايەۆ. جوعارىراقتا تاقيا كيگەن - قاسىم توعىزاقوۆ. قاپان ساتىبالدين دە تۇر. ءوز ەلىمىزدە تۇسكەن دەۋىمە سەبەپ - ق. توعىزاقوۆقا ول كەزدە شەتەل تۇگىل، ماسكەۋگە بارۋىنا تىيىم سالىنعان ەدى، - دەيدى پروفەسسور.

شىنىندا، قىم- قيعاش تاعدىر كەشكەن اتپال تۇلعالار ءومىرىنىڭ قايبىر ۇزىگى دە بۇگىن مەن بولاشاقتى ۇعىنۋعا مۇمكىندىك اشپاق. قۇندى سۋرەت قۇپياسى قازاق باردا حالىقپەن بىرگە كوشىپ، ءار ۇرپاق كوزىمەن وزگەشە سيپات الارى داۋسىز.

باتىرحان سارسەنحان

egemen.kz