قازاقستانداعى تاسقىن جاھاندىق جىلىنۋ اسەرىنەن بولدى - قازگيدرومەت
استانا. KAZINFORM - قازىر تەك قازاقستان ەمەس، تۇتاس جاھان مازاسىز. ق ح ر گۋاڭدۋڭ پروۆينتسياسىن تاسقىن سۋ جايلاپ، ەل ەكونوميكاسىنا 19 ميلليون دوللار شىعىن كەلدى.

كورشىلەس قىرعىزستاندا دا سۋ ادۋىندى مىنەز تانىتىپ، ءۇش وڭىرىندە ت ج جاريالاندى. كەنيادا دا الاپات تاسقىن بولىپ، 11 مىڭنان استام تۇرعىن ءۇي-جايسىز قالدى.
ءۇندىستاندا قۇمدى داۋىل، بىرىككەن اراب امىرلىكتەرىندە - نوسەر، ومان ەلىندە - جاڭبىردىڭ سوڭى تاسقىنعا ۇلاستى.
«قازگيدرومەت» ر م ك عىلىمي- زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى نۇرلان ابايەۆ مۇنىڭ سەبەبىن جاھاندىق كليماتتىڭ وزگەرۋىمەن بايلانىستىرۋدا.
«جاھاندىق كليماتتىڭ وزگەرۋى - ءبىرىنشى كەزەكتە اۋا تەمپەراتۋراسىنىڭ جوعارىلاۋىن، جاۋىن- شاشىننىڭ كوبەيۋىن جانە وسىنداي قاۋىپتى تابيعي اپاتتاردىڭ جيىلەۋى مەن قارقىندى بولۋىن دا بىلدىرەدى. وسى كۇندەرى بولىپ جاتقان الەمدەگى قۇبىلىستاردىڭ بارلىعىن كليماتتىق وزگەرىستىڭ سيپاتتاماسى رەتىندە قاراستىرۋعا بولادى»، - دەدى ن. ابايەۆ 10 رەسپۋبليكالىق ارنادا كورسەتىلىپ جاتقان تەلەمارافوندا.
سونىمەن بىرگە، سپيكەر قازاقستانداعى تاسقىن - جاھاندىق جىلىنۋدىڭ اسەرى ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
«مىسالى، بيىل قىستا بولعان جاۋىن-شاشىن، قىس مەزگىلىنىڭ جىلى بولۋى - جاھاندىق جىلىنۋدىڭ ءبىر كورسەتكىشى. كوپتەگەن الەمدىك عالىمداردىڭ بولجاۋىنشا جانە ۇلكەن كليماتتىق مودەلدەردىڭ ەسەپتەۋىنشە، جاھاندىق جىلىنۋ وسى عاسىردىڭ 2100 -جىلىنا دەيىن دە جالعاسادى. الايدا مۇنىڭ قارقىنى ءارتۇرلى جانە ادامزاتتىڭ ءىس- ارەكەتىنە تىكەلەي بايلانىستى بولماق. ياعني، بىرنەشە مەملەكەت ماقۇلداعان پاريج كەلىسىمىنە قول جەتكىزبەسەك، وسى عاسىر سوڭىنا دەيىن جەر شارىنىڭ ورتاشا تەمپەراتۋراسى دا جوعارىلاي تۇسەدى. وعان بايلانىستى ءقاۋىپتى قۇبىلىستاردىڭ سانى دا، جيىلىگى دە ارتا تۇسەدى»، - دەدى ول.
پاريج كەلىسىمىندە كورسەتىلگەن مەجەلەرگە ساي ءىس- شارا قابىلداپ، جاھاندىق جىلىنۋدىڭ قارقىنىن باسەڭدەتسەك، وسى عاسىر سوڭىنا قاراي كليمات قالىپتى جاعدايىنا از دا بولسا جاقىندايدى.
«الەمگە ءالى دە قاۋىپ بار. مىسالى، دۇنيەجۇزىلىك مەتەورولوگيالىق ۇيىمنىڭ بولجاۋىنشا، 2030 -جىلعا دەيىن جەر شارىنىڭ ورتاشا تەمپەراتۋراسى 1,5 گرادۋسقا دەيىن كوتەرىلۋى مۇمكىن»، - دەپ تولىقتىردى «قازگيدرومەت» مامانى.
ايتا كەتەيىك، سۋ تاسقىنىنداعى ەل بىرلىگىنە ارنالعان «ءبىز بىرگەمىز» تەلەمارافونى Jibek Joly ارناسىندا جالعاسىپ جاتىر.
5 ساعاتتىق تىكەلەي ەفيردە تاسقىن باسقان اۋماقتى كوزبەن كورگەن، تابيعي اپاتتان زارداپ شەككەن تۇرعىنداردىڭ جان تەبىرەنتەر وقيعالارى ايتىلىپ، تابيعي اپات ايماقتارىنان رەپورتاجدار بەرىلەدى.