قازاقستانداعى ەڭ كونە مەملەكەتتىك ارحيۆتىڭ اشىلعانىنا 105 جىل تولدى
سەمەي. KAZINFORM - قازاقستانداعى ەڭ كونە مەملەكەتتىك ارحيۆ سەمەي قالاسىندا ورنالاسقان. ءدال بۇگىن سول ارحيۆتىڭ اشىلعانىنا 105 جىل تولىپ وتىر.
1920 -جىلى 29-ناۋرىزدا گۋبەرنيالىق رەۆوليۋتسيالىق كوميتەت «ولكە تاريحى بويىنشا ەڭ قۇندى قۇجاتتاردى جيناۋ جانە ساقتاۋ ءۇشىن گۋبەرنيالىق ارحيۆ قورىن قۇرۋ» تۋرالى شەشىم قابىلداعان. ءسويتىپ، قازىرگى اباي وبلىسىنىڭ مەملەكەتتىك ارحيۆى اشىلدى. ونىڭ تاريحىن ءبىلۋ ءۇشىن Kazinform ءتىلشىسى ارحيۆتىڭ عىلىمي-انىقتامالىق اپپارات جانە قۇجاتتاردى پايدالانۋ ءبولىمىنىڭ باسشىسى لاۋرا قادىروۆا اڭگىمەگە تارتتى.
- گۋبەرنيالىق ارحيۆ قورىنىڭ ءبىرىنشى مەڭگەرۋشىسى نيكولاي كونشين بولدى. ياروسلاۆل زاڭ ليتسەيى مەن ماسكەۋ ۋنيۆەرسيتەتىندە ءبىلىم العان ولكەتانۋشى مۇراعاتتىق قۇجاتتارمەن كوپ جۇمىس ىستەدى. ول ارحيۆ جۇمىسىنا ءوڭىر تاريحىن جاقسى بىلەتىن باسقا دا ولكەتانۋشىلاردى تارتتى. اۋەلدە شتاتتا بارلىعى 4 ادام جۇمىس ىستەگەن. 1920 -جىلدىڭ 1-ساۋىرىنەن باستاپ ولار رەۆوليۋتسياعا دەيىنگى كەزەڭدەگى مەكەمەلەردىڭ شاشىراڭقى جانە يەسىز مۇراعاتتارىن جيناي باستادى، - دەيدى ول.
ازاماتتىق سوعىس ارحيۆ ىسىنە الاپات زيان كەلتىرگەن. سونىڭ سالدارىنان تالاي ماڭىزدى قۇجات وتىن تاپشىلىعىنان جاعىلىپ كەتتى.
- 1923 -جىلى مامىردا ارحيۆ باسقارماسى گۋبەرنيالىق اتقارۋ كوميتەتى پرەزيديۋمىنىڭ حاتشىلىعى جانىنداعى گۋبەرنيالىق ارحيۆ بيۋروسىنا اينالدى. ارحيۆتىڭ قاراماعىندا وبلىستىڭ اكىمشىلىك مەكەمەلەرىنىڭ ىستەرىن ساقتايتىن بۇرىنعى سەمەي وبلىستىق باسقارماسىنىڭ ارحيۆى، كازاك ستانيتساسى مەن پوليتسيانىڭ بۇرىنعى قالالىق جانە مەشاندىق باسقارمالارىنىڭ قۇجاتتارى شوعىرلانعان ارحيۆ، پروكۋرورلىق قاداعالاۋدىڭ بۇرىنعى سەمەي اۋداندىق سوتىنىڭ، ۋەزدىك جانە بەيبىتشىلىك سۋديالارىنىڭ ارحيۆى بولدى. 1925 -جىلى گۋبەرنيالىق ارحيۆ 12 قورمەن تولىقتىرىلدى، ونىڭ 9 ى رەۆوليۋتسياعا دەيىنگى جانە 3 ى ريەۆوليۋتسيادان كەيىنگى، - دەيدى لاۋرا قادىروۆا.
قازىرگى اباي وبلىسىنىڭ مەملەكەتتىك ءارحيۆى شىعىس قازاقستان، پاۆلودار جانە قاراعاندى وڭىرلەرىنىڭ مەملەكەتتىك ارحيۆتەرىن قۇرۋعا، ولاردىڭ تاريحىنا قاتىستى كوپتەگەن قوردى جيناقتاۋعا نەگىز بولعان. ارحيۆتە ساقتالعان قۇجاتتاردا سەمەي تاريحىنىڭ بارلىق كەزەڭى - سوتسياليزمنىڭ قالىپتاسۋى، پوستكەڭەستىك كەزەڭدەگى ەكونوميكا، مادەنيەت، دەنساۋلىق ساقتاۋ سالالارىنىڭ قالاي وزگەرىپ وتىرعاندىعى تايعا تاڭبا باسقانداي كورسەتىلگەن. 1992 -جىلى ارحيۆ قورى بۇرىنعى پارتيا مۇراعاتىنىڭ 191130 قۇجاتىمەن تولىقتى.
ارحيۆتەن الاشوردالىقتارعا قاتىستى تالاي دۇنيە تابىلعان. لاۋرا قادىروۆا دا بۇل تۇرعىدا قارا جاياۋ ەمەس. تاريحتىڭ قاتپار-قاتپار بەتتەرىن پاراقتاپ، شاكارىمنىڭ ءۇشىنشى سۋرەتىن، ءاليحان بوكەيحاننىڭ ءوز قولىمەن جازعان ءوتىنىشىن تاپقان. 2017 -جىلى قالىڭ قۇجاتتىڭ ىشىنەن الاش پارتياسىنا مۇشە بولعان 9 ادامنىڭ ءتىزىمى شىقتى. وعان دەيىن كوپشىلىك پارتيادا كىمدەر بولعانىن ناقتى بىلە الماي جۇرگەن. وسىدان كەيىن بارلىعى بەلگىلى بولدى.
- قازىرگى ۋاقىتتا بىزدە 657201 قۇجات، 8616 فوتوقۇجات، 229 ۆيدەو، 1212 كينوقۇجات، 2377 عىلىمي-تەحنيكالىق قۇجاتتاما ساقتالىپ تۇر. ارحيۆتە جۇمىس ىستەيتىن ءاربىر قىزمەتكەر ۇنەمى ىزدەنىستە جۇرەدى. ءبىزدىڭ جۇمىس ينەمەن قۇدىق قازعانداي. الدا ءالى دە جاعىمدى جاڭالىقتار بولادى دەگەن ۇمىتتەمىز، - دەيدى اباي وبلىسى مەملەكەتتىك ءارحيۆى عىلىمي-انىقتامالىق اپپارات جانە قۇجاتتاردى پايدالانۋ ءبولىمىنىڭ باسشىسى.
ەسكە سالساق، بۇعان دەيىن سەمەيدە 110 جىل بۇرىن ەۋروپالىق ۇلگىدەگى تۇڭعىش تەاترلاندىرىلعان قويىلىم ساحنالانعانى حابارلانعان.
اۆتور
تالعاتجان مۇحامەتبەك ۇلى
