قازاقستاندا تۋريزمنىڭ دامۋىنا نە كەدەرگى: جوعارى اۋديتورلىق پالاتانىڭ تەكسەرۋ قورىتىندىسى

«Kazakh Tourism» ۇ ك» ا ق- عا بولىنگەن بيۋجەت قاراجاتىنىڭ پايدالانىلۋ تيىمدىلىگىنە جۇرگىزىلگەن مەملەكەتتىك اۋديتتىڭ قورىتىندىسى شىعارىلدى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ق ر جوعارى اۋديتورلىق پالتاسىنا سىلتەمە جاساپ.

جوعارى اۋديتورلىق پالاتا «Kazakh Tourism» ۇ ك» ا ق- عا قازاقستاندىق تۋريزمدى ىلگەرىلەتۋ جونىندەگى مىندەتتەردى ىسكە اسىرۋعا بولىنگەن بيۋجەت قاراجاتىنىڭ پايدالانىلۋ تيىمدىلىگىنە جۇرگىزىلگەن مەملەكەتتىك اۋديتتىڭ قورىتىندىسىن شىعاردى. تەكسەرۋ ناتيجەلەرى قازاقستاننىڭ تۋريزم سالاسىنىڭ دامۋىنا، سونداي-اق اكسيونەرلىك قوعام قىزمەتىنىڭ تيىمدىلىگىنە اسەر ەتەتىن جەكەلەگەن جۇيەلىك كەمشىلىكتەر مەن بۇزۋشىلىقتاردىڭ بار ەكەنىن كورسەتتى.

تۋريزم سالاسىنداعى مەملەكەتتىك ساياساتتى ىسكە اسىرۋدى بىرنەشە رەت ءارتۇرلى مينيسترلىكتەر مەن ۆەدومستۆولارعا بەرۋ (20 جىلدا 8 رەت) تۋريزم سالاسىن دامىتۋدا جۇيەلىلىك پەن ساباقتاستىقتىڭ بولماۋىنا اكەلدى. «تۋريستىك قىزمەت تۋرالى» زاڭدا كوزدەلگەن تۋريزم باعىتتارىنىڭ 22 تۇرىنىڭ ىشىندە تۋريستىك وبەكتىلەردىڭ 80 پايىز قۇرايتىن 4 باعىت (ەكوتۋريزم - 34 پايىز، مادەني-تانىمدىق - 29 پايىز، اڭشىلىق تۋريزم - 9 پايىز، ەمدىك-ساۋىقتىرۋ تۋريزمى - 8 پايىز) قانا ازىرلەنۋدە.

اۋديت قورىتىندىسى كورسەتكەندەي، سالانىڭ دامۋىن تەجەيتىن نەگىزگى سەبەپتەر مىنالار:

1) مينيسترلىك پەن جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندار اراسىندا وڭىرلىك ۇيلەستىرۋدىڭ بولماۋى (15 وڭىردە تۋريزم سالاسىنداعى ۇيلەستىرۋدى جۇزەگە اسىراتىن سالالىق باسقارمالار جوق). وسىلايشا، تۋريستىك بيزنەس سۋبەكتىلەرىنە اقپاراتتىڭ جەتپەۋىنە بايلانىستى، تۋريزم سالاسىن مەملەكەتتىك قولداۋ شارالارى تالاپ ەتىلمەدى جانە سالانىڭ دامۋىنا اسەر ەتكەن جوق. 2022-جىلعى بيۋجەتتە بۇل ماقساتتارعا 402,0 ميلليون تەڭگە قاراستىرىلدى، ونىڭ 85,8 ميلليون تەڭگەسى (21,3 پايىز) عانا يگەرىلدى، ونىڭ ىشىندە:

«ءاربىر شەتەلدىك تۋريسكە تۋروپەراتورلاردىڭ شىعىندارىن سۋبسيديالاۋعا» جوسپار بويىنشا 54,7 ميلليون تەڭگە كوزدەلگەن، يگەرىلگەنى - 5,8 ميلليون تەڭگە (10,6 پايىز)؛ «اۆياكومپانيالارعا ىشكى اۆيامارشرۋتتاردا بالالاردى تاسىمالداۋ اقىسىن وتەۋگە (100 پايىز) («KIDS GO FREE») جوسپار بويىنشا 211,1 ميلليون تەڭگە كوزدەلگەن، يگەرىلگەنى - 76,2 ميلليون تەڭگە (36,1 پايىز)؛

«وبلىستىق بيۋدجەتتەرگە، رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار قالالاردىڭ، استانانىڭ بيۋجەتتەرىنە كاسىپكەرلىك سۋبەكتىلەرىنىڭ سانيتارلىق- گيگيەنالىق توراپتاردى كۇتىپ-ۇستاۋعا جۇمسالعان شىعىندارىنىڭ ءبىر بولىگىن سۋبسيديالاۋعا بەرىلەتىن اعىمداعى نىسانالى ترانسفەرتتەرگە» جوسپار بويىنشا 136,3 ميلليون تەڭگە كوزدەلگەن، يگەرىلگەنى - 3,7 ميلليون تەڭگە (2,7 پايىز).

2) مەملەكەتتىك ورگاندار تاراپىنان تۋريستىك قىزمەت كورسەتەتىن سۋبەكتىلەردىڭ ستاندارتتاردى ساقتاۋىنا جۇيەلى باقىلاۋدىڭ بولماۋى.

بۇگىنگى تاڭدا تۋريزم سالاسىندا 90 نان استام ستاندارت قابىلدانعانىمەن، بۇل ستاندارتتاردى ساقتاۋ باقىلانبايدى. ناتيجەسىندە ۇسىنىلاتىن تۋريستىك قىزمەتتەردىڭ ساپاسى تالاپقا ساي ەمەس جانە شەتەلدىك تۋريستەردىڭ كەتۋىنە ىقپال ەتەدى.

3) قوناق ءۇي تۋريستىك ينفراقۇرىلىمىنىڭ جەتكىلىكسىز دامۋى (2022-جىلى ورنالاستىرۋ ورىندارىنىڭ بولۋى 3970 قۇرايدى، ونىڭ ىشىندە 130 ورنالاستىرۋ ورنى (3,3 پايىز) ساناتتارعا جاتقىزىلعان، ونىڭ ىشىندە 52 ساناتتالعان ورنالاستىرۋ ورىندارى كۋرورتتىق ايماقتاردا) ورنالاستىرۋ ورىندارىنا نەگىزسىز جوعارى باعالاردى تۋعىزادى.

4) ينتەرنەتتىڭ جانە تۋريستىك قىزمەتتەردى تسيفرلاندىرۋدىڭ تومەن دەڭگەيى (ينتەرنەت جەلىسىنە قوسىلعان وبەكتىلەر - 76,2 پايىز، حالىقارالىق ونلاين برونداۋ جۇيەلەرىنە ينتەگراتسيالانعان - 22,6 پايىز). قاشىقتىقتان برونداۋ جانە تولەم جاساۋ مۇمكىندىگىنىڭ بولماۋى تۋريستكە ورنالاستىرۋ شارتتارىمەن تانىسۋعا جانە ساياحات باعىتىن جوسپارلاۋعا مۇمكىندىك بەرمەيدى.

جالپى، مەملەكەتتىك اۋديت ناتيجەلەرى بويىنشا جالپى سوماسى 1558,6 ميلليون تەڭگەگە بۇزۋشىلىقتار مەن كەمشىلىكتەر انىقتالدى، ونىڭ ىشىندە:

- 919,4 ميلليون تەڭگەگە اكتيۆتەردى ءتيىمسىز پايدالانۋ؛

- 546,9 ميلليون تەڭگە سوماعا بيۋجەت قاراجاتىن ءتيىمسىز جوسپارلاۋ؛

- قىزمەتتەردىڭ قۇنىن اسىرا باعالاۋ - 76,7 ميلليون تەڭگە؛

- ورىندالماعان جۇمىستار مەن قىزمەتتەردىڭ كولەمى - 11,3 ميلليون تەڭگە؛

- نەگىزسىز تولەنگەن جالاقى - 4,3 ميلليون تەڭگە؛

اۋديت بارىسىندا بيۋدجەتكە 88 ميلليون تەڭگە وتەلدى، كاسىپورىن كىرىسىنە 1,3 ميلليون تەڭگە قالپىنا كەلتىرىلدى، بيۋجەت قاراجاتىن ءتيىمسىز جوسپارلاۋ جانە پايدالانۋ ءۇشىن تۋريزم جانە سپورت مينيسترلىگىنىڭ ۆيتسە-مينيسترىنە قاتىستى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ا ق ت ك- ءنىڭ 234-1 بابى بويىنشا 2 اكىمشىلىك حاتتاما تولتىرىلدى.

«دەر كەزىندە دەن قويۋ، الدىن الۋ ماقساتىندا جانە بيۋجەتتىك جانە وزگە دە زاڭناما بۇزۋشىلىقتارىنىڭ الدىن الۋ، جۇيەلىك شىعىستاردى جويۋ، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇكىمەتىنە ۇسىنىمدار بەرىلدى، سونداي-اق مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگىنە، كولوگيا جانە تابيعي رەسۋرستار مينيسترلىگىنە جانە «Kazakh Tourism» ۇ ك» ا ق- عا تاپسىرمالار بەرىلدى»، - دەلىنگەن جوعارى اۋديتورلىق پالاتانىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى تاراتقان اقپاراتتا.