قازاقستاندا باسپانا باعاسىنىڭ وسۋىنە نە اسەر ەتتى

استانا. KAZINFORM - بيىلعى قازان ايىنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا قازاقستاندا تاۋارلار مەن قىزمەتتەردىڭ باعاسى 12,6 پايىزعا ءوستى. 2025-جىلى ينفلياتسيالىق ۇدەرىستەردىڭ ۇدەۋى تەك قازاقستاندا عانا ەمەس، الەمدىك ەكونوميكادا دا بايقالىپ وتىر.

energyprom.kz مالىمەتىنە قاراعاندا، ەكونوميكاداعى جالپى باعا ءوسىمى تۇرعىن ءۇي نارىعىنا دا اسەر ەتىپ، ونىڭ قىمباتتاۋىنا سەبەپ بولدى.

بۇل سەگمەنتكە تولىعىراق توقتالايىق. 2025-جىلدىڭ قازان ايىندا جاڭا پاتەرلەردىڭ (جاڭادان سالىنعان تۇرعىن ۇيلەردەگى) باعاسى 13,1 پايىزعا وسسە، قايتالاما نارىقتاعى باعا 11,6 پايىزعا كوتەرىلگەن. الايدا بۇل كورسەتكىشتەر ورتاشا ماندەر عانا، ولار وڭىرلەردەگى ناقتى احۋالدى تولىق اشىپ كورسەتپەيدى، ويتكەنى ءار قالاداعى جاعداي ءارتۇرلى.

ماسەلەن، جاڭا تۇرعىن ءۇي باعاسى بارىنەن دە پاۆلوداردا (24,2 پايىزعا)، قونايەۆتا (17,8 پايىزعا)، الماتىدا (16,2 پايىزعا)، شىمكەنتتە (15,5 پايىزعا)، قىزىلوردادا (15,3 پايىزعا) جانە استانادا (13,7 پايىزعا) قىمباتتادى. وسى التى قالادا باعا ءوسىمى رەسپۋبليكا بويىنشا ورتاشا دەڭگەيدەن اسىپ ءتۇستى. ال قالعان ون ءتورت قالادا ديناميكا ءبىرشاما باياۋ ءجۇردى، ولاردىڭ التاۋىندا ءوسىم 5 پايىزدان اسپادى.

ۇقساس جاعداي قايتالاما نارىقتا دا بايقالادى. التى قالادا باعا ءوسىمى ورتاشا دەڭگەيدەن جوعارى بولسا، قالعان ون تورتىندە - تومەن. قايتالاما نارىقتا باعا بارىنەن دە الماتى، پاۆلودار، تالدىقورعان، اقتوبە، تۇركىستان جانە شىمكەنت قالالارىندا قىمبات. باعانىڭ ەڭ باياۋ ءوسىمى قىزىلوردا، قاراعاندى، اتىراۋ، اقتاۋ جانە وسكەمەن قالالارىندا بايقالدى.

- بيىل تۇرعىن ءۇي باعاسىنىڭ قىمباتتاۋىنىڭ ءبىرقاتار سەبەبى بار جانە ولار نەگىزىنەن زاڭناماداعى وزگەرىستەرمەن بايلانىستى. بۇل وزگەرىستەر تۇتىنۋشىلاردىڭ، قۇرىلىستى سالۋشىلاردىڭ جانە قايتالاما نارىقتاعى ساتۋشىلاردىڭ ارەكەتىنە اسەر ەتتى، - دەلىنگەن energyprom.kz اقپاراتىندا.

ءبىرىنشى سەبەپ - 2026-جىلى ق ق س مولشەرىنىڭ 12 پايىزدان 16 پايىزعا ءوسۋى.

بىرىنشىدەن، قۇرىلىستى سالۋشىلار بولاشاق جوبالاردان تۇسەتىن پايدانى ساقتاپ قالۋ جانە تاۋەكەلدەردى ازايتۋ ماقساتىندا شارشى مەتر باعاسىنا ق ق س ءوسىمىن الدىن الا ەنگىزە باستادى. سالدارىنان جاڭا تۇرعىن ۇيلەردىڭ باعاسى مولشەرلەمە رەسمي كۇشىنە ەنگەنگە دەيىن بىرتىندەپ وسە باستادى.

ەكىنشىدەن، حالىق باعانىڭ مىندەتتى تۇردە وسەتىنىن ءتۇسىنىپ، سۇرانىستى كۇشەيتتى. كوپتەگەن ساتىپ الۋشىلار «باعا وسپەي تۇرىپ ساتىپ الۋعا» تىرىسقاندىقتان، قوسىمشا دۇربەلەڭ تۋىندادى، بۇل ءتىپتى ق ق س- عا تىكەلەي قاتىسى جوق نىسانداردىڭ باعاسىنىڭ جەدەل وسۋىنە تۇرتكى بولدى.

ۇشىنشىدەن، قايتالاما نارىقتا دا باعا ءوسىمى بايقالدى، ساتۋشىلار جاڭا ۇيلەردىڭ قىمباتتاۋىنا قاراپ، باعالاردىڭ ءارى قاراي دا وسەتىنىن ەسەپكە الدى. سونىمەن قاتار ق ق س مولشەرىنىڭ ءوسۋى قۇرىلىس ماتەريالدارى مەن مەردىگەرلىك قىزمەتتەردىڭ وزىندىك قۇنىن ارتتىردى، سالدارىنان قۇرىلىس سالۋشىلار باعانى قىمباتتاتتى.

ايتا كەتەيىك، 2026-جىلدىڭ 1-قاڭتارىنان باستاپ قۇرىلىس سالۋشىلارعا تۇرعىن ءۇيدى ساتقان كەزدە بەرىلەتىن ق ق س جەڭىلدىكتەرى الىنىپ تاستالادى، بۇل دا جىلجىمايتىن مۇلىك باعاسىنا قوسىمشا اسەر ەتەدى.

ەكىنشى سەبەپ - ۇلەستىك قۇرىلىس ەرەجەلەرى قاتاڭداتىلدى.

ەستەرىڭىزگە سالساق، قازاقستاندا قۇرىلىسقا ۇلەستىك قاتىسۋ تۋرالى زاڭعا ءۇش تۇزەتۋ پاكەتى ازىرلەنىپ، ىسكە قوسىلدى. ءبىرىنشى تۇزەتۋ پاكەتى بيىل 12-شىلدەدە، ەكىنشى پاكەت 30-تامىزدا كۇشىنە ەندى، ال ءۇشىنشى پاكەت 2026-جىلى ەنگىزىلەدى دەپ جوسپارلانعان. ەكىنشى تۇزەتۋ پاكەتى ەرەكشە مانگە يە: ەندى بارلىق مامىلەلەر تەك ۇلەستىك قاتىسۋ شارتى (ۇ ق ش) بويىنشا جاسالادى، تۇرعىن ءۇي كەشەنىن تەك كەپىلدىك نەمەسە رۇقسات بولعان جاعدايدا عانا جارنامالاۋعا بولادى، ال قۇرىلىس سالۋشىلاردىڭ قىزمەتىن اكىمدىكتەر مەن ينجينيرينگتىك باقىلايدى.

بۇل شارالار، ءبىر جاعىنان، قاجەتتى جانە وڭ ناتيجە بەرەدى - نارىقتىڭ اشىقتىعى مەن قاۋىپسىزدىگىن ارتتىرادى، ال ەكىنشى جاعىنان، باعاعا قوسىمشا قىسىم جاساپ، جاڭا تۇرعىن ءۇيدىڭ قىمباتتاۋىنا اسەر ەتەدى. مامىلەلەرگە قويىلعان شەكتەۋلەر جانە جارناما مەن كەپىلدىككە قويىلعان قاتاڭ تالاپتار نارىقتاعى ۇسىنىستى ازايتىپ، تۇرعىن ءۇي قۇنىن قوسىمشا كوتەرەدى.

ءۇشىنشى سەبەپ - ماۋسىمدىق فاكتورلار

قازاقستانداعى تۇرعىن ءۇي نارىعىندا ماۋسىمدىق وزگەرىستەر دە بولادى. جازدا جانە كۇز مەزگىلىنىڭ باسىندا ساتىپ الۋشىلاردىڭ بەلسەندىلىگى ارتادى: ادامدار مامىلەلەردى جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن اياقتاۋعا ۇمتىلادى، ال قۇرىلىستى سالۋشىلار جاڭا جوبالاردى ىسكە قوسادى.

ءتورتىنشى سەبەپ - دوللاردىڭ تەڭگەگە شاققانداعى باعامىنىڭ ءوسۋى

دوللاردىڭ تەڭگەگە شاققانداعى باعامىنىڭ نىعايۋى يمپورتتىق قۇرىلىس ماتەريالدارى مەن جابدىقتاردىڭ قۇنىن ارتتىرىپ، قۇرىلىستىڭ وزىندىك قۇنىنا اسەر ەتەدى. قۇرىلىستى سالۋشىلار بۇل شىعىنداردى شارشى مەتر باعاسىنا قوسىپ، جاڭا تۇرعىن ءۇيدىڭ قۇنىن كوتەرەدى.

قايتالاما نارىقتا ساتۋشىلار دا دوللار باعامىنىڭ وسۋىنە بايلانىستى باعالاردى كوتەرۋگە تىرىسادى، پاتەر قۇنىن اعىمداعى باعامعا ساي ەسەپتەيدى. ال باعانى تومەندەتۋ سيرەك كەزدەسەدى - تەك سۇرانىس ازايعان جاعدايدا نەمەسە پاتەر ۇزاق ۋاقىت بويى ساتىلماعان كەزدە ورىن الادى.

بۇعان دەيىن قازان ايىندا استانا مەن الماتى قالاسىندا باسپانا كوپ ساتىلعانىن جازعان ەدىك.