قازاقستان قىتايعا مال ازىعى ەكسپورتىن ارتتىردى
استانا. قازاقپارات - وتاندىق ءونىم بۇرىنعىداي شەكاراعا جاقىن ماڭداعى وكرۋگتەرگە ەمەس، كورشى ەلدىڭ ىشكى پروۆينتسيالارىنا جونەلتىلە باستادى، دەپ حابارلايدى 24kz.
اسپان استى ەلى قازاقتىڭ كونديتەرلىك ونىمدەرى مەن سۋسىندارىنا دا قىزىعىپ وتىر. ول جونىندە قىتايداعى مەنشىكتى ءتىلشىمىز رۋسلان باقىتبەك ۇلىنان بىلسەك.
- وتاندىق ونىمدەر الپاۋىت ەلدىڭ قانداي ايماقتارىنا تاسىمالدانىپ جاتىر؟ بۇل شارانىڭ ارتىقشىلىعى نەدە؟ قازاقستاندىق تاۋارلارعا سۇرانىس قانداي؟
-قازاقستان قىتايعا 248 ۆاگون قۇراما جەم ەكسپورتتادى. تاۋاردىڭ العاشقى لەگى تەمىرجول ارقىلى سىچۋان پروۆينتسياسىنا جەتتى. بۇعان دەيىن وتاندىق كاسىپكەرلەردىڭ %80- ءى ونىمدەرىن تەك شەكاراعا جاقىن ماڭايداعى وكرۋگتەرگە عانا جونەلتىپ كەلدى. ەندى قىتاي نارىعى دەپ جالپىلاما قاراماي، ءار پروۆينتسيانىڭ سۇرانىسى زەردەلەنەدى. ولارمەن جەكە-جەكە كەلىسسوزدەر جۇرگىزىلەدى. قازىر ەلىمىزدىڭ ساۋدا جانە ينتەگراتسيا مينيسترلىگىنىڭ مالىمەتىنە قاراعاندا، جاڭا ساۋدا ستراتەگياسىن قالىپتاستىرىلىپ جاتىر. بۇل قوس تاراپقا دا ءتيىمدى. كومپانيالارعا دەلدالسىز، تۇتىنۋشىعا تىكەلەي شىعۋعا مۇمكىندىك تۋادى.
كورشى مەملەكەتتىڭ نارىعى شەكسىز. اسىرەسە، كونديتەرلىك ونىمدەر، بالمۇزداق، ءتاتتى سۋسىندار، راپس مايى سياقتى تابيعي ساپالى ونىمگە سۇرانىس جوعارى. ماسەلەن جونەلتىلگەن 248 ۆاگون قۇراما جەم قىتايدىڭ ءبىر پروۆينتسياسى تۇتىناتىن تاۋاردىڭ %0,1- ءىن دە قامتىمايدى. بۇل تەڭىزگە تامشى تامىزعانداي. ويتكەنى سىچۋان پروۆينتسياسىندا 120 ميلليون حالىق تۇرادى. ال بۇكىل قىتايدىڭ نارىعىن باعامداي بەرىڭىز. اتالعان ايماقتىڭ تۇرعىندارى ەجەلدەن تاماققا راپس مايىن پايدالانادى. قانشا كولەمدە بولسا دا الۋعا دايىن. بيزنەس ساراپشىلار قازاقستاندىق ديقانداردى وسى سياقتى سۇرانىسقا يە، پايداسى مول ءونىم وندىرۋگە باعىتتاۋ جولىن قاراستىرۋ قاجەتتىگىن ايتادى.
تەمىرلان جاقىپبەكوۆ، Kaztrade كومپانياسىنىڭ تاۋەلسىز ديرەكتورى:
- قازىر مينيسترلىك ەكسپورتقا شىعارۋعا بولاتىن تاۋارلار ءتىزىمىن جاساپ، رۇقسات قاعازدارىن دايىنداپ جاتىر. مۇنىڭ كەلەشەگى زور. ءبىز ءوز تاراپىمىزدان قازاقستاندىق شارۋالارمەن بىرگە جاڭا مەحانيزم ازىرلەپ جاتىرمىز. تامشىلاتىپ سۋارۋ تەحنولوگياسىن ەنگىزۋ، قويمامەن قامتاماسىز ەتۋ سياقتى ءبىرقاتار كەشەندى شارالاردى جۇزەگە اسىرۋعا دايىنبىز. كەلەر جىلى تاۋار اينالىم ارتا تۇسەدى. ەڭ باستىسى، قىتاي تاراپىمەن بايلانىس ورناتىلدى.
قىتايدا ەتكە سۇرانىس جوعارى. وسى ونىمگە قاتىستى قىزىقتى ستاتيستيكا بار. جوعارىدا ايتىلعان سىچۋان پروۆينتسياسىندا ءبىر عانا مەيرامحانا جىلىنا 60 مىڭ توننا ەت تۇتىنادى. ال جەرگىلىكتى حالىق جىلىنا 1 ميلليارد قويان ەتىن جەيدى ەكەن. بۇل ءبىزدىڭ اۋىلشارۋاشىلىعى سالاسىنداعى كاسىپكەرلەرىمىز ءۇشىن ويلاناتىن ستاتيستيكا.
مەملەكەت باسشىسى قاسىم- جومارت توقايەۆ قىتايمەن ءوزارا ساۋدانى 100 ميلليارد ا ق ش دوللارىنا جەتكىزۋدى تاپسىرعان. بۇل باعىتتا جۇمىستار ىلگەرىلەي باستادى. كۇنى كەشە عانا ساۋدا جانە ينتەگراتسيا مينيسترلىگىنەن دەلەگاتسيا كەلىپ 20 ميلليون دوللارعا كەلىسىمشارت جاسالدى. بيىل وتكەن جىلمەن سالىستىرعاندا قىتايعا ەكسپورت %10- كە وسكەن.