قازاقستان مەن ە و ستراتەگيالىق ارىپتەستىكتى ودان ءارى كەڭەيتپەكشى

استانا. KAZINFORM - ليۋكسەمبۋرگتە ورتالىق ازيا مەملەكەتتەرى، شىعىس ارىپتەستىك ەلدەرى، تۇركيا جانە ەۋروپالىق وداق سىرتقى ىستەر مينيسترلىكتەرى وكىلدەرىنىڭ كەزدەسۋى ءوتتى.

كەزدەسۋگە قازاقستان اتىنان سىرتقى ىستەر ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى ارمان يسەتوۆ قاتىستى، دەپ حابارلايدى Kazinform اگەنتتىگىنىڭ مەنشىكتى ءتىلشىسى.

قازاقستاندىق ديپلومات ەۋروپالىق كوميسسيانىڭ ۆيتسە-پرەزيدەنتى، وداقتىڭ سىرتقى ىستەر جانە قاۋىپسىزدىك ساياساتى جونىندەگى جوعارعى وكىلى كايا كاللاسپەن، حالىقارالىق ارىپتەستىك جونىندەگى كوميسسارى يۋزەف سيكەلامەن جانە ەۋروپالىق وداقتىڭ ورتالىق ازيا بويىنشا ارنايى وكىلى ەدۆاردس ستيپرايسپەن كەزدەستى.

تالقىلاۋ بارىسىندا تاراپتار قازاقستان مەن ەۋروپالىق وداق اراسىنداعى ءوزارا سىيلىستىق، سەنىم مەن ورتاق مۇددەگە نەگىزدەلگەن كوپ قىرلى جانە قارقىندى دامىپ كەلە جاتقان ىنتىماقتاستىق ماسەلەلەرىن تالقىلادى.

بۇعان قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەن ەۋروپالىق وداق جانە وعان مۇشە مەملەكەتتەر اراسىنداعى كەڭەيتىلگەن ارىپتەستىك پەن ىنتىماقتاستىق تۋرالى كەلىسىمدى ءىس جۇزىندە جۇزەگە اسىرۋ ىقپال ەتىپ وتىر. بيىلعى جەلتوقساندا 10 جىلدىعىن اتاپ وتەتىن بۇل قۇجات قازاقستان-ەۋروپا قارىم-قاتىناسىن جاڭا دەڭگەيگە كوتەردى.

كەلىسىمدە كورسەتىلگەن ىنتىماقتاستىقتىڭ 29 باعىتىنىڭ ىشىندە استانا مەن بريۋسسەل كولىك جانە لوگيستيكا، ماڭىزدى شيكىزات رەسۋرستارى، جاسىل ەنەرگيا، سيفرلىق ترانسفورماتسيا، اۋىل شارۋاشىلىعى، ءبىلىم جانە عىلىم سالالارىنداعى ورتاق باسىمدىقتاردى كوزدەيتىنى باسا ايتىلدى.

ا. يسەتوۆ ەكىجاقتى ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋ ورتالىق ازيا ەلدەرى مەن ەۋروپالىق وداق اراسىنداعى ايماقارالىق ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋعا ىقپال ەتەتىنىن اتاپ ءوتتى. وسى تۇرعىدا ۇستىمىزدەگى جىلدىڭ ءساۋىر ايىندا سامارقاندتا وتكەن «ورتالىق ازيا-ەۋرووداق» سامميتىندە قول جەتكىزىلگەن كەلىسىمدەردى ءتيىمدى جۇزەگە اسىرۋ ماڭىزدى.

سونداي-اق قازاقستاندىق ديپلومات سۇحباتتاستارىن پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ «قازاقستان جاساندى ينتەللەكت داۋىرىندە: سيفرلىق ترانسفورماتسيا ارقىلى اعىمداعى سىن-قاتەرلەر جانە ولاردى شەشۋ جولدارى» اتتى قىركۇيەكتەگى جولداۋىندا ايتىلعان ەلىمىزدەگى رەفورمالاردىڭ نەگىزگى باعىتتارىمەن تانىستىردى.

سونداي-اق تاراپتار ە و- نىڭ ورتالىق ازيا بويىنشا ارنايى وكىلى ە. ستيپرايستىڭ استاناعا الداعى ساپارىن قوسا العاندا، جوعارى دەڭگەيلى بىرلەسكەن حالىقارالىق ءىس-شارالاردىڭ كەستەسىن قاراستىردى.

قازاقستاننىڭ بەلگياداعى جانە ليۋكسەمبۋرگتەگى ەلشىسى رومان ۆاسيلەنكو Kazinform تىلشىسىنە بەرگەن سۇحباتىندا وسى كەزدەسۋدىڭ قورىتىندىسىنا كەڭىنەن توقتالدى.

- بۇنداي ءبىرىنشى كەزدەسۋ ليۋكسەمبۋرگتە ەۋروپالىق وداق، وڭتۇستىك كاۆكاز جانە ورتالىق ازيا ەلدەرىنىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترلەرى دەڭگەيىندە ءوتتى، ول ءبىزدىڭ ءۇش ايماق اراسىنداعى بايلانىس پەن كولىك بايلانىسىن تالقىلاۋعا ارنالعان. بۇل وتە ناتيجەلى جانە ءتيىمدى بولدى»، - دەدى ول.

ر. ۆاسيلەنكونىڭ ايتۋىنشا، قازاقستان قازىردىڭ وزىندە ينفراقۇرىلىمدى دامىتۋعا 35 ميلليارد دوللار ينۆەستيتسيا قۇيىپ ۇلگەردى جانە الداعى بەس جىلدا تاعى 15 ميلليارد دوللار قۇيماقشى. تاراپتار ورتالىق ازيا، وڭتۇستىك كاۆكاز جانە ەۋروپا ەلدەرىنىڭ «ورتالىق ءدالىزدىڭ» تولىق قۋاتىندا جۇمىس ىستەۋىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن كۇش-جىگەرى اراسىنداعى سينەرگيانى قامتاماسىز ەتۋ قاجەتتىلىگىن تالقىلادى.

- ارمەنيا مەن ازەربايجان اراسىنداعى قاقتىعىستى شەشۋدەگى پروگرەسس وڭتۇستىك كاۆكازدا ازەربايجان، ارمەنيا ارقىلى جانە تۇركياعا وتەتىن بالاما جولدىڭ تاعى ءبىر ماڭىزدى قۇبىرىنىڭ پايدا بولۋىنا مۇمكىندىك اشاتىنى تۋرالى كوپ پىكىرتالاس بولدى. قازاقستاننىڭ بۇل باستامانى قولدايتىنى بارشاعا بەلگىلى جانە وڭتۇستىكتە تابيعي دامۋعا قولايلى جاعداي تۋعىزاتىن، وڭتۇستىك كاۆكازداعى بەيبىتشىلىكتى قامتاماسىز ەتۋگە تولىعىمەن دايىن. ورتا ءدالىزدىڭ وتكىزۋ قابىلەتى ءقازىردىڭ وزىندە جىلىنا 6 ميلليون توننا، ءبىراق قازاقستان، ازەربايجان، گرۋزيا، تۇركيا جانە باسقا ەلدەردىڭ ينۆەستيتسياسىن ەسكەرە وتىرىپ، بۇل كولەم الداعى ءتورت جىلدا 10 ميلليون تونناعا دەيىن ارتىپ، 2029-2030-جىلدارعا قاراي 10-11 ميلليون تونناعا جەتەدى دەپ سەنەمى، - دەدى رومان ۆاسيلەنكو.

ەلشى اتاپ وتكەندەي، كەلىسسوزدەر قازاقستاننىڭ سىندارلى كوزقاراسىن، سونداي-اق وسى باعىتتاعى بارلىق سەرىكتەستەردىڭ ۇيلەستىرىلگەن جانە بەلسەندى تۇردە جۇمىس ىستەۋگە مۇددەلىلىگىن كورسەتتى.

وسىعان دەيىن ە و ساراپشىسىنىڭ قازاقستاننىڭ ج ي زاڭىن جوعارى باعالاعانى تۋرالى جازدىق.