قازاقستان كورشىلەس ەلدەردىڭ سۋ رەسۋرستارىنا تاۋەلدىلىكتى ازايتۋدى جوسپارلاپ وتىر

ق ر پرەمەر- ءمينيسترى ءاليحان سمايىلوۆتىڭ توراعالىعىمەن وتكەن قازاقستان سۋ كەڭەسىنىڭ وتىرىسىندا سۋ شارۋاشىلىعى ينفراقۇرىلىمىن جاڭعىرتۋ جانە سۋ رەسۋرستارىن باسقارۋ جۇيەسىن جەتىلدىرۋ ماسەلەلەرى تالقىلاندى، دەپ حابارلايدى Kazinform.

سۋ رەسۋرستارى جانە يرريگاتسيا ءمينيسترى نۇرجان نۇرجىگىتوۆ اتاپ وتكەندەي، بۇگىنگى تاڭدا قازاقستاننىڭ سۋ قورى 102,3 تەكشە شاقىرىمدى قۇرايدى. ونىڭ % 54- ى ەل اۋماعىندا قالىپتاسادى، ال قالعان % 46- ى كورشىلەس ەلدەردەن كەلەدى. ەكونوميكانىڭ قاجەتتىلىكتەرى ءۇشىن جىلدىق سۋ تۇتىنۋ شامامەن 25 تەكشە شاقىرىمدى قۇرايدى. ونىڭ % 65- ى اۋىل شارۋاشىلىعىنا، % 25- ى ونەركاسىپ قاجەتتىلىكتەرىنە جۇمسالادى.
جالپى، تۇگەندەۋ ناتيجەلەرى بويىنشا ەلىمىزدە 17736 وزەن جانە ۋاقىتشا سۋ اعىندارى, 4024 كول، 4540 جەراستى سۋ كەن ورىندارى، 13175 سۋ شارۋاشىلىعى قۇرىلىمدارى بار.
ەلدىڭ سۋ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ جانە ونىڭ تاپشىلىعى ماسەلەسىن شەشۋ ءۇشىن سۋ سالاسىن دامىتۋدىڭ 2023-2025-جىلدارعا ارنالعان كەشەندى جوسپارىنىڭ جوباسى ازىرلەندى. ول سۋ قويمالارىن سالۋ جانە كۇردەلى جوندەۋ، گيدروتەحنيكالىق قۇرىلىستاردى، يرريگاتسيالىق جۇيەلەر مەن توپتىق سۋ قۇبىرلارىن رەكونسترۋكسيالاۋ بويىنشا ءبىرقاتار شۇعىل شارالاردى قامتيدى.
كەشەندى جوسپاردى ىسكە اسىرۋ سۋ رەسۋرستارىن 3,7 تەكشە شاقىرىمعا، ال سۋارمالى جەر كولەمىن - 2,2 ميلليون گەكتارعا دەيىن ۇلعايتۋعا، ەگىندىك سۋىنىڭ جىل سايىنعى شىعىنىن 3 تەكشە شاقىرىمعا ازايتىپ، 55 مىڭنان تۇرعىنى بار 41 ەلدى مەكەندى سۋمەن قامتاماسىز ەتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.
ماسەلەن، 2024-2026-جىلدارى 9 وبلىستا كولەمى 2,4 تەكشە شاقىرىم بولاتىن 20 جاڭا سۋ قويماسىنىڭ قۇرىلىسىن باستاۋ جوسپارلانىپ وتىر. بۇل سۋارمالى جەر كولەمىن 250 مىڭ گەكتارعا ۇلعايتۋعا، 137 مىڭ تۇرعىنى بار 70 اۋىلدىق ەلدى مەكەندى سۋ باسۋ قاۋپىن ازايتۋعا جانە قازاقستاننىڭ كورشىلەس ەلدەردىڭ سۋ رەسۋرستارىنا تاۋەلدىلىگىن ورتا ەسەپپەن % 25- عا تومەندەتۋگە ىقپال ەتەدى.
سونىمەن قاتار 9 وبلىستا قولدانىستاعى 15 سۋ قويماسىن كۇردەلى جوندەۋ جۇمىستارى باستالادى. بۇل قوسىمشا 74 مىڭ گەكتار سۋارمالى جەرلەردى سۋمەن قامتاماسىز ەتىپ، 70 مىڭ تۇرعىنى بار 64 ەلدى مەكەندى سۋ باسۋ قاۋپىن ازايتادى.
سونىمەن قاتار يرريگاتسيالىق جۇيەلەردى رەكونسترۋكسيالاۋ، سۋارۋ ارنالارىن سيفرلاندىرۋ، ق. ساتبايەۆ اتىنداعى ستراتەگيالىق كانالدى جاڭعىرتۋ جۇمىستارى جانە ت. ب. جۇرگىزىلەتىن بولادى.
اۋىل شارۋاشىلىعى تاۋارىن وندىرۋشىلەرىن سۋ ۇنەمدەۋ تەحنولوگيالارىن قولدانۋعا ىنتالاندىرۋ ءۇشىن سۋارۋ جۇيەلەرىن سالۋعا، سونداي- اق تامشىلاتىپ جانە جاڭبىرلاتىپ سۋارۋ جابدىقتارىن ساتىپ الۋعا ارنالعان شىعىستاردى سۋبسيديالاۋ ۇلەسىن % 50- دان % 80- عا دەيىن ارتتىرۋ جوسپارلانعان. بۇل 2026-جىلعا قاراي وڭتۇستىك وڭىرلەردە سۋ ۇنەمدەۋ تەحنولوگيالارىن قولدانا وتىرىپ، سۋارمالى جەر كولەمىن % 42- عا (613,6 مىڭ گ ا) دەيىن ۇلعايتۋعا جانە 1,5 كۆپ ك م سۋدى ۇنەمدەۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.
پرەمەر- مينيستر جوسپارلانعان ءىس- شارالاردى ىسكە اسىرۋعا وتاندىق كومپانيالاردى، ونىڭ ىشىندە قۇرىلىس ماتەريالدارىن وندىرۋشىلەردى بەلسەندى تارتۋ، ال تۇتىنىلاتىن سۋ كولەمىن انىقتاۋ ءۇشىن عارىشتىق مونيتورينگ تەحنولوگيالارىن دامىتۋدى جالعاستىرۋ قاجەت ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
تاعى ءبىر ماڭىزدى باعىت - اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسىندا سۋدى ءتيىمدى پايدالانۋ.
«ءبىز جىل سايىن 150 مىڭ گەكتار سۋارمالى القاپقا سۋ ۇنەمدەۋ تەحنولوگيالارىن ەنگىزۋگە ءتيىسپىز. قازىر جىلىنا 40-50 مىڭ گەكتار عانا قامتىلۋدا. بۇل رەتتە، سۋ تاپشىلىعىنان ەڭ كوپ زارداپ شەگىپ وتىرعان وڭتۇستىك وڭىرلەردە ۇنەمدەۋ تەحنولوگيالارىن ەنگىزۋ كولەمى جەتكىلىكسىز. جىل سوڭىنا دەيىن سۋ ۇنەمدەۋ تەحنولوگيالارىن قولدانۋدى ىنتالاندىرۋدىڭ ناقتى تەتىكتەرىن ازىرلەۋ قاجەت»، - دەدى ءاليحان سمايىلوۆ.
سونىمەن قاتار ۇكىمەت باسشىسى كوپتەگەن ماسەلەنىڭ شەشىمىن تاپپاي وتىرعانىن اتاپ ءوتتى. ولاردىڭ قاتارىندا ۇلتتىق گيدروگەولوگيالىق قىزمەتتى قۇرۋ، «قازسۋشار» ر م ك- نى رەفورمالاۋ، كاسپي تەڭىزىنىڭ پروبلەمالارى بويىنشا ينستيتۋت قۇرۋ، سونداي-اق سۋارۋعا ارنالعان تاريفتەردى بەكىتۋ بويىنشا، جەردى گيدرومەليوراتسيالاۋ جانە جەراستى سۋلارىنىڭ مونيتورينگى بويىنشا فۋنكتسيالاردى بەرۋ، جالپى سۋ سالاسىن سيفرلاندىرۋ ماسەلەلەرى شەشىلمەگەن. وسىعان بايلانىستى ۇكىمەت باسشىسى اتالعان باعىتتارداعى جۇمىستى جەدەلدەتۋدى تاپسىردى.
اۆتور
اسحات رايقۇل