قازاقستان ءۇشىن جەر سىلكىنىسىنەن ساقتاندىرۋدا قاي ەلدىڭ تاجىريبەسى قولايلى
استانا. KAZINFORM - دۇلەي ءزىلزالالاردان ساقتاندىرۋدا قازاقستان ءۇشىن تۇركيا تاجىريبەسى قولايلى. بۇل جايىندا «ق ر ۇلتتىق بانكىنىڭ ەكونوميكالىق شولۋى» باسىلىمىندا ايتىلعان.
- وتاندىق ساقتاندىرۋ شارتتارىن ەسكەرە وتىرىپ، ءبىز كەلەسى سەبەپتەر بويىنشا تۇركيانىڭ تاجىريبەسىن قازاقستان ءۇشىن ەڭ قولايلى دەپ سانايمىز. تۇركيا مەن قازاقستاننىڭ گەوگرافيالىق ەرەكشەلىكتەرى ۇقساس-كەيبىر ءوڭىر سەيسميكالىق بەلسەندىلىگى جوعارى ايماقتاردا ورنالاسقان. تۇركيادا مىندەتتى ساقتاندىرۋ جەكە ۇيلەردى عانا ەمەس، سونىمەن قاتار كوپپاتەرلى عيماراتتاردى دا قامتيدى. بۇل ۋربانيزاتسيانىڭ وتاندىق دەڭگەيىن جانە ءىرى قالالاردىڭ دامۋىن ەسكەرە وتىرىپ، قازاقستان ءۇشىن دە قولايلى بولادى. تۇركيادا مىندەتتى ساقتاندىرۋدى دامىتۋدا شەشۋشى ءرول مەملەكەتكە تيەسىلى مودەل قازاقستاننىڭ ساقتاندىرۋ نارىعىن دامىتۋ دەڭگەيى ءۇشىن قولايلى بولىپ تابىلادى، - دەلىنگەن باسىلىمدا.
جاريالانىم مالىمەتىنە سايكەس، تۇركياداعى تابيعي اپاتتاردان مىندەتتى ساقتاندىرۋ تەتىگى مەملەكەتتىك- جەكەشەلىك ارىپتەستىككە نەگىزدەلگەن. جەكە ساقتاندىرۋ كومپانيالارى قوردىڭ اگەنتتەرى بولا وتىرىپ، ءوز قالاۋى بويىنشا ىنتىماقتاسادى، مىندەتتى ساقتاندىرۋدى ناسيحاتتايدى جانە وعان قوسىمشا ونىمدەر ۇسىنادى. ساقتاندىرۋ كومپانيالارى ساقتاندىرۋ نارىعىنىڭ تولىققاندى قاتىسۋشىلارى بولىپ تابىلاتىن تاۋەلسىز قارجى ۇيىمدارى رەتىندە ءوز قىزمەتىن جالعاستىرادى.
- تابيعي اپاتتاردان مىندەتتى ساقتاندىرۋدى ەنگىزۋ پروتسەسىندە ءونىمنىڭ ماركەتينگتىك كومپونەنتىنە مۇقيات نازار اۋدارۋ قاجەت. باسقاشا ايتقاندا، بۇل ساقتاندىرۋدى ساتىپ الۋدى ازاماتتىڭ سانالى تۇردەگى الەۋمەتتىك جاۋاپتى ءىس-ارەكەتى جانە ءاربىر ازاماتتىڭ وڭىرگە جانە مارتەبەگە قاراماستان ەلدىڭ جالپى قاۋىپسىزدىگىنە مىندەتتى ۇلەسى رەتىندە قاراۋ كەرەك. تۇركيانىڭ تاجىريبەسى ەرەكشە، مۇندا جوعارىدا اتالعان قور باستاۋىش سىنىپ وقۋشىلارىنىڭ جەر سىلكىنىسى جانە ولاردان مىندەتتى ساقتاندىرۋ تۋرالى حاباردارلىعىن ارتتىرۋ ءۇشىن ۇلتتىق ءبىلىم مينيسترلىگىمەن ىنتىماقتاسادى. سونىمەن قاتار مىندەتتى ساقتاندىرۋدى ەنگىزۋ كەزىندە سيفرلىق تەحنولوگيالاردى بەلسەندى پايدالانۋ قاجەت. ماسەلەن، تۇركياداعى اقپاراتتىق تەحنولوگيالار ساقتاندىرۋ پوليستەرىن ۇسىنۋدى، سىيلىقاقىلاردى رەزەرۆتەۋدى، زالال تۋرالى اقپاراتقا قول جەتكىزۋدى، شاعىمدار مەن تولەمدەر تۋرالى ەسەپتىلىكتى ونلاين رەجيمىندە باسقارۋدى ۇيىمداستىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. ساقتاندىرۋدى راسىمدەۋ جانە ونى تولەۋ پروتسەسى بارىنشا جەڭىلدەتىلىپ، سالىق تولەمدەرى نەمەسە كوممۋنالدىق تولەمدەردى تولەۋ سياقتى بارلىعىنا قول جەتىمدى بولۋى كەرەك، - دەدى باسىلىم اۆتورلارى.
ەكونوميكالىق شولۋدا تابيعي اپاتتىڭ ىقتيمالدىعى نەمەسە جەرگىلىكتى حالىقتىڭ تابىس دەڭگەيى سياقتى وڭىرلىك جانە تابيعي-گەوگرافيالىق ەرەكشەلىكتەر ءادىل جانە بىركەلكى جۇكتەمە پايداسىنا ساقتاندىرۋ سىيلىقاقىسىن ەسەپتەۋ كەزىندە ەسكەرىلۋى كەرەكتىگى ايتىلادى.
- سىيلىقاقىنىڭ باستاپقى مولشەرى مينيمالدى بولۋى كەرەك. حالىق جاڭا مىندەتتەمەگە ۇيرەنۋى جانە ەڭ باستىسى ونىڭ نە ءۇشىن قاجەت ەكەنىن ءتۇسىنۋى قاجەت. الماتى سياقتى تاۋەكەلى جوعارى وڭىرلەردە ورنالاسقان بەلگىلى ءبىر وبلىستار مەن قالالاردىڭ بولۋىنا قاراماستان، قازاقستاننىڭ بارلىق ءوڭىرى دەرلىك تەرىس سالدارعا اكەپ سوقتىراتىن قانداي دا ءبىر تابيعي ىقپالعا ۇشىرايدى. وسىعان بايلانىستى، اپاتتىڭ ورىن الۋى تاۋەكەلىنە، حالىقتىڭ تابىسىنا جانە باسقا فاكتورلارعا بايلانىستى تولەنەتىن ساقتاندىرۋ سىيلىقاقىلارىنا ولشەمدى «كەستە» قولدانىلۋى ءتيىس. وتاندىق نارىقتا مىندەتتى ساقتاندىرۋمەن بارىنشا قامتۋ دامىعان ديستريبيۋتورلىق جەلى (ساقتاندىرۋ كومپانيالارى، بانك جانە پوشتا بولىمشەلەرى جانە ت. ب. ) ، قىزمەتتەردى سيفرلاندىرۋ، ءونىم قۇنىنىڭ قول جەتىمدى جانە ءادىل بولۋى جانە اقپاراتتىق تانىستىرۋ ارقىلى قول جەتكىزۋگە بولادى. حالىقارالىق تاجىريبە تابيعي اپاتتار ءقاۋپىن ءتيىمدى وتەۋ ءۇشىن مەملەكەت پەن جەكە سەكتور اراسىنداعى ىنتىماقتاستىقتىڭ ماڭىزدىلىعىن كورسەتەدى. قايتا ساقتاندىرۋ، ماركەتينگتىك ساياسات، جول كارتاسىن قۇرۋ جانە توتەنشە جاعدايلاردى جويۋدىڭ ءتيىمدى جۇيەلەرى ءساتتى ساقتاندىرۋدىڭ نەگىزگى ەلەمەنتتەرى بولىپ تابىلادى. قازاقستاندا حالىقتىڭ قاۋىپسىزدىگى مەن ەكونوميكانىڭ تۇراقتىلىعىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن ساقتاندىرۋ نارىعىن دامىتۋدى جالعاستىرۋ جانە اپات تاۋەكەلدەرىن باسقارۋدىڭ جاڭا تاسىلدەرىن ەنگىزۋ قاجەت، - دەدى شولۋ اۆتورلارى.
وسىدان ءبىر جىل بۇرىن قۇرىلعان الماتى سەيسميكالىق قاۋىپسىزدىك جانە جۇمىلدىرۋ دايىندىعى باسقارماسى باسشىسىنىڭ مىندەتىن اتقارۋشى باتىرحان سۇلەيمەنوۆ Kazinform تىلشىسىنە قالاداعى سەيسميكالىق قاۋىپسىزدىك شارالارى جايلى اڭگىمەلەپ بەردى.
