قازاقستان 2025-جىلى قىلمىسپەن كۇرەستە قانداي ناتيجەگە جەتتى؟
استانا. قازاقپارات - 2025-جىلى ەلىمىزدە قىلمىس دەڭگەيى 9 پايىزعا ازايىپ، ەلدى- مەكەندەردە بىردە-ءبىر قىلمىس تىركەلمەدى.
BAQ. KZ ءتىلشىسى ىشكى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ بيىل اتقارعان جۇمىستارىن قورىتىندىلاپ كوردى.
مەملەكەت باسشىسى ەلىمىزدە زاڭ مەن ءتارتىپ قاعيداتىن قاتاڭ ساقتاۋ جانە كەز كەلگەن قۇقىق بۇزۋشىلىققا نولدىك توزىمدىلىك قالىپتاستىرۋ جونىندە ناقتى تاپسىرما بەرگەنى بەلگىلى. وسى باعىتتا ىشكى ىستەر مينيسترلىگى جۇيەلى ءارى كەشەندى جۇمىس جۇرگىزىپ كەلەدى.
سوڭعى جىلدارى قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى قىزمەتىن ۇيىمداستىرۋ ساپاسى ايتارلىقتاي جاقسارىپ، زاڭناما كەزەڭ-كەزەڭىمەن جەتىلدىرىلۋدە. قوعامدىق قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋدە جاڭا تەحنولوگيالار مەن جاساندى ينتەللەكت كەڭىنەن قولدانىلىپ جاتىر. بۇل تاجىريبەگە شەتەلدىك ارىپتەستەردىڭ قىزىعۋشىلىق تانىتۋى - اتقارىلىپ جاتقان جۇمىستىڭ تيىمدىلىگىن كورسەتەدى.
قازىردىڭ وزىندە ءبىرقاتار يننوۆاتسيالىق جوبالار قوعامعا تانىستىرىلىپ، ناقتى ناتيجەسىن بەرۋدە.
قىلمىس - تەك پوليتسيانىڭ عانا ەمەس، قوعامنىڭ ورتاق ماسەلەسى
قىلمىستىڭ الدىن الۋ تەك قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنا عانا جۇكتەلەتىن مىندەت ەمەس. ول ەكونوميكالىق، ميگراتسيالىق، مادەني جانە دەموگرافيالىق فاكتورلارمەن تىعىز بايلانىستى بولىپ وتىر.
تالداۋ ناتيجەلەرى قىلمىس جاساعانداردىڭ 80 پايىزى - جۇمىسسىزدار، ولاردىڭ ۇشتەن ءبىرى - بۇرىن سوتتالعاندار ەكەنىن كورسەتكەن. ال ادامعا قارسى قىلمىستاردىڭ 30 پايىزى ماس كۇيدە جاسالادى، - دەيدى ءى ءى م.
بۇل دەرەكتەر قىلمىستىڭ الدىن الۋ ءۇشىن بارلىق مەملەكەتتىك ورگاندار مەن ازاماتتىق قوعامنىڭ بىرلەسكەن ارەكەتى قاجەت ەكەنىن دالەلدەيدى.
جاڭا تۇجىرىمداما نەنى كوزدەيدى؟
وسى ماقساتتا ىشكى ىستەر مينيسترلىگى 2024-2028-جىلدارعا ارنالعان «قوعامدىق قاۋىپسىزدىكتى قوعاممەن ارىپتەستىكتە قامتاماسىز ەتۋ» تۇجىرىمداماسىن ازىرلەدى. قۇجاتتا پروفيلاكتيكا، الەۋمەتتىك قولداۋ جانە ازاماتتاردىڭ قوعامدىق جاۋاپكەرشىلىگىن ارتتىرۋعا باسىمدىق بەرىلگەن.
بۇل باعىتتاعى كەشەندى جۇمىستار ەلىمىزدەگى كريمينوگەندىك جاعدايدىڭ تۇراقتالۋىنا ىقپال ەتۋدە. تاۋەلسىزدىك جىلدارىندا قىلمىس دەڭگەيى 49 پايىزعا تومەندەپ، كىسى ءولتىرۋ سانى 4,5 ەسەگە ازايدى. وسى كەزەڭدە حالىق سانى 1,5 ەسەگە ارتقانىن ەسكەرسەك، مۇنداي ناتيجە-اۋقىمدى پروفيلاكتيكالىق ساياساتتىڭ جەمىسى، - دەپ جازادى ۆەدومستۆو.
ناقتى باعىت - ناقتى ناتيجە
قازىرگى تاڭدا كىسى ءولتىرۋ، ۇرلىق، كيبەرقىلمىس پەن ينتەرنەت-الاياقتىق، ەسىرتكى بيزنەسى، ادام ساۋداسى، ەكسترەميزم جانە تۇزەۋ مەكەمەلەرىندەگى جاعدايدى جاقسارتۋعا باعىتتالعان كەشەندى جوسپارلار ىسكە اسىرىلىپ جاتىر.
بۇل باعدارلامالاردىڭ باسىم بولىگى ب ۇ ۇ، ە ق ى ۇ جانە ورتالىق ازيا وڭىرلىك اقپاراتتىق ۇيلەستىرۋ ورتالىعى سياقتى بەدەلدى حالىقارالىق ۇيىمدارمەن ىنتىماقتاستىق اياسىندا جۇزەگە اسىرىلۋدا.
2025-جىلى دا وڭ ديناميكا ساقتالىپ وتىر. جىل باسىنان بەرى قىلمىس دەڭگەيى 9 پايىزعا ازايدى، - دەلىنگەن ءى ءى م حابارلاماسىندا.
2025-جىل - «الدىن الۋ» جىلى بولدى
بۇگىندە قوعامدىق قاۋىپسىزدىكتى كۇشەيتۋ ماقساتىندا كوشەلەردەگى پاترۋلدىك كۇشتەر ارتتىرىلىپ، ساياباقتار مەن تۇرعىن اۋلالارعا ەرەكشە نازار اۋدارىلۋدا.
قازىرگى تاڭدا ەل اۋماعىندا 1,5 ميلليوننان استام بەينەكامەرا جۇمىس ىستەيدى. ونىڭ 500 مىڭعا جۋىعى جەدەل باسقارۋ ورتالىقتارىنا قوسىلعان، - دەيدى ۆەدومستۆو.
مينيسترلىكتىڭ مالىمەتىنشە، وسى كامەرالاردىڭ كومەگىمەن قىلمىستاردىڭ 58 پايىزى اشىلىپ، 523 مىڭ اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىقتىڭ الدىن الۋ مۇمكىن بولدى. بارلىق وبلىس ورتالىقتارىندا جەدەل باسقارۋ ورتالىقتارى جۇمىس ىستەپ تۇر، ەندى بۇل جۇيە اۋداندارعا دەيىن ەنگىزىلۋدە.
2025-جىل ىشكى ىستەر ورگاندارىندا «الدىن الۋ جىلى» دەپ جاريالاندى.
بۇل باستاما اياسىندا قوعامدىق كومەكشىلەر، ستۋدەنتتىك جاساقتار، اۋىلدىق «ساقشى» جانە «سارباز» توپتارى بەلسەندى تارتىلدى. ولاردىڭ كومەگىمەن 15 مىڭ قۇقىق بۇزۋشىلىقتىڭ جولى كەسىلىپ، 307 قىلمىس اشىلعان.
ەلدى مەكەندەردە بىردە-ءبىر قىلمىس تىركەلمەدى
حالىقپەن كەرى بايلانىس تا كۇشەيتىلدى. ۋچاسكەلىك ينسپەكتورلار مەن باسشىلار مىڭداعان كەزدەسۋ وتكىزدى. سونىڭ ناتيجەسىندە 498 اۋىلدا ىشىمدىكتەن باس تارتۋ باستاماسى جۇزەگە اسىرىلىپ، بۇل ەلدى مەكەندەردە بىردە-ءبىر قىلمىس تىركەلمەگەن.
تەرروريزم مەن ەكسترەميزمگە قارسى كۇرەس
تەرروريزم مەن ەكسترەميزمگە قارسى ءىس-قيمىل - ۇلتتىق قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋدىڭ نەگىزگى باعىتتارىنىڭ ءبىرى. جىل باسىنان بەرى ىشكى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ ەكسترەميزمگە قارسى بولىمشەلەرى 59 راديكالدى ءدىني يدەولوگيانى ۇستانۋشىنى ۇستادى.
جول قاۋىپسىزدىگى: ستاتيستيكانىڭ وزگەرۋى نەنى بىلدىرەدى؟
جول-كولىك وقيعالارى ستاتيستيكاسىنىڭ ءوسۋى 2024-جىلعى ماۋسىمنان باستاپ ج ك و- نى ەسەپكە الۋ ءتاسىلىنىڭ وزگەرۋىمەن بايلانىستى. بۇل باس پروكۋراتۋرانىڭ 2025-جىلعى 3-ماۋسىمداعى حاتى ارقىلى راستالعان.
قازىر دەنساۋلىققا كەلتىرىلگەن زيان دەڭگەيىنە قاراماستان، جول اپاتىنان كەيىن مەديتسينالىق مەكەمەگە جۇگىنگەن بارلىق ادام ەسەپكە الىنادى. سوعان قاراماستان، 2025-جىلدىڭ 11 ايىندا جول اپاتىنان قازا تاپقاندار سانى 3 پايىزعا تومەندەگەن.
تاۋەلسىزدىك جىلدارىندا ەلىمىزدەگى اۆتوپارك 2 ميلليوننان 5,5 ميلليونعا دەيىن ءوستى. بۇعان قوسا، قازاقستان ارقىلى 3 ميلليون ترانزيتتىك اۆتوكولىك وتەدى. بۇل جولداعى جۇكتەمەنى ارتتىرعانىمەن، قابىلدانىپ جاتقان شارالار اپاتتىلىقتى ايتارلىقتاي تومەندەتۋگە مۇمكىندىك بەرىپ وتىر، - دەيدى ۆەدومستۆو.
ىشكى ىستەر ورگاندارىنىڭ جۇمىسى تەك جازالاۋعا ەمەس، الدىن الۋ، قۇقىقتىق مادەنيەت پەن قوعامدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ارتتىرۋعا باعىتتالعان. ال 2025-جىلى اتقارىلعان جۇمىس ناتيجەلەرى مەن قول جەتكىزىلگەن كورسەتكىشتەر بۇل ساياساتتىڭ دۇرىس باعىتتا ەكەنىن كورسەتەدى.