قازاق قانداي جاعدايدا اقسارباس اتايدى

استانا. KAZINFORM - مادەنيەت جانە ۇلتتىق سالت-ءداستۇر كۇنىنە وراي Kazinform اگەنتتىگى نازارلارىڭىزعا ۇلتىمىزدىڭ تال بەسىكتەن جەر بەسىككە دەيىنگى عۇمىرىنداعى ماڭىزدى سالت-داستۇرلەرىن ۇسىنادى.

ەرتەدە قاۋىپ-قاتەر، پالە-جالاعا ۇشىراعان، سونداي- اق، قاتتى اۋرۋ-سىرقاۋعا جولىعىپ، جاندارى قىسىلعان ادامدار: «ءيا، قۇداي! ءيا، ارۋاق! وسى پالەدەن قۇتىلسام، جولدارىڭا اقسارباس!» دەپ، اقسارباس اتايتىن سالت بولعان، ءارى پالە-جالادان امان قالعان سوڭ، ەل-جۇرتتى شاقىرىپ، اتاعان «اقسارباسىن» سويىپ، ءنازىر بەرگەن.

ادەتتە، اقسارباستىڭ ءۇش ءتۇرى بولادى:

1.اقسارباس؛ 2. كوك قاسقا؛ 3. قىزىل قاسقا. ەگەر «اقسارباس» دەپ اتاسا - قوي، «كوك قاسقا» دەسە - جىلقى، «قىزىل قاسقا» دەسە - سيىر سويىپ، قۇدايى سىي بەرىلىپ، كوپتىڭ ىقىلاس-باتاسىن الادى. ودان سىرت، الدارىنا ۇلى مۇرات، اسقاق ارمان قويىپ، سول ماقسات-مۇراتىنا تالپىنعان ادامدار دا: «وسى ماقسات- مۇراتىما جەتەر بولسام، ارۋاقتارعا اقسارباس اتادىم» دەپ، اقسارباس نەمەسە كوك قاسقا مەن قىزىل قاسقانىڭ ءبىرىن سويىپ، توي جاسايتىن دا داعدى بار.

ۇيقى اشار

«ۇيقى اشار» - ار جىلى كوكتەمدە مال تولدەگەندە تۇندە ۇيىقتاپ قالماي، ءتولدى امان-ەسەن الۋدىڭ ءبىر ءتۇرلى ءادىسى.

ءتول

وندا تۇنگى كۇزەتتەگىلەر قورا شەتىنە وت جاعىپ، تۋعان قويلاردىڭ ۋىزىن ءپىسىرىپ ءىشىپ، ەت جەپ، ءبىر جاعىنان مالعا قاراسا، ەندى ءبىر جاعىنان، بوزبالالارمەن بويجەتكەندەر ءازىل-قالجىڭمەن ءتۇندى كۇلىپ-ويناپ ۇيىقتاماي وتكىزىپ، تۋعان تولدەردى امان-ەسەن قاتارعا قوسادى. مىنە، بۇل «ۇيقى اشار» دەپ اتالادى.

ماتەريال ايىپ ءنۇسىپوقاس ۇلىنىڭ «تال بەسىكتەن جەر بەسىككە دەيىن» اتتى كىنابىنا نەگىزدەلىپ دايىندالدى.

اۆتور ريزابەك نۇسىپبەك ۇلى